16
Quốc tế -
ThứNăm19-3-2020
Tia hy vọng mới trong ngăn ngừa
và điều trị COVID-19
VĨ CƯỜNG
K
ể từ khi xuất hiện và
bùng phát tại TP Vũ
Hán thuộc tỉnh Hồ Bắc
(Trung Quốc - TQ) hồi cuối
tháng 12-2019, đến nay
virus SARS-CoV-2 gây dịch
COVID-19 đã lan rộng sang
hơn 160 quốc gia, vùng lãnh
thổ và cướp đi sinh mạng
của hàng chục ngàn người.
Trong cuộc chiến chống dịch,
hàng loạt quốc gia đang nỗ
lực ngày đêm, chạy đua với
thời gian để tìm ra phương
thức ngăn ngừa và điều trị
căn bệnh nguy hiểm này.
Điềuchếvaccine-nhiều
dấu hiệu tích cực
Hãng tin
Reuters
ngày 18-3
cho hay dư luận thế giới vừa
đón nhận một tin vui khi Viện
Y tế quốc gia Mỹ (NIH) đang
bắt đầu thử nghiệm lâm sàng
vaccine ngừa COVID-19 dựa
trên vật liệu di truyền RNA
(acid ribonucleic) tạiViệnYtế
KaiserPermanenteWashington
ở TP Seattle.
Cuộc thử nghiệm được tiến
hành với sự tham gia của 45
tình nguyện viên trẻ tuổi và
hoàn toàn khỏe mạnh. Được
biết những người tình nguyện
thamgia thử nghiệm sẽ không
đối mặt với nguy cơ nhiễm
bệnh do vaccine không có
virus trong thành phần điều
chế. Mục đích của việc thử
nghiệm nhằm xác định loại
vaccine này có gây ra tác
dụng phụ hay không, từ đó
mở đường cho các cuộc thử
nghiệm ở quy mô lớn hơn.
ArcturusTherapeutics -một
viện nghiên cứu khác ở bang
California ngày 17-3 cũng
tuyên bố hoàn thành nghiên
cứu vaccine và kháng thể đối
với virus gây dịch COVID-19
và đang đề nghị được thử
nghiệm lâm sàng trên người.
Người đứng đầu viện này,
ông Joe Payne, cho biết mục
đích nhóm nghiên cứu là tìm
ra được loại vaccine chỉ tiêm
một mũi duy nhất thay vì
tiêm nhiều mũi như các loại
vaccine đang được nghiên
cứu và thử nghiệm. Ông hy
vọng đề nghị thử nghiệm lâm
sàng sẽ nhanh chóng được
chấp thuận và sẽ được tiến
hành thử nghiệm đầu tiên tại
Singapore càng sớm càng tốt.
Tại TQ, giới khoa học nước
nàycũngđãcónhữngbước tiến
vượt bậc trongnỗ lực phát triển
vaccineRNAchống lại SARS-
CoV-2.TheoỦybanKhoa học
và Công nghệThượngHải, sự
ra đời của vaccine RNAlà kết
quả của sự hợp tác giữa Công
ty Stermirna Therapeutics và
BV Đông Thượng Hải. Hiện
vaccine này đang trong giai
đoạn thử nghiệm sơ bộ trên
các loài linh trưởng, dự kiến
tiến tới thử nghiệm lâm sàng
ngay trong tháng 4 tới. Ngoài
vaccine RNA, TQ hiện cũng
phát triển vaccine nhómkháng
nguyên khối u (VLP) dựa trên
việc cấy virus để tạo kháng thể
từ chuột.
Tờ
Nhân Dân Nhật Báo
ngày 18-3 cũng đưa tin các nhà
nghiên cứu tại Học viện Khoa
học quân y TQ đã được phê
chuẩn khởi động thử nghiệm
lâm sàng giai đoạn đầu một
loại vaccine tiềm năng bắt
đầu từ tuần này với 108 tình
nguyện viên. Thông tin về
thử nghiệm lâm sàng vaccine
ngừa COVID-19 của TQ cho
thấy thử nghiệm giai đoạn 1
nhằm xem xét liệu vaccine có
an toàn cho người hay không.
