6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứNăm21-3-2019
của Công an quận Thanh Xuân về
hành vi ép hun cô gái mang tính
chất “mọi vi phạm hành chính phải
được phát hiện, ngăn chặn kịp thời
và phải bị xử lý” hơn là để răn đe,
phòng ngừa chung.
Rõ ràng ở đây ai cũng thấy mức
phạt chưa tương xứng với tính chất,
mức độ nguy hiểm của hành vi.
Nhưng như đã nói, vì chưa có chế
tài hành chính về hành vi ép hun
và ở đây người đàn ông đã có tác
động vào thân thể của cô gái chứ
không phải có hành vi như mô tả
trong điều luật nói trên nên không
thể kết luận quyết định xử phạt của
Công an quận Thanh Xuân là đúng
hay sai mà chỉ là chưa phù hợp.
Do đó theo tôi, Nhà nước cần mô
hình hóa ngay (có thể dưới dạng liệt
kê, mô tả) các hành vi có thể gọi là
QRTD. Nghị định 167/2013 tồn tại
nhiều bất cập, chưa theo sát được
thực tiễn để hướng đếnmục tiêu đảm
bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Hiện nay các bộ/ngành và địa
phương đang phối hợp để xây dựng
một dự thảo, tiến tới việc sửa đổi
hoặc ban hành một nghị định mới
thay thế cho Nghị định 167/2013.
Nhưng trước mắt, cần sửa theo
hướng tăng mức phạt đối với nhóm
các hành vi vi phạm hành chính.
Cũng không nhất thiết phải bêu tên
người vi phạm mà cần hướng tới
việc xử phạt sao cho họ nhận thức
lỗi lầm của mình và có biện pháp
khắc phục hậu quả tương xứng với
hành vi đã gây ra.
TS
THÁI THỊ TUYẾT DUNG
,
ĐH Luật TP.HCM:
Đừng để
tái diễn
trào lưu
Kiss Cam
Khảosáttoàn
bộ nhómhành
viviphạmtrong
lĩnhvựcanninh
trật tự, không chỉ hành vi ép hun
(thực chất quy định là có cử chỉ, lời
nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo,
xúc phạm danh dự, nhân phẩm của
người khác) có chế tài quá nhẹ mà
nhiều hành vi khác cũng thế. Ví
dụ, cố ý gây thương tích cho người
khác cũng chỉ phạt 2-3 triệu đồng…
Tôi nghĩ nhất thiết phải sửa ngay
nghị định này, vì nó đã tồn tại gần sáu
năm và không còn phù hợp với thực
tiễn, không đáp ứng được nguyên tắc
kịp thời và nghiêm minh của pháp
luật. Cần tăng chế tài cho cả nhóm
hành vi này theo hướng phân hóa
chi tiết từng hành vi vi phạm, tránh
như tình trạng quy định chung mức
phạt (như trường hợp đã xảy ra là
mua bán 100 USD có mức phạt như
mua bán 10.000 USD).
Giả sử người đàn ông ở trong
thang máy đó bị bệnh truyền nhiễm
và sau khi hôn đã lây bệnh cho cô
gái thì xử lý sao? Hoặc cô gái đó
bị hoảng loạn về tinh thần rất nặng
hoặc do bị “đè cưỡng hun” mà té
gây tổn thương nhẹ thì xử phạt như
thế nào cho hợp lý?
Đã từng có một thời (vào năm
2015) trào lưu Kiss Cam (đè người
lạ hun môi) gây phản cảm và mất an
ninh trật tự, gây sự lo lắng và phẫn
nộ cho dư luận. Sau đó, do các nạn
nhân không tố cáo và may mắn là
trào lưu này tự biến mất. Lần này,
nếu không sửa luật để xử lý nghiêm
khắc thì sẽ tạo tiền lệ xấu, có khả
năng sẽ có người chịu phạt để hun.
