16
Quốc tế -
Thứ Tư8-7-2020
• Triều Tiên
: Hãng tin
Reuters
ngày
7-7 dẫn lời một quan chức ngoại giao
Triều Tiên tuyên bố nước này không
có ý định ngồi lại đàm phán với Mỹ,
đồng thời kêu gọi Hàn Quốc “ngừng can
thiệp” vào nội bộ Triều Tiên. Người này
chỉ trích chính quyền Tổng thống Donald
Trump chỉ xem việc đối thoại với Triều
Tiên là công cụ để thăng tiến chính trị và
giành lợi thế cho kỳ bầu cử sắp tới.
• Đức
: Một loạt tòa án ở nhiều thành
phố Đức ngày 7-7 đã phải sơ tán sau
khi nhận được thư đe dọa đánh bom từ
một đối tượng nặc danh, hãng tin
AFP
cho hay. Hiện cảnh sát đã có mặt tại
các địa điểm này để rà soát bom, mìn
nhưng đến nay chưa thấy dấu hiệu bất
thường nào. Hồi tháng 4, một người
đàn ông ở Đức từng bị bắt vì gửi hơn
100 lá thư dọa đánh bom đến nhiều
nhân vật có ảnh hưởng ở nước này.
• Nga
: An ninh Nga hôm 7-7 đã bắt
giữ cố vấn giám đốc Cơ quan Vũ trụ
liên bang Ivan Safronov với cáo buộc
phản quốc, đài
BBC
cho biết. Cụ thể,
ông Safronov thời gian qua được cho là
đã tuồn thông tin quân sự mật cho một
nước thuộc khối NATO. Nếu bị kết án,
quan chức này có thể đối mặt với 20
năm tù giam.
PHẠM KỲ
Thế giới 24 giờ
Tham vọng trỗi dậy của
Trung Quốc hụt hơi vì thiếu tiền?
Kinh tế Trung Quốc thực tế đã chững lại những nămgần đây trước khi COVID-19 bùng phát. Đây sẽ là
điểmyếu trí mạng nếu nước này không ngừngmở rộng thamvọng quyền lực trên trường quốc tế.
VĨ CƯỜNG
T
hời gian qua, TrungQuốc
(TQ) liên tục có động
thái mở rộng phạm vi
ảnh hưởng và trực tiếp đối
đầu với các nước khác trên
nhiều mặt trận.
Dấu hiệu của cường
quốc đang trỗi dậy
Nước này cùng lúc xung đột
với Ấn Độ ở vùng Ladakh,
thách thức Mỹ khi ban hành
luật an ninh Hong Kong, cho
máy bay lượn lờ xung quanh
đảo Đài Loan, cũng như tăng
cường quân sự hóa khu vực
Biển Đông.
Đáng chú ý, song song
với những hành động này,
TQ cũng tái khởi động Sáng
kiến Vành đai - Con đường
(BRI), chi ngàn tỉ USD đầu
tư cơ sở hạ tầng ở các quốc
gia khác, bên cạnh những
khoản chi hàng tỉ USD khác
vào các lĩnh vực công nghệ
như trí tuệ nhân tạo với mục
tiêu vượt mặt phương Tây.
Tất cả diễn biến trên thoạt
nhìn có thể xem là dấu hiệu
của một cường quốc đang
trỗi dậy mạnh mẽ trong bối
cảnh trật tự thế giới mới hình
thành dưới tác động đại dịch
COVID-19, vị thế của Mỹ có
phần suy giảm. Tuy nhiên,
trong bài viết ngày 6-7 cho
tạp chí
Foreign Policy
, PGS
Salvatore Babones thuộc ĐH
Sydney (Úc) cảnh báo việc
trở thành nước lãnh đạo toàn
cầu trên thực tế không phải
là con đường trải đầy hoa
hồng mà đòi hỏi phải bỏ ra
một khối lượng tiền của rất
lớn, vốn là thứ mà TQ đang
cạn kiệt trầm trọng.
Tham vọng - tiềm lực
Trung Quốc không
tương xứng?
