11
Kinh tế -
ThứBa17-11-2020
Cơ hội với hiệp định lớn nhất
thế giới Việt Nam vừa ký
ANHIỀN
N
gày 15-11, dưới sự
chứng kiến của Thủ
tướng Nguyễn Xuân
Phúc và lãnh đạo các nước
thành viênASEAN, Hiệp định
Đối tác kinh tế toàn diện khu
vực (RCEP) đã chính thức
được ký kết.
Hiệp định với quy mô 2,2 tỉ
người tiêu dùng sẽ giúp thiết
lập thị trường xuất khẩu ổn
định lâu dài cho Việt Nam và
các nước ASEAN.
Mở ra nhiều con
đường cho doanh
nghiệp Việt
Bà Ngô Tường Vy, Phó
Giám đốc Công ty Xuất nhập
khẩu trái cây Chánh Thu
(doanh nghiệp (DN) chuyên
xuất khẩu nông sản sang các
nước như Trung Quốc, Nhật
Bản, Thái Lan, Singapore...),
kỳ vọng Hiệp định RCEP sẽ
giúp nhiều DN giảm bớt khó
khăn do tác động của dịch
bệnh COVID-19.
“Những hiệp định như thế
này sẽ mở ra nhiều con đường
cho các DN, đặc biệt là các
DN vừa và nhỏ sẽ có ưu thế
để đi vào các thị trường thế
giới” - bà Vy nhấn mạnh.
Theo đại diện Công ty
Chánh Thu, đối với ngành
nông nghiệp, vấn đề giảm
thuế là quan trọng nhưng
sự liên kết trong sản xuất,
tiêu thụ để xuất khẩu nông
sản cũng quan trọng không
kém. “Chúng tôi kỳ vọng
sẽ có những cơ chế thuận
lợi, mở ra những thị trường
lớn hơn cho nông sản, nhất
là việc liên kết, tạo nguồn
cung ứng sản phẩm trong
khối này” - lãnh đạo Công
ty Chánh Thu chia sẻ.
Ông Đặng Phúc Nguyên,
Tổng thư kýHiệp hội Rau quả
Việt Nam, cũng cho rằng khi
hiệp định đi vào thực thi sẽ
tạo ra nhiều thuận lợi trong
giao thương giữa Việt Nam
và các nước.
“Hiện nay, tình hình dịch
bệnh COVID-19 vẫn đang rất
phức tạp. Nhiều nước vẫn tiến
hành siết chặt hoặc đóng cửa
biên giới, ảnh hưởng không
nhỏ đến việc xuất khẩu rau,
quả của ta. Thế nhưng khi
hiệp định này đi vào thực thi,
với vị trí địa lý của các nước
trong khối gần với Việt Nam
sẽ tạo ra rất nhiều thuận lợi
trong giao thương. Chưa kể
hiện giờ công nghệ bảo quản
của nước ta chưa mạnh nên
nếu đẩy mạnh sang các thị
trường gần với Việt Nam sẽ
có lợi thế hơn rất nhiều” - ông
Nguyên phân tích.
Đại diện Hiệp hội Rau quả
Việt Nam cũng cho rằng việc
các nước cam kết giảm thuế
quan ở mức cao là thuận
lợi để DN Việt Nam tiếp
cận các thị trường lớn như
Trung Quốc, Nhật Bản, Úc,
Hàn Quốc... dễ dàng hơn.
Đơn cử như với thị trường
Trung Quốc, Việt Nam có
thể nhân cơ hội này để mở
rộng thêm nhiều mặt hàng
nông sản xuất khẩu chính
ngạch bên cạnh chín loại
nông sản đã được mở cửa
trước đó.
Thiết lập thị trường
xuất khẩu ổn định
Trao đổi về hiệp định này,
Bộ trưởng Bộ Công Thương
Trần TuấnAnh đánh giá rằng
thời điểmmà chúng ta ký kết
RCEP là “thiên thời, địa lợi,
nhân hòa”. “Bởi vì vào thời
điểm khi thế giới đang định
vị, tổ chức lại các chuỗi cung
ứng và các hoạt động đầu tư
đang có xu hướng chuyển dịch
thì chúng ta có RCEP” - Bộ
trưởng Trần Tuấn Anh nói.
