16
Quốc tế -
ThứNăm11-7-2019
số sáu thị trường hàng đầu
cho đầu tư cơ sở hạ tầng
(Brazil, Mexico, Colombia,
Argentina, Peru và Chile),
Peru và Chile đã chính thức
gia nhập với BRI. Các thị
trường còn lại mặc dù vẫn
nhận các khoản đầu tư khổng
lồ từ TQ nhưng chưa ký thỏa
thuận chính thức.
Bên cạnh đó, các khoản
vay của TQ dành cho Mỹ
Latinh cũng đã gia tăng đáng
kể trong những năm gần đây,
tăng gần 20 lần trong giai
đoạn 2007-2017, theo WB.
Khoảng 88% khoản vay này
được dành cho các dự án cơ
sở hạ tầng. Số nợ này khiến
TQ trở thành chủ nợ lớn nhất
khu vực, vượt xa các tổ chức
tài chính quốc tế khác như
Ngân hàng Phát triển liên
Mỹ hay WB.
Cựu Ngoại trưởngMỹ Rex
Tillerson hồi năm ngoái từng
cảnh báo các quốc gia châu
Mỹ Latinh về sự phụ thuộc
quá nhiều vào mối quan hệ
kinh tế với TQ và cho rằng
khu vực này không cần các
cường quốc mới. “TQ ngày
nay có một chỗ đứng vững
chắc ở châu Mỹ Latinh. Bắc
Kinh đang sử dụng các đạo
luật kinh tế để lôi kéo khu
vực này đi vào quỹ đạo của
mình. Câu hỏi được đặt ra - cái
giá của điều đó là gì” - ông
Tillerson phát biểu.
ÔngTillerson cho rằng châu
Mỹ Latinh không cần thêm
những thế lực đế quốc mới
mà chỉ tìm kiếm lợi ích cho
người dân của họ. Trong thời
gian qua, trước sự sụt giảm
ảnh hưởng của Mỹ trong khi
nhiều quốc gia khu vực Mỹ
Latinh lại gặp khó khăn về
nguồn tiền đầu tư nên Bắc
Kinh đã nhanh chóng nhảy
vào khu vực mà Washington
luôn tự tin là “sân sau” của
mình. Kịch bản tranh giành
quyền lực của hai cường quốc
ở khu vực này đang dần hiện
ra và dĩ nhiên không thiếu
kịch tính.•
Thế giới 24 giờ
VĨ CƯỜNG
N
gày 9-7, Đô đốc Craig
Faller, Tư lệnh Bộ chỉ
huy phương Nam của
Mỹ (SOUTCOM), đã lên
tiếng báo động về tầm ảnh
hưởng của Trung Quốc (TQ)
ở NamMỹ - được xem là sân
sau củaMỹ - đã đạt đến “mức
độ chưa từng có”. Phát biểu
tại phiên điều trần của Tiểu
ban Những mối đe dọa mới
nổi thuộc Ủy ban Quân lực
Thượng viện, ông cảnh báo
rằng tình hình đó đòi hỏi
Mỹ phải tìm cách đối phó,
tờ
Defense News
cho hay.
Sự bất an của Mỹ
Tướng Faller nhấn mạnh
TQ đang gia tăng nỗ lực để
“lọt vào sân sau của Mỹ, tìm
cách thay thế Mỹ và làm suy
giảm cam kết của các đối tác
của Mỹ”. Về cơ bản, ông
Faller tuyên bố TQ đang tiếp
cận khu vực này với lượng
tiền mặt lớn hơn Lầu Năm
Góc và mục tiêu của TQ là
trở thành nhà đầu tư và chủ
nợ lớn nhất khu vực.
“TQ có kế hoạch tăng kim
ngạch thương mại với khu
vực này lên đến 500 tỉ USD
vào năm 2025. Với 19 quốc
gia trong khu vực tham gia
Sáng kiến Một vành đai -
Một con đường và hứa hẹn
khoản vay nợ ít nhất 150 tỉ
USD, Bắc Kinh đang biến
sức mạnh kinh tế này thành
sự ảnh hưởng về chính trị”
- ông Faller phân tích.
