15
Quốc tế -
ThứSáu24-4-2020
Tổng Biên tập:
MAI NGỌC PHƯỚC
Phó Tổng Biên tập:
HOÀNG CHƯƠNG -
CÁT THỊ KIMXUÂN -
NGUYỄNTHỊ THUTÂM
PhóTổngBiêntậpkiêmTổngThưkýTòasoạn:
NGUYỄNĐỨC HIỂN
Tòa soạn:
34 HoàngViệt, phường 4, quậnTân Bình,TP.HCM.
ĐT:Tổngđài:
(028)39910101-39914701;
Tiếpbạnđọc:
(028)39919613;
Quảng cáo:
(028) 39914669 - 39919614;
Fax: Văn phòng:
39914661,
Tòa soạn:
39914663;
Email:
.
Phòng phát hành: (028) 38112421
Email:
- Hotline: 0908.799.679 - 0937.510.759
Phát hành quamạng lưới Bưu điệnViệt Nam; Mã B131;
Hotline: 1800.585855
VănphòngđạidiệntạiCầnThơ:
Lầu3,số107TrầnVănHoài,phườngXuânKhánh,
quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ; Email:
Văn phòng đại diện tại Hà Nội:
Tầng 2, tòa nhà Á Châu, 24 Linh Lang,
phường Cống Vị, quận Ba Đình, Hà Nội. ĐT: (024) 37623009; Fax: (024) 37623010;
Email:
Văn phòng đại diện tại Đà Nẵng:
Tầng 3, số 06 Trần Phú, phường Thạch Thang,
quận Hải Châu. ĐT: (0236) 3751378
Giấy phép
hoạt động báo chí
số 36/GP-BTTTT
ngày 5-1-2012 của Bộ TTTT.
Chế bản, in tại Công ty TNHH
MTV Lê Quang Lộc TP.HCM
•
Nhật Bản
: Đài
NHK
ngày 23-4 đưa tin ít nhất 20 máy bay
quân sự của Mỹ và Nhật Bản vừa tham gia cuộc tập trận không
quân chung gần quần đảo Okinawa - nơi đặt căn cứ quân
sự của Mỹ. Tư lệnh không quân khu vực Thái Bình Dương
Charles Brown khẳng định đây là bằng chứng cho mức độ cam
kết của cường quốc này với hòa bình, ổn định của khu vực.
• Iran
: Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 22-4 tuyên bố
chỉ đạo hải quân Mỹ tấn công, tiêu diệt bất kỳ tàu nào của Iran
có ý định “quấy rối” tàu nước này theo đài
CNN
. Ông Trump
nói sau khi Iran phóng thành công vệ tinh quân sự. Đáp trả,
phát ngôn viên quân đội Iran Abolfazl Shekarchi cho rằng
Washington nên tập trung nguồn lực cho dịch COVID-19 thay
vì “dọa nạt” nước khác.
• Pháp
: Hãng tin
AFP
ngày 23-4 đưa tin thời gian gần đây diễn
ra các hành vi bạo loạn, đốt phá ở thủ đô Paris bất chấp lệnh phong
tỏa được ban hành. Nguyên nhân bắt nguồn từ việc lực lượng chức
năng tuần trước quật ngã một thanh niên lái xe phân khối lớn khi
người này đâm vào một xe cảnh sát bên đường.
PHẠMKỲ
Thế giới 24 giờ
2.660.763
người nhiễm COVID-19 cùng 185.502 ca
tử vong được ghi nhận trên toàn thế giới
tính đến 20 giờ ngày 23-4, trang thống kê
Worldometer
dẫn nguồn cơ quan y tế các
nước cho hay. Số bệnh nhân điều trị thành
công dừng ở 730.556 ca.
2 bang Mỹ kiện Trung Quốc:
Khả năng thắng ra sao?
Các đơn kiện từ phíaMỹ đang gặp nhiều vấn đề pháp lý nghiêm trọng, khiến khả năng thành công rất thấp.
