16
Tiêu điểm
Quốc tế -
ThứHai 31-8-2020
Ông Trump cam kết
duy trì “chủ nghĩa
cô lập mới” trên nền
tảng “Nước Mỹ trên
hết” mà ông từng
tuyên bố, cụ thể là
tiếp tục rút Mỹ khỏi
các tổ chức và hiệp
ước không có lợi,
chú trọng tạo thêm
nhiều việc làm cho
người dân Mỹ.
Đối ngoại ông Trump, Biden:
Vẫn có điểm tương đồng
Chính sách đối ngoại của Tổng thống Donald Trump và ứng viên Joe Biden tuy khác nhau về một số điểm
nhưng đều hướng tới mục tiêu củng cố vị thếMỹ theo cách riêng và đều sẽ cứng rắn với Trung Quốc.
VĨ CƯỜNG
S
uốt bốn ngày diễn ra đại
hội toàn quốc từ hôm
24 đến 27-8 của đảng
Cộng hòa, hàng loạt gương
mặt nổi bật trong đảng này
cùng quan chức Nhà Trắng
đã lần lượt lên phát biểu về
nhiều khía cạnh của nhiệm
kỳTổng thốngDonaldTrump
cùng chương trình nghị sự sẽ
thực hiện trong nhiệm kỳ hai
nếu đắc cử.
So sánh những phát ngôn
này với kỳ đại hội đảng Dân
chủ tuần trước, hãng tin
Bloomberg
nhận định dường
như giữa ông Trump và ứng
viên Joe Biden vẫn bất đồng
rõ rệt về một số vấn đề cơ
bản của đường lối đối ngoại
sắp tới dù vẫn tồn tại một số
điểm tương đồng nhất định.
Nét đối ngoại nổi bật
của hai ứng viên
Về phíaTổng thốngDonald
Trump và đảngCộng hòa, nhà
lãnh đạo này khẳng định sẽ
tiếp tục theo đuổi đường lối
chính sách tương tự bốn năm
qua. Trong đó, ông Trump
cam kết duy trì “chủ nghĩa
cô lập mới” trên nền tảng
“Nước Mỹ trên hết” mà ông
từng tuyên bố, cụ thể là tiếp
tục rút Mỹ khỏi các tổ chức
và hiệp ước không có lợi và
chú trọng tạo thêm nhiều việc
làm cho người dân Mỹ. Đặc
biệt, trong hạng mục “chính
sách ngoại giao đưa Mỹ dẫn
đầu”, ông Trump nêu rõ “sẽ
dừng các cuộc chiến tranh
không có hồi kết, đưa binh
lính về nước” và buộc các
nước đồng minh của Mỹ
phải chia sẻ công bằng chi
phí quân sự.
Ngược lại, ứng viên Biden
lại tuyên bố sẽ thay đổi toàn
bộ chính sách ngoại giao và
an ninh hiện hành của Tổng
thống Trump và đổi mới
năng lực lãnh đạo bằng các
Tờ
South China Morning Post
đưa tin Hội đồng
Nghiên cứu quốc gia Canada (NRC), một cơ quan được
chính quyền Ottawa tài trợ, hôm 29-8 đã lên tiếng xác
nhận đình chỉ các thử nghiệm lâm sàng đối với vaccine
Ad5-nCoV do hãng dược Trung Quốc (TQ) CanSino sản
xuất ở Canada.
“Do sự chậm trễ trong việc vận chuyển các liều
vaccine COVID-19 và do Công ty CanSino đã hoàn
thành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 và giai đoạn 2 ở
những nơi khác nên việc thử nghiệm đã bị hủy bỏ và hội
đồng đang tập trung đội ngũ cũng như cơ sở vật chất vào
các ưu tiên khác về COVID-19” - NRC nêu rõ.
NRC cho biết họ đã chuyển trọng tâm sang hợp tác
với các đối tác Bắc Mỹ và đang làm việc với Công ty
VBI có trụ sở tại Mỹ, ĐH Saskatchewan (Canada) cùng
tổ chức Vaccine và bệnh truyền nhiễm. “Chúng tôi cũng
đang tích cực tiến hành các cuộc thảo luận với các đối
tác khác để hợp tác về các liều vaccine tiềm năng khác
và sẽ công bố khi thỏa thuận được xác nhận” - NRC cho
biết thêm.
