16
Tiêu điểm
Quốc tế -
ThứBảy3-10-2020
Tổng thốngMỹ Donald Trump chuẩn bị rời đi vận động tranh cử ở bangMinnesota hôm1-10. Ảnh: AP
Thông tin ông Trump nhiễmCOVID-19 nhiều khả năng sẽ làmxáo trộn quy trình bầu cử tổng thốngMỹ
và ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng tái đắc cử của ông.
Bị nhiễm COVID-19, ông Trump
gặp bất lợi trong bầu cử
VĨ CƯỜNG
H
ôm 2-10, Tổng thống
Mỹ Donald Trump
cho đăng tải trên trang
Twitter cá nhân thông tin ông
và vợ là đệ nhất phu nhân
Melania vừa nhận được kết
quả xét nghiệm dương tính
với virus SARS-CoV-2 gây
dịch COVID-19. Theo lời
ông Trump thì vợ chồng ông
“sẽ bắt đầu cách ly và điều
trị ngay lập tức và chúng
tôi sẽ vượt qua chuyện này
cùng nhau”.
Trong khi đó, kênh
CNBC
dẫn thông báo cùng ngày của
bác sĩ NhàTrắng Sean Conley
khẳng định ông Trump và vợ
sẽ được cách ly luôn tại Nhà
Trắng. Ông cũng khẳng định
nhà lãnh đạo Mỹ vẫn sẽ tiếp
tục điều hành chính phủ trong
thời gian điều trị.
Ông Trump bệnh,
ai sẽ thay thế?
Trong lịch sử Mỹ, việc tổng
thống trong thời gian tại chức
bỗngdưnglâmbệnhkhôngphải
làchuyệnhiếm,theotờ
TheNew
YorkTimes
.Đơncử,Tổngthống
George Washington vào năm
thứ hai của nhiệm kỳ bị cúm
nặngđếnmức tưởngkhôngqua
khỏi nhưng vẫn hồi phục thành
công. Tổng thống Dwight D.
Eisenhower vào nhiệm kỳ đầu
cómột lầnbị đau timvàmột lần
lêncơncogiậtvàonhiệmkỳthứ
hai.Nhà lãnhđạoMỹcuối cùng
phảirơivàotìnhtrạngnguyhiểm
đến tính mạng là Tổng thống
Ronald Reagan khi ông bị bắn
trọng thương trong một vụ ám
sát bất thành vào năm 1991.
Sau thời Tổng thống Reagan
đến nay Nhà Trắng đã đổi chủ
bốnlầnmàkhônggặpsựcốnào
nghiêm trọng.
Theo Tu chính án số 25 của
HiếnphápMỹ,trongtrườnghợp
tổng thốngđươngnhiệmkhông
đủđiềukiệnđểđiềuhànhchính
phủthìcóthểchuyểngiaoquyền
lực tạmthời chophó tổng thống
và ra lệnh đảo ngược vào thời
điểm thích hợp. Ngoài thông
báo của BS Conley ra thì hiện
tại chưa có nguồn tin nào khác
xác nhận ông Trump đủ sức
khỏe để tiếp tục lãnh đạo trong
thời gian tới. Do đó, việc áp
dụng Tu chính án số 25 sẽ là
giải pháp khả dĩ nhất cho ông,
đểPhóTổng thốngMikePence
lên nắm quyền.
Ngay cả khi hồi
phục thành công
và quay lại đường
đua, hình ảnh và uy
tín của ông Trump
cũng ít nhiều rạn
nứt trong mắt cử tri
Mỹ.
Hãng tin
Bloomberg
chobiết
thị trường chứng khoán Mỹ
trong phiên giao dịch chiều
2-10 tràn ngập sắc đỏ khi nhà
đầu tư hoảng loạn trước tin
ông Trump nhiễm COVID-19.
Hợp đồng tương lai của chỉ số
trung bình công nghiệp Mỹ
DowJoneslaodốc555điểm,sụt
giảm khoảng 1,8%. Hợp đồng
tương lai của chỉ số S&P 500 và
chỉ sốNasdaq100 cũngbốchơi
khoảng 2%. Chuyên gia cảnh
báo tình trạng này sẽ tiếp tục
kéo dài trong nhiều ngày tới.
