11
THỨHAI
7-8-2017
Kinh tế
Tháo“vòngkimcô”chodoanhnghiệp -Bài 1
5.700giấyphépconbủavây
doanhnghiệp
Giấyphépcon,giấyphépcháu,giấyphépông…đanglàràocảnnguyhiểm.
CHÂNLUẬN
C
ách nay hơnmột năm,
tháng7-2016, khi Luật
Đầu tư và Luật Doanh
nghiệp (DN) có hiệu lực,
chiến dịch cắt giảm điều
kiện kinh doanh (ĐKKD,
còn được gọi là giấy phép
con) được tiến hành. Dù có
camgo,gaycấn thìcuốicùng
nhiều giấy phép con vô lý
cũng được bãi bỏ. Lập tức
có 110.000DN ra đời.
Tuy nhiên, tại buổi họp
báoChính phủmới đây, Bộ
trưởng-ChủnhiệmVănphòng
ChínhphủMaiTiếnDũngcho
biết hiện tại vẫncònđếnhơn
5.700 thủ tụccác loại.Những
thủ tụcnàyđang làm tốn thời
gianvà chi phí củaDN.
Điều kiện rất…
khóhiểu
NóivềnhữngĐKKDhếtsức
vô lý, bàCaoMinhTrúc,Ủy
viênHĐQTTậpđoànEmpire
Group, chủđầu tư của dự án
CocobayĐàNẵng, nhậnxét:
“Có quy định khó hiểu đến
mức:Muốnkháchsạnlênnăm
sao thìphảicósân tennis.Tiêu
chuẩnquốcgia4391/2015về
xếphạngkhách sạnnăm sao
quy định phải có sân tennis.
Trongkhiđókháchsạnchúng
tôi đặt cạnh sân golf, khách
chủyếuđánhgolfvậycócần
sân tennis nữahaykhông?”.
Không chỉ vậy, để đạt tiêu
chuẩnkhách sạnnăm sao thì
cònphảicóspa.Thếnhưngở
ViệtNam, vềmặt pháp lý lại
khôngcóngànhnghềspamà
chỉ có ngành nghề xoa bóp.
“Chúng tôimuốn thuêngười
nước ngoài có chứng chỉ và
bằngcấpbàibản theo thông lệ
quốc tếvềspa thìkhôngđược,
bởi bằng cấp, chứng chỉ của
họ không được chấp nhận ở
Việt Nam. Để sử dụng được
đội ngũ nhân sự này, chúng
tôi buộc phải cho họ đi học
mộtkhóaxoabóp trongvòng
ba tháng để được cấp chứng
chỉ. Điều này không những
khôngđúng chuyênmônmà
cònkhiếnDNtốnthêmchiphí
đào tạo”-bàTrúcnêu thực tế.
Đâuđãhết,DNcònkhổsở
với các ĐKKD “con cháu”
khác.Cụ thể,bàTrúcchobiết
đơnvị củabàmuốnxingiấy
phép lập sàn võ thuật tổng
hợpMMA.NhưngTổngcục
Thể dục thể thao bảo chỉ thị
ban hành từ năm 2005 quy
địnhViệtNam chưađủđiều
kiện để làm sàn võ thuật và
MMA không phù hợp văn
hóaViệtNam.
“Tôikhônghiểuchỉ thịnày
nằmởđâu trongquyđịnhcủa
pháp luật.Tôihỏimộtbạncấp
3củatôitrongmộtcơquannhà
nước làbaogiờ thìchỉ thịnày
hết hạnnhưngbạn tôi bảo là
có thể…đếnhếtđờinàycũng
khôngaidámcấpcáigiấyấy
đâu” - bàTrúcngaongán.
“Nói lầncuối rồi thôi…”
Có lẽcáikhổcủaTậpđoàn
EmpireGroupcũngchưathấm
tháp vào đâu so với cácDN
kinhdoanhô tô.Thực tế trong
thờigianquahàng loạtđơnvị
đã phá sảnhoặc thoi thópvì
các loại giấy phép con, giấy
phép cháubóphọđếnnghẹt
thở. Công tyThiênAnPhúc
do ông Nguyễn Tuấn làm
giámđốc làmột trong sốđó.
ÔngTuấnchánchườngcho
biếtDNcủaôngđangcónguy
cơphásảnvìThôngtư20/2011
củaBộCôngThương.Bởi từ
tháng6-2016,ôngcùngnhiều
đại diện công ty nhập khẩu
ô tôđã“chiếnđấu”hếtmình
kiếnnghịbỏ thông tưnàyvới
những điều kiện hết sức phi
lýnhưDNmuốnnhậpkhẩu
ô tôphải cógiấychứngnhận
chính hãng, rồi quymô nhà
xưởng, trạm bảo hành, giấy
xuất xưởng...
