8
Tiêu điểm
Đô thị -
ThứHai 18-3-2019
NGUYỄNTHỊ HẬU
T
rong mỗi đô thị, khu vực
trung tâm luôn thể hiện
tính chất đặc trưng bao
gồm cảnh quan, kiến trúc, lối
sống cộng đồng... được hình
thành từ điều kiện tự nhiên,
hoàn cảnh xã hội và lịch sử
cộng đồng dân cư. Do đó,
nhìn nhận chức năng quan
trọng nhất của khu vực trung
tâm từ góc độ nào cũng phải
là chức năng thể hiện bản
sắc văn hóa và lịch sử. Trung
tâm Đà Lạt thường được gọi
là khu Hòa Bình hình thành
từ lâu đời, là khu vực thương
mại dịch vụ quan trọng của
TP du lịch nổi tiếng với nhiều
tài nguyên bản địa độc đáo và
phong phú.
Bảo tàng sống
Khu Hòa Bình nằm trong
một thung lũng của những
ngọn đồi nhỏ bao quanh. Tại
đây có chợ Đà Lạt, rạp Hòa
Bình, chợ đêm... và những con
đường tỏa ra nhiều hướng. Chợ
Đà Lạt được xây dựng xong
vào năm 1960, là một trong
những ngôi chợ đầu tiên có
nhiều tầng. Nơi đây trưng bày
những sản vật của TP và vùng
phụ cận, gồm nhiều loại hoa,
trái cây, rau tươi, cà phê, trà,
các loại thực phẩm chế biến
như trái cây khô, mứt, bánh
kẹo, rượu... cùng lâm thổ sản
của vùng cao nguyên, sản
phẩm thủ công mỹ nghệ của
cộng đồng dân tộc ít người...
Rạp Hòa Bình vốn là chợ cũ
đã chuyển đổi chức năng thành
rạp chiếu phim và những kiốt
bán đồ lưu niệm, trang phục
mùa lạnh phục vụ du khách.
Chợ đêmĐà Lạt làmột thương
hiệu thu hút du khách, tạo nên
ấn tượng khó quên về TP này.
ĐàNẵng sẽ tháodỡ200kiốt bất động sản trái phép
Bảo tồn cảnh quan
tự nhiên, kiến trúc
đặc thù và phát triển
những sản phẩm
nông nghiệp nổi
tiếng... phải là ưu
tiên hàng đầu vì đây
chính là sản phẩm
du lịch mang thương
hiệu Đà Lạt.
Xin đừng nhân danh quy
hoạch đô thị hiện đại mà phá
hủy khu vực trung tâm, xóa bỏ
ký ức và tình cảm nhiều thế hệ
cộng đồng, gián tiếp bức tử
một đô thị vì không có bản sắc
riêng, không còn lịch sử hiện
hữu. Không có mối liên hệ quá
khứ và hiện tại thì làm sao đô
thị - và con người - có tương lai?
Nguy cơ chợ Đà Lạt sẽ biến mất
Khi bị các trung tâmthươngmại cao tầngnhiềuchứcnăngvây
quanh thì chợ Đà Lạt - chợ truyền thống về sản phẩm, phương
thức kinh doanh và quan hệ mua bán... có tồn tại lâu dài như
một di sản văn hóa, một dấu ấn lịch sử được không? Nguy cơ
thấy rõ là chợ Đà Lạt - một “mảnh đất vàng” sẽ dễ dàng biến
mất vì nó trở nên lạc lõng và “xấu xí” giữa những tòa nhà hiện
đại. Cần nhận thức rõ trong điều kiện Việt Nam hiện nay, việc
xây dựng những công trình hiện đại xung quanh công trình di
sản là kiểu “chó sói gửi chân”, chấp nhận điều này đồng nghĩa
với việc sẽ xóa bỏ công trình di sản!
