6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứHai 7-10-2019
Năm lần thương lượng bồi thường oan
Như
Pháp Luật TP.HCM
đã nhiều lần phản ánh, năm 1989, thi thể ông
Trịnh Huy Tùng (chồng cụ Nga) được tìm thấy dưới giếng. Cơ quan Công
an huyện Tuần Giáo đã khởi tố, bắt giam ba mẹ con cụ Nga để điều tra về
tội giết người. Năm 1990, TAND tỉnh Lai Châu cũ (nay là Điện Biên) xử sơ
thẩm, tuyên phạt cụ Nga 36 tháng tù treo về tội che giấu tội phạm. Hai
con trai của cụ là Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương bị tòa buộc tội đã
giết ông Tùng, tuyên án lần lượt 18 năm tù và 12 năm tù.
“Được”hưởng án treo, cụ Nga đến khắp các cơ quan kêu oan cho mình
và hai con. Tháng 10-2017, cơ quan tố tụng đã QĐ đình chỉ bị can, tuyên
bố cụ Nga và hai con trai không phạm tội. Sau đó gia đình cụ Nga vàTAND
tỉnh Điện Biên trải qua năm lần thương lượng (thấp nhất là hơn 3 tỉ đồng,
cao nhất là gần 13 tỉ đồng). Tháng 7-2019, tòa ra QĐ bồi thường cho ba
mẹ con cụ Nga với tổng 3,6 tỉ đồng. Cho rằng số tiền trên là quá thấp nên
cụ Nga và ôngDương yêu cầu tòa tuyên hủy QĐ, xemxét bồi thường thỏa
đáng theo Luật Trách nhiệmbồi thường nhà nước (chấp nhận số tiền gần
13 tỉ đồng ở lần thương lượng thứ hai).
Cụ Đặng Thị Nga nên làm gì?
Theo khoản 8 Điều 46 Luật Trách nhiệm bồi thường nhà nước 2017,
nếu thương lượng không thành thì người yêu cầu có quyền khởi kiện yêu
cầu tòa án giải quyết. Như vậy, nếu gia đình cụ Nga và tòa tỉnh không thể
thống nhất số tiền bồi thường thì tòa cần hướng dẫn để gia đình cụ Nga
khởi kiện tới TANDTP Điện Biên Phủ (nơi TAND tỉnh đặt trụ sở) để yêu cầu
giải quyết bồi thường.
Tuy nhiên, TAND tỉnh tự ra QĐ giải quyết bồi thường 3,6 tỉ đồng, đây
có thể coi là quan điểm riêng của tòa. QĐ của TAND tỉnh chỉ là một trong
những tài liệu khi giải quyết vụ án dân sự. Đây không phải là QĐ hành
chính nên cụ Nga kiện yêu cầu hủy QĐ này theo thủ tục tố tụng hành
chính là nhầm lẫn. Việc tòa án yêu cầu cụ bổ sung đơn kiện theo thủ tục
tố tụng dân sự là đúng.
Do vậy, gia đình cụ Nga không cần khiếu nại QĐ trả lại đơn khởi kiện
nêu trênmà việc cần làm là khởi kiệnTAND tỉnh raTANDTP Điện Biên Phủ
để yêu cầu bồi thường oan.
Luật sư
BÙI ĐÌNH ỨNG,
Đoàn Luật sư TP Hà Nội
Bi kịch cụ bà
28 nămmang án
oan giết chồng
Nửa cuộc đời sống trong tủi nhục vì mang tiếng oan
giết chồng, đến nay cụ bà 80 tuổi vẫn đang vất vả
đi kiện để được bồi thường oan.
TUYẾNPHAN
M
ới đây, TAND tỉnh Điện
Biên có thông báo trả lại
đơn khởi kiện của cụ Đặng
Thị Nga (80 tuổi, trú tại Tuần Giáo,
Điện Biên) cùng các con, liên quan
đến việc đòi bồi thường oan sai.
Cụ Nga và hai con trai là những
người từng phải mang tiếng oan
giết hại chồng, cha của mình suốt
28 năm và đã được công khai xin
lỗi vào cuối năm 2017.