Bà TrầnVi, một chuyên gia
thuộcHọc việnKhoa học quân
y TQ, chia sẻ: “Theo các tiêu
chuẩn trong nước và quốc tế,
chúng tôi đã có chuẩn bị sơ
bộ về tính an toàn, hiệu quả
và kiểm soát chất lượng khi
thực hiện sản xuất hàng loạt.
Chúng tôi đã chuẩn bị tất cả
để sẵn sàng cho các cuộc thử
nghiệm lâm sàng bất cứ thời
điểmnào. Chúng ta đang trong
một ngôi nhà chung toàn cầu
và vaccine làmột trong những
vũ khí khoa học quan trọng
để đánh tan được đại dịch
COVID-19 này”.
Trong khi đó, Viện Pasteur
tại Paris (Pháp) cũng đang gấp
rút thửnghiệmmột loại vaccine
dựa trên vaccine chống bệnh
sởi.GSChristianeGerke,người
đứng đầu chương trình nghiên
cứu vaccine tại viện này, cho
biết các thử nghiệm đều đạt
COVID-19: WHO hối thúc Đông
Nam Á nhanh chóng hành động
Hãng tin
AFP
ngày 18-3 cho hay Tổ chức Y tế Thế giới
(WHO) đã kêu gọi các nước Đông NamÁ cần hành động
quyếtliệtđểđốiphóvớidịchCOVID-19đanglâylannhanh,
đồng thời cảnh báo rằngmột số nước đang sắp vào giai
đoạn lâynhiễmtrongcộngđồng.“Chúng ta cầnđẩymạnh
ngay lập tức mọi nỗ lực đề phòng virus lây nhiễm nhiều
ngườihơn”-bàPoonamKhetrapalSingh,Giámđốckhuvực
Đông Nam Á của WHO nhấn mạnh.
Cũng theo tổ chức này, 8/11 quốc gia khu vực Đông
NamÁ (theo cách tínhcủaWHO) gồmThái Lan, Indonesia,
Ấn Độ, Sri Lanka, Maldives, Bangladesh, Nepal và Bhutan
- đã xác nhận các trường hợp dương tính với COVID-19.
Bà Poonam cho biết đã phát hiện nhiều ổ dịch trong khu
vực. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có nỗ lực mạnh
mẽ và nhanh chónghơn của toàn xã hội nhằmngăn chặn
sự lây lan của COVID-19.
Tính đến 20 giờ ngày 18-3,
tờ
South China Morning Post
dẫn nguồn Ủy ban Y tế quốc
gia Trung Quốc ghi nhận toàn
thế giới có 8.131 người tử
vong vì COVID-19, 198.131 ca
nhiễm. Đại dịch hiện đã lan ra
hơn 160 quốc gia và vùng lãnh
thổ. Các cơ quan y tế TQ cũng
cho biết có 81.775 bệnh nhân
đã được xuất viện sau khi điều
trị thành công.
Tiêu điểm
Chúng ta đang
trong một ngôi nhà
chung toàn cầu và
vaccine là một trong
những vũ khí khoa
học quan trọng để
đánh tan được đại
dịch COVID-19 này.
kết quả khả quan và vaccine
được chứngminh có khả năng
tăng khả năng miễn dịch.
Bước tiến mới trong
sản xuất thuốc đặc trị
Bên cạnh vaccine, hiện nay
thếgiớicũngđãđạtđượcnhững
bước tiếnbanđầu trongviệc tạo
ra thuốc đặc trị SARS-CoV-2.
Điển hình là việcViệnNghiên
cứucôngnghệsinhhọcFlemish
(Bỉ) ngày17-3đã tuyênbốphát
hiện ra kháng thể đặc biệt có
thể vô hiệu hóa loại virus này,
mở ra hy vọng phát triển một
loại thuốc khống chế dịch, theo
hãng tin
AFP
.
Không giống như vaccine,
kháng thể có tác dụng bảo vệ
ngay lập tức nhưng thời gian
hiệu quả lại khá hạn chế. Ưu
điểm của phương pháp dùng
kháng thể là bệnh nhân không
cần phải tự tạo ra kháng thể.