VĨ CƯỜNG
P
hát biểu ngày 23-4,
Tổng chưởng lý bang
Mississippi Lynn Fitch
tuyên bố đã lên kế hoạch đệ
đơn kiện Bắc Kinh vì những
thiệt hại do dịch COVID-19
khởi phát từ Trung Quốc
(TQ) gây ra, theo tờ
The New
York Times
.
“Không thể để họ hành
động mà không bị trừng phạt.
Người Mississippi xứng đáng
được hưởng sự công bằng
và tôi sẽ tìm kiếm điều đó
tại tòa” - bà Fitch cho biết.
Mississippi là bang thứ hai
tại Mỹ lên kế hoạch kiện
TQ vì có liên quan tới dịch
COVID-19.
Trước đó, Tổng chưởng lý
bang Missouri Eric Schmitt
ngày 21-4 cũng tuyên bố đã
đệ đơn kiện lên một tòa án
liên bangMỹ, cáo buộc chính
quyền TQ phủ nhận nguy
cơ lây nhiễm từ người sang
người, tác động những “người
tố giác” TQ và không kiểm
soát dịch bệnh khiến virus
gây dịch COVID-19 lây lan
ra toàn thế giới.
Khó đủ điều kiện
pháp lý
Bên cạnh hai đơn kiện trên,
hiện có ít nhất bốn đơn kiện
tập thể từ phía người dân Mỹ
gửi lên các tòa án Mỹ. Tất
cả đơn kiện đều kỳ vọng hệ
thống pháp luật Mỹ sẽ giúp
khôi phục khoản tổn thất lớn
về kinh tế sau khi TQ chấp
nhận bồi thường. Tuy nhiên,
theo các chuyên gia pháp lý,
cơ hội thắng kiện và nhận
được bồi thường là rất thấp,
theo tờ
Newsweek
.
Trở ngại lớn nhất là làm
thế nào để đưa TQ ra tòa án
Mỹ. Các chuyên gia chỉ ra:
TQ được hưởng quyền miễn
trừ trở thành bị đơn trong các
vụ kiện ở Mỹ theo Đạo luật
Miễn trừ đối với chủ quyền
nước ngoài (FSIA) mà nước
này đã thông qua vào năm
1976. “Luật miễn trừ này là
căn bản trong các mối quan
hệ đối ngoại” - bà Chimène
Keitner, giáo sư luật quốc tế tại
ĐH Luật Hastings California
tại San Francisco (Mỹ), nói.
Ngoài ra, bà Keitner cho
rằng các điều khoản ngoại
lệ mà các đơn kiện đề ra đều
không phù hợp. Ví dụ, một
số đơn cho rằng chợ hải sản
ở Vũ Hán là bằng chứng điển
hình cho sự lơ là của TQ, qua
đó dẫn tới sự lây lan của dịch
bệnh. Tuy nhiên, để buộc TQ
chịu trách nhiệm cho “hoạt
động thương mại” như chợ,
chính quyềnTQ phải trực tiếp
chỉ đạo hoặc trực tiếp tổ chức
các hoạt động tại chợ. Hoạt
động thương mại nói trên
cũng phải được thực hiện tại
một địa điểm tư nhân, trong
khi theo Tòa án Tối cao Mỹ,
một thực thể như quốc gia sẽ
không thể đóng vai trò là “một
tổ chức tư nhân” ở trong chợ.
Hàng loạt lỗ hổng
khác
Một luận điểm khác được
nêu ra trong các đơn kiện
nhắc tới là việc TQ phải có
trách nhiệm bắt buộc cảnh
báo thế giới về sự bùng phát
của virus. Bà Keitner cho biết
bà không nghĩ rằng lý lẽ này
sẽ được tòa án chấp nhận, do
“TQ không có bất kỳ nghĩa
vụ nào dưới luật pháp Mỹ”.
Ngoài ra, hành vi phạm pháp
cũng phải xảy ra trên lãnh
thổ Mỹ, chứ không chỉ xét
tổn thất cuối cùng.