Vị tư lệnh SOUTHCOM
cho biết Mỹ chi cho khu
vực này khoảng 1,5 triệu
USD với mục đích hỗ trợ
an ninh. Trong khi đó, TQ
đã đổ vào đây gần 23 triệu
USD tiền mặt. “Đó là thử
thách mà chúng ta đang đối
mặt. Chúng ta sẽ không cạnh
tranh về số lượng. Chúng ta
phải cạnh tranh về chất lượng
và tốc độ phù hợp” - Đô đốc
Faller nhấn mạnh.
PhóGiámđốctổchứcnghiên
cứu về châu Mỹ Americas
Society Eric Farnsworth
nhận định trong bối cảnh
Bắc Kinh đang phát triển
nhanh chóng cả về tiềm lực
kinh tế lẫn vị thế chính trị,
việc nước này tìm cách lan
tỏa ảnh hưởng đến các khu
vực khác là điều tất yếu. “TQ
bắt đầu tìm cách định hình ý
kiến của các quốc gia khác
trên thế giới. Chính phủ TQ
đang cố gắng có được sự
ủng hộ của những nước này
với kế hoạch của Bắc Kinh
hoặc ít nhất là sẽ không phản
đối các tham vọng của Bắc
Kinh” - ông Farnsworth nói.
“Đại gia” châu Á
Theo số liệu từ tổ chức
Ngân hàng Thế giới (WB),
cuối thế kỷ 20 Mỹ là đối tác
thương mại hàng đầu của
các quốc gia Mỹ Latinh. Thị
trườngMỹ chiếmgần 45%giá
trị xuất khẩu và 49% giá trị
nhập khẩu của khu vực này.
Các hoạt động thương mại
với TQ của cả Mỹ Latinh và
Mỹ lúc này chỉ dừng ở mức
rất thấp và không đáng kể.
Tuy nhiên, bẵng đi 20 năm,
giờ đây vị trí đối tác lớn nhất
thị trường Mỹ Latinh của
Washington phải đối mặt với
nguy cơ bị Bắc Kinh soán
ngôi. Tính đến năm 2017,
thống kê của WB cho thấy
thương mại TQ ở đây đạt
tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ,
chiếmgần 10%tổng xuất khẩu
và 18% tổng nhập khẩu của
khu vực Mỹ Latinh. Cường
quốc châu Á hiện vươn lên
vị trí đối tác thương mại lớn
thứ hai ở đây.
“TQ đến đây và sẽ bám trụ
lại Tây Bán cầu (thuật ngữ
để chỉ châu Mỹ và các đảo
xung quanh). Đây có lẽ là biến
động địa chính trị lớn nhất
thế kỷ 21” - ông Farnsworth
nhận định. Theo ông, lợi ích
kinh tế là một trong những
động lực lớn nhất khiến TQ
đầu tư vào Mỹ Latinh. Nước
này hy vọng sẽ tạo ra những
cơ hội kinh doanh mới cho
các doanh nghiệp trong nước
và góp phần thúc đẩy tăng
trưởng.
Nhàphân tíchchiến lược của
tập đoànMarsh&McLennan,
bà Meghna Basu nhận định
phần lớn các đầu tư của TQ
vào khu vực đều thông qua
Sáng kiến Vành đai - Con
đường (BRI), kế hoạch đầu
tư và phát triển cơ sở hạ tầng
toàn cầu đầy tham vọng của
Bắc Kinh.
Bà cho biết ban đầu Mỹ
Latinh không được đưa vào
danh sách các nước nhận
đầu tư của BRI. Tuy nhiên,
đến năm 2018, Bắc Kinh bất
ngờ đổi ý và ngỏ lời mời các
nước khu vực này tham gia.
Panama trở thành quốc gia
Mỹ Latinh đầu tiên tham gia
vào tháng 11-2017, kéo theo
nhiều nước gia nhập sau đó.
Tháng 4-2019, nền kinh tế
lớn thứ năm trong khu vực,
Peru, đã trở thành thành viên
Mỹ Latinh mới nhất của BRI.
