13
Bác sĩ Thơm 30 năm tận tụy
với bệnh nhân lao
GIANGHI
M
ột sáng sớmcuối năm,
chúng tôi cómặt trước
phòngkhámlao,Trung
tâmYtế quận 8, TP.HCM. Lúc
này, bác sĩ (BS) Nguyễn Văn
Thơm, Trưởng phòng khám
lao, đang ân cần hướng dẫn
người mắc bệnh lao.
Dìu đỡ, đến tận nhà
thăm khám cho
bệnh nhân
Không ai nghĩ người đàn
ông với tiếng nói rõ ràng,
sang sảng, đôi mắt tinh anh
đằng sau lớp khẩu trang đã
gắn bó suốt 30 năm với công
việc phòng, chống căn bệnh
lây nhiễm thường bị xã hội
kỳ thị. Giờ đây, ngấp nghé 60
tuổi, sắp về hưu nhưng tinh
thần cùng bệnh nhân chống
lại căn bệnh ở ông vẫn như
ngày mới bắt đầu.
Thấymột người đàn ông có
người nhà mắc bệnh không
mang khẩu trang, BS Thơm
nghiêmmặt nhắc nhở: “Người
bệnh lao rất dễ hít phải vi trùng
mắcbệnh trongmôi trường tiếp
xúc, anhnênchịukhóđeokhẩu
trang vào, mà khẩu trang phải
là khẩu trang y tế, khẩu trang
vải không có tác dụng nha”.
Khi buổi tư vấn kết thúc,
đích thân ông phân loại bệnh
nhân và dìu một bệnh nhân
bị liệt ở chân, nhịp thở khó
nhọc, tay cầm tập vé số vào
khám trước. “Bệnh nhân có
người sức khỏe kém, để chờ
lâu có khi người ta xỉu tại chỗ
nên mình ưu tiên cho khám
trước” - BS Thơm chia sẻ.
Trong lúc đang thăm khám
cho bệnh nhân, có một bệnh
nhân đến muộn không nghe
được buổi chia sẻ, BS Thơm
tinh ý phát hiện ra liền và nhắc
nhở tuần sau người này phải
cố gắng tham dự buổi tư vấn.
BSThơmnhỏ nhẹ hỏi: “Sao
anh không đến nghe tư vấn?
Không nghe cặn kẽ thì khó
mà tuân thủ điều trị tốt được”.
Không chỉ tư vấn người
bệnh tại chỗ, sau khi kết thúc
giờ làm việc, BS Thơm còn
đi đến nhà của những người
bệnh, đặc biệt là bệnh nhân
yếu liệt, không đi được để
nắm bệnh tình của họ. Bệnh
nhân lao có đặc thù phải chữa
bệnh trong ít nhất sáu tháng,
hoặc lao kháng thuốc ít nhất
là hai năm.
“Trong thời gian này, không
ai khác, BS là điểm tựa tinh
thần cho họ. Không ai bắt
mình phải đi nhưng tự bản
thân mình muốn trực tiếp
đến chỗ họ để xem họ có
cần hỗ trợ và gặp khó khăn
gì không”- BS Thơm tâm sự.
Theo chânBSThơm, chúng
tôi đến nhà cô Phạm Phương
X. (21 tuổi, sinh viên một
trường đại học ở TP.HCM),
phát hiện bệnh lao cách đây
Những mối duyên lành với bệnh nhân
BS Thơm nhớ nhất trường hợp cách đây 10 năm, người
mẹ trẻ phát hiện lao cột sống. Sau khi sinh đôi, chị đã nằm
liệt một chỗ. Khi mới xuống nhà tiếp xúc, người mẹ trẻ rất
tuyệt vọng vì bỗng dưng từ một cô giáo dạy tiếng Anh, chị
biến thành người tàn phế, mọi sinh hoạt phải nhờ vào tay
người mẹ già. Sau thời gian ông cùng đồng hành với người
mẹ trẻ, bệnh tật cũng phải chào thua. Hiện hai cô con gái
đã 10 tuổi và chạy ùa gọi BS Thơm bằng tiếng “ông” thân
thươngmỗi khi ông ghé chơi nhà. Cũng có những người có
người thân sau khi chữa hết bệnh đã quay lại phòng khám
của ông và ngỏ ý hỗ trợ dinh dưỡng cho những bệnh nhân
còn đang điều trị. Những kỷ niệm đáng nhớ trong nghề ấy,
BS Thơm nói có lẽ ông sẽ mang theo đến suốt cuộc đời.
