4
Thời sự -
Thứ Tư 1-7-2020
NGUYỄNHỒNG LAM
T
hập niên 1980 của thế kỷ
trước, bóng dáng ông và
cả các đối thủ của ông đã
xuất hiện khá nhiều trong tác
phẩm văn chương, văn nghệ.
Ba cuốn tiểu thuyết về cuộc
chiến đấu của ngành công an
trong thời bình làm nên tên
tuổi của nhà văn công an, Đại
tá Phùng Thiên Tân là
Hồ sơ
chưa kết thúc
,
Sống để đời yêu
và
SBC xung trận
, một phần
đời sống, công việc, tính cách
của nhân vật chính khoác áo
cảnh sát hình sự (CSHS) đều
lấy nguyên mẫu từ ông.
Trong
Hồ sơ chưa kết thúc,
cuốn tiểu thuyết viết theo hồ
sơ, ông xuất hiện với đầy đủ
tên thật, người thật, việc thật:
Đại úy Phan Thanh, tức Ba
Tung, đội trưởng đầu tiên của
lực lượng SBC huyền thoại
tại TP.HCM.
Anh cả của những cánh
đại bàng trên phố
Sinh năm 1945, quê gốc ở
Bố Trạch, Quảng Bình, Phan
Thanh, tức Ba Tung, cùng
với người bạn đời bí danh
Tư Hoành từng là cặp đôi
biệt động Sài Gòn lẫy lừng
một thuở khiến phía bên kia
nghe tên là rúng động.
Trận đánh đầu tiên diễn ra
năm 1969, ông cho nổ trụ sở
một tờ báo nằm cạnh Hồ Con
cướp giật lộng hành nhất, ông
Trịnh Vinh, Trưởng công an
quận, đã cho thành lập tổ tuần
tra đặc biệt trên đường phố
24/24 giờ ngăn chặn và tiêu
diệt ngay những nhóm cướp
giật manh động và hung hãn.
Từmô hình hiệu quả này, giữa
năm1977,TrưởngphòngCSHS,
Trung tá Trịnh Thanh Thiệp
(sau là thiếu tướng, phó tổng
cục trưởngTổng cụcCảnh sát)
đã đề xuất và được Công an
TP.HCM chấp thuận cho lập
Đội SBC, quyết tâmchặnđứng
nạn cướp giật đường phố, bắt
cóc tống tiền, cướp kho, ngân
hàng... đang loang ra như dịch
bệnh. Đại úy Phan Thanh trở
thành đội trưởng đầu tiên,
vừa đích thân chọn người, tự
lên chương trình huấn luyện,
đồng thời trực tiếp tham gia
chiến đấu cùng anh em trong
hàng trăm vụ.
Chiến sĩ SBC được chọn kỹ
từ công an các quận, huyện,
một số thanh niên ở bên ngoài,
tuổi chưa quá 30, giỏi võ, giỏi
bắn súng, phóng, đỡ dao, chạy
xe máy thượng thừa. Cứ hai
người một xe Honda 67, họ
thay nhau rong ruổi suốt ngày
đêm trên đường phố Sài Gòn.
Không cần chờ lệnh, họ ra tay
can thiệp ngay khi phát hiện
ra những tên cướp đang bị
truy nã hoặc khi chúng đang
ra tay cướp giật.
Sau hai phát súng cảnh cáo,
nếu không dừng tay và đứng
yên, kẻ cướp sẽ bị ăn đạn.
Nếu chúng dùng vũ khí chống
trả, gây nguy hiểm cho người
xung quanh, SBC có quyền
bắn gục. Thời loạn lạc, biện
pháp ngăn tội ác cũng được
phép cực đoan. Khi xung trận,
línhSBCđược phép lao xe vào
đường cấm, vượt đèn đỏ, chạy
vào đườngmột chiều. Vợ con,
sát tài bavàquả cảm, gópnhiều
công lao trong việc chỉ huy
khám phá ra các vụ trọng án
như vụ ám sát nghệ sĩ Thanh
Nga, vụ bắt cóc con trai BSLã
Hỷ, vụ bắt cóc con trai nghệ
sĩ KimCương, vụ giải cứu 11
embé bị bọn cướp bắt cóc đem
lên giam giữ tại Lâm Đồng...