Điều này giúp các nhóm có
nguy cơ tử vong như người
cao tuổi, thường có phản
ứng thấp với vaccine hoặc
nhân viên y tế hay người có
nguy cơ tiếp xúc với virus,
được bảo vệ nhanh chóng từ
phương pháp này.
Kháng thể có thể được
sản xuất quy mô lớn bằng
các quy trình sản xuất thông
dụng trong ngành công nghiệp
dược phẩm sinh học. Do đó,
loại thuốc kháng virus này có
thể là một công cụ quan trọng
để chống đại dịch hiện nay.
Theo các chuyên gia y tế,
thế giới hiện có khoảng 35
công ty và các tổ chức nghiên
cứu đang nỗ lực chạy đua
trong việc điều chế vaccine
ngăn ngừa dịch COVID-19
với các đơn vị mũi nhọn tập
trung Mỹ, TQ, Đức, Pháp...
Ít nhất bốn trong số 35 đơn
vị này bắt đầu tiến hành thử
nghiệm trên người và động
vật. Có được sự phát triển
nhanh chóng như vậy một
phần nhờ vào những nỗ lực
ban đầu củaTQ trong việc giải
mã trình tự vật liệu di truyền
của SARS-CoV-2.
Tuy nhiên, việc có được
vaccine hay thuốc đặc trị
COVID-19 hoàn chỉnh mới
chỉ là bước tiến đầu tiên. Sau
khi được phê chuẩn, việc sản
xuất với số lượng đủ lớn cung
cấp cho toàn thế giới còn là
một thách thức rất lớn.•
• Mỹ
: Hãng
AFP
ngày 18-3 đưa
tin tòa án TP Oakland vừa tuyên án
bốn năm tù đối với một hướng dẫn
viên du lịch gốc TQ với cáo buộc
thu thập thông tin tình báo cho Bắc
Kinh. Đối tượng này bị bắt vào
tháng 9-2019 tại bang California khi
sắp xếp chuyển tiền và các thẻ nhớ
chứa dữ liệu đánh cắp từ nhiều địa
điểm ở Mỹ. Thông tin từ Bộ Tư pháp
nước này cũng cho biết bị cáo làm
việc cho Bộ Quốc an TQ trong vai
trò giao liên, gồm nhận thông tin từ
hai điệp viên khác, giao tiền thanh
toán và mang thông tin về TQ.
• Iran
: Theo đài
RT
ngày 18-3,
các đàn châu chấu sa mạc khổng
lồ hiện đang tàn phá nhiều khu vực
rộng lớn tại Iran và nước láng giềng
Pakistan khiến nông dân phải chống
chọi trong tuyệt vọng. Tổ chức
Lương thực và Nông nghiệp Liên
Hiệp Quốc (FAO) cảnh báo Trung
Đông và Đông Phi đang phải hứng
chịu đợt tấn công kinh hoàng nhất
của châu chấu trong hơn 30 năm qua
và là mối đe dọa chưa từng có tiền
lệ đối với sinh kế và an ninh lương
thực thời điểm này.
PHẠM KỲ
Thế giới 24 giờ
Một chuyên gia điều chế vaccine tại Công ty Công nghệ sinh CureVac, Đức. (Ảnh chụp ngày 15-3)
Ảnh: REUTERS
Phát triển vaccine và kháng thể ngừa virus gây dịch COVID-19 đang là ưu tiên hàng đầu của các công ty và
viện nghiên cứu trên thế giới. Với càng nhiều đột phá trong kỹ thuật y sinh, ngày con người khống chế được
dịch bệnh không còn xa.
603
người bị thương và ít nhất hai người thiệt mạng khi tham
gia lễ hội Hỏa giáo (Chaharshanbe Suri) tai Iran vao đêm
17-3 trước thềm nămmới theo lịch của nước này, hãng tin
Reuters
cho hay. Trong số những người bị thương có 32 ca
bị thương nặng và phải phẫu thuật. Được biết tai nạn chủ
yếu là do theo nghi thức truyền thống, người thamgia phải
nhảy qua những đám lửa cao và đốt pháo để xua đi những
điều không may mắn của năm cũ.
PHẠM KỲ