BS Thơm chia sẻ
ông không nghĩ gì
cao siêu hơn ngoài
mang lại một sức
khỏe tốt cho bệnh
nhân, dù có đánh
đổi đi sức khỏe của
bản thân.
Đời sống xã hội -
Thứ Tư1-1-2020
Điều trị cho hàng ngàn bệnh nhân lao, vị bác sĩ có nguy cơ nhiễmbệnh bởi ông đangmang trongmình
vi trùng lao chực chờ bùng phát.
hai tháng. X. cho biết cô điều
trị bệnh ho một thời gian dài,
cơ thể suy kiệt mới phát hiện
ra bệnh lao.
Ban đầu X. cũng khá hoang
mang vì bỗng dưng mắc căn
bệnh bị kỳ thị nhưng sau khi
đượcBSThơm trấn an, tư vấn,
giờ cô gái khá an tâm điều trị.
Gặp BS Thơm, X. liến
thoắng không dứt, kể cả hỏi
chuyện bổ sung sắt trong chu
kỳ của phụ nữ. “Em thấy các
bệnh khác, BS cho thuốc rồi
bệnh nhân về uống, đâu được
quan tâm như vầy. Theo điều
trị BS Thơm, em rất an tâm
và thấy BS rất tận tâm với
nghề” - X. bày tỏ.
Chấp nhận bị nhiễm
lao để bệnh nhân
khỏi mặc cảm
CôngviệccủamộtBSphòng
khám lao chắc chắn có nhiều
nguy cơ nhiễm bệnh nhưng ít
nhất BS có nhiều cách để hạn
chế vi trùng xâm nhập, chẳng
hạn như đeo khẩu trang. Tuy
nhiên, mỗi lần đến nhà bệnh
nhân, điều tối kỵ củaBSThơm
là không được đeo khẩu trang
nhưng ông không hề nề hà.
“Những người bệnh này rất
mặc cảm và không muốn cho
người xung quanh biết. Cho
nên mình phải giả vờ là đến
với tư cách bạn bè hỏi thăm
họ chứ không phải là BS nên
đeo khẩu trang thì người xung
quanh sẽ dị nghị, bất lợi cho
họ. Còn yêu cầu bệnh nhân
đeo khẩu trang, người ta đuổi
mình về sao” - BS Thơm dí
dỏm chia sẻ.
Không rõ từ lúc nào, “cái
nghề cũng là cái nghiệp”, BS
Thơm nói nhẹ tênh khi tiết
lộ bản thân mình đang mang
vi trùng lao (tức lao tiềm ẩn
nhưng chưa bùng phát thành
bệnh lao - PV) thể hiện ở kết
quả xét nghiệm máu cách
đây không lâu. Hiểu được
căn bệnh chực chờ tấn công
người bệnh khi sức khỏe đi
xuống, ông ngày ngày luyện
tập thể thao để nâng cao sức
đề kháng.
BSThơmchia sẻ ông không
nghĩ gì cao siêu hơn ngoài
mang lại một sức khỏe tốt cho
bệnh nhân, dù có đánh đổi đi
sức khỏe của bản thân.
Mỗi năm phòng khám lao
tiếp nhận khoảng 1.000 bệnh
nhân, vị chi 30nămqua, con số
người đến và đi ông không tài
nào đếm hết và nhớ hết. Mặc
dù môi trường làm việc căng
thẳng, BS và bệnh nhân đều
phải đeokhẩu trang, tuyệt nhiên
không tiếng cười đùa nhưng
ông không lấy đó là áp lực.•
BS Thơmđến thămvà động viên PhạmPhương X. điều trị để chóng khỏi bệnh. Ảnh: HL
Họ đã nói
Niềm hạnh phúc của
người đưa đò
Giống như người đưa đò,
mình chở người ta qua sông,
người ta quay trở lại cuộc sống
bình thường là mình mừng.
Nhìn những bệnh nhân mỗi
khi đến với mình lạnh run, ho
hen, suy kiệt cho đến khi được
chữakhỏibệnh,mạnhkhỏe,vui
tươi trở lại làmình cảmgiác rất
hạnh phúc!
