16
Quốc tế -
Thứ Tư28-10-2020
Họ đã nói
Hãng tin
Sputnik
cho biết các vụ đụng độ giữa Armenia
và Azerbaijan tiếp tục được ghi nhận trong ngày 27-10 ở
khu vực Nagorno-Karabakh, bất chấp việc Mỹ trước đó
thông báo hai bên tham chiến đồng ý ngừng bắn nhân đạo
từ 8 giờ sáng 26-10 (giờ địa phương).
Cụ thể, hai bên tham chiến cáo buộc nhau vi phạm thỏa
thuận ngừng bắn vài chục phút sau khi thỏa thuận có hiệu
lực
(ảnh).
Chính quyền địa phương Nagorno-Karabakh
thân Armenia khẳng định phe Azerbaijan đã tiếp tục pháo
kích các khu định cư ở thủ phủ Stepanakert, song không
gây thương vong.
Bộ Quốc phòng Armenia sau đó đáp trả, cáo buộc các
lực lượng vũ trang Azerbaijan nã pháo vào một đồn biên
phòng của Armenia gần biên giới với Iran, đồng thời
khẳng định một máy bay không người lái (UAV) của
Azerbaijan đã rơi trong lãnh thổ Armenia.
Đây là thỏa thuận ngừng bắn thứ ba sụp đổ tại khu
vực xung đột Nagorno-Karabakh, vốn đạt được sau các
cuộc gặp riêng rẽ của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo
với hai người đồng cấp Armenia, Azerbaijan tại thủ đô
Washington (Mỹ) cuối tuần trước. Các cuộc họp cũng có
sự góp mặt của đại diện Nga, Pháp, các nước cùng Mỹ
làm đồng chủ tịch Nhóm Minsk-OSCE. Hai thỏa thuận
ngừng bắn trước đó, một do Nga và một do Pháp làm
trung gian, cũng đã đổ vỡ rất nhanh sau khi có hiệu lực.
Chiến sự giữa Armenia và Azerbaijan nổ ra từ ngày 27-
9. Hai bên tham chiến hai lần đồng ý ngừng bắn vào ngày
10-10 và 18-10 sau các cuộc thảo luận với Ngoại trưởng
Nga Sergei Lavrov, song sau đó nhanh chóng cáo buộc
đối phương tấn công trước. Theo thống kê của Nga, gần
5.000 người, gồm nhiều dân thường đã thiệt mạng trong
các đợt giao tranh.
PHẠM KỲ
Mỹ báo động chiến tranh phi
truyền thống từ Nga, Trung Quốc
Quân đội Mỹ đang chuyển hướng tập trung đối phó các loại hình chiến tranh phi truyền thống vì cho rằng
đây là tương lai xung đột giữa nước này với Nga và Trung Quốc.
VĨ CƯỜNG
T
rật tự thế giới đang có
nhiều thay đổi và biến
động lớn, kèm theo đó là
nguy cơ nổ ra xung đột giữa
các cường quốc. Hiện nhiều
quan chức Mỹ đang kêu gọi
Bộ Quốc phòng và Quốc hội
nước này thay đổi hướng tiếp
cận các loại hình chiến tranh,
trong đó tập trung phát triển
chiến lược đối phó với loại
hình chiến tranh phi truyền
thống, nhất là chiến tranh
thông tin.
Thay đổi hoặc tụt hậu
Trả lời phỏng vấn mới đây
của tờ
Defense News
, ông
Joe Francescon - phó trợ lý
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ
nhấn mạnh rằng sự thay đổi
nói trên là cần thiết nhằm đối
phó với mối đe dọa ngày càng
tăng từ Trung Quốc (TQ) và
Nga. Ông nhắc lại rằng hồi
tháng 1-2019 Lầu Năm Góc
từng cho công bố một tài liệu
đề ra chiến lược quốc phòng
sơ thảo cho các lực lượngMỹ
khi tham gia các hình thức
chiến tranh phi truyền thống.
Mục đích của việc công khai
tài liệu này là nhằm chia sẻ
với các đồng minh, Quốc hội
và công chúng về định hướng
thay đổi chiến lược tiếp cận đối
với các mối đe dọa phi truyền
thống. Trong số đó, nổi bật là
việc đối phó nguy cơ TQ lợi
dụng sứcmạnh kinh tế và việc
Nga sử dụng các chiến dịch
gây sai lệch thông tin.