TS
PHAN ANH TUẤN
, Trưởng bộ
môn Luật hình sự, ĐH Luật TP.HCM:
Tăng mức
xử phạt
Trongvụnày,
ta thấy không
có dấu hiệu về
hình sự, cụ thể
không phạm
tội dâm ô đối
với người dưới
16 tuổi (Điều 146 BLHS) vì: Bị hại
không phải là người dưới 16 tuổi
(cô gái trong vụ này đã 20 tuổi) và
không có hành vi dâm ô trong tình
huống này. Hành vi ép hun cũng
không có dấu hiệu của tội làm nhục
người khác (Điều 155 BLHS) vì
hành vi này không phải là hành
vi xúc phạm nghiêm trọng nhân
phẩm, danh dự của người khác. Và
do không có dấu hiệu tội phạm nên
Công an quận Thanh Xuân đã xử
phạt người đàn ông 200.000 đồng.
Từ vụ việc này cũng có ý kiến
đề nghị bổ sung vào trong BLHS
tội QRTD. BLHS năm 2015 chỉ tội
phạm hóa hành vi QRTD dưới dạng
hành vi dâm ô đối với người dưới
16 tuổi. Tuy nhiên, việc mở rộng
tội phạm hóa hành vi QRTD là điều
cần cân nhắc cho phù hợp với hoàn
PHƯƠNG LOAN-MINHCHUNG
V
ụ ép hun trong thang máy
nhưng chỉ bị phạt 200.000
đồng đã gây bức xúc trong dư
luận. Công an quận Thanh Xuân,
Hà Nội đã căn cứ điểm a khoản 1
Điều 5 Nghị định 167/2013 để xử
phạt tuy không sai (nhưng cũng
không đúng) cho thấy quy định
pháp luật hiện hành liên quan đến
hành vi quấy rối tình dục (QRTD)
hiện còn bất cập. Vì vậy, nhiều
chuyên gia pháp luật đề xuất cơ
quan chức năng cần nhanh chóng
sửa đổi, bổ sung quy định để phù
hợp với thực tiễn nhằm trừng trị
thích đáng hành vi này.
TS
CAOVŨ MINH
, ĐH Luật TP.HCM:
Nên quy
định rõ
các hành
vi quấy rối
tình dục
Đ i ể m a
khoản 1 Điều
5 Nghị định
167/2013 quy
định người nào “có cử chỉ, lời nói
thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo,
xúc phạm danh dự, nhân phẩm của
người khác; thì bị xử phạt 100.000
đến 300.000 đồng”. Hiện nay, chưa
có bất kỳ chế tài hành chính nào đề
cập chính xác về hành vi ép hun như
vụ việc vừa xảy ra ở Hà Nội cả.
Do đó, việc xử phạt 200.000 đồng
Vụ ép hun:
Không sửa
luật, dễ tiếp
diễnKissCam
Cần quy định rõ hành vi quấy rối tình dục
và tăngmức phạt nghiêmhành vi này, nếu
không coi chừng tái diễn cái gọi là trào lưu
Kiss Cam (đè người lạ hunmôi) gâymất
trật tự, trị an.
cảnh thực tế ở nước ta. Và chúng
ta cũng cần lưu ý rằng trong pháp
luật hình sự có một nguyên lý là
việc sử dụng biện pháp hình sự chỉ
được coi là giải pháp cuối cùng khi
các biện pháp xử lý hành chính, dân
sự, giáo dục… không có hiệu quả.
Ởhướng này, tôi đồng ý với ý kiến
cho rằng cần tăng mức xử lý hành
chính đối với hành vi nêu trên ở các
nội dung: (1) tăng mức phạt tiền - vì
mức phạt tiền 100.000 đến 300.000
đồng là chưa hợp lý với tình hình
hiện nay và không đủ để răn đe đối
với hành vi vi phạm; (2) quy định
thêm biện pháp khắc phục hậu quả.