Theo chuyên gia Babones,
trước khi COVID-19 xuất
hiện, tăng trưởng kinh tế TQ
những năm gần đây đang bắt
đầu chững lại. Năm 2019,
Ủy ban Cải cách và phát
triển quốc gia TQ công bố
tăng trưởng GDP đạt 6,1%,
kết quả đáng thất vọng nếu
so với giai đoạn vàng đầu
những năm 2000 với tốc độ
tăng trưởng liên tục ởmức hai
con số. Thậm chí, thống kê
của các tổ chức quốc tế khác
nhưViệnBrookings (Mỹ) còn
khẳng định TQ hằng năm báo
khống số liệu tăng trưởng đến
gần 1,7% dù Bắc Kinh ra sức
bác bỏ luận điểm này.
Dù tăng trưởng chậmnhưng
chi tiêu chính phủ vẫn tăng
đến 8,1% trong năm 2019,
dẫn đến thâm hụt 4,9% tổng
GDPvà được dự báo sẽ chạm
ngưỡng 11% trong năm nay.
Tuy nhiên, báo cáo của Quỹ
Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho
rằng mức thâm hụt thực tế
đã cao hơn 12%.
Số phận và khả năng duy
trì lâu dài kế hoạch BRI cũng
là một vấn đề mà TQ đang
phải đau đầu. PGS Babones
nêu rõ kể từ năm 2017, TQ
đã rút dần số vốn đầu tư vào
các dự án xây dựng cơ sở hạ
tầng thuộc BRI do hợp đồng
ký với các quốc gia chủ nhà
liên tục bị mất giá, làm giảm
khả năng thu lời. Trong khi
đó, các ngân hàng thươngmại
TQ gần như rút hẳn chân khỏi
dự án này, để lại một mình
chính phủ TQ phải gồng gánh
nguồn đầu tư khổng lồ. Tờ
South China Morning Post
ghi nhận hàng loạt dự án ở
châu Á hiện đã bị đình trệ
hoặc thu gọn lại do vấn đề
kinh phí cùng tâm lý e ngại
mắc phải bẫy nợ của TQ đến
từ các nước xung quanh. Theo
PGS Salvatore Babones, “tất
cả diễn biến này đều xảy ra
trước khi dịch bệnh lây lan
trên toàn thế giới”.
Quân sự Trung Quốc
cũng vướng vấn đề
tài chính
Về lĩnh vực quân sự, các
chuyên gia ở Trung tâm
Nghiên cứu chiến lược và
quốc tế có trụ sở tại Mỹ
(CSIS) nhận định việc TQ
mở hàng loạt mặt trận đối
đầu với các nước khác chắc
chắn đã tạo áp lực khủng
khiếp lên ngân sách quốc
phòng nước này. Do đó,
dù truyền thông TQ đưa
tin rằng Bắc Kinh trong
năm 2020 phân bổ ngân
sách quốc phòng hơn 178
tỉ USD, tăng 6,6% so với
năm ngoái thì với cường độ
hoạt động như hiện tại, con
số này thậm chí còn không
đủ để bù vào thâm hụt.
Mặt khác, các chương trình
chế tạo công nghệ vũ khí của
TQ cũng được cho là đang
gặp rất nhiều vấn đề khiến
quá trình phát triển kéo dài,
kéo theo chi phí đi kèm tăng
lên. Đơn cử, dòng tiêm kích
J-20 được kỳ vọng sẽ là câu
trả lời của TQ cho tiêm kích
F-22 của Mỹ lại bị vướng
ChủtịchTậpCậnBìnhtrongmộtphiênlàmviệcởQuốchộiTrungQuốcvàotháng9-2019.Ảnh:REUTERS
Mỹ còn chật vật, Trung Quốc sao
có cơ hội?
Nhìn về cườngquốc sốmột hiệnnay làMỹ,Tổng thống
Donald Trump từ lúc nhậm chức năm 2017 đến nay đã
duy trì chính sách ngoại giao biệt lập, rút nước này khỏi
hàng loạt tổ chức, thể chế quốc tế khác nhau nhằmgiảm
gánh nặng cho ngân sách quốc gia vì không chịu nổi sức
nóng của trọng trách người dẫn đầu, theo ông Babones.
