11
Kinh tế -
ThứHai 25-2-2019
Ông trùm chuối Việt:
“Tôi khởi nghiệp tới 25 lần!”
Khách hàng Nhật tiếp thị chuối Việt Nam tới người tiêu dùng nước này bằng bức tranh
“độc, lạ”: Con bò, đống phân, cây chuối và nải chuối vàng gắn thương hiệu Việt Nam.
Tiêu điểm
Chuối Việt vẫn thua
chuối Philippines
Theo ôngVõQuanHuy, chất
lượngchuốiVNkhôngthuakém
gì các nước khác. Tuy nhiên,
điểm yếu lớn nhất của chuối
VN là giá thành sản xuất cao
do nhân công cao trong khi
năng suất lao động thấp, hiệu
quả sản xuất không cao, dẫn
đến chi phí phát sinh.
Vídụ,mộtnảichuốithuhoạch
tại Philippines chỉ cómột trái bị
thẹo, thâm phải bỏ đi. Còn tại
VN, bị lỗi tới 2-2,5 trái.
“Tôi cho rằng cần
hỗ trợ những DN
đầu tàu có năng
lực về tài chính,
về chuyên môn kĩ
thuật… để họ “dẫn
dắt” từng mặt hàng
nông sản xuất khẩu
của VN.”
Ông
Võ Quan Huy
QUANGHUY
T
ự nhận mình là một nông
dân tâm huyết với nông
nghiệp, ôngVõQuanHuy,
GiámđốcCông tyTNHHHuy
Long An, người được mệnh
danh là “ông trùm chuối”
Việt Nam (VN) đã chia sẻ với
Pháp Luật TP.HCM
về hành
trình khởi nghiệp 40 năm đầy
gian nan trước khi đưa những
trái chuối xuất khẩu sang thị
trường khó tính Nhật Bản
(NB), Hàn Quốc (HQ).
Người Nhật góp phần
tạo khác biệt cho
chuối VN
.
Phóng viên:
Đang bận
rộn với những đơn hàng chuối
xuất khẩu nhưng mới đây lại
thấy ông đi bán thịt bò, rồi
lập hội quán Huy Long An
nuôi bò theo công nghệ NB.
Không rõ kế hoạch năm nay
của ông ra sao?
+ Ông
Võ Quan Huy:
Tôi
đang tìm đầu ra cho đàn bò
trong trang trại và cũng là
để tìm đầu ra bền vững cho
cây chuối. Việc tìm đầu ra
cho sản phẩm thịt bò đang
rất khó khăn, dù biết có thể
thất bại nhưng muốn chuối
xuất khẩu tiếp tục phát triển
thì phải… giữ đàn bò.
Hội quán thành lập để tăng
giá trị của sản phẩm thịt bò,
để người tiêu dùng tiếp cận,
nhận biết được miếng thịt
bò đạt chuẩn, ngon là ra sao.
Tuy nhiên, hội quán hiện
cũng chưa hoạt động hiệu
quả, miếng thịt cung cấp đạt
chuẩn nhưng các đầu bếp tại
các nhà hàng, khách sạn lại
chưa chế biến ưng ý để làm
thực khách hài lòng. Sắp tới,
tôi cùng các đơn vị đối tác sẽ
bàn bạc lại để phát triển thị
trường cho sản phẩm này.
. Vì sao việc giữ đàn bò
lại quan trọng với trái chuối
xuất khẩu đến vậy, thưa ông?
+ Hiện trang trại của chúng
tôi cung cấp ra thị trường mỗi
nămkhoảng 5.000-10.000 con
bò, lợi nhuậnkhôngnhiều.Tuy
nhiên, chúng tôi vẫn phải duy
trì một năm xuất bán khoảng
5.000 con bò thì mới đủ phân
để trồng trọt. Bởi sản phẩm
chuối của chúng tôi xuất khẩu
sang Nhật, HQ cạnh tranh
được là nhờ chứng nhận…
sử dụng phân bò.
Do đó, nếu trang trại chuối
thiếu con bò sẽ mất đi hình
ảnh sản xuất hữu cơ, quy trình
trồng chuối mất đi một mắt
xích quan trọng kiểu như hệ
thống vườn, ao, chuồng. Và
khách hàng NB không thích
điều này.