“Mới đâynhất thì dự thảo
nghị định về nhập khẩu xe
hơi lại đưavàonội dungDN
phải có cam kết triệu hồi xe
của nhà sản xuất. Dự thảo
lần này có những điều kiện
còn khó và khắt khe hơn cả
Thông tư20 trướcđây” -ông
Tuấn thở dài.
Theo ông Tuấn, nếu áp
dụng những quy định này
đối với các nhà nhập khẩu
xe hơi thì chẳng khác nào
giao thị trườngô tôViệtNam
hoàn toànchocáchãngnước
ngoài. “Khôngcónhậpkhẩu
song song, không có cạnh
tranh, xe bị lỗi đổ về không
kiểm soát được, người tiêu
dùng không có sự lựa chọn
khác” - ôngTuấn cảnhbáo.
ÔngTuấn lấy làm tiếcbởi
giới nhậpkhẩuô tô lên tiếng
nhiềunhưngkhônghiệuquả
gì, chẳng ai nghe. Nhớ lại
cáchđâymộtnăm,khiPhòng
ThươngmạivàCôngnghiệp
ViệtNam tổchứchội thảovề
ĐKKD, các DN nhập khẩu
xe đến rất đông nhưng gần
đây còn rất ít đơn vị tham
gia nêu ý kiến.
“Khi biết tôi thamdựmột
hội thảovềĐKKDmới đây,
nhiềungười kinhdoanhô tô
nhắn tin cho tôi nói không
còn kỳ vọng gì nữa, chỉ chờ
phá sản thôi” - ôngTuấnnói
vànhấnmạnh rằng: “Đây là
lần cuối cùng chúng tôi nói,
chứkhiphásản thìkhôngcó
cơ hội nói nữa rồi”.
“Một rừngđinhnhọn”
Dướisựtrảinghiệmcủamột
đơnvịkinhdoanhvận tải,ông
NguyễnVănThanh,Chủ tịch
Hiệp hội Vận tải - ô tôViệt
Nam,khinóivềĐKKDđãthốt
lên: “Tôi nhìn thấymột rừng
đinh nhọn sắc. ĐKKD, giấy
phépcon làràocảnnguyhiểm
lắm, tôikhôngbiếtngười thiết
kế ranócónghĩ vậykhông”.
Vẫncònhàngngànthủtụctróibuộcngườikinhdoanh.Trongảnh:Doanhnghiệpđang làmthủtục
đăngkýkinhdoanhtạiSởKH&ĐTTP.HCM.Ảnh:HTD
Nhiềuchi phí vẫnởmứccao
Thủ tướngNguyễnXuânPhúcmới đâyđãđánhgiá thời
gianquangànhngânhànggiảm lãi suất là rất thiết thựcvới
DN. Tuynhiên, vẫncònnhiềuchi phí ởmứccao, nhất làchi
phí vốn, chi phí bảohiểmxãhội, quỹcôngđoàn...
Hiệnmức đóngbảohiểm xã hội tại Việt Namđang cao
nhấtkhuvựcASEANkhi lên tới32,5%mức lương tháng (DN
đóng22%, người laođộngđóng10,5%). Đó là chưa kể3%
phícôngđoàn.Trongkhiđócùngkhuvực, tạiMalaysia,mức
đóngbảohiểmxãhội chiếm13% lương tháng, Philippines
là10%, Indonesia8%...Từthựctếtrên,ThủtướnggiaoBộTài
chính có tráchnhiệm rà soát toànbộphí, lệphí thủ tụchải
quan, thuế.BộKH&ĐT ràsoát toànbộ thủ tục liênquanđến
giấyphépđầu tư, giấyphépxâydựng, tiếpcậnđấtđai, tiếp
cận thông tin, chi phí phát sinhđể làmcác thủ tục.
Mất cơhội xuất khẩu100 tấnmỡcávì
thủ tục
CôngtyCổphầnVĩnhHoànvừaphảnánhkhôngxinđược
giấychứngnhậnxuất xứhợpphápđểxuất khẩumỡcá. Cụ
thể, ngày31-5-2017, VĩnhHoàn kýhợpđồngđể xuất khẩu
100 tấnmỡcávào thị trườngChile,dựkiếnxuấthàng trong
tháng6-2017.ThủtụcnhậpkhẩucủaChilequyđịnhphảicó
giấychứngnhậnxuấtxứhợppháp(CertificateofLegalOrigin).