Trước đó NRC đã ký một thỏa thuận với CanSino để
tiến hành thử nghiệm giai đoạn 1 vào tháng 5. Hôm 27-
8, CanSino lên tiếng phủ nhận vẫn đang tiến hành các
thỏa thuận với Canada chứ không hề có việc hủy bỏ như
truyền thông đưa tin. Không rõ căng thẳng chính trị giữa
Canada và TQ có liên quan đến việc vận chuyển lô hàng
vaccine chậm trễ hay không.
PHẠM KỲ
Canadahủy thửnghiệmvaccineCOVID-19 củaTrungQuốc
Ứng viên Joe Biden
(phải)
tại lễ nhậmchức của Tổng thốngDonald Trump
(trái)
vào tháng 1-2017.
Ảnh: NPR
Đụng độ dữ dội phe ủng hộ và
phe phản đối ông Trump
Hôm29-8, một đoàn xe lớn gồmnhững người ủng hộTổng
thống Donald Trump và những người biểu tình hưởng ứng
phong tràoBlack LivesMatter (Quyền sống của người damàu)
đã đụng độ dữ dội trên đường phố TP Portland (thuộc bang
Oregon) khiến ít nhất một người bị bắn chết, theo đài
CNN
.
Phóng viên
CNN
cho hay có ba tiếng súng và sau đó quan
sát thấy cảnh sát và nhân viên y tế được huy động đến hiện
trường nơi nạn nhân bị bắn gục. Nạn nhân được xác định
là một người đàn ông da trắng, đội chiếc mũ có biểu tượng
của một nhóm cực hữu tại Portland từng đụng độ với những
người biểu tình. Cảnh sát không tiết lộ thêm chi tiết nào và
đã có mặt tại hiện trường để điều tra sau khi vụ việc xảy ra.
ÔngTrump và ông Bidenđại
diện cho hai trường phái khác
nhau về quan điểm lãnh đạo.
ÔngTrumpmuốn chứng tỏ sự
ưuviệtcủaMỹđểcácnướckhác
thánphục và thuận theo, trong
khiôngBidenlạichorằngmuốn
dẫn đầu thì nước Mỹ phải làm
gương trước và bảo vệ được
các giá trị của mình. Dù thế
nào thì tôi nghĩ nước Mỹ cũng
sẽ được lợi.
SARAH GREER
,
chuyên gia tại
Công ty tư vấn Eurasia Group (Mỹ)
biện pháp cụ thể như tái thúc
đẩy ngoại giao chủ động của
nướcMỹ, tăng cườngmở rộng
hiện diện tại các điểm nóng
trên toàn thế giới. Ngoài ra,
ông Biden tuyên bố sẽ tái gia
nhập Tổ chức Y tế Thế giới
(WHO) và Hiệp định biến
đổi khí hậu Paris, chỉ ra rằng
việc ông Trump rút khỏi các
tổ chức, hiệp định này đã làm
suy yếu tầm ảnh hưởng của
Washington.
Tuy nhiên, cả hai ứng viên
đều tuyên bố sẽ tăng cường
bảo hộ người lao động Mỹ,
qua đó dự báo tiếp tục đẩy
mạnh chủ nghĩa bảo hộ mậu
dịch. ÔngBidenvà ôngTrump
cũng đồng thời chỉ ra các động
thái thươngmại bất công bằng
củaTrungQuốc (TQ) với hàm
ý sẽ tiếp tục đường lối cứng
rắn với Bắc Kinh.
Tái thiết lập quan hệ
đồng minh
Một điểm đáng chú ý khác
là chính sách với các nước
đồng minh của hai ứng viên
Donald Trump và Joe Biden.
Tổng thốngTrump nhấnmạnh
về “phân chia chi phí quân sự
công bằng” với các nước đồng
minh mà Mỹ đang đóng quân
hoặc có thỏa thuận tương trợ
quốc phòng như Hàn Quốc,
NATO, Đức hay Nhật Bản.