Thời gian điều trị sẽ không đơn giản với ông Trump
Thời gian phải cách ly và điều trị COVID-19 chắc chắn sẽ
ảnh hưởng không nhỏ đến cảm xúc, tinh thần và nhận thức
của Tổng thống Trump. Tạp chí
The Conversation
lưu ý là Thủ
tướng Anh Boris Johnson bị cho đã từng có chút suy giảm về
mặt cảm xúc cũng như nhận thức sau khi nằm viện hơn một
tháng - từ tháng 3 đến cuối tháng 4, trong khi ông trẻ hơn
Tổng thống Trump đến 18 tuổi. Trước đó, một bộ phận cử tri
đã lên tiếng quan ngại rằng vấn đề tuổi tác ảnh hưởng đến
nhận thức của hai ứng viên và bất kỳ sự thay đổi nào trong
tâm lý ông Trump sau này cũng sẽ ảnh hưởng đến khả năng
giành chiến thắng của ông.
Ngay khi nghe tin vợ chồng ông Trump nhiễm COVID-19,
một loạt nguyên thủ quốc gia đã gửi lời hỏi thăm và chúc hai
người sớm bình phục.
Theo hãng tin
Reuters
, Tổng thống Nga Vladimir Putin, Thủ
tướng Đức Angela Merkel, Tổng giámđốc Tổ chứcY tếThế giới
Tedros Adhanom Ghebreyesus, Thủ tướng Ấn Độ Narendra
Modi, Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda và Thủ tướng Anh
Boris Johnson đã đồng loạt gửi lời chúc sức khỏe vợ chồng
ông Trump, kỳ vọng nhà lãnh đạo Mỹ sớm quay lại làm việc.
Dù vậy, cũng có không ít bình luận chỉ trích chuyện ông
Trump hạ thấp mối đe dọa COVID-19 và không chịu tuân thủ
các quy định phòng dịch thế nào.
Đơn cử, Tổng biên tập tờ
Hoàn Cầu Thời Báo
Hồ Tích Tiến
cho rằng ông Trump và bà Melania đã phải “trả giá khi liều
lĩnh hạ thấp nguy cơ dịch COVID-19” và việc tổng thống Mỹ
nhiễmbệnh cho thấymức độ nghiêm trọng của tình hình dịch
bệnh ở nước này.
Trong khi đó, tờ
ChinaDaily
tuyên bố kết quả dương tính của
vợ chồng tổng thốngMỹ là lời cảnh tỉnh cần thiết, cho thấy đại
dịch COVID-19 vẫn tiếp tục lây lan không ngừng “ngay cả khi
Washington cho rằng nó không còn nguy hiểm”.
Dù vậy, vẫn có khả năng
ông Trump vì một lý do nào
đó từ chối chuyển giao quyền
lực thì tu chính án cònmột nội
dung nêu rõ phó tổng thống
cùng các nội các dưới quyền
như các bộ trưởng có quyền
tạm thời tước quyền ông và
tuyên bố tổng thống “không
đủ khả năng đảm trách nhiệm
vụ của mình”. Tổng thống chỉ
được quay lại làmviệc sau khi
được giám định kỹ càng. Nội
dung này chưa từng được áp
dụng trong lịch sửMỹ và giới
lãnh đạo Washington cũng sẽ
không cần phải viện tới bước
đi này vì ông Trump và ông
Pence hầu như không có mối
bất hòa đáng kể nào. Ngoài
ra, hầu hết nguyên thủ quốc
gia nhiễm COVID-19 trong
thời gian qua như Tổng thống
Brazil Jair Bolsonaro hayThủ
tướngAnh Boris Johnson đều
đồng ý tạm rời chức vụ ngay
lập tức để tập trung điều trị,
ôngTrump khả năng lớn cũng
sẽ theo xu hướng này.
Nếu Phó Tổng thống Pence
cũng bị nhiễm COVID-19 thì
người tiếp theo được chọn để
tạm nắm quyền sẽ là Chủ tịch
Hạ việnNancyPelosi, theo sau
là Chủ tịch Thượng viện tạm
quyềnChuckGrassley và cuối
cùng là các bộ trưởng trong nội
các chính phủ. Tuy nhiên, đài
ABC News
ngày 2-10 đưa tin
kết quả xét nghiệm cho thấy
Phó Tổng thống Pence và vợ
không bị nhiễm COVID-19,
đồng nghĩa các khả năng này
tới thời điểm này chưa được
tính đến.
Nhìnchung,trongbấtkỳkịch
bản nào thì lợi thế vẫn thuộc về
Tổng thốngTrump và phe bảo
thủ Mỹ nói chung, bởi ngoại
trừ bà Pelosi thì toàn bộ những
người kếnhiệmkhácđều thuộc
đảngCộnghòa.Dođó, nếuông
Trump thực sự bệnh nặng thì
thời gian sắp tới cũng khó xảy
ra sự xáo trộn nào quá đáng
trong hoạt động của chính phủ.