Theo Bộ trưởng, trước
tình hình thế giới đầy biến
động gây ra những xáo trộn
về chuỗi cung ứng, việc hình
thànhmột khu vực thươngmại
tự do lớn nhất thế giới theo
Hiệp định RCEP sẽ tạo ra một
thị trường xuất khẩu ổn định
dài hạn cho Việt Nam. Qua
đó góp phần thực hiện chính
sách xây dựng nền sản xuất
định hướng xuất khẩu của ta.
Các DN Việt đang
mong chờ tới thời
điểm hiệp định có
hiệu lực để được
giảm thuế, đơn giản
hóa các thủ tục hải
quan và mở rộng thị
trường xuất khẩu.
Đồng thời, Hiệp địnhRCEP
sẽ tiếp tục thúc đẩy những cải
cách củaViệt Namtheo hướng
tiến bộ, tích cực, nhất là môi
trường đầu tư kinh doanh sẽ
được hoàn thiện hơn. Qua
đó giúp Việt Nam hoàn toàn
có cơ hội để thu hút đầu tư
của nước ngoài, đặc biệt là
các tập đoàn đa quốc gia,
các DN lớn từ những nước
trong RCEP cũng như các
nước đối tác khác.
Lãnh đạo Bộ CôngThương
cũng đánh giá với quy mô và
tính đa dạng của thị trường từ
Hiệp định RCEP, DN củaViệt
Nam và các nước có đủ điều
kiện để tính toán, xây dựng
lại những chiến lược kinh
doanh của mình và tham gia
vào chuỗi cung ứng cho các
thị trường này. Ví dụ như các
ngành công nghiệp sản xuất,
ngành chế biến chế tạo như
điện tử, may mặc, da giày…
sẽ có những điều kiện thuận
lợi để định vị và vận dụng
được quy tắc xuất xứ, khai
thác tốt các thị trường như
Trung Quốc, Úc, Nhật Bản...
Khôngchỉ cómàuhồng
Bên cạnh cơ hội, Hiệp định
RCEPcó thểmang đến sức ép
cạnh tranh đối với hàng hóa,
dịch vụ của Việt Nam. Lý do
là có nhiều đối tác có cơ cấu
sản phẩm tương tự, có năng
lực cạnh tranh mạnh hơnViệt
Nam trong khi chất lượng và
hàm lượng giá trị gia tăng của
hầu hết sản phẩm của Việt
Nam còn khiêm tốn.
Ngoài ra, hiện đầu vào sản
xuất của Việt Nam vẫn còn
phụ thuộc nhất định vào các
nguồn nhập khẩu. Trong khi
đó, khả năng cải thiện vị trí
trong chuỗi giá trị khu vực
còn hạn chế, cũng như mức
độ tham gia cung cấp thương
mại dịch vụ toàn cầu của Việt
Nam còn khá khiêm tốn.
Đặc biệt, nhiều DN lo ngại
rằng khi thị trường nội địa
phải mở theo RCEP, hàng hóa
có cơ cấu sản phẩm tương tự
sẽ tràn vào Việt Nam. Hàng
Việt phải cạnh tranh trực diện
với các mặt hàng nhập khẩu
từ RCEP, đặc biệt từ Trung
Quốc có lợi thế phong phú
và giá rẻ.
Mặt khác, người Việt lại có
tâm lý khá ưa chuộng hàng
ngoại. Chính vì vậy, các sản
phẩm đến từ Hàn Quốc, Nhật
Bản, Thái Lan... như bánh kẹo,
mì gói, sữa, thực phẩm đông
lạnh sẽ tràn vào Việt Nam
nhiều hơn. Do vậy, các DN
Việt phải sẵn sàng chuẩnbị cho
tình huống cạnh tranh mới.•
Loại bỏ thuế quan, hạn ngạch với nhiều hàng hóa
Với RCEP, hàng Việt Namcũng sẽ phải chịu cạnh tranh gay gắt hơn ngay ở thị trường nội địa.
