16
Quốc tế -
Thứ Tư1-1-2020
Họ đã nói
Đảng Dân chủ gặp khó
Chỉ còn khoảng hai tháng nữa là đến mùa bầu cử chọn
ứng cử viên tổng thống của từng đảng nhưng những ứng
cử viên lại cho thấy sự không chắc chắn về bản sắc của đảng
mình đại diện. Cựu phó tổng thống Joe Biden thì tung hô
kinh nghiệm kỳ cựu của mình và tham gia cuộc đua với tư
cách là một ứng cử viên trung dung, kiên định và sẵn sàng
làm việc với tất cả phe phái chính trị.
Trong khi đó, thượng nghị sĩ Elizabeth Warren và Bernie
Sanders thì lại kêu gọi sự thay đổi tự domạnhmẽ. Nỗi lo của
đảng Dân chủ gia tăng khi chưa thể tìmđược một nhân vật
mạnh mẽ để có thể ra đấu với Tổng thống Trump.
3 điểm nóng
thế giới 2020
- Bài 2
Cuộc đua vào Nhà Trắng
cuốn hút và khốc liệt
Hứa hẹn làmột kỳ bầu cử được quan tâmkhông kémnăm2016, cuộc bầu cử tổng thống
Mỹ 2020 làmột sự kiện đáng chú ý không chỉ đối với người dânMỹmà cả phần còn lại
của thế giới.
VĨ CƯỜNG
Đ
ược tổ chức mỗi bốn
năm một lần, các cuộc
bầu cử tổng thống Mỹ
từ lâu đã luôn là tâm điểm
chú ý của cộng đồng quốc tế.
Gần nhất, thống kê của công
cụ tìm kiếmGoogle cho thấy
từ khóa “bầu cử tổng thống
Mỹ 2016” nằm trong số 10
từ khóa được tìm kiếm nhiều
nhất của năm.
Khi cả thế giới nín
thở nhìn vào Mỹ
Theo tạp chí
Vice
, sức hấp
dẫn của mô hình Mỹ và tầm
ảnh hưởng củaWashington lên
các vấn đề quốc tế là những
lý do chính khiến bầu cử tổng
thống của nước này nhận được
sự quan tâm rất lớn từ phần
còn lại của thế giới.
Nhiều đồng minh của
Washington đang lo ngại rằng
mô hình nước Mỹ đang mất
dần tính hấp dẫn, đặc biệt
dưới thời ông Trump. Điều
này về lâu dài sẽ tạo điều kiện
cho mô hình phát triển kiểu
Trung Quốc nổi lên như là
một giải pháp thay thế ở các
nước đang phát triển và thậm
chí các quốc gia phát triển.
Cựu cố vấn an ninh quốc
gia thời tổng thống George
Bush Stephen Hadley nhận
định rằng: Nếu nền chính trị
Mỹ càng phân cực và càng
kém hiệu quả trong việc
giải quyết những vấn đề cốt
lõi của nước Mỹ thì sức hấp
dẫn của mô hình Mỹ sẽ càng
giảm. Ông Hadley cho biết
các kỳ bầu cử không phải
chỉ là một công cụ để người
dân Mỹ bầu tổng thống mới,
mà còn là dịp để chứng minh
nước này hoàn toàn có thể tự
giải quyết các vấn đề của đất
nước thông qua một lãnh đạo
có thực tài.
Sau khi Chiến tranh lạnh
kết thúc, Mỹ nổi lên như
một siêu cường với tầm ảnh
hưởng lan rộng gần như ởmọi
châu lục. Về kinh tế, Mỹ là
đầu tàu của thế giới khi chỉ
cần Cục Dự trữ Liên bang
(Fed) thay đổi lãi suất thì sẽ
làm rung chuyển cả nền kinh
tế toàn cầu. Về quốc phòng,
Mỹ có hơn 200 căn cứ quân
sự ở nước ngoài, nhiều hơn
bất kỳ cường quốc nào khác.