“Một ví dụđiểnhình làmỗi nămngân sáchquốc phòng
củaMỹ bằng 10 quốc gia khác cộng lại. Năm2020, Quốc
hội phê duyệt cho Lầu Năm Góc gần 722 tỉ USD, tăng
34 tỉ USD so với năm ngoái. Tuy nhiên, các tướng lĩnh
Mỹ vẫn cho rằng cần phải chi nhiều hơn nữa nếu nước
này muốn giữ vững sức mạnh quân sự như hiện nay
trong 3-5 năm tới” - PGS Salvatore Babones cho biết.
Dĩ nhiên, khoản chi nói trên chỉ là một phần trong danh
sách dày đặc những mục tiêu, vấn đề mà Washington
cần đầu tư và giải quyết trong thời gian tới như cải thiện
năng lực phòng ngừa dịch bệnh, các loại công nghệ hiện
đại đang bị TQ cạnh tranh, cũng như tiền hỗ trợ các tổ
chức mà nước này vẫn còn là thành viên.
“Rõ ràng, Mỹ là nước có nền kinh tế lớn gấp đôi TQ
cùng GDP đầu người cao gấp sáu lầnmà vẫn chật vật để
duy trì vị thế siêu cường của họ thì Bắc Kinh có hy vọng
gì chuyện soán ngôi? Kể cả lúc thành siêu cường dẫn
đầu thành công thì những thứ mà danh hiệu này đem
lại có đáng để gồng gánh hàng tá những trách nhiệm
đi kèm?” - ông Babones đặt câu hỏi.
ẨuđảbằnggậygộcvớiẤnĐộ
ở Ladakh thì có vẻ không tốn
kém lắmnhưng cuộc chạy đua
vớiMỹởTâyThái BìnhDươngsẽ
khiến Bắc Kinhmấtmột khoản
kếch xù. TQ cứ hay khoe rằng
kinh tế củamìnhmạnhmẽ lắm
nhưng thực tế ra sao ai cũng rõ.
PGS
SALVATORE BABONES
,
ĐH Sydney (Úc)
Họ đã nói
21
người thiệt mạng và 15 người bị thương sau
khi xe buýt chở học sinh đi thi đại học bất ngờ
lao xuống một hồ nước ở TP An Thuận, tỉnh
Quảng Châu, Trung Quốc ngày 7-7, đài
CGTN
đưa tin. Lực lượng cứu hộ đã giải cứu thành
công 36 người. Nguyên nhân vụ việc đang
được điều tra làm rõ.
PHẠM KỲ
lỗi tiêu thụ quá nhiều nhiên
liệu. Ngoài ra, trong năm nay
TQ chỉ mới sản xuất được
khoảng 50 chiếc dòng tiêm
kích này, so với con số gần
320 chiếc F-22 và F-35 đã
được Mỹ đưa vào biên chế
và đang có kế hoạch sản
xuất thêm 100 chiếc F-35
nữa trong năm nay.
Chương trình đóng tàu
sân bay của TQ cũng chịu
chung số phận khi kế hoạch
đóng bốn tàu sân bay chạy
bằng năng lượng hạt nhân
đã bị hoãn vô thời hạn do
các vấn đề kỹ thuật làm đội
giá thành lên quá cao. Bắc
Kinh hồi tháng 2-2019 từng
tuyên bố đến năm 2035 sẽ
triển khai sáu tàu sân bay
để cạnh tranh với Mỹ. Đến
nay, TQ chỉ mới có hai chiếc
hoạt động được là tàu sân
bay Liêu Ninh (tàu cũ mua
lại từ Ukraine) và tàu sân
bay Sơn Đông công bố vào
năm 2017 vẫn đang trong
giai đoạn thử nghiệm.
“Không có ngân sách nào
không đáy cả và TQ có vẻ
đã chạm đáy sau những thiệt
hại do đại dịch COVID-19
gây ra. Tuy nhiên, khi dịch
bệnh qua đi, Mỹ có thể vẫn
là siêu cường và TQ có thể
phải từ bỏ một tương lai đầy
tham vọng như hiện nay”
- PGS Salvatore Babones
bình luận.•
Tăng trưởng GDP
của TQ năm 2019
đạt 6,1%, một kết
quả đáng thất vọng
nếu so với giai đoạn
vàng đầu những
năm 2000 với tốc độ
tăng trưởng liên tục
ở mức hai con số.