Trong ảnh: Khách hàng đangmua hàng tại siêu thị. Ảnh: T.UYÊN
Theo tuyên bố của ASEAN, thỏa thuận sẽ loại bỏ thuế
quan và hạn ngạch đối với 65% hàng hóa giao dịch trong
khu vực. Trong khi đó, các thuế quan và hạn chế khác sẽ
được tự do hóa trong vòng 20 năm tới, bao gồm trên 90%
thương mại trong khối mặc dù vẫn duy trì một số loại thuế
đối với các sản phẩm nhạy cảm.
Đáng chú ý, khi RCEP có hiệu lực, Nhật Bản sẽ xóa bỏ 61%
thuếđối với nôngsảnnhậpkhẩu từcácnước thànhviênASEAN,
Úc và New Zealand; 56% từ Trung Quốc và 49% từ Hàn Quốc
nhưng vẫn giữ nguyên thuế đối với một số nhómhàng. Trong
khi đó, các quốc gia khác sẽ cắt giảm 91,5% thuế đối với các
hàng hóa công nghiệp nhập khẩu từ Nhật Bản.
Đảm bảo lợi ích cao nhất của Việt Nam
Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho hay: Trong
suốt quá trình đàmphán Hiệp định RCEP, chúng tôi đều tham
vấn chặt chẽ các bộ, ngành liên quan và DN nhằm đạt được
mục tiêu kết quả đàmphán phải đảmbảo lợi ích cao nhất của
Việt Nam. Vì vậy, việc thực hiện hiệp định sau khi được thông
qua sẽ không tạo ra cú sốc về giảmthuế quan đối vớiViệt Nam.
“Chúng ta không quá lo ngại về khả năng tăng nhập siêu.
Không những thế, các DNViệt Namchủ yếu là vừa và nhỏ nên
sẽ có nhiều cơ hội tham gia các chuỗi cung ứng mới do RCEP
tạo ra” - bộ trưởng nói.
Nông, thủy sản Việt có nhiều lợi thế khi RCEP chính thức có hiệu
lực. Trong ảnh: Sơ chế thủy sản trước khi xuất khẩu. Ảnh: QH
Thị trường 2,2 tỉ người tiêu dùng
Sau tám năm đàm phán, Hiệp định RCEP đã được 15 nước
bao gồm Brunei, Malaysia, Singapore, Việt Nam, Campuchia,
Indonesia, Lào, Myanmar, Philippines, Thái Lan, Nhật Bản,
New Zealand, Úc, Trung Quốc và Hàn Quốc chính thức ký kết
ngày 15-11.
Khi hiệp định đi vào thực thi sẽ tạo nên một thị trường lớn
với quy mô 2,2 tỉ người tiêu dùng, chiếm 30% dân số thế giới
với tổng GDP gần 27.000 tỉ USD, tương đương 30% GDP toàn
cầu và sẽ trở thành khu vực thươngmại tự do lớn nhất thế giới.
Khi hiệp định này đi vào thực thi, các nước đối tác chào cho ta
tỉ lệ tự do hóa thuế quan cao hơn ta chào cho các nước đối tác
tương ứng. Cụ thể, Úc xóa bỏ 92%, New Zealand xóa bỏ 91,4%,
Nhật Bản xóa bỏ 90,4%, Hàn Quốc xóa bỏ 90,7% và Trung Quốc
xóa bỏ 90,7%.
Chỉ sử dụng một bộ quy tắc xuất xứ thay vì năm
RCEP thiết lậpmột khuôn khổquy tắc xuất xứ chung, chophép
những nhà xuất khẩu trong các nền kinh tế RCEP sử dụng đầu
vào có nguồn gốc từ các thành viên khác để đủ điều kiện tiếp
cận ưu đãi khi giao dịch trong khối. Điều này sẽ cung cấp một
nền tảng cho tự do hóa hơn nữa trong thời gian sắp tới.
Đáng chú ý, DN sẽ chỉ phải sử dụng một bộ quy tắc xuất xứ
thay vì nămbộ quy tắc xuất xứ riêng ở các hiệp định tự do trước
đây. Tương tự, các quy tắc về thủ tục hải quan và tạo thuận lợi
thương mại cũng được thống nhất.
Tiêu điểm
Việc các nước camkết giảm thuế quan ởmức cao là thuận lợi để doanh nghiệp Việt tiếp cận các thị trường
lớn nhưNhật Bản, Úc, HànQuốc... dễ dàng hơn.