Tuy nhiên, vấn đề lớn hơn lại
nằmở cuộc bầu cử tổng thống
Mỹ đang cận kề, khi chỉ còn
hơn 30 ngày nữa là đến ngày
bỏ phiếu 3-11.
Bầu cử Mỹ càng thêm
hỗn loạn
Trướcmắt, nếu bệnh tình trở
nên nặng hơn, ông Trump có
thể sẽ phải rút khỏi chiến dịch
tranh cử và cách ly hoàn toàn
ởNhàTrắng trong khoảng thời
gian chưa xác định, làm gián
đoạn các chuyến đi vận động
tranh cử của ông ở các bang
Wisconsin, Florida vàArizona
- đều là những bang chiến địa
quan trọng. Toàn bộ đội ngũ
tranh cử của ông cũng phải đi
xét nghiệmCOVID-19 và đến
nay đã có một cố vấn cấp cao
của đương kim tổng thống là
bà Hope Hicks dương tính,
theo tờ
The Washington Post
.
Một vấn đề khác là Tổng
thống Trump nay đã 74 tuổi,
còn ông Biden đã 77 tuổi,
tức cả hai đều có nguy cơ
nhiễm và dễ gặp biến chứng
vì COVID-19. Do đó, nếu ông
Trump đã đổ bệnh thì không
có lý do gì để không đặt nghi
vấn ông Biden sẽ có kết quả
dương tính trong nay mai khi
ông đã nhiều lần tiếp xúc ở
khoảng cách gần với đối thủ
đảng Cộng hòa.
Hiện cả hai người vẫn còn
hai đợt tranh luậnnữa vàongày
15-10 và 22-10. Dù vậy, nhiều
khả năng ông Trump sẽ vắng
mặt trong cả hai sự kiện này
và ban tổ chức buộc phải tìm
được giải pháp thay thế hoặc
cho tranh luận từ xa hoặc gửi
trước câu hỏi để ứng viên gửi
lại câu trả lời. Tuy nhiên, trong
lịch sửMỹ chưa từng có tiền lệ
tranh luận từ xa nên trước mắt
số phận hai đợt tranh luận sắp
tới vẫn đang trong tình trạng
bất định.
Mộttrườnghợpkhácxấuhơn
làôngTrumpkhôngđủsứckhỏe
để tiếp tục tham gia cuộc đua
vào Nhà Trắng và phải chấm
dứt hoàn toàn chiến dịch tranh
cử. Lúc này, Ủy ban Quốc gia
đảng Cộng hòa phải tiến hành
nhóm họp lại để chọn ra một
ứng viên đại diện mới, nhiều
khả năng sẽ là PhóTổng thống
Pence hoặcmột thànhviênnào
đó trong đảng. Nói cách khác,
đảng Cộng hòa phải mất thêm
thời gian tổ chức lại đại hội 8
và người được chọn phải bắt
đầu chiến dịch tranh cử mới.
Kịch bản trên chắc chắn sẽ
kéo dài ngày bỏ phiếu thêm ít
nhất một tháng nữa - một sự
kiện chưa từng xảy ra trong
lịch sửMỹ. Hiến phápMỹ quy
định chỉ có Quốc hội mới có
thẩm quyền điều chỉnh ngày
bầu cử và trong bối cảnh Hạ
viện, Thượng viện đang nằm
lần lượt trong tay của đảngDân
chủvà đảngCộnghòa, phe cấp
tiến sẽ khó có khả năng chịu
thông qua sự thay đổi này bởi
tình hình hiện tại rõ ràng quá
có lợi cho ứng viên Biden.
Mặt khác, ngay cả khi ông
Trump hồi phục thành công và
quay lại đường đua, hình ảnh
và uy tín của ông ít nhiều cũng
sẽ rạn nứt trong mắt cử tri Mỹ.
Cụ thể, nhà lãnh đạo này từ lúc
COVID-19bùngphátởMỹđến
naykhôngngừngcáobuộcchính
quyền các bang thuộc phe Dân
chủ đã thông đồng với chuyên
gia thổi phồngđộnghiêmtrọng
củađạidịchlênnhằmhạbệông,
mặcchosốngười tửvongởMỹ
đã vượt mốc 200.000 người.
Thậm chí, trong cuộc tranh
luận với ứng viên Biden hôm
30-9, ông Trump còn tuyên bố
chính quyền của ông đã “làm
hết sức có thể” để kiểm soát
dịch COVID-19 và cho rằng
nếu ông Biden lên nắm quyền
thì số người tử vong có lẽ còn
cao hơn nữa.•