Nhỏ con nhưng lanh lẹ, giỏi
võ, chính ông là người đã lao
vào quật ngã, đánh văng súng,
khóa tay tên cướp lừng danh
Võ Tùng Hội.
Vụ án phá băng bắt cóc con
nghệ sĩ Kim Cương, bắn chết
nghệ sĩ ThanhNga, bắt conBS
Lã Hỷ là nội dung chính của
Hồ sơ chưa kết thúc;
bẻ nanh
vuốt Phạm Bá Y thành chất
liệu cho ra đời
Sống để đời yêu
(đều của nhà văn PhùngThiên
Tân).Cuộcđối đầudai dẳngvới
băng đảngTínMã Nàm thành
chất liệu để Võ Duy Linh viết
Đằng sau một số phận,
soạn
giả Đăng Minh soạn vở cải
lương
Vụ án Mã Ngưu.
Chưa kể bóng dáng ông còn
phảng phất hoặc xuất hiện
đĩnh đạc trong hàng chục bộ
phimhình sự nhiều thời, hàng
trăm bài báo đến hôm nay và
vẫn còn chưa dứt.
Về hưu với quân hàm
đại tá
Khi tên tuổi đang hồi lẫy
lừng thì đột nhiên những
hào quang vụt tắt. Cuối năm
1989, đang là trưởng Phòng
CSHS Công an TP.HCM,
ông đã bất ngờ dính vào vụ
án Đường Sơn quán. Trên
khoảng rừng cao su nằm bên
xa lộ Đại Hàn, bây giờ là Khu
chế xuất Linh Trung, má mì
Lê Thị Thanh Xuân đã thiết
lập nên một quán nhậu kiêm
bản doanh một đường dây
sex-tour cao cấp.
Thỉnh thoảng ông Ba Tung
cũng đượcmột số bạn bè, quan
chức huyện Thủ Đức mời đến
Đường Sơn quán ăn nhậu. Và
mọi sự cũng chỉ dừngbên chén
rượu được ngân dài bằng vài
ba bản ca tài tử. Về sau này,
hành vi tụ tập ăn nhậu cuối
tuần như thế chỉ được xem
như sinh hoạt bình thường,
cùng lắm thì ăn uống ở chỗ
nhạy cảm cũng chỉ bị xemhơi
bất thường một chút.
Nhưng ở thời điểm 30 năm
trước, những thông tin đó khi
được tuồn ra một cách cố ý,
lại bị thổi lên tạo ra một sự
bàng hoàng trong dư luận.
Ông Ba Tung trở thành tâm
điểm, bị một bài báo điều tra
gán cho tội sinh hoạt hủ bại,
ăn chơi sa đọa, thậm chí câu
kết hoặc bảo kê cho đường
dây sex-tour. Đời ông đột
nhiên mất hết, tan nát hết...
Nhưng anh em, bạnbè, đồng
đội và những ai có lương tâm
thì đều hiểu, đều thương ông.
Ngành công an vẫn ghi nhận
công lao to lớn, năng lực đánh
án thượng thừa của ông, vẫn
giữ ông ở lại. Ông trở thành
một chuyên viên củaC14 (Cục
CSHS), lặng lẽ tiếp tục giúp
công an nhiều tỉnh, thành phía
Namphá nhiều vụ án lớn, phá
rã nhiều băng nhóm giang hồ,
tội phạm chuyên nghiệp.
Vụ cuối cùng ông tham gia
với vai trò thammưu chỉ đạo
phá băng cướp, trộm đường
sông liên tỉnh từ Long An
đến Cà Mau vào năm 2003.
Không lâu sau đó, ông nghỉ
hưu với quân hàm đại tá.•
CốĐại tướng
Mai Chí Thọ
và những
chiến sĩ SBC
đầu tiên của
Công an
TP.HCM.
Ảnh: TƯ LIỆU
Đại tá Ba Tung, lẫy lừng trang viết,
bi kịch trang đời
Đại úy PhanThanh, tức Ba Tung là đội trưởng đầu tiên của lực lượng SBC huyền thoại.
Ông trải qua lắm thăng trầmvà thành nguyênmẫu của nhiều tác phẩmvăn học, nghệ thuật...