Trong số này, có Hàn Quốc
là đã đồng ý nâng mức chia
sẻ chi phí quân sự với Mỹ
nhưng Washington vẫn tiếp
tục gây sức ép, yêu cầu Seoul
phải gánh vác thêm gánh
nặng tài chính. Quá trình đàm
phán chia sẻ chi phí quân sự
Hàn-Mỹ đang diễn ra hết sức
khó khăn.
Trong khi đó, ứng viên
Biden chỉ trích ông Trump
coi thường các nước đồng
minh, làm giảm sự tin tưởng
của cộng đồng quốc tế đối
với nước Mỹ. Ông tự nhận
mình là người giữ gìn trật tự
quốc tế, nhấn mạnh hợp tác
đa phương nhằmnâng cao vai
trò của Mỹ trong giải quyết
các vấn đề toàn cầu. Nếu đắc
cử tổng thống, dự kiến ông
Biden sẽ tuyên bố “tái thiết”
quan hệ đồng minh với các
nước, bao gồm cả NATO.
Tương lai quan hệ
Mỹ - Trung ra sao?
TQ từ lâu đã luôn là vấn
đề trọng tâm của các đời
tổng thống Mỹ và cuộc đua
vào Nhà Trắng sắp tới cũng
không phải là một ngoại lệ.
Chính quyền Tổng thống
Trump thời gian gần đây đã
liên tục gia tăng sức ép đối
với TQ thông qua việc khởi
xướng cuộc chiến thươngmại,
hối thúc đồng minh loại bỏ
các công ty TQ ra khỏi mạng
5G và trừng phạt Bắc Kinh
liên quan đến vấn đề Hong
Kong. Bên cạnh đó, Mỹ cũng
đẩy mạnh hoạt động quân sự
tại các điểm nóng như Biển
Đông, tuyên bố sẵn sàng hỗ
trợ đồngminh và đẩy lùi hành
vi bắt nạt, cưỡng ép của TQ.
Tại đại hội đảng Cộng hòa,
ông Trump tiếp tục quy trách
nhiệmTQ là nước làm lây lan
đại dịch COVID-19 ra toàn
cầu và khẳng định nhiệm kỳ
tới sẽ làm mọi cách để buộc
Bắc Kinh phải bồi thường.
Nhìn chung, chính sách TQ
nhiệm kỳ tới của ông Trump
sẽ không có nhiều thay đổi mà
sẽ giữ nguyên áp lực và thế
đối đầu như hiện tại.
Trong khi đó, theo cương
lĩnh hoạt động năm 2020 vừa
công bố của đảng Dân chủ,
đảng này và ứng viên Joe
Biden dù cùng quan điểmnên
cứng rắn hơn với Bắc Kinh
lại khẳng định sẽ tách biệt rõ
ràng kinh tế và ngoại giao để
giảm sự phụ thuộc vào TQ.
Mục đích là vừa có thể ngăn
Bắc Kinhmở rộng ảnh hưởng
mà lại không ảnh hưởng tới
quan hệ kinh tế song phương.
Đảng Dân chủ đưa ra nêu rõ
sẽ không dấn thân vào “cuộc
chiến thuế quan đơn phương
có thể dẫn đến thất bại” hoặc
“rơi vào bẫy của cuộc chiến
tranh lạnh mới”.
Bên cạnh đó, phe Dân chủ
cũng sẽ không coi quân sự
là mặt trận chủ chốt trong
cạnh tranh Mỹ - Trung ngay
cả trong nỗ lực ngăn chặn và
đối phó với các hành vi gây
hấn của TQ ở Biển Đông
và eo biển Đài Loan mà sẽ
cạnh tranh thông qua văn
hóa, chính trị và ngoại giao.
Trước đó, khi còn phục vụ
cho chính quyền cựu tổng
thống Barack Obama, ông
Biden từng đề xuất với các
quan chức TQ ý tưởng xây
dựng một số quy tắc cơ bản
để không khiến các vụ việc
xảy ra ngoài ý muốn leo
thang thành khủng hoảng
nhưng Bắc Kinh đã từ chối
đề xuất này.•
