2
Thời sự -
ThứHai 8-7-2019
Từvụluật sưTrầnVũHải:
Mổ
Ông
NGUYỄNNAMBÌNH,
PhóCục trưởngCụcThuếTP.HCM:
TP.HCMsẽ cónghiệpvụ
riêngđể trị hànhvi trốn thuế
Về pháp lý, cơ quan thuế sẽ tính thuế
thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ trong
chuyển nhượng BĐS dựa trên giá đất,
nhà tại bảng giá đất, bảng giá nhà do
UBND cấp tỉnh ban hành tại thời điểm
kê khai thuế, lệ phí trước bạ.
Thế nhưng thực tế chuyển nhượng
BĐS nhiều năm qua cho thấy bên bán
và bên mua đã bắt tay nhau nộp thuế thu nhập cá nhân, lệ
phí trước bạ ở mức thấp nhất mà không để bị cho là vi phạm
pháp luật. Họ đều khai giá nhà, đất chuyển nhượng không
đúng với giá giao dịch thật sự, mức giá nhà, đất trong hợp
đồng chuyển nhượng ra công chứng đều bằng hoặc nhỉnh
hơn một chút so với bảng giá nhà đất Nhà nước quy định.
Thất thoát tiền thuế trong chuyển nhượng BĐS là rất lớn
vì bảng giá nhà, đất mà UBND TP.HCM ban hành thấp hơn
rất nhiều so với giá nhà, đất giao dịch trên thị trường, Vì thế
mà sắp tới, Cục Thuế TP.HCM sẽ phối hợp với Sở Tư pháp
để có dữ liệu từ các tổ chức hành nghề công chứng nhằm
xác định các giá trị thực tế của các giao dịch BĐS. Theo đó,
cơ quan thuế sẽ có những nghiệp vụ riêng, tìm hiểu nhiều
kênh để kiểm soát các giao dịch mua bán BĐS. Trường hợp
phát hiện có vi phạm sẽ xử phạt hành chính, truy thu thuế.
Về nguyên tắc, người nộp thuế và người kê khai thuế phải
chịu trách nhiệm trước pháp luật về các giao dịch chuyển
nhượng BĐS của mình để tránh rủi ro khi có tranh chấp xảy
ra và không vi phạm quy định pháp luật. Nếu các cơ quan
chức năng phát hiện vi phạm thì không chỉ người bán, người
mua bị xử phạt mà CCV cũng phải chịu trách nhiệm liên đới.
Dù rằng trong thời gian qua TP.HCM chưa xử lý hình
sự những vụ việc trốn thuế trong giao dịch mua bán BĐS
nhưng tới đây, không chỉ cơ quan thuế xử phạt hành chính,
truy thu thuế mà cơ quan công an cũng sẽ xem xét, điều tra
để khởi tố tội trốn thuế.
QUANG HUY
ghi
LS
LÊ VĂN HOAN
,
Đoàn LS TP.HCM:
Vì saokhởi tố theo
Bộ luậtHìnhsự cũ?
Theo Điều 2 Nghị quyết 41/2017
của Quốc hội thì tất cả điều khoản
của BLHS năm 2015 được áp dụng
để khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử
và thi hành án đối với người thực
hiện hành vi phạm tội từ 0 giờ
0 phút ngày 1-1-2018. Với quy định
trên thì hành vi phạm tội thực hiện
trước 0 giờ 0 phút ngày 1-1-2018 vẫn áp dụng BLHS năm
1999 được sửa đổi, bổ sung năm 2009 để làm căn cứ khởi
tố, điều tra, truy tố và xét xử.
NHÓMPHÓNGVIÊN
N
gày 2-7 vừa qua, Công an tỉnh
Khánh Hòa đã ra quyết định
khởi tố luật sư (LS) Trần Vũ
Hải (Đoàn LS TP Hà Nội) cùng vợ
và hai người nữa về tội trốn thuế
theo Điều 161 BLHS 1999 (được
sửa đổi, bổ sung năm 2009). Nguồn
tin của
Pháp Luật TP.HCM
cho biết
vợ chồng ông Hải được xác định
có dấu hiệu phạm tội trên do đã ký
giấy tờ mua bán nhà, đất giá thấp
hơn giá giao dịch thực tế cả chục
lần nhằm giúp người bán trốn thuế
với số tiền 276 triệu đồng.
Thông tin này khiến nhiều người
khá bất ngờ bởi lẽ từ trước đến giờ
có rất nhiều người mua bán nhà, đất
thực hiện hành vi tương tự bốn bị can
nêu trên nhưng hiếm có trường hợp
bị truy cứu tội trốn thuế.
Khai thấp để đóng thuế
thu nhập cá nhân ít
Chuyên gia thuế Nguyễn Thái Sơn
cho biết: Hiện nay, đa số hợp đồng
mua bán nhà, đất đều khai giá thấp
hơn nhiều so với giá giao dịch thực
tế. Ví dụ, miếng đất đó được hai
bên mua bán 5 tỉ đồng nhưng giá
ghi trên hợp đồng chuyển nhượng
ra công chứng chỉ là 1 tỉ đồng. Việc
khai thấp như thế nhằm để người
bán đóng thuế thấp hơn.