Rùa đăng bài xúc phạm Chủ
tịch Hồ Chí Minh vừa qua
đời. Từ đó cho đến năm1975,
cưỡi trên chiếc Honda 67, ông
nhiều lần xuất quỷ nhập thần
trên đường phố Sài Gòn, để
lại phía sau nhiều tiếng nổ
nhắm vào các mục tiêu khó
nhằn nhất của đối phương.
Sau ngày đất nước thống
nhất, Phan Thanh khoác áo
CSHS. Lúc này, trộm cướp
đường phố nổi lên như rươi.
Đầu sỏ các băng cướp khét
tiếng, lẫy lừng một thời số
vượt ngục trốn tù, số nằm
im thở khẽ giờ ngóc đầu dậy,
hoành hành bá đạo khắp Sài
Gòn, Chợ Lớn.
Tại quận 5, khu vực bọn
gia đình hầu như chẳng được
biết gì về công tác của họ, dù
mỗi người đều được cấp một
tấm thẻ đặc biệt phòng khi bất
trắc với... quân mình.
Nguyên mẫu của
nhiều tác phẩm
Hàng loạt chiến công,
hàng loạt tên tuổi SBC đã
xuất hiện và trở thành huyền
thoại - những cánh đại bàng
trên đường phố. Họ làVõTấn
Thành (Hai Thành), Lý Đại
Bàng, DươngMinh Ngọc, Lê
Thanh Liêm (Hai Lửa), Mai
VănTấn,TrầnVănNăm(Năm
Lửa)... Tất cả đều xem Phan
Thanh (Ba Tung) như anh cả.
Ông đã chỉ huy đồng đội
lần lượt hạ gục hàng trăm tên
cướp lẫy lừng như Võ Tùng
Hội (trùm cướp ngân hàng),
Điền Khắc Kim (tướng cướp
cô đơn), Tín Mã Nàm (vua
hắc đạo người Hoa Chợ Lớn),
Phạm Bá Y (trùm heroin khu
Xóm Đạo - hẻm Cháo Lòng,
quận 1, người đã tổ chức cho
hai em ruột là Ba Tiến và Xã
Xệ bắn hạ đối thủ vua cocain
SơnĐảo - tức tướng cướp giỏi
võ Vũ Đình Khánh trước vũ
trường Crystal, quận 1 vào
cuối tháng 1-1975), Tiêu
“mù” (hung thần lựu đạn trên
đường phố)...
BaTung cũng là người trinh
Vụ án phá băng
bắt cóc con nghệ sĩ
Kim Cương, bắn
chết nghệ sĩ Thanh
Nga... là nội dung
chính của tác phẩm
Hồ sơ chưa kết thúc;
Sống để đời yêu
của nhà văn Phùng
Thiên Tân...
Hung thủ bắn chết nghệ sĩ ThanhNga bị SBC bắt giữ. Ảnh: TƯ LIỆU
“Hãy quên và tha thứ...”
Rời TP.HCMnơi lưu dấu quá nhiều kỷ niệmvinh quang và
cay đắng, ông nhiều lần rút sâu về những thẻo rẫy xa khuất
ở Ninh Thuận, Bình Thuận rồi Bà Rịa-Vũng Tàu, có khi lại là
đoạn đèo heo hút giữa LâmĐồng vàĐồngNai an phận nuôi
dê, chăn cừu, lánh nơi ồn ã, sống như một ẩn sĩ.
Nhưng không ẩn được. Cố tật không bỏ, ông thích nhậu,
uống như hũ chìm. Người say thì cừu chết. Ông kệ, dành
thời gian túy lúy tìm quên. Ai thân, có hỏi thăm chuyện cũ,
ông đều khoát tay:“Thôi, hãy quên, hãy tha thứ chuyện của
người khác. Nhưng đừng quên, đừng tha thứ bất cứ chuyện
gì của chính mình”.
Ngày29-6-2020,ôngnhắmmắt,vĩnhviễnquêntấtcả.Nhưng
sẽcònrấtnhiềuđiềuvềôngmàngườiởlạicómuốnquêncũng
sẽ không quên được...
Ông Ba Tung
(phải)
khi về Bình Thuận sống ẩn dật. Ảnh: PN