BS
NGUYỄNVĂN THƠM
Những bệnh tưởng chỉ có ở người lớn do quan hệ tình
dục thì hiện nay xuất hiện ngày càng nhiều ở trẻ em. Thực
trạng báo động này được BV Da liễu TP.HCM ghi nhận
trong thời gian gần đây.
Theo thống kê của bệnh viện, trong năm 2015, nơi này
đã điều trị cho 28 trường hợp trẻ bị bệnh lây qua đường
tình dục. Tuy nhiên, đến năm 2018, con số này tăng lên 85
trường hợp. Đặc biệt, chỉ trong 11 tháng đầu năm 2019, số
trẻ mắc loại bệnh này lên đến 146 trường hợp.
Các nguyên nhân trẻ bị bệnh được ghi nhận là do cha
mẹ bị bệnh trong quá trình vệ sinh vô tình truyền virus
cho con, trẻ bị xâm hại tình dục. Ngoài ra, nhiều trường
hợp trẻ bị bệnh do lây từ mẹ sang con được các BV Từ
Dũ, Hùng Vương, Nhi đồng 1, Nhi đồng 2... chuyển qua.
Một nguyên nhân đáng chú ý nữa là các bé mắc bệnh do
tự nguyện quan hệ tình dục.
Nhiều năm thăm khám bệnh lây qua đường tình dục
cho trẻ em, BS CKII Nguyễn Thị Thanh Thơ, Phó Trưởng
Khoa lâm sàng 3 - BV Da liễu TP.HCM, chia sẻ một số
trường hợp xót xa.
Cụ thể, bé trai LGB (18 tháng tuổi, quận 7) được cha
mẹ đưa đến khám khi thấy hậu môn xuất hiện các nốt sần.
Bé được chẩn đoán mắc bệnh sùi mào gà. Qua khai thác
bệnh sử, cha bé cũng mắc bệnh và đã vô tình truyền virus
khi vệ sinh cho con.
Một trường hợp khác là em NTT (15 tuổi, Đồng Tháp)
được người nhà đưa vào bệnh viện khám với biểu hiện
bàn tay và hậu môn xuất hiện các vết loét. Kết quả xét
nghiệm cho thấy T. bị bệnh giang mai. T. thú nhận có
quan hệ tình dục đồng tính với một bạn trai quen trên
mạng mà không dùng biện pháp an toàn nào.
Từ những trường hợp kể trên, BS Thơ lý giải bệnh lây qua
đường tình dục ở trẻ em có thể khác nhau tùy theo lứa tuổi.
Ở trẻ dưới hai tuổi có thể bị lây từ trong bào thai, sinh
nở hoặc do người thân mắc bệnh vệ sinh không kỹ trước
khi chăm sóc bé. Từ 2 đến 10 tuổi, lạm dụng tình dục có
thể xem là đường lây truyền bệnh chính. Còn trẻ ở độ tuổi
dậy thì, hoạt động tình dục tự nguyện và lạm dụng tình
dục là con đường lây truyền chính.
“Khi nhiễm bệnh, thường các em không nhận biết được
hoặc giấu gia đình đến điều trị tại các cơ sở thiếu uy tín
dẫn đến bệnh nặng hơn, gây khó khăn cho việc điều trị” -
BS Thơ phân tích.
Do đó, BS Thơ khuyến cáo phụ nữ có kế hoạch sinh nở
cần đi khám để phát hiện các bệnh lý phụ khoa, bệnh lây
qua đường tình dục và khám thai, tầm soát các bệnh này
định kỳ.
Người lớn trước khi vệ sinh cho trẻ cần vệ sinh tay sạch
sẽ, tránh truyền virus qua cho trẻ. Đối với trẻ nhỏ dưới 10
tuổi, cha mẹ cần dạy bé các kỹ năng giữ khoảng cách với
người lạ, tránh xa nơi vắng vẻ, không được để người lạ
đụng chạm vào cơ thể, đặc biệt với vùng kín. Đối với trẻ
lớn hơn, cha mẹ và nhà trường nên trang bị kiến thức về
giới tính để trẻ tự bảo vệ chính mình.
HOÀNG LAN
Hơn trămtrẻ emTP.HCMbị bệnh lây quađường tìnhdục