Chính khách hàng Nhật đã
khai thác, phát hiện đưa hình
ảnh con bò gắn liền với cây
chuối tới người tiêu dùng. Họ
tiếp thị tới người tiêu dùng
tại Nhật bằng cách vẽ ra bức
tranh vòng lặp lại: Con bò
thải ra đống phân, phân bón
cho cây chuối, nải chuối chín
vàng gắn thương hiệu Fohla
của công ty tôi vào bán ra thị
trường; còn cây chuối lại làm
thức ăn cho con bò.
Cũng chính khách hàng
Nhật tạo ra sự khác biệt cho
sản phẩm chuối VN. Thực tế
có nhiều trang trại trồng chuối
xuất khẩu nhưng dường như
chưa có chỗ nào có vòng lặp
con bò - cây chuối.
Chấp nhận mạo hiểm
. Có người bảo ông rất mạo
hiểm khi đầu tư trồng chuối
xuất khẩu, nhất là trong bối
cảnh sản phẩm này rất bấp
bênh, có lúc chín rục không
ai mua, phải đổ cho bò ăn?
+ Có lẽ cũng là cái duyên
thôi! Trước khi trồng chuối,
tôi nuôi tôm bán cho các nhà
máy chế biến xuất khẩu, tiếp
xúc nhiều với các khách hàng
NB, hiểu rõ cách làm ăn đàng
hoàng của đối tượng khách
hàng này.
. Hai người con trai của ông đều là những kỹ sư nông nghiệp,
ông có muốn chia sẻ gì về điều này?
+Hồi tụi nó còn nhỏ, đang lớp 10, 11, cứ Chủ nhật là tôi đưa
hai đứa con trai lên xe chở vào rẫy. Có thể những lúc chơi trên
đồng, cùng cha mẹ làmnông nên gieo trong các con sự thích
thú, đam mê với lĩnh vực nông nghiệp.
Ngoài ra, ban đầu tôi cũng có suy nghĩ sẽ định hướng các
con vào lĩnh vực này nhưng để định hướng tốt thì mình phải
làm sao để các con thích, đam mê, có ý chí theo đuổi thực
hiện nó mới quan trọng.
Giờ các con là những cánh tay đắc lực hỗ trợ không thể
thiếu giúp tôi quản lý công ty. Nhìn conmình đammê, gắn bó
với nông nghiệp, với cây chuối, con tôm… là tôi thấy mừng.
. Nhiều người bảo làmnông nghiệp ở VN rất vất vả, bấp bênh
bởi điều kiện phát triển nông nghiệp ở nước ta còn thua kém
các nước?
+ Tôi thấy định hướng phát triển nông nghiệp theo hướng
công nghệ cao, sản phẩm sạch của Chính phủ rất tốt nhưng
để vận hành trong thực tế thì còn hạn chế. Các chỉ đạo của
Chính phủ chậm được cụ thể hóa.
Ví dụ, câu chuyện về thuốc bảo vệ thực vật, 10 nước họ cho
xài 10 loại khác nhau, có thể loại thuốc này Nhật chịu nhưng
Mỹ, EU lại không chịu. Nếu phía cơ quan quản lýVNbằng quan
hệ ngoại giao làmviệc với các thị trường xuất khẩu thống nhất
công nhận loại thuốc được sử dụng thì rất tốt. Nhưng hiện tại
vẫn chưa làm được, khả năng DN thì không thể.
Tôi cũng cho rằng cần chọn ra những DN đầu tàu có
năng lực về tài chính, về chuyên môn kỹ thuật… để họ dẫn
dắt từng mặt hàng nông sản xuất khẩu của VN. Từ đó, Nhà
nước có chính sách ưu đãi, hỗ trợ khuyến khích đầu tư đối
với những DN này để họ làm đòn bẩy thúc đẩy nền nông
nghiệp nước ta tiến lên.
Con theo cha trồng chuối xuất khẩu
Vua chuối VõQuanHuy: Đôi lúcmình vẫn quen làmtheo kiểu nông dân, chưa quản lý chuyên nghiệp
khi DNphát triển với quymô lớn. Ảnh: QUANGHUY
Hơn nữa tôi tìm hiểu thấy
NB có nhu cầu nhập khẩu
chuối rất lớn, mỗi năm nước
này nhập tới hơn 1,2 triệu
tấn chuối nên đề cập chuyện
cung cấp loại trái cây này
cho các khách hàng NB.