SauđóCông tyVĩnhHoànđã liênhệvàgửi côngvănđến
nhiềucơquan thẩmquyềnkhácnhaunhưCụcThúy, Tổng
cụcThủysản,SởCôngThương tỉnhĐồngTháp…Tuynhiên,
đếnnayvẫnchưacócơquannàoxácnhận thẩmquyềnvà
chấpnhận cấp chứng từnói trên trong khi đãquáhạnđể
xuất khẩu lômỡcá sangChile.
“ĐKKD,giấyphépcon
làràocảnnguyhiểm
lắm,tôikhôngbiếtngười
thiếtkếranócónghĩvậy
không”-ôngNguyễnVăn
Thanh,ChủtịchHiệphội
Vậntải-ôtôViệtNam.
Cóbộ vẫn cònhơn
1.200giấy phép con
TheoPhòngThươngmại và
CôngnghiệpViệt Nam, trong
243 ngành nghề kinh doanh
cóđiều kiện, hiện có tổng số
5.719ĐKKDhaycònđượcgọi
làgiấyphépcon.
Trong đó nhiều nhất là Bộ
CôngThươngcó27ngànhnghề
kinhdoanhcóđiềukiệnthuộc
phạmviquảnlývới1.220ĐKKD.
Ítnhất làBộXâydựngcũngcó
17ngànhnghềkinhdoanhcó
điềukiệnvới 106ĐKKD.
Tiêu điểm
LTS:
PhátbiểukếtluậnphiênhọpChính
phủthườngkỳtháng7diễnrangày3-8,Thủ
tướngChínhphủNguyễnXuânPhúcnhấn
mạnh:“Giấyphépkinhdoanhrấtnhiều,
rấtnhiều,ngườitakêunhiềulắm,cầnràlại.
Đâycũnglàkhâuphátsinhnhiềuvấnđề
phứctạp.Phảiloạibỏđiềukiệnkinhdoanh
mangtínhápđặt,khônghợplý”.
PhápLuật
TP.HCM
đãđisâutìmhiểuthựctrạngnày.
ÔngThanh có lẽ là người
cảmnhậnsâusắcnhấtnhững
ảnh hưởng của ĐKKD tới
ngành vận tải ô tô khi Grab
vàUberTaxirađời.“Vàinăm
nayxuấthiệnnhiều loạihình
vận tảimới vàBộGTVTcó
haicáchđểxử lý:Hoặc làxác
địnhxemcó loạihìnhvận tải
đóhaykhông,hoặclàđơngiản
ĐKKD đi để các DN thuận
lợi hơn. Nhưng đáng tiếc là
dự thảonghị địnhvề vận tải
mới đây lại có hướng đưa
nhữngĐKKDởcấp thông tư
vào, có nhiều cái lồng ghép
nên rấtnặngnề.Vòngkimcô
cònchặt, cầnphảinới” -ông
Thanh nói.
Cũng liênquanđếnvấnđề
này,ôngPhanĐứcHiếu,Viện
phóViệnNghiêncứuquản lý
kinh tếTrungương (CIEM),
nhậnđịnh:Taxi truyền thống,
một cái tên được gắn cho
loạihình taxihiệnhành, thua
Grab,Uberkhôngphảivìnội
lựckhôngđủmà làvì bị các
ĐKKD ràngbuộc.
Thậm chí ông Hiếu còn
nhấnmạnh: “Tôikhẳngđịnh
DNViệtNam rấtđổimới, rất
năngđộngnhưng taxi truyền
thốngkhôngcạnh tranh làdo
đang chịu ápđặt 10ĐKKD.
Có rất nhiều ĐKKD đang
giết chết sự sáng tạocủa taxi
truyền thống. Ví dụ, để có
thể hoạt động được thì taxi
truyền thốngphải chịukiểm
định, phải lắp đồng hồ trên
xe, phảiđăngký tầnsốsóng,
lái xephải được tậphuấnvề
quy tắc đạođức, ứng xử...”.
Đồng tình với ý kiến này,
bà Đinh Thị Mỹ Loan, Chủ
tịchHiệphộiBánlẻViệtNam,
chorằngýkiếnnêncấmUber,
GrabTaxi làkhôngđược, chỉ
nên quản chặt mà thôi. Bởi
ngườitiêudùngrấtthíchUber,
Grap vì giá rẻ, lịch sự. Hơn
nữa đây là xuhướngkinh tế
chia sẻvàNhànướcphải có
quyđịnhphùhợpchứkhông
phải là nhìn vào những cái
sẵn có để thấy cái mới phát
sinh khôngphùhợp.
Nhưngmặt khác bà Loan
cũngđềnghị: “Nêngiảmcác
vòngkim cô của taxi truyền
thốngđi.Trênđầu taxi truyền
thống hiện có 13 cái vòng
kim cô. Làm sao để giảm ít
đi hoặc có thể giảm xuống
không còn cái nào”.■