Sự phá hủy khu vực trung tâm đô thị sẽ làm mất đi các di
sản vật thể gắn với sự nhận diện Đà Lạt quen thuộc hơn trăm
năm qua, mất đi các giá trị văn hóa phi vật thể đặc trưng của
người Đà Lạt, hạn chế không gian công cộng thân thiện của
cộng đồng và có tác động tiêu cực đến sự phân hóa xã hội,
xóa bỏ cảnh quan tiêu biểu của TP trong ký ức của người dân
và du khách. Đó là những giá trị cốt lõi để đô thị sống và phát
triển bền vững.
Khu Hòa Bình thành cao tầng,
hồn Đà Lạt sẽ mất!
Bằng sự thay đổi cảnh quan hiện đại như quy hoạch, e rằng giá trị văn hóa, lịch sử của trung tâm
Đà Lạt cũng sẽ không còn nữa!
KhuHòa Bình có thể xemnhưmột bảo tàng sống động về văn hóa và con người Đà Lạt
cần được bảo tồn. Ảnh: HTD
Quanh chợ Đà Lạt là những
tiệmăn và quán cà phê nổi tiếng
từ lâu đã trở nên quen thuộc
với người Đà Lạt và du khách,
đặc trưng của những quán này
là khá yên tĩnh, riêng tư, dành
cho du khách cảm nhận và trải
nghiệm một nhịp sống chậm
của TP du lịch nhưng không
xô bồ, ồn ào. Theo cảnh quan
tự nhiên, những đường phố ở
đây nhỏ và dốc, có thể thả bộ,
đi xe đạp hay xe máy, nhìn
ngắm dãy nhà phố kết hợp
sinh sống và thương mại dịch
vụ quy mô vừa và nhỏ... hình
thành lối giao tiếp gần gũi, thân
thiện trong sinh hoạt của cộng
đồng địa phương và du khách.
Từ sau năm 1975, dân cư
khu vực trung tâm cũng có
sự biến động như nhiều đô thị
khác nhưng chưa làmbiếnmất
những đặc tính văn hóa xuất
phát từ điều kiện sống nơi đây.
Sựhòa hợp giữa cảnh quan kiến
trúc và lối sống bình yên, thân
thiện trong giao tiếp dịch vụ,
thương mại, không khí tĩnh
lặng, êm đềm của các quán cà
phê, quán ăn có nguồn gốc lâu
đời còn là một đặc trưng của
khu Hòa Bình. Có thể coi khu
Hòa Bình như một bảo tàng
sống động về văn hóa và con
người Đà Lạt.
Bảo vệ một thương
hiệu Đà Lạt
Hiện nay Đà Lạt ngày càng
thuhút đôngđảodukhách trong
và ngoài nước, vì vậy Đà Lạt
đã mở rộng và xây dựng cơ
sở hạ tầng khá nhanh. Nhiều
cảnh quan đô thị và cảnh đẹp
thiên nhiên Đà Lạt đã bị chia
sẻ sở hữu đầu tư và khai thác
bừa bãi. Tầm nhìn quy hoạch
và quản lý xây dựng đã có tác
động tiêu cực đến di sản đô thị
Đà Lạt, nhất là khu vực trung
tâm. Do đó, bảo tồn cảnh quan
tự nhiên và nhân văn, bảo tồn
kiến trúc đặc thù và phát triển
những sản phẩm nông nghiệp
nổi tiếng... phải là ưu tiên hàng
đầu trong các quy hoạch phát
triển kinh tế-xã hội của tỉnh,
vì đây chính là sản phẩm du
lịch mang thương hiệu Đà Lạt.
Theo đó, khu vực Hòa Bình
phải được coi là vùng di sản,
cầnmột quy hoạch chỉnh trang
theo hướng bảo tồn, trùng tu
các công trình cũ (thậm chí
phục dựng lại rạp Hòa Bình
và sử dụng chức năng mới,
như trung tâm nghệ thuật bản
địa chẳng hạn) để duy trì và
quảng bá hình ảnh một dấu
chỉ nhận diện của TP. Đồng
thời tổ chức lại giao thông,
hạn chế các loại xe để tăng
cường không gian công cộng
cho những phố đi bộ, phát triển
thương nghiệp dịch vụ truyền
thống tại chợ Đà Lạt và khu
vực bên ngoài, bảo vệ sự ổn
định của cộng đồng dân cư lâu
đời và lối sống, sinh hoạt kinh
tế đặc trưng... Giá trị kinh tế
của khu vực này không mất
đi mà được tích lũy và tăng
theo giá trị lịch sử, văn hóa.
