16
Quốc tế -
ThứSáu3-5-2019
Khủng hoảng Venezuela khơi mào
Chiến tranh lạnh mới?
HÀMINHTHU
(*)
T
ờ
The New York Times
đưa tin ngày 2-5, lãnh
đạo phe đối lậpVenezuela
Juan Guaido đã kêu gọi công
nhân cả nước bắt đầu đình
công nhằm gây sức ép buộc
Tổng thống Nicolas Maduro
từ nhiệm. Một ngày sau cuộc
đảo chính thất bại của phe
đối lập, khủng hoảng chính
trị đất nước này một lần nữa
leo thang và rơi vào bế tắc
khi hàng loạt cuộc biểu tình
bạo lực xảy ra trong ngày
Quốc tế Lao động.
Trong khi đó, chính xung
đột nội tại của chính quyền
Caracas làm gia tăng căng
thẳng giữa hai cường quốc
Đông-Tây là Nga và Mỹ.
Đây là một trong những điểm
nóng mới nhất đe dọa sự trở
lại những năm căng thẳng
của Chiến tranh lạnh, theo
tờ
Politico
.
Chiến dịch tự do và
“tinh thần thép”
Một vài báo cáo cho hay các
lực lượng ủng hộ chính phủ
đã sử dụng hỏa lực tấn công
người biểu tình phe đối lập ở
Altamira. Một phụ nữ 27 tuổi
đã chết vì vết thương do đạn
bắn vào đầu
trongkhi tham
gia biểu tình ở
khu vực này,
theo các nhóm
nhânquyềnđịa
phương. Cơ
quan y tế vùng
Chacao cũng
cho biết 39
ngườibiểutình
đã bị thương
vào ngày 1-5.
Hàng ngàn người ủng hộ
ông Guaido từ nhiều nơi
trên đất nước tiếp tục xuống
đường biểu tình, đáp lại lời
kêu gọi lật đổ chính quyền
sau thất bại ngày 30-4. Biểu
tình diễn ra trên tất cả bang
của
Venezuela cũng như ở thủ
đô
Caracas
, truyền thông địa
phương cho hay.
Đây
không phải là “cuộc
diễu hành lớn nhất” trong
lịch sử đất nước như ông
Guaido mong đợi. Tuy nhiên,
chính việc nhận được sự ủng
hộ liên tục của một bộ phận
người dân và cố gắng chiêu
mộ quân đội của ông Guaido
cho thấy nhiều vấn đề nội
tại cần giải quyết nếu Tổng
thống Maduro muốn tiếp tục
nắm quyền. Theo tờ
The New
York Times,
cuộc biểu tình
ngày 1-5 là
một“phépthử”
dành cho ông
Maduro trong
bối cảnh nền
kinh tế đất
nước suy yếu
và tình trạng
thiếu lương
thực, dịch vụ
chăm sóc y tế.
Ước tính của Liên Hiệp Quốc
cho thấy có khoảng ba triệu
người đã rời khỏi Venezuela
kể từ năm 2015. Đây là con
số tương đương với lượng
người di cư từ các quốc gia
bị chiến tranh tàn phá như
Syria và Afghanistan.
Trong khi đó, một phần lớn
dân chúng với đa số là những
người thuộc tầng lớp lao động
cũng tập hợp diễu hành ủng
hộ Tổng thống Maduro, theo
đài
CNN
. Trên khắp các thị
trấn trung tâmCaracas, trong
trang phục màu đỏ, họ diễu
hành dọc các đường cao tốc
chính dẫn về dinh tổng thống.
Đây là một trong những cuộc
biểu tình ủng hộ chính phủ lớn
nhất ở Venezuela trong nhiều
tháng qua.
Trước những nỗ lực của
phe đối lập, ông Maduro vẫn
tuyên bố sẽ không lùi bước.
“Chúng tôi đã phải vượt qua
bao nhiêu điều bất ngờ và bây
giờ chúng tôi sẽ đương đầu
với điều này bằng tinh thần
thép” - ôngMaduro phát biểu
trên truyền hình địa phương.
Bắt đầu một cuộc
Chiến tranh lạnh khác?