Điểm chú ý trong vụ việc này là
Công an quận Thanh Xuân đã xử
phạt người đàn ông 200.000 đồng
về hành vi “có cử chỉ, lời nói thô
bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc
phạm danh dự, nhân phẩm của
người khác”. Tuy nhiên, khoản 1
Điều 5 nghị định này không quy
định biện pháp khắc phục hậu quả
“buộc xin lỗi công khai khi nạn
nhân có yêu cầu”. Do đó, về mặt
pháp lý, cơ quan chức năng không
thể buộc người vi phạm phải công
khai xin lỗi nạn nhân.
Trên thực tế, để đáp ứng yêu cầu
của dư luận xã hội, cơ quan chức
năng đã “sáng tạo” xử lý tình huống
bằng cách để các bên thỏa thuận về
việc công khai xin lỗi nạn nhân (đây
là sự thỏa thuận giữa các bên chứ
không phải là biện pháp xử lý hành
chính). Tuy nhiên, thực tế cho thấy
người vi phạm liên tục thất hẹn và
không chịu xin lỗi cô gái nên các
cơ quan chức năng không thể làm
gì được.
Do đó, ở hướng này cần sửa đổi,
bổ sung pháp luật về xử lý hành
chính theo hướng: (1) cụ thể hóa
hơn nữa các hành vi vi phạm pháp
luật hành chính về xâm phạm danh
dự, nhân phẩm của người khác; (2)
tăngmức phạt tiền; (3) bổ sung thêm
các biện pháp khắc phục hậu quả
như “buộc xin lỗi công khai khi
nạn nhân có yêu cầu”. Có như thế
mới đáp ứng yêu cầu đấu tranh với
các hành vi xâm phạm nhân phẩm,
danh dự của con người, đặc biệt là
với phụ nữ.•
Nhiều nước trên thế giới quy định hành vi QRTD chỉ
cần bằng lời nói đã đủ để khởi tố hình sự. Tuy nhiên,
ở Việt Nam nếu chỉ dừng lại ở mức độ sàm sỡ, QRTD
thì hiện tại việc tìm chứng cứ gặp nhiều khó khăn và
thường không rõ ràng. Hiện nay, hành vi QRTD đối với
người trên 16 tuổi chưa được quy định trong BLHS. Do
đó, cơ quan chức năng không thể khép vào tội danh
nào để xử lý khi người bị tố cáo chưa thực hiện hành
vi giao cấu với nạn nhân. Muốn xử lý hình sự thì phải
sửa luật hoặc có hướng dẫn thêm. Xuất phát từ thực
tế nạn QRTD phổ biến, chúng ta nên có quy định cứng
rắn hơn, mạnh tay hơn để làm cơ sở xử lý.
Pháp luật cần bảo vệ trẻ em và phụ nữ từ ban đầu,
phải ngăn chặn trước nguy cơ chứ không nên đợi
xảy ra hậu quả như bị sờ mó bộ phận sinh dục hay
bị hiếp rồi mới xử lý tội tương ứng… Không phải
mọi quy định của pháp luật khi ban hành đều nhận
được sự đồng thuận của mọi người. Tuy nhiên, nếu
cần thiết để bảo vệ người dân, bảo vệ phụ nữ và
nhất là trẻ em thì cũng nên mạnh dạn bổ sung thêm
tội danh tương ứng với hành vi QRTD này (chẳng
hạn tội “có hành vi tấn công tình dục”). Trong đó,
điều luật cần liệt kê chi tiết các hành vi khách quan
của tội này như cố ý đụng chạm vào mông, ngực,
đùi... hoặc hun vào má, tay... mà không có sự đồng
ý của nạn nhân…
Luật sư
TRẦN THỊ NGỌC NỮ,
Chi hội trưởng
Chi hội luật sư Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP.HCM
Cần mạnh tay hơn với nạn quấy rối tình dục
Cần sửa luật theo hướng
cụ thể hóa hơn các hành
vi xâm phạm danh dự,
nhân phẩm của người
khác; tăng mức phạt
tiền và bổ sung biện
pháp “buộc xin lỗi công
khai khi nạn nhân có
yêu cầu”.
