41
XuânKỷHợi 2019
1
Năm ấy, nước về
miền Tây khá lớn.
Trường cho nghỉ Tết
sớm, tôi vội bắt xe đò
về nhà ngay vì nôn
nao lắm rồi.
Về nhà, việc đầu tiên của tôi
là ghé ngay vào thăm chuồng
heo vì nghe mẹ nói con Nái
mới đẻ được 14 con. “Nhưng
được 7 ngày thì nó chết mất
rồi con ạ, nó đẻ tới 14 con
nên bị kiệt sức. Tội nghiệp
quá!” - mẹ chép miệng.
Khổ thân con Nái.
Nó có thai ngay vào lúc nước
bắt đầu lên. Bán đi thì tiếc vì
bán heo vào mùa nước lên hay
bị thương lái ép giá, không được
bao nhiêu tiền. Mà để nuôi thì
nước lên cao chuồng bị ngập, cả
nhà sẽ rất vất vả.
Suy đi tính lại, bố mẹ tôi
quyết định vẫn để nuôi. Kinh
tế cả nhà khi đó chỉ trông đợi
vào lứa heo này. Qua mùa
nước, bán heo được giá, bố
mẹ mới có tiền đóng học phí
đại học cho tôi và trang trải
nợ nần. Hơn nữa, mẹ vẫn hy
vọng nước sẽ rút nhanh và
không cao như mọi năm.
Không ngờ nước năm đó
cao khủng khiếp. Bố mẹ
tôi kê ván nâng chuồng heo
không kịp với con nước. Có
khi chỉ qua một đêm, nước
lên hàng mấy tấc… Chẳng
mấy chốc nước đã lên cao
qua cửa sổ nhà tôi gần 20
phân. Ngoài đường, nước
cao ngang ngực người lớn.
Mọi người muốn đi đâu đều
phải dùng xuồng.
Chuồng của con Nái bố
tôi đã kê lên cao lắm rồi, tới
hơn một mét, không thể cao
hơn được nữa. Bố bảo mẹ:
“Thôi, tôi chịu rồi, hết cây kê
kích rồi, cao nữa chuồng sẽ
sụp mất. Thuận theo ông trời
thôi!”. Tội nghiệp con Nái,
bị ngâm nước liên tục nên có
bữa mệt chẳng buồn ăn, ốm
hẳn đi.
2
Khi con Nái sắp bị
hà bá nuốt chửng thì
may sao nước đứng,
không lên nữa.
Sáng hôm đó, mẹ
chống xuồng cùng
nhỏ Thanh em tôi
đi tìm hái bông
súng đồng về trộn
me chua ăn trưa.
Bố tôi thả cần câu,
móc trứng kiến
vào câu cá rô xanh
đang bơi hàng đàn
tung tăng… trong
nhà. Cần cứ giật
lên liên tục vì đàn cá háu đói.
Buổi trưa cả nhà có bữa cơm
cá rô chiên giòn và gỏi bông
súng trộn me giầm, ngon
tuyệt.
Ấy thế mà bố tôi chẳng vui.
Nhìn biển nước mênh mông,
ông thở dài vì lo con Nái bịnh.
Bữa nay bụng nó to lắm rồi.
Đang ăn cơm thì cả nhà bỗng
nghe tiếng cô Lâm, ở cách nhà
tôi gần 200 m, la thất thanh
kêu mọi người giúp cô bắt con
heo lại. Con heo nặng dễ gần
80 kg đang chới với bơi trong
dòng nước lớn.
Cũng như nhà tôi, nhà cô
Lâm giữ lại con heo này chờ
qua Tết bán cho được giá.
Cô Lâm bỏ chồng, một nách
nuôi ba con nhỏ. Nhà chỉ có
bốn mẹ con, không thể kê
chuồng nên cô đưa luôn heo
vào ở cùng trong nhà. Nhà
cô cao nhất ấp vì cất sau này,
vậy mà năm nay
cũng bị nước chui
vào lắp xắp. Hôm
đó cô Lâm ra ngoài
quên khép cửa nên
con heo đi ra khỏi
nhà, bước xuống
sân ngập nước và bị
nước cuốn trôi.
Ngay lập tức bố
tôi cùng mấy chú
hàng xóm chống xuồng lao
theo, lôi được con heo về cho
cô Lâm. Sợ mất heo, cô Lâm
ngồi bẹp xuống khóc tu tu…
3
Ngoài con Nái, nhà
tôi còn nuôi con
Khoang. Con này
không già như con
Nái và mình có nhiều
khoang nâu đen.
Lúc nước mới lên lắp xắp thì
con Khoang có dấu hiệu mắc
đẻ. Nó thỉnh thoảng lại kêu
rống lên, miệng thở phì phò,
đi qua đi lại, lấy chân cào cào
xuống nền chuồng.
Chiều, mẹ với em Thanh
tôi chạy xe đạp đến nhà cô Na
- bác sĩ thú y nhờ cô đến đỡ
đẻ cho nó.
Cô Na đến, vào nhìn qua thì
bảo con Khoang chưa đẻ đâu.
“Khi nào nhìn xuống kênh
thấy nước lên cao thì lúc đó
heo mới đẻ”.
Cả nhà tôi lo quắn hết cả
lên, cứ thay nhau ra vô coi
nước lên. Chờ từ 4 giơ đến
7 giơ 30 sáng thì nước lên
cao nhất. Em Thanh chạy
đi gọi cô Na. Cô ấy vào
một lúc thì con Khoang đẻ
được bay con. Mấy mẹ con
nó đang ở cái chuồng cao
nhất nên năm đó bố tôi chỉ
phải nâng chuồng lên một
lần là ổn.