Theo ông Francescon, “điều
quan trọng đối với Mỹ là cần
xác định rõ cho chúng ta và
các đồng minh về các tác
động đối với an ninh quốc
gia mà kẻ thù đang tiến hành
trong không gian vùng xám
trước xung đột vũ trang”.
Các lực lượng của
Nga và TQ đang
lợi dụng tính ẩn
danh của các mạng
xã hội và sức lan tỏa
của thông tin để
cạnh tranh.
Một cuộc chiến tranh thông
tin có quy mô tổng lực có thể
được triểnkhai chỉ bằngmột cú
kích chuột máy tính. Virusmáy
tínhcó thể làmchohệ thốngvũ
khí của đối phươngbịmất điều
khiển và cũng có thể phá hoại
cơ sở hạ tầng kinh tế của quốc
gia, làmrối loạn hoạt động của
nền kinh tế hay làm tắc nghẽn
mạng thông tin.
GS
MOHAMED ABDELWAHED
,
ĐH Cairo (Ai Cập)
Trung Quốc lại siết các hãng
truyền thông Mỹ
Trong cuộc họp báo ngày 26-10, phát ngôn viên Bộ Ngoại
giao TQ Triệu Lập Kiên thông báo sáu cơ quan truyền thông
Mỹ có các chi nhánh hoạt động ởTQ thời gian tới phải báo cáo
cho chính phủ TQ các thông tin liên quan đến cách tổ chức
hoạt động, theo hãng tin
Reuters
.
Sáu cơ quan truyền thông của Mỹ bị nêu tên gồm:
ABC
,
Los Angeles Times
,
Newsweek
,
Minnesota Public Radio
(MPR),
Feature Story News
,
Bureau of National Affairs
(hiện nay được
biết đến với cái tên Bloomberg Industry Group - Tập đoàn
công nghiệp Bloomberg).
Hãng thông tấn
Tân Hoa Xã
dẫn lời giải thích của ông Triệu
Lập Kiên:“Những nămgần đây, chính phủMỹ đã áp dụng các
biệnpháphạn chế vô lý lên hoạt độngđưa tin tức bình thường
của các cơ quan truyền thôngTQ tại Mỹ, gây khó dễmột cách
vô lý và liên tục leo thangphânbiệt đối xử với truyền thôngTQ”.
Tuần trước, Mỹ đã đưa sáu cơ quan truyền thôngTQ có hoạt
động tại Mỹ vào diện“phái bộ nước ngoài”, gồm
Yicai Global
,
Jiefang Daily
,
Xinming Evening News
,
Social Sciences in China
Press
,
BeijingReview
và
EconomicDaily
. Đây làđợt thứbaMỹgắn
mác các cơ quan truyền thôngTQ là phái bộ nước ngoài, nâng
tổng số cơ quan truyền thông TQ bị liệt vào diện này lên 15.
Một tiêmkích F-35 thuộc lực lượng thủy quân lục chiếnMỹ thamgia diễn tập ở căn cứ quân sự
Edwards thuộc bang California (Mỹ) hồi tháng 6. Ảnh: REUTERS
Nagorno-Karabakh: Thỏa thuậnngừngbắndoMỹ bảo trợ “chết yểu”
Ông Francescon cũng lo ngại
Washington đang rất thiếu sự
chuẩn bị trong lĩnh vực này.
DefenseNews
cho biết vùng
xámlàchiến thuật thườngđược
các nước lớn sử dụng nhằm
mở rộngkiểmsoát khônggian,
biến khu vực không tranh chấp
thành tranh chấp nhưng dưới
ngưỡng chiến tranh để không
gây ra xung đột quân sự. Đối
với TQ, ví dụ rõ ràng về chiến
thuật này là loạt động thái phi
pháp trong thời gian qua như
ngang nhiên lập đơn vị hành
chính để kiểm soát quần đảo
HoàngSa vàTrườngSa (thuộc
chủquyềnViệtNam), xây trạm
nghiên cứu trên các thực thể
chiếmđóng trái phép cũng như
nhiều lần cho tàu đâmchìmtàu
cá của các nước xung quanh.