Theo tờ
Politico
, chính
quyền Washington đang rơi
vào một cuộc chiến với Nga
xoay quanh khủng hoảng
chính trị ởVenezuela. Tờ
The
Washington Post
cho biết vào
ngày 1-5, Nhà Trắng đã tổ
chức một cuộc họp khẩn cấp
với các trợ lý an ninh quốc gia
bàn về những bước tiếp theo
liên quan vấn đề của đất nước
Nam Mỹ này. Ngoại trưởng
Mỹ Mike Pompeo nói rằng
Washingtonvẫnmuốnmột giải
pháp hòa bình nhưng không
loại trừ hành động quân sự
nếu cần thiết, đài
Fox Business
Network
cho hay.
Khi được hỏi liệu quân đội
Mỹ sẽ được sử dụng để bảo vệ
ông Guaido, Cố vấn an ninh
quốc gia Mỹ John Bolton đã
trả lời đài
MSNBC
rằng Tổng
thống Donald Trump từng
tuyên bố rõ ràng về điểm này:
Tất cả lựa chọn đều có thể xảy
ra. “Chúng tôi muốn một sự
chuyển giao quyền lực trong
hòa bình” - ông Bolton phát
biểu.Tướng JosephF.Dunford
Jr., Chủ tịch Hội đồng Tham
Liên Hiệp Quốc kêu gọi các bên
kiềm chế
VănphòngNhânquyền của LiênHiệpQuốc tại Geneva
(Thụy Sĩ) cho biết họ rất lo lắng về khả năng lực lượng
quân đội quá đông sẽ chống lại các cuộc biểu tình ôn
hòa. Phát ngôn viên Marta Hurtado cho biết Liên Hiệp
Quốc kêu gọi tất cả bên thể hiện sự kiềm chế tối đa và
cảnh báo việc kích động bạo lực.
Tổng thốngBrazil Jair Bolsonarophát biểungày1-5 rằng
Brazil sẽ không can thiệp vào tình hình của Venezuela.
Ông Bolsonaro cũng cho biết 25 thành viên của quân đội
đã yêu cầu tị nạn tại Đại sứ quán Brazil ở Caracas ngày
30-4 đã không thể vào tòa nhà.
Syria mô tả “nỗ lực đảo chính thất bại” ngày 30-4 là
một “đòn đánh mạnh” đối với chính quyền ông Trump.
Đồng thời, ngoại trưởng Syria đã lên án cuộc nổi dậy và
nhắc lại sự ủng hộ của Damascus dành cho chính phủ
và người dân Venezuela.
Bất kỳ kết luận nào cho rằng
tình hình ở Venezuela sẽ trở
nên ổn định và “bình thường”
làhoàn toàn sai.Tìnhhìnhởđất
nước NamMỹ này luôn bất ổn.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ
JOHN BOLTON
Tiêu điểm
Cuộc biểu tình ngày
1-5 là một bài “kiểm
tra” dành cho ông
Maduro trong bối
cảnh nền kinh tế đất
nước suy yếu và tình
trạng thiếu lương
thực, dịch vụ chăm
sóc y tế.
6,5
triệu USD
là số tiền lớn nhất mà một gia đình Trung Quốc chuyển cho một tư vấn viên đại học
vừa được phát hiện trong đường dây chạy suất cho con họ vào các trường đại học danh tiếng
của Mỹ đã bị phanh phui vào tháng 3-2019, theo tờ
The Wall Street Journal
. Sinh viên có liên
quan trong vụ việc làYusi Zhao, nhập học Stanford năm2017, theo thông tin từ quá trình điều
tra. Được biết cả cô và chamẹ đều không bị truy tố. Ngoài ra, Zhao cũng đã bị ĐH Stanford hủy
tư cách nhập học nên không còn là sinh viên của trường. Trước đó, hồi tháng 3-2019, 33 phụ
huynh của các học sinh được nhận vào những trường danh tiếng bị buộc tội đã chạy trường
cho con mình với số tiền dao động từ 15.000 USD đến 6,5 triệu USD/suất.
VĨ CƯỜNG
mưu trưởng Liên quân Mỹ,
cũng cho biết cho đến nay hầu
hết hành động củaWashington
là ngoại giao và kinh tế.