Trong bảy con heo con có
một con nhỏ nhất, bé tí xíu
em Thanh giành lau chùi ngay
lúc nó mới sinh. Em nâng niu,
lau chùi rất kỹ nhưng một mắt
nó không sao mở mí ra được.
Khi đó cô Na đã về rồi.
Nghĩ nó bị mù, cả nhà
thương lắm. Em Thanh ngày
nào cũng vuốt ve nó. Còn
nó ngày này qua ngày khác
chỉ nhìn đời bằng một mắt,
rất tội nghiệp.
Một hôm, cô Na qua thăm.
Mẹ nói với cô nhà có con heo
bị mù. Cô Na ẵm con heo bé
tí lên xem một hồi, rồi lấy hai
tay… banh mắt nó ra. Thế là
mắt nó mở ra được, hóa ra
con mắt chỉ bị nước ối nhầy
nhớt dính khô lại. Cả nhà vỡ
òa mừng rỡ.
4
Nước bắt đầu rút.
Con Nái đẻ được
14 con, gồm sau con
màu trắng, tam con
lông vàng nâu có
những đốm đen. Cho 14 con
bú cùng lúc thì khó nên bố
tôi chia ra cho bú làm hai đợt.
Khi cho heo trắng vô chuồng
bú mẹ thì heo đốm ở ngoài
chuồng được mẹ tôi pha sữa
bình cho bú và lát sau thì làm
ngược lại.
Vì cho bú luân phiên như vậy
nên có lúc bị lộn, không biết
heo nào đã bú mẹ và heo nào bú
bình rồi. Bố tôi khi đó mới lấy
phấn trắng viết chữ T-Đ (nghĩa
là trắng, đốm) lên cây cột trong
chuồng heo, đánh dấu lượt heo
nào đã được bú. Ai lên cho bú cứ
thế biết mà thả heo vào chuồng...
Vì đẻ tới 14 con, nên con
Nái bị đuối sức. Nó mệt
không đứng dậy ăn được. Đến
ngày thứ bay thì nó chết. 14
con heo con thiếu sữa mẹ
ngay lập tức yếu hẳn. Lông
của heo con không còn mượt
mịn màng nữa mà xù lên như
lông nhím. Bố mẹ tôi mua sữa
bột về pha cho chúng nó bú
nhưng vẫn không cải thiện
được. Cả nhà đều lo lắng.
May mắn khi đó còn
con Khoang. Bầy con
nó sắp xuất chuồng,
thế là mẹ quyết định cho lứa
heo đó xuất chuồng sớm hơn
vài ngày để đưa đám con của
Nái qua bú ké… Lúc đầu con
Khoang sợ, chạy lồng lên,
không chịu cho bú khi bất
ngờ thấy một bầy con nhỏ
như chuột chạy loạn khắp
nơi. Mỗi lần cho heo bú, mẹ
tôi phải dỗ cho con Khoang
nằm xuống rồi ngồi che mắt
nó lại. Em Thanh đứng bên
ngoài bắt từng heo con thả
vào chuồng.
Bầy heo nhỏ thấy hơi sữa
mẹ thì sộc lên tìm, rồi cả bầy
heo con nhào vào chen nhau
bú lấy bú để. Mẹ tôi ngồi vuốt
ve bụng con Khoang mà rớm
nước mắt.
Con Khoang sau ba ngày
thì đã chấp nhận bầy con mới
nhanh đến khiến ai cũng ngạc
nhiên. Nó có thể nằm đó để
bầy con “xa lạ” rúc rích khắp
xung quanh tìm vú. Nó còn tỏ
ra biết chăm sóc và bảo vệ bầy
con mới lạ. Có bữa em Thanh
ẵm một con heo con ra ngoài
mà nó hộc lên kêu đòi ầm ĩ.
Hay nó đang ăn mà có bầy con
nhỏ chen vào giành, nó cũng
lảng ra chỗ khác chứ không gắt
lên hất ra như những con heo
mẹ trước đó nhà tôi từng nuôi.
Được bú sữa mẹ bầy heo
con khác hẳn, lông nó mượt
ngay trở lại, khỏe mạnh, lanh
lợi liền. Nhìn con Khoang và
bầy heo con quấn quýt, khỏe
mạnh và lớn lên từng ngày mà
cả nhà tôi vui lắm. Cứ như
thể ấm no đang từng ngày đến
cùng với Tết vậy…
5
Những ngày giáp Tết
đáng nhớ năm 2000
đó của cả gia đình
tôi rồi cũng qua. Đó
là năm thứ tư nhà tôi
đến sinh sống, lập nghiệp ở
vùng đất mới giữa miền Tây
sông nước Long An, sau khi
chuyển từ ngoài Bắc vào.
Đã lâu lắm rồi nước không về
cao như năm đó nữa. Nhà tôi
cũng không còn nuôi heo sau
cái năm “giông bão” ấy. Nhưng
năm nào sum họp Tết, cả nhà
cũng đều nhắc lại những kỷ
niệm khó quên về con Khoang,
con Nái và bầy con của chúng.•
Nhìn con Khoang và
bầy heo con quấn
quýt, khỏe mạnh và
lớn lên từng ngày mà
cả nhà tôi vui lắm. Cứ
như thể ấm no đang
từng ngày đến cùng
với Tết vậy…
Về nhà, việc đầu tiên
của tôi là ghé ngay
vào thăm chuồng
heo vì nghe mẹ nói
con Nái mới đẻ
được 14 con.
LIÊN THANH
conNái, conKhoang
Tết nămHợi,
nhớ