Chính vì vai trò quyết định,
24 ứng viên tổng thốngMỹ trong cuộc đua trở thành đại diện phe
Dân chủ
(ảnh nhỏ)
chưa tạo được ưu thế lớn trước đương kim
Tổng thốngDonlad Trump. Ảnh: REUTERS
Cuộc bầu cử tổng
thống Mỹ lần thứ
59 dự kiến vào ngày
3-11-2020, tức là
còn chưa đầy một
năm nữa mới diễn
ra nhưng những
động thái tranh cử
của các đảng phái
đã diễn ra rầm rộ từ
nhiều tháng nay.
Tronghội nghị củaNATOhồi
đầu năm, cựu phó tổng thống
MỹJoeBiden,ngườiđanglàứng
viên sánggiánhất củapheDân
chủ cho cuộc đua năm 2020,
đã kết thúc bài phát biểu của
mình bằng tuyên bố: “Chúng
tôi sẽ trở lại”.
điều hướng đối với sự phát
triển chung của thế giới nên
những sự kiện lớn ởMỹ được
dư luận các nước theo dõi
sát sao là điều dễ hiểu. Dư
luận quan tâm đến cuộc bầu
cử Mỹ vì kết quả cuối cùng
không chỉ có ý nghĩa trong
lòng nước Mỹ, mà còn tác
động đến nhiều lĩnh vực khác
trên quy mô toàn cầu. Người
nắm giữ chiếc ghế tổng thống
Mỹ không chỉ lãnh đạo toàn
bộ nước Mỹ, không chỉ giải
quyết công ăn việc làm, chăm
lo đời sống cho hàng trăm
triệu người dân Mỹ. Họ còn
trực tiếp tác động vào toàn bộ
hoạt động của phần còn lại
của thế giới, góp phần định
hình tình hình chính trị, kinh
tế, an ninh chung.
“Rất nhiều mạng sống trên
thế giới phụ thuộc vào quyết
định và lời nói của tổng thống
Mỹ. Thế giới hoàn toàn có
lý do chính đáng để quan
tâm đến chính trị của cường
quốc này. Trong khi giới tình
báo Washington lo ngại khả
năng Nga can thiệp bầu cử
Mỹ thì họ quên mất những
cuộc bầu cử mà Washington
đã trực tiếp nhúng tay can
thiệp và gây ra những hậu quả
không thể lường trước được.
Những gì xảy ra ởMỹ đều có
sức ảnh hưởng đến toàn thế
giới” - GS Simon Tate thuộc
ĐHNewcastle (Úc) cho biết.
Bầu cử 2020 - cuộc
đua đang nóng dần
Cuộc bầu cử tổng thốngMỹ
lần thứ 59 dự kiến vào ngày
3-11-2020, tức là còn chưa
đầy một năm nữa mới diễn ra
nhưng những động thái tranh
cử của các đảng phái đã diễn
ra rầm rộ từ nhiều tháng nay.
Thậm chí ngay từ sau thất
bại của cuộc bầu cử năm2016,
người ta đã thấy nhiều ứng
viên đảng Dân chủ rậm rịch
chuẩn bị cho kế hoạch công
kích đương kim tổng thống
thuộc đảng Cộng hòa. Chưa
bao giờ có nhiều ứng viên
tuyên bố sẽ tham gia tranh cử
đến thế trong một cuộc bầu
cử tổng thống Mỹ. Tính đến
lúc này, đã có 23 ứng viên
của đảng Dân chủ tuyên bố
tham gia đường đua (và con
số đó được cho là vẫn chưa
dừng lại).
Sự bùng nổ các ứng viên
bên phía đảng Dân chủ là bởi
sau sự rút lui của bà Hillary
Clinton, người đã lọt vào vòng
đấu cuối cùng với ông Trump
bốn năm trước, không còn ai
tỏ ra vượt trội.
