13
Đời sống xã hội -
ThứHai 1-4-2019
Lạm dụng thuốc giảm đau,
hậu quả khôn lường
HOÀNG LAN
H
iện nay người dân có
thể tìm mua nhiều loại
thuốc giảm đau tại các
nhà thuốc mà không cần
kê toa của bác sĩ (BS). Thế
nhưng thói quen tự ý dùng
thuốc giảm đau này tiềm ẩn
nhiều nguy cơ sức khỏe.
Nhiều trường hợp
nhập viện
TạiBVĐHYDượcTP.HCM,
cách đây khoảng một tháng,
khoa Cấp cứu của BV tiếp
nhận cụ ông TVT (75 tuổi,
ngụ Long An) được người
nhà đưa đến trong tình trạng
tụt huyết áp, ói ra máu. Ngay
lập tức, cụ ông được cho nội
soi để tìm nguyên nhân gây
chảy máu. Hình ảnh nội soi
cho thấy dạ dày của bệnh nhân
có điểm loét đang phun máu.
Bệnh nhân được chích thuốc
cầm máu điểm loét, truyền
dịch, truyền máu để ổn định
tình trạng. Tìm hiểu từ phía
người nhà, các BS được biết
hai ngày trước, cụ ông phụ
sửa nhà với gia đình nên bị
đau lưng. Thấy vậy, người
nhà ra nhà thuốc mua thuốc
giảm đau cho ông uống, tuy
nhiên uống được hai ngày
thì ông bất ngờ bị ngất xỉu.
Nghĩ cụ ông phụ việc quá
sức nên người nhà cho ông
nghỉ ngơi, không ngờ ông
ói ra máu, tụt huyết áp nên
vội đưa đi cấp cứu. Các BS
nhận định thuốc giảm đau
là nguyên nhân làm cho dạ
dày bị xuất huyết. Có thể
cụ ông đã có ổ loét dạ dày
từ trước, việc uống thuốc
giảm đau càng làm cho ổ
loét nghiêm trọng và ăn lan
trúng mạch máu.
Một trường hợp khác là
anh TVC (45 tuổi), vốn bị
đau đầu viêm
xoang đã lâu,
nghebạnmách
thuốcgiảmđau
trị viêmxoang
hay nên anhC.
tìm uống. Khi
uống đến ngày
thứ ba thì anh
bị đau bụng dữ dội nên nhập
BV cấp cứu. Kết quả chụp
CT cho thấy anh bị thủng dạ
dày, phải phẫu thuật. Các BS
nhận định trường hợp này nếu
để trễ thì dịch, thức ăn từ dạ
dày sẽ trào ra, gây viêm phúc
mạc, nguy hiểm tính mạng.
Ngoài xuất huyết hệ tiêu
hóa sau khi uống thuốc giảm
đau, các BS tại BV cũng từng
tiếp nhậnmột số ca dị ứng với
thuốc giảmđau. Gần đây nhất
là anh NL (35 tuổi), hay bị
đau khớp nên nghe bạn mách
uống thuốc
giảmđau.Bản
thân anhL. có
tiền sử hay dị
ứngnổimềđay
từ trước. Sau
khi uốngđược
một liều thuốc
giảmđau, anh
L. bị nổi mẩn ngứa, phù toàn
thân, đi tiểu không được nên
vào BV cấp cứu. Các BS cho
hay trường hợp anh L. nếu
nghĩ bị dị ứng thông thường
mà tìm mua thuốc uống, kéo
dài thời gian đi cấp cứu thì
rất dễ dẫn đến suy gan, suy
thận không hồi phục.
Nhiều tác hại lâu dài
BS CKII NguyễnViết Hậu,
PhóTrưởngkhoaCấp cứu, BV
ĐHYDượcTP.HCM, cho hay
tại các nhà thuốc, khi khai đau
đầu, đau lưng, chấn thương,
thoái hóa khớp..., người dân
dễ dàng được kê nhiều loại
thuốc giảm đau. Tuy nhiên,
Lạm dụng và sử
dụng thuốc giảm
đau lâu dài còn có
thể gây “nghiện”,
ảnh hưởng đến hệ
thần kinh.
thuốc giảm đau có nhiều tác
dụng phụ mà người dân chưa
lường trước được. Khoa Cấp
cứu của BV thường xuyên
tiếp nhận những trường hợp
bệnh lý do tác dụng phụ của
thuốc giảm đau, trong đó các
bệnh lý cấp tính như thủng,
xuất huyết đường tiêu hóa, dị
ứng không hiếm gặp.