Tính đến tháng 5-2019, 19
vùng lãnh thổ Mỹ Latinh đã
mở quan hệ hợp tác với TQ
trong khuôn khổ BRI. Trong
Tổng thốngArgentinaMauricioMacri và Chủ tịch TQTập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnhG20
ở thủ đô Buenos Aires 2018. Ảnh: AP
• Ấn Độ
: Hôm 10-7, một kỹ thuật
viên của hãng hàng không SpiceJet
(Ấn Độ) đã bị cửa càng đáp máy bay
kẹp chết trong lúc đang tiến hành
công tác bảo trì máy bay ở phi trường
quốc tế Netaji Subhash Chandra Bose
tại TP Kolkata. Hãng tin
AP
nhận
định cửa càng máy bay có thể bất ngờ
đóng sập lại trong khi ông Pandey
đang loay hoay bảo trì. Sở Cảnh sát
Kolkata đã tiến hành điều tra vụ việc.
• Nhật Bản
: Hãng tin
Kyodo News
hôm 9-7 dẫn lời Tổ chức Bảo tồn
nai Công viên Nara cho biết ít nhất
chín con nai thiệt mạng với túi nhựa
trong bao tử tại công viên này kể từ
tháng 3 đến nay. Trong đó có một
con hươu đã nuốt đến 4,3 kg nhựa.
Số nhựa này đã làm hỏng hệ tiêu hóa
của con vật khiến chúng tử vong vì
đói. Nhà chức trách khuyến cáo du
khách không nên cho hươu ăn thực
phẩm lạ ngoại trừ thực phẩm bán tại
công viên.
• Mỹ
: Một nhân viên ngoại giao
Mỹ tên Candace Marie Claiborne đã
bị kết án 40 tháng tù hôm 9-7 vì nói
dối với các nhà điều tra về số tiền
nhận được từ các nhân viên tình báo
Trung Quốc để đổi lấy các tài liệu
ngoại giao của Mỹ, theo hãng tin
Reuters
. Bà này bắt đầu giao dịch với
hai đặc vụ an ninh TQ khi còn làm
việc tại Bắc Kinh và Thượng Hải năm
2007 với số tiền lên đến “hàng chục
ngàn USD tiền mặt”. Claiborne bị bắt
hai năm trước sau một cuộc điều tra
nhưng không bị buộc tội gián điệp.
PHẠM KỲ
Trong chuyến thăm Chile
tháng4-2019 củaNgoại trưởng
Mỹ Mike Pompeo, ông đã chỉ
trích các khoản đầu tư của TQ
vào nước này là“sự gặmnhấm,
nguồnnuôidưỡngthamnhũng
và làm xói mòn nền quản trị
tốt”. TQ sau đó cáo buộc ông
vu khống và gọi ông là “đạo
đức giả”.
Tiêu điểm
Trong bối cảnh Bắc
Kinh đang phát
triển nhanh chóng
cả về tiềm lực kinh
tế lẫn vị thế chính
trị, việc nước này
tìm cách lan tỏa
ảnh hưởng đến các
khu vực khác là
điều tất yếu.
15
phụ nữ và trẻ em đã thiệt mạng trong vụ thảm sát tan
khôc hôm8-7 (giờđịaphương) ở làngKarida, thuộc vùng
cao nguyên Papua New Guinea. Theo tờ
The Guardian
,
đây là một trong những vụ bạo lực bộ lạc tàn bạo nhất
ở nước này trong nhiều nămqua. Trong số các nạn nhân
có tám trẻ em 1-15 tuổi và hai phụ nữ mang thai.
Tân Thủ tướng Papua New Guinea James Marape đổ
lỗi cho việc thiếu nguồn lực cảnh sát trong khu vực dẫn
đến các vụ tấn công.
PHẠM KỲ
Mỹ lo Trung Quốc gây ảnh hưởng
chưa từng có ở Mỹ Latinh
Mỹ đang phát đi dấu hiệu lo ngại về các ảnh hưởng của Trung Quốc đối với khu vựcMỹ Latinh,
nơi nhiều nămnằmhẳn trong quỹ đạo củaWashington.