Ông Sơn nói rõ hơn: Trong giao
dịch chuyển nhượng bất động sản
(BĐS), người bán phải nộp thuế thu
nhập cá nhân là 2% tính trên giá trị
chuyển nhượng ghi trên hợp đồng
công chứng. Trường hợp giá ghi trên
hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn
giá do UBND cấp tỉnh quy định thì
sẽ nộp thuế theo giá do UBND cấp
tỉnh quy định tại thời điểm chuyển
nhượng. Phía người mua thì đóng lệ
phí trước bạ nhà, đất là 0,5% tính trên
bảng giá đất của UBND cấp tỉnh ban
hành tại thời điểm nộp lệ phí trước
bạ. “Như vậy, trong việc khai thấp
giá mua bán so với thực tế chuyển
nhượng thì người bán thường được
lợi hơn. Mặc dù vậy, khi phía người
bán thỏa thuận với người mua khai
giá trị chuyển nhượng thấp thì phần
lớn người mua sẽ đồng ý vì ai cũng
có tâm lý mua rồi sau này bán lại,
khai giá thấp để các lần sau cũng
được đóng thuế ít” - ông Sơn nói.
Nhiều công chứng viên (CCV) của
các tổ chức hành nghề công chứng
tại TP.HCM có chung nhận định:
Hầu hết khi mua bán nhà, đất thì
bên bán luôn muốn né thuế và họ
thường thỏa thuận với bên mua ghi
giá chuyển nhượng ở mức thấp vừa
đủ để họ nộp thuế thu nhập cá nhân
theo giá của Nhà nước. Bên mua
cũng thường chiều lòng bên bán
ghi thấp vì ghi giá nào thì bên mua
cũng chỉ nộp lệ phí trước bạ 0,5%
theo giá Nhà nước.
Một LS thuộc Đoàn LS TP.HCM
phân tích: Trong mua bán nhà, đất,
hành vi khai sai làm giảm số tiền
thuế phải nộp, nếu bị phát hiện thì
thường được xác định là hành vi vi
phạm hành chính. Theo Nghị định
129/2013 và Thông tư 166/2013 của
Bộ Tài chính thì hành vi trốn thuế,
gian lận thuế này bị phạt 1-3 lần số
tiền trốn thuế, gian lận thuế (đối với
tổ chức) và sẽ là 1/2 của mức phạt
trên (đối với cá nhân).
“Có thể Công an Khánh Hòa
đã điều tra được gì khác”
Riêng về tội trốn thuế thì có cách
xác định khác hơn. ThS Trần Thanh
Thảo (ĐH Luật TP.HCM) phân tích:
Theo điều luật nêu trên, tội trốn thuế
áp dụng đối với người nào trốn thuế
với số tiền từ 100 triệu đồng đến dưới
300 triệu đồng, hoặc dưới 100 triệu
đồng nhưng đã bị xử phạt hành chính
về hành vi trốn thuế, hoặc đã bị kết
án về tội này…, chưa được xóa án
tích mà còn vi phạm. Mức phạt của
tội này là phạt tiền từ một lần đến
năm lần số tiền trốn thuế hoặc phạt
cải tạo không giam giữ đến hai năm.
Hành vi khách quan của tội trốn
thuế là hành vi không thực hiện
đúng nghĩa vụ bắt buộc mà pháp
luật quy định về việc đóng thuế.
Thông thường, người phạm tội sử
dụng thủ đoạn gian dối để không
phải nộp tiền thuế hoặc để nộp tiền
thuế ít hơn mức thuế phải nộp bằng
cách thực hiện các hành vi theo
quy định của Điều 108 Luật Quản
lý thuế. Đó là không ghi chép trong
sổ kế toán các khoản thu liên quan
đến việc xác định số tiền thuế phải
nộp; hay không xuất hóa đơn khi bán
hàng hóa, dịch vụ hoặc ghi giá trị
trên hóa đơn bán hàng thấp hơn giá
trị thanh toán thực tế của hàng hóa,
Người dân đang làmthủ tục giao dịch tại một tổ chức hành nghề công chứng. Ảnh: KP
“Rất có thể công an tỉnh
phát hiện được LS Trần
Vũ Hải cùng các bị can
đã sử dụng chứng từ, tài
liệu không hợp pháp khác
nào đó để cùng nhau trốn
thuế nên mới khởi tố tội
trốn thuế. Cũng có thể
khi điều tra nhận thấy tội
danh khác phù hợp hơn
thì công an tỉnh sẽ thay
đổi tội danh” - một LS
nêu ý kiến.
Ý kiến
Hầu hết trường hợpmua bán nhà, đất đều
khai thấp giá chuyển nhượng để trốn thuế
nhưng ít người bị xử phạt hành chính và
càng hiếmngười bị xử lý hình sự.