Do đó, tất cả nhân vật có
tiếng nói trong đảng Dân chủ
đều tự coi mình là có cơ hội
để trở thành người đặc biệt
nhất, xứng đáng đại diện
cho phe đối lập. Thất bại
năm 2016 của bà Clinton là
một bất ngờ lớn với nhiều
chuyên gia theo dõi bầu cử
Mỹ và người ta đã chờ đợi
rất nhiều vào sự trỗi dậy của
cựu ngoại trưởng vào năm
2020. Nhưng khi bà Clinton
quyết định rút lui, cuộc đua
thực sự mở rộng.
Tổng thống Trump có thể
thu được nhiều thành công
trong điều hành kinh tế Mỹ
với chỉ số thất nghiệp đã giảm
xuống mức thấp kỷ lục trong
nhiều thập niên. Song về mặt
đối ngoại, ông thực sự gặp
nhiều vấn đề.
Không giải quyết được
căng thẳng với Triều Tiên,
phá bỏ thỏa thuận với Iran,
đơn phương hỗ trợ Israel một
cách công khai và rồi bỏ rơi
những đồng minh NATO của
mình... “Nước Mỹ trên hết”
đang thu mình lại đáng kể so
với nhiều thập niên qua. Khi
nước Mỹ phản ứng với các
vấn đề bằng những dòng tweet
tùy hứng của ông Trump, họ
khiến các nước đồng minh
nghi ngờ vai trò lãnh đạo thế
giới của Mỹ.
Trong các vấn đề đối nội,
Tổng thống Trump cũng để
lại nhiều hoài nghi. Thắt chặt
hàng rào với người nhập cư,
đưa ra những quyết định ảnh
hưởng tới quyền lợi của các
nhóm thiểu số, ông Trump
khiến cộng đồng những người
Mỹ Latinh, người Hồi giáo và
các cộng đồng nhỏ khác cảm
thấy bị tổn thương.
Trong cuộc bầu cử giữa
nhiệm kỳ vừa qua, nhiều
đại diện của các nhóm cộng
đồng này cũng đã lần đầu tiên
bước vào điện Capitol, để trở
thành lực lượng đối lập với
vị tổng thống được đánh giá
là cực đoan nhất trong lịch
sử nước Mỹ.
Có thể với một bộ phận
dân chúng Mỹ, những dòng
tweet của ông Trump thật thú
vị nhưng cũng có ý kiến cho
rằng đó là một nền chính trị
tùy hứng, điều không có lợi
cho hình ảnh của nước Mỹ.
Sau thất bại năm 2016, các
ứngviêncủađảngDânchủcũng
đã rút ra nhiều kinh nghiệm
cho mình. Sự lớn mạnh của
truyền thông xã hội đã khiến
họ không thể đứng ngoài
cuộc. Những dòng tweet giờ
cũng thành một công cụ để
họ tiếp cận với các cử tri của
mình một cách trực tiếp hơn
(nhưng dĩ nhiên là thận trọng
hơn ôngTrump) rất nhiều. Nó
khiến cho các ứng viên đối lập
càng có niềm tin rằngmình có
thể đánh bại ông Trump trong
cuộc bầu cử tới.
Tuy nhiên, thời gian vẫn
còn dài, đặc biệt là khi những
cuộc chiến thương mại mà
ông Trump khơi mào đang
bắt đầu để lại những di chứng.
Khi khởi động cuộc đối đầu
với Trung Quốc, ông Trump
có lẽ đã đặt tất cả vận mệnh
chính trị củamình vào đó. Bên
cạnh đó, liệu những cuộc đọ
sức mới với đồng minh EU,
Nhật Bản và Hàn Quốc có
làm xấu đi hình ảnh của ông?
Sẽ còn rất nhiều khúc ngoặt
trong gần một năm nữa của
chặng đua này.•