Qua nhiều lần khởi nghiệp
nông nghiệp gặp không
ít sóng gió nhưng tôi vẫn
quyết định mạo hiểm trồng
chuối xuất khẩu cho các thị
trường khó tính.
. Như vậy rõ ràng để trái
chuối vào được thị trường
Nhật không đơn giản?
+ Để xuất khẩu sang các
nước này, với khoảng 8.000
tấn chuối cung cấp ra thị
trường mỗi năm của chúng
tôi buộc phải đạt hàng trăm
tiêu chí từ đất, nước, phân bón,
quy trình trồng, thu hoạch, sơ
chế, bảo quản, chất lượng…
NB có hơn 200 tiêu chí, HQ
hơn 170 tiêu chí, tính ra cây
chuối phải đạt tới 300 tiêu
chí sau khi trừ những tiêu
chí giống nhau.
Maymắn là chúng tôi đã nỗ
lực đáp ứng được những tiêu
chí khắt khe này. Bởi thế đến
nay thị trường NB ổn định,
chiếm 40% sản lượng chuối
xuất khẩu của doanh nghiệp
(DN), xếp sau là HQ, Trung
Quốc.
Khách hàng NB rất uy tín,
họ đưa cho DN kế hoạch mua
hàng một năm, lượng hàng
mua từng tháng một. Ngược
lại, phía DN đã cam kết thì
phải thực hiện nếu không vi
phạm hợp đồng, phía đối tác
NB sẽ phạt thẳng tay.
Ví dụ, phía DN cam kết
tháng này cung cấp năm
container hàng nhưng chỉ
được bốn container thì sẽ
bị phạt tính theo giá trị một
container hàng mà DN thiếu.
Quá tải vì vốn
tính nông dân
. Với cái chất nông dân như
ông tự nhận là “ăn sâu vào
con người của mình”, ông có
cảm thấy gặp khó khăn trong
vai trò doanh nhân?
+Đúng là tôi bị quá tải. Bởi
đôi lúc mình vẫn quen làm
theo kiểu nông dân, không hệ
thống được, quản lý chuyên
nghiệp được khi DN phát
triển với quy mô lớn. Để bù
đắp vào khiếm khuyết này,
hiện chúng tôi đang đào tạo
một lớp kỹ sư trẻ, tuy nhiên
vẫn rất khó khăn. Lý do là
họ thiếu kinh nghiệm thực tế
nhiều quá, lại nữa làm nông
nghiệp rất cực, nếu thiếu ý
chí sẽ khó.
Ví dụ, nhìn cái cây bị bệnh
có thể thiếu nước, thiếu phân
nhưng mình cần trị ngay, phải
bứt rứt khi thấy câymình trồng
đang bị bệnh. Chứ mình bỏ
bê, không quan tâm, đợi cây
lụi thì cứu sao được, khi đó
chết cả vườn.
. Chắc ông gặp không ít
lần thất bại trong làm nông
nghiệp?
+Cách đây khoảng 40 năm,
tôi khởi nghiệp với cây mía,
trồng gia công cho các nhà
máy mía đường. Vốn trong
tay là một chiếc máy cày và
vài công đất, còn tiền giống,
phân…nhàmáychịunhưngchỉ
lấy công làm lời, không được
nhiều. Sau khi trồng mía thất
bại, tôi tiếp tục chuyển sang
trồng các loại cây khác như ớt,
dưa hấu, rồi cây kiểng, tôm…
Tính ra tôi khởi nghiệp tới
khoảng 25 lần thay đổi cây,
con để tồn tại và phát triển.
Gần đây, trước cơ hội của
các hiệp định thương mại tự
do, tôi tự đánh giá lại xem
mình mạnh gì, yếu gì để phát
triển thị trường. Hiện tại, tôi
chọn chủ lực cây chuối, thứ
hai là con tôm.
. Xin cám ơn ông
•
Để có thể bán sangNhật, HQ, trái chuối phải đáp ứng hàng
trămtiêu chí khắt khe. Ảnh: QUANGHUY