Ngoài ra, BVcũng ghi nhận
nhiều trường hợp tự ý sử dụng
lâudài thuốcgiảmđau, đặcbiệt
các thuốc giảm đau Đông y
pha trộn nhiều chất hoặc thuốc
Tây y mạnh có thể giữ muối,
giữ nước lâu ngày, gây nhiều
biến chứng cho người bệnh
như tăng huyết áp, suy tuyến
thượng thận, loãng xương, đái
tháo đường... Có nhiều trường
hợp bị suy tuyến thượng thận,
tự ý dùng thuốc giảmđau thời
gian lâu gây suy giảm sức đề
kháng, rất dễ nhiễm trùng
khiến việc điều trị khó khăn
không hiếm gặp.
Ngoài ra, lạm dụng và sử
dụng thuốc giảm đau lâu dài
còn có thể gây nghiện, ảnh
hưởng đến hệ thần kinh. “Đối
với những chấn thương đau
sơ sài, người bình thường có
thể chịu đựng được và không
cần dùng thuốc giảmđau. Thế
nhưng đối với người nghiện
thuốc, khi gặp chấn thương
nhỏ họ cũng sẽ không chịu
được, bắt buộc phải dùng và
tăng liều lượng thuốc liên
tục” - BS Hậu cho hay.
Do đó, BS Hậu khuyến cáo
người dân không nên tùy tiện
dùng thuốc giảm đau mà nên
dùng thuốc giảm đau theo chỉ
định của BS. “Khi được BS kê
đơnthuốcgiảmđau,ngườibệnh
nên chú ý khai báo có cơ địa dị
ứng, tình trạng đường ruột, dạ
dày đểBS kê toa phù hợp hoặc
tư vấn thời điểm uống thuốc
thíchhợp.Một điểmlưuýquan
trọng khi uống thuốc giảmđau
là tuyệt đối không uống khi đói
vì có thể gây viêm, loét, nặng
hơn là xuất huyết, thủngđường
tiêu hóa” - BS Hậu lưu ý.
•
Chuyên gia lặn khảo sát sông ngầm
ở hang Sơn Đoòng
Ngày 31-3, ban quản lý Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ
Bàng, tỉnh Quảng Bình phối hợp với Công ty Oxalis tổ
chức họp báo, thông tin về chuyến lặn thám hiểm sông
ngầm trong hang Sơn Đoòng - hang động lớn nhất thế giới
và hang Thung.
Các chuyên gia hy vọng chuyến lặn đặc biệt này sẽ tiếp
tục khám phá sự kỳ vĩ, độc đáo dưới lòng đất ở miền di
sản Phong Nha - Kẻ Bàng.
Sau hành trình hỗ trợ giải cứu đội bóng nhí “Lợn
hoang” kẹt trong hang Tham Luang (Thái Lan) vào tháng
6-2018, ông Nguyễn Châu Á, Tổng Giám đốc Công ty
Oxalis, cùng ông Howard Limbert, ông Martin Holroyd,
chuyên gia của Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh, có ý
tưởng và lên kế hoạch thực hiện hành trình lặn thám hiểm
con sông cuối cùng trong hang Sơn Đoòng.
Ông Hoàng Hải Vân, Phó Giám đốc ban quản lý Vườn
quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, cho biết mục đích là làm
rõ nhận định kết nối sông ngầm giữa hang Sơn Đoòng và
hang Thung. Từ đây mở ra một thời kỳ mới, chuyển qua
bước khảo sát, nghiên cứu hệ thống sông ngầm. Ở Phong
Nha - Kẻ Bàng có nhiều hệ thống sông ngầm rất bí hiểm
và nhiều hiện tượng kỳ thú.
Hang Thung nằm ở vị trí theo đường mòn Hồ Chí Minh
nhánh Tây, hướng huyện Quảng Ninh, Quảng Bình. Hang
được khảo sát năm 1994, dài hơn 3 km, bên trong hang
động này cũng có hệ thống sông ngầm đa dạng. Theo
nhận định của nhiều chuyên gia Hiệp hội Hang động
Hoàng gia Anh, nhiều khả năng hang Sơn Đoòng và hang
Thung nối với nhau bởi một đoạn sông ngầm dài khoảng
600 m.
Nhóm thám hiểm tập hợp những chuyên gia lặn hang
động giỏi nhất thế giới. Đợt lặn khảo sát được thực hiện
từ ngày 1 đến 6-4 tới.