Nhưng với bản đồ án “Quy
hoạch chi tiết và thiết kế đô
thị, tỉ lệ 1/500 khu vực trung
tâmHòa Bình, TPĐà Lạt, tỉnh
Lâm Đồng” sẽ biến khu Hòa
Bình trở thành khu cao tầng
thương mại phức hợp, phá
bỏ rạp Hòa Bình thay bằng
cụm trung tâm thương mại,
mở rộng các con đường và
thêm nhiều tuyến đường mới
vào khu trung tâm cho các
phương tiện giao thông tiếp
cận, di dời tòa biệt thự cổ dinh
tỉnh trưởng để xây cụm khách
sạn mái tròn cao tầng... Bằng
sự thay đổi cảnh quan “hiện
đại” như vậy, giá trị văn hóa,
lịch sử của trung tâm Đà Lạt
cũng không còn nữa!
Quá trình đô thị hóa, hiện đại
hóa ở nhiều tỉnh, thành đã phá
hủy khu vực trung tâm- nơi lưu
giữ dấu ấn đặc trưng lịch sử,
văn hóa của đô thị. Những bản
quy hoạch khu trung tâm hiện
đại với công trình cao tầng đồ
sộ, bê tông và kính lạnh lùng
lấn lướt những khu phố, những
ngôi nhà đã hòa hợp tồn tại
hàng trămnăm. Thực trạng này
vừa là sự “nhân bản vô tính”
vì hoàn toàn không mang hồn
vía đô thị, vừa là thái độ vô ơn
với tiền nhân - những người đã
tạo dựng lịch sử đô thị!•
Quận Liên Chiểu (Đà Nẵng) thông báo những kiốt trái phép này
sẽ phải tháo dỡ trong vòng 24 giờ. Ảnh: TẤNVIỆT
(PL)- Chiều 17-3, ông Nguyễn
Nhường, Phó Chủ tịch UBND quận Liên
Chiểu, TP Đà Nẵng, xác nhận lực lượng
quy tắc đô thị vẫn đang đi phát thông
báo đề nghị tháo dỡ các kiốt giao dịch
bất động sản hình thành trái phép trên
địa bàn quận. Theo ông Nhường, kết quả
kiểm tra sơ bộ trên địa bàn ghi nhận có
khoảng 200 kiốt thuộc dạng này.
Từ ngày 16-3, khi nhận được thông
báo, người dân đã tự tháo dỡ được hơn
chục kiốt. “Mới thông báo hôm qua nên
người dân tháo cũng chưa kịp. Sang
tuần anh em sẽ đi gửi thông báo nhắc
nhở. Nói chung trong tuần sau xử lý nếu
không tự tháo dỡ” - ông Nhường nói.
Như
Pháp Luật TP.HCM
đã thông
tin, ngày 16-3, UBND quận Liên
Chiểu ra thông báo yêu cầu các tổ
chức, cá nhân đang có hành vi chiếm
dụng đất đai, vỉa hè, đường bộ để
dựng lều quán, đặt container, kiốt để
buôn bán hàng hóa và kinh doanh bất
động sản trái phép phải khẩn trương
tháo dỡ toàn bộ công trình vi phạm,
trả nguyên hiện trạng ban đầu của đất
sau 24 giờ kể từ thời điểm nhận được
thông báo này. Quá thời hạn nêu trên
mà tổ chức, cá nhân vi phạm vẫn cố
tình chây ỳ, không chấp hành thì cơ
quan chức năng sẽ tiến hành xử lý
hành chính và tháo dỡ công trình vi
phạm theo đúng quy định. Mọi thiệt
hại về vật chất, tổ chức, cá nhân vi
phạm hoàn toàn chịu trách nhiệm.
TẤN VIỆT