Luật sư Kent Schmidt,
chuyên gia về các vụ kiện
doanh nghiệp và tập thể, cũng
cho rằng tòa án liên bang sẽ
không cho phép nguyên đơn
đại diện cho “tất cả tầng lớp”
như đơn kiệnmà hai bang trên
tuyên bố. Ông cho biết cơ hội
được thông qua “là gần như
bằng không”. “Khi nguyên
đơn muốn đại diện một nhóm
người nào đó, họ phải thể
hiện rằng nhóm người này
có thể xác định được cụ thể.
Vì vậy, không thể đại diện
Là quốc gia khởi phát đại dịch, TrungQuốc đang đứng trước sức ép phải bồi thường cho
những thiệt hại do COVID-19 gây ra trên toàn cầu. Ảnhminh họa: REUTERS
Thượng nghị sĩ Cộng hòa
Josh Hawley mới đây khẳng
định đã trình lên Quốc hội Mỹ
một dự luật tên “Công lý cho
nạnnhânCOVID-19”, chophép
lậpđội điều tranhữngsai phạm
trong công tác xử lý dịch của
Bắc Kinh, tạo cơ sở để yêu cầu
bồi thường.
Tiêu điểm
“tất cả những người bị ảnh
hưởng bởi COVID-19”” - ông
Schmidt nhấn mạnh.
Chuyên gia chia sẻ: Đúng là
TQ cần phải chịu trách nhiệm
vì không kiểm soát được dịch
bệnh nhưng vấn đề tòa án
Mỹ không đủ thẩm quyền để
buộc TQ phải bồi thường. Dù
vậy, không ít ý kiến đánh giá
các đơn kiện TQ có mức độ
thành công nhất định. Đơn
cử, luật sư John Klayman tại
bang California khẳng định
có thể kiện dựa vào việc TQ
đã che giấu “sự nguy hiểm
thực sự của COVID-19 và
khiến virus này lây lan trên
khắp thế giới”.
“Có nhiều bằng chứng cho
thấy chính vì sai lầm trong
quản lý của TQ đã khiến
COVID-19 từ một dịch bệnh
địa phương thành đại dịch
toàn cầu. Chúng ta cần một
cuộc điều tra quốc tế để hiểu
rõ những thiệt hại mà TQ đã
gây ra cho thế giới và trao
cho các nạn nhân COVID-19
quyền nhận được các khoản
bồi thường xứng đáng.” - ông
Klayman lập luận.
“Theo Đạo luật FSIA, khi
một quốc gia nước ngoài có
hành vi chống lại nhân loại
hay không cảnh báo về những
nguy cơ hiện hữu, đây có thể
được coi là một ngoại lệ. Ảnh
hưởng trực tiếpcủaCOVID-19
đối với người dân và doanh
nghiệp Mỹ là không thể đo
đếm. Đây là con đường pháp
lý rõ ràng của vụ kiện” - ông
Klayman cho biết thêm.•
Trung Quốc: Đơn kiện của Mỹ
“không có cơ sở pháp lý”
Phát biểu ngày 22-4 (giờ địa phương), phát ngôn viên
Bộ Ngoại giao TQ Cảnh Sảng nhấn mạnh các vụ kiện ở Mỹ
là “phi thực tế” và “không có căn cứ pháp lý”, theo đài
CNN
.
“Việc lạm dụng kiện tụng như vậy không có lợi cho cuộc
chiến chống dịch ởMỹ và làmnản lòng các hợp tác quốc tế
đối phó đại dịch. Những gì Washington nên làm là bác bỏ
và từ chối tiếp nhận các vụ kiện kiểu này”- ông Cảnh tuyên
bố. Quan chức này cũng nhấn mạnh cộng đồng nên đoàn
kết chống dịch thay vì tiếp tục “chĩa mũi dùi lẫn nhau, hay
thậm chí đòi hỏi bồi thường không chính đáng”.
TQ được hưởng
quyền miễn trừ trở
thành bị đơn trong
các vụ kiện ở Mỹ
theo Đạo luật Miễn
trừ đối với chủ
quyền nước ngoài
(FSIA) mà nước này
đã thông qua vào
năm 1976.