TX
Hơn 36.000 học sinh bắt đầu dự thi
đánh giá năng lực đợt 1
(PL)- Ngay từ sáng sớm 31-3, hầu hết các thí sinh đã có
mặt tại các điểm thi của ĐH Quốc gia TP.HCM để chuẩn bị
bước vào kỳ thi tuyển sinh được xem là đầu tiên của năm
2019 nhằm cạnh tranh suất vào đại học, cao đẳng.
Trước kỳ thi, TS Nguyễn Quốc Chính, Giám đốc Trung
tâm Khảo thí và đánh giá chất lượng đào tạo của ĐH Quốc
gia TP.HCM, cho biết kỳ thi năm nay có số lượng lớn thí
sinh tham gia, gần 37.000 thí sinh, tăng gấp chín lần so với
tổng thí sinh dự thi năm 2018. Vì thế, trong đợt 1 này, kỳ thi
sẽ được tổ chức tại ba cụm thi lớn với 21 điểm thi. Trong đó,
khu vực nội thành TP.HCM có sáu điểm thi; khu vực khu đô
thị ĐH Quốc gia TP.HCM (tại phường Linh Trung, quận Thủ
Đức) có chín điểm thi; khu vực Bến Tre có năm điểm thi.
Theo quy chế, các em bắt đầu làm bài lúc 8 giờ 30, đến
11 giờ sẽ kết thúc buổi thi. Bài thi gồm 120 câu hỏi trắc
nghiệm, thời gian làm bài 150 phút. Điểm số tối đa của
bài thi là 1.200 điểm. Nội dung đề sẽ có ba phần chính:
40 câu về ngôn ngữ cả tiếng Việt lẫn tiếng Anh; 30 câu về
toán học, tư duy logic và phân tích dữ liệu; 50 câu về giải
quyết vấn đề với kiến thức của các môn hóa học, vật lý,
địa lý, sinh học và lịch sử.
Được biết thời gian công bố kết quả đợt 1 là ngày 10-4.
ĐH Quốc gia TP.HCM cũng lưu ý: Nếu điểm thi đợt 1
không cao, các thí sinh có thể đăng ký tiếp thi đợt 2. Thời
gian đăng ký đợt 2 từ ngày 15-4 đến 31-5. Và kỳ thi đánh
giá năng lực đợt 2 sẽ diễn ra vào ngày 7-7.
PHẠMANH
Sau khi uống thuốc giảm đau, nếu thấy những triệu
chứng như ngứa, nổi mề đay, khó thở, lên cơn hen suyễn
thì phải vào BV để cấp cứu. Ngoài ra, nếu uống thuốc xong
mà cảm thấy đau bụng dữ dội, đau không giảm, nôn ói thì
cũng phải nhập BV để BS kiểm tra đường tiêu hóa. Đối với
người có bệnh timmạch, bệnh thậnmạn, viêmgan, sau khi
uống cảm thấy khó chịu hoặc cảm giác khác lạ thì nên đến
cơ sở y tế để kiểm tra. Đôi khi người bệnh chưa có biểu hiện
bên ngoài nhưng bằng các xét nghiệmbên trong, các BS sẽ
đánh giá tác động phụ của thuốc giảm đau lên tế bào gan,
thận cho người bệnh để điều chỉnh phù hợp.
BS CKII
NGUYỄNVIẾT HẬU
,
Phó Trưởng khoa Cấp cứu,
BV ĐH Y Dược TP.HCM
Tiêu điểm
Nhiều trường hợp nhập viện cấp cứu do xuất huyết tiêu hóa, dị ứng. Về lâu dài, chức năng gan, thận, timmạch
bị ảnh hưởng do tự ý dùng thuốc giảmđau.
BSNguyễn Viết Hậu đang khámchomột bệnh nhân bị biến chứng do lạmdụng thuốc giảmđau.
Ảnh: HL
Liều lượng phải
phù hợp cơ địa
Mỗingườicómộtcơđịakhác
nhau, đối với người cósẵnbệnh
lý nền như huyết áp, timmạch,
thận mạn, viêm gan, việc tự ý
dùng thuốc giảm đau có thể
khiếnbệnh trầmtrọnghơnnhư
suygan, suy thận, thiếumáu cơ
tim gây nhồi máu cơ tim, tăng
huyết áp. Do đó khi cần dùng
thuốc giảm đau, bệnh nhân
nên hỏi BS để được đánh giá
liều lượng phù hợp.