Mệt mỏi đến cùng cực
Quyết định (QĐ) trên của TAND
tỉnh là diễn biến mới nhất sau khi
gia đình cụ Nga có đơn khởi kiện vì
không chấp nhận số tiền bồi thường
3,6 tỉ đồng do tòa này đưa ra. Lý
do tòa trả đơn vì cụ Nga không bổ
sung đơn khởi kiện. Phía cụ Nga thì
cho rằng mình yêu cầu hủy QĐ của
tòa về việc bồi thường 3,6 tỉ đồng
nhưng tòa lại yêu cầu cụ bổ sung
đơn kiện theo thủ tục dân sự nên cụ
không làm. Cụ Nga cũng cho biết
sẽ khiếu nại việc trả đơn kiện này.
Chiều tối 3-10, chúng tôi tìm đến
căn nhà nhỏ của cụ Nga nằm ngay
dưới chân đèo Pha Đin, huyện Tuần
Giáo. Mái tóc bạc trắng cùng khuôn
mặt khắc khổ, cụ nói: “Mệt mỏi lắm
rồi nhưng còn sống ngày nào thì tôi
nhất định sẽ theo đuổi đến cùng”.
Cụ bảo do tuổi già, cộng với thời
gian quá dài đi kêu oan, hiện sức
khỏe đã giảm sút trầm trọng. Vì
không biết sống thêm được bao lâu
nên cụ mong muốn nhanh chóng
được bồi thường oan sai để bù đắp
cho những gì đã mất.
“Nhà xuống cấp, với đồng lương
hưu 4 triệu đồng tôi vừa phải phụ
Vì không biết sống thêm
được bao lâu nên cụ Nga
mong muốn nhanh được
bồi thường oan sai để bù
đắp cho những gì
đã mất.
CụĐặng
Thị Nga
cùng con
gái Trịnh
Thị Ngọc
tại nhà.
Ảnh:
T.PHAN
Bị cáonóimấtmột quả thậnnên... buônma túy
Bị cáo
Nguyễn
Thị
Phương
Thảo
tại tòa.
Ảnh:
CÙ
HIỀN
đứa con gái lớn đến nay vẫn chưa
lập gia đình, vừa nuôi thằng con trai
bị bệnh tâm thần, thực sự là quá khó
khăn. Có tiền bồi thường rồi, tôi sẽ
cất một căn nhà tử tế, lo cho mấy
đứa tốt hơn sau bao năm chúng phải
khổ cực” - cụ Nga tâm sự.
Cụ Nga có năm người con. Thời
điểm xảy ra vụ án, cụ và hai con bị
bắt, ba người con còn lại ở nhà phải
tự rau cháo nuôi nhau. 30 năm sau,
một người chết, một người bị bệnh
tâm thần, một người thì vẫn ở giá.
Ba người con cụ kể là ông Trịnh
Công Hiến, ông Trịnh Việt Dũng
và bà Trịnh Thị Ngọc. Ông Hiến vì
mang tiếng oan giết cha mà buồn
chán, sau đó bệnh tật rồi qua đời.
Bà Ngọc vì tần tảo lo cho em khi
mẹ phải đi kêu oan mà bỏ lỡ tuổi
thanh xuân. Ông Dũng vốn là một
thanh niên nhanh nhẹn nhưng sau
vụ việc đau buồn đã mắc bệnh tâm
thần, hiện sống phụ thuộc hoàn toàn
vào cụ và chị.
Cụ Nga gạt nước mắt kể: “Mỗi
lần tôi đi ra ngoài, họ lại hỏi được
đền bù chưa. Rồi thằng Dũng, vốn
chẳng nhận thức được gì, thấy
người ta liên tục hỏi tiền, nó cũng
về hỏi lại tôi “thế chưa được đền
bù à” trong vô thức. Tôi chỉ biết
khóc, khóc vì những lúc tủi nhục
không thấy ai hỏi tới, nay người ta
nghĩ rằng mình có nhiều tiền thì ai
cũng hỏi…”.
Kiệt quệ vì án oan
Cụ cho biết ngay từ khi lặn lội đi
kêu oan, mong mỏi lớn nhất của cụ
là được gột sạch tiếng oan. Nhưng
khi đã quyết định bồi thường thì
phải hợp lý, hợp tình, đúng pháp
luật. Ngồi cạnh mẹ, bà Trịnh Thị
Ngọc, đặt vụ án của gia đình mình
bên cạnh vụHànĐức Long, Nguyễn
Thanh Chấn, Trần Văn Thêm…Bà
nói nếu so sánh với những người
tù oan này thì mức bồi thường cho
ba người thân của bà là không
tương xứng.