Bên cạnh đó, Ngoại trưởng
Pompeo còn cáo buộc Nga đã
thuyết phục ôngMaduro ở lại
Venezuela thay vì rời đất nước
sang Cuba. Tuy nhiên, Nga đã
bác bỏ cáo buộc của Mỹ và
cho rằng thông tin giả này là
một phần cuộc chiến thông
tin củaWashington. Bất đồng
giữa hai bên dâng cao trong
cuộc trao đổi qua điện thoại
vào ngày 1-5. Ông Pompeo
muốn “trừng phạt” Nga vì
những hành động “gây bất ổn”
của điện Kremlin, trong khi
ngoại trưởng Nga lên án Mỹ
đã “vi phạm luật pháp quốc
tế”, theo tờ
Politico
.
Cuộc đối đầu giữaMoscow
và Washington gia tăng khi
Tổng thống Trump đang chạy
đua vào Nhà Trắng trong
cuộc bầu cử năm 2020, đặc
biệt khi mọi chú ý đang đổ
dồn vào cuộc điều tra về cáo
buộcNga can thiệp bầu cửMỹ
hồi năm 2016. Các nhà phân
tích nói rằng Nga vàMỹ đang
kiểm tra mức độ cam kết của
cả hai với vùng đất giàu dầu
mỏVenezuela. Trong khi Nga
được cho là sẵn sàng đưa quân
tới nước ngoài thì Mỹ hạn chế
trong vai trò cung cấp quân sự.
Mỹ vàNga đã xảy ra bất hòa
ở một số điểm nóng khác trên
thế giới, theo tờ
Politico
. Tại
Syria, Mỹ có quân đội chiến
đấu với tổ chức khủng bốNhà
nước Hồi giáo tự xưng trong
khi các lực lượng Nga đang ở
đó hỗ trợ chính phủ của Tổng
thốngBashar al-Assad. Nhưng
hai nước luôn tránh xung đột
quân sự trực tiếp trongkhuvực.
Tại Ukraine, Mỹ được cho
là phản đối lực lượng do Nga
hậu thuẫnởkhuvựcphíaĐông.
Nămnămchiếntranhgiữaquân
đội Ukraine và các lực lượng
miền Đông đã khiến 13.000
người nơi đây thiệt mạngmặc
dù lệnh ngừng bắn đã được ký
kết vào năm 2015, theo hãng
tin
Reuters
. Tuy nhiên, Nga đã
liên tục bác bỏ các cáo buộc
của phương Tây và Ukraine
rằng họ đã đưa quân và vũ khí
hạng nặng để chiến đấu chống
các lực lượng Ukraine trong
khu vực.•
(*) Tác giả là nhà báo đang
làm việc tại đài truyền hình
địa phương ở nước Cộng hòa
Moldova.
Cuộc khủng hoảng chính trị của Venezuelamột lần nữa làm sâu sắc thêmmối bất hòa giữa hai cường quốc
Đông-Tây là Nga vàMỹ.
Bạo lực xảy ra trong cuộc biểu tình ở Caracas. Ảnh: GETTY IMAGES
• Anh
: Hôm 1-5 (giờ địa phương), đài
BBC
đưa tin bộ trưởng Quốc phòng nước
này Gavin Williamson đã bị sa thải sau khi
ông này tiết lộ nội dung của cuộc họp Hội
đồng An ninh Quốc gia Anh hôm 23-4, lộ
thông tin nước này sẽ cho phép Huawei tham
gia xây dựng mạng 5G. Trong thư gửi ông
Williamson, Thủ tướng Theresa May bày tỏ
mất lòng tin vào ông sau cuộc điều tra. Tuy
nhiên, trong thư hồi đáp, ôngWilliamson tin
rằng một “cuộc điều tra kỹ lưỡng và chính
thức” sẽ minh oan cho ông.
• Nhật Bản
: Trả lời phỏng vấn của nhật báo
Shankei Shimbun
, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo
Abe mới đây khẳng định ông muốn gặp và đối
thoại trực tiếp với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim
Jong-un một cách vô điều kiện và trong tinh
thần cởi mở. Ông Abe cũng bày tỏ hy vọng
ông Kim có thể đưa ra quyết định có tính chiến
lược và mang lại lợi ích tốt nhất choTriềuTiên.
Được biết đây là động thái nhằm cải thiện quan
hệ song phương giữa hai nước trước việc Bình
Nhưỡng ngày càngmở rộng quan hệ ngoại giao
của mình với các quốc gia khác.
VĨ CƯỜNG
Thế giới 24 giờ