Trước mắt, ông Francescon
cho hay quân đội Mỹ cần phải
đạt được hai mục tiêu trong
công tác chuẩn bị cho chiến
tranh phi truyền thống: (i)
Phối hợp toàn bộ quân chủng
Mỹ trong các chiến dịch phi
truyền thống, tận dụng những
kinh nghiệm học được từ quá
khứ; (ii) Chủ động phát hiện
và đáp trả ngay sau khi biết
đối phương có ý định tiến hành
chiến tranh phi truyền thống.
Ngoài ra, theo ông: “Một
vấn đề khác cũng quan trọng
không kém là làm sao giảm
được chi phí hoạt động và duy
trì các lực lượng thamgia chiến
tranh phi truyền thống. Hiện
tại Mỹ chưa đủ khả năng để
triển khai các cơ sở hạ tầng
cần thiết cho lĩnh vực này
đến mọi cấp độ. Tuy nhiên,
nếu tìm ra giải pháp tối ưu
thì tôi tin rằng đây sẽ là bước
đột phá trong việc tiến hành
chiến tranh của thời đại mới”.
Chiến tranh thông tin
tỏa nhiệt
Theo
Defense News
, đi
sâu hơn vào chiến tranh phi
truyền thống thì chiến tranh
thông tin là một lĩnh vực mà
quân đội Mỹ và các bộ, ngành
liên quan hết sức quan tâm
do nước này đang có một
sự kiện là bầu cử tổng thống
đang cận kề. Một quan chức
Mỹ giấu tên còn gọi việc
đối phó với loại hình chiến
tranh này giống “những kẻ
thù không bao giờ ngơi nghỉ
trong việc đưa tin tức sai lệch
vào dư luận”.
Hồi tháng 7, tờ
South China
Morning Post
từng đưa tin
Nga và TQ ra tuyên bố chung
xác nhận tăng cường hợp
tác trên lĩnh vực chiến tranh
thông tin, cụ thể là cùng nhau
“phản bác thông tin sai lệch”
nhắm vào hai nước. Moscow
và Bắc Kinh còn kêu gọi các
quốc gia khác cũng nên tham
gia nỗ lực này. Hiện chưa rõ
đến nay TQ và Nga đã cho
triển khai hoạt động nào liên
quan tới lĩnh vực nói trên hay
chưa. Tuy nhiên, theo ông
Ezra Cohen-Watnick, quyền
trợ lý bộ trưởng Quốc phòng
Mỹ, Lầu NămGóc không thể
bỏ qua những diễn biến đáng
lo ngại này từ Bắc Kinh và
Moscow.
“Các lực lượng của Nga và
TQđang lợi dụng tính ẩn danh
của các mạng xã hội và sức
lan tỏa của thông tin để cạnh
tranh. Họ gây rối dư luận, phá
hoại tiến trình chính trị của
Mỹ và khiến người dân đối
đầu nhau vì những thông tin
không rõ nguồn gốc” - ông
Cohen-Watnick cảnh báo.
Quan chức này cũng nhấn
mạnh rằng Bộ Quốc phòng
hiện cũng không thể tự đối
phó mà cần thêm nỗ lực phối
hợp giữa các cơ quan khác có
cùng năng lực và kiến thức
về vấn đề. Những ưu tiên cần
phải khắc phục trong thời
gian sớm nhất là nghiên cứu
được công nghệ có khả năng
nhanh chóng nhận diện, cô
lập thông tin sai lệch, trong
khi tăng cường quảng bá các
thông tin đã được xác thực.
Ngoài ra, theo trang tin quân
sự
C4ISRNet.com
, Lầu Năm
Góc đang xemxét một số cách
tiếp cận dựa trên trí tuệ nhân
tạo (AI) trong chiến tranh về
thông tin với công cụ có tên
là Entropy. Entropy được kỳ
vọng sẽ giúp giảm tải cho lực
lượng thamgia các chiến dịch
quân sự đòi hỏi xử lý lượng
thông tin lớn. Entropy còn
có thể tiếp nhận dữ liệu văn
bản và video từ môi trường
thông tin và tự động tạo báo
cáo tóm tắt cho người sử dụng
để kịp thời đưa ra quyết định
trong thời gian thực.•