Vụ án của cụ Nga và hai con trai
có lẽ là một trong những sai sót tố
tụng gây oan nghiệt lớn nhất, bởi
người bị kết án oan là ba mẹ con.
Họ bị mang tiếng là kẻ sát hại chính
người ruột thịt của mình. Bốn ngày
kể từ đám tang, khi cụ và các con
chưa kịp thấm hết nỗi đau mất
chồng, mất cha thì cụ và con lần
lượt bị công an bắt giữ.
Gạt nước mắt trên khóe mắt đã
nhăn nheo, cụ Nga kể về những
ngày tháng địa ngục cách đây gần 30
năm, tất cả vẫn như vừa mới xảy ra.
“Có người nói với tôi bị oan nhưng
có làm sao đâu, vẫn sống đó thôi,
bây giờ lại được một đống tiền bồi
thường. Nghe vậy, tôi đau lắm, họ
đâu hiểu cuộc sống khi phải chịu
tiếng gièm pha, dè bỉu của thiên hạ,
đi ra ngoài mà không dám ngẩng
đầu…” - cụ Nga nói.
Cụ Nga kể về những lần có người
lạ hay đám trẻ con đi qua nhà, chỉ
trỏ và nói “nhà này giết người đó”,
cụ chỉ biết ôm các con vào lòng mà
nuốt nước mắt. Cụ cũng nói có hai
nỗi đau khiến cụ không nguôi, đó
là việc con trai cụ chết mà vẫn chưa
kịp được minh oan và thủ phạm sát
hại chồng cụ vẫn chưa được tìm ra.
Khi còn trong trại giam, ông Hiến
TAND quận Thủ Đức, TP.HCM vừa xử sơ thẩm, tuyên
phạt Nguyễn Thị Phương Thảo (SN 1990, ngụ quận này)
bảy năm tù về tội mua bán trái phép chất ma túy.
Theo cáo buộc, sáng 7-5, Công an quận Thủ Đức tuần
tra đến trước nhà 13/16 đường 7 khu 5, phường Linh Tây
thì phát hiện Thảo điều khiển xe máy có hành vi mua bán
ma túy. Kiểm tra, công an thu được bảy gói nylon chứa
bột trắng. Theo giám định, các gói trên đều là heroin.
Tại CQĐT, Thảo khai bản thân không bị nghiện nhưng
vì không có tiền tiêu xài nên đi buôn ma túy từ tháng 4.
Ngày 7-5, Thảo nhận được cuộc gọi của đối tượng có biệt
danh Cá Chép (không rõ lai lịch) đặt mua 2 triệu đồng ma
túy, hẹn mang hàng ra đường Phạm Văn Đồng để giao.
Thảo mang hàng đến điểm hẹn thì bị bắt quả tang, riêng
Cá Chép chạy thoát.
Tại CQĐT, Thảo khai được một người tên Lùn (không
rõ lai lịch) đưa bảy gói ma túy đi giao cho Cá Chép sáu
gói và Phan Văn Định một gói để nhận 1 triệu đồng tiền
công.
Tại tòa, Thảo vừa khóc vừa trình bày: “Bị cáo phải phẫu
thuật cắt một quả thận, không xin được việc làm nên mới
đi buôn ma túy lấy tiền mua sữa cho con”.
HĐXX cho rằng hồ sơ không nói gì đến việc bị cáo phải
phẫu thuật cắt một bên thận. Đó chỉ là lý do ngụy biện cho
việc làm sai trái của bị cáo. Lúc này Thảo lại khóc to hơn
xin HĐXX giảm án để sớm về nuôi con.
CÙ HIỀN
xăm lên mình ba chữ “đời oan trái”,
nói khi nào được minh oan sẽ tự tay
xóa đi. Thế nhưng vì áp lực tiếng
xấu của một kẻ “giết cha”, ông suy
sụp, từng tự sát bất thành rồi qua
đời vào năm 2004.•
