51
bóngđá
năm
60 năm là quãng
thời gian từ SEAP
Games lần đầu đến
SEA Games 30, đánh
dấu bằng bàn mở
tỉ số trận chung kết
năm 1959 với Thái
Lan của Đỗ Thới Vinh
và khép lại bằng
bàn ấn định 3-0 của
Đoàn Văn Hậu trong
trận chung kết năm
2019 với Indonesia.
NGUYỄN NGUYÊN
60 nămbóng đáViệtmở đầu bằng bàn thắng năm1959 củaĐỗ Thới
Vinh và khép lại bằng bàn ấn định 3-0 trận chung kết với Indonesia của
ĐoànVănHậu. Ảnh: ANHPHƯƠNG
S
EA Games chỉ là
giải cỏn con trong
cái ao làng nhưng
vì sao lại có sức hút
rất lớn với người yêu
bóng đá Việt?
Có lần tôi kết nối để cựu
thủ môn huyền thoại Phạm
Văn Rạng ngồi lại với trung
vệ nổi tiếng một thời Phạm
Huỳnh Tam Lang trước trận
Việt Nam - Nhật Bản tại
vòng chung kết Asian Cup
2007. Tại đây, tôi được nghe
hai cựu tuyển thủ ôn lại câu
chuyện về chiếc giày nhỏ
trong năm 1959 mà bóng đá
Nhật tặng các cầu thủ Việt
Nam với câu nói ví von:
“Nền bóng đá Nhật sánh với
Việt Nam chỉ là giày nhỏ”.
Vài giờ sau buổi trò chuyện
của hai cựu danh thủ đấy,
trên sân Mỹ Đình, đội tuyển
Nhật nhẹ nhàng thắng đội
tuyển Việt Nam 4-0.
Câu chuyện giày nhỏ chỉ
còn là ký ức và khoảng cách
của bóng đá Việt Nam với
Nhật là sự chênh lệch rất
lớn. Nói về khoảng cách
đấy, ông Alfred Riedl, huân
luyên viên (HLV) trưởng đội
tuyển Việt Nam hồi đó, chỉ
đưa ra những nhận xét đơn
giản: “Nhật có những ngôi
sao đá ở châu Âu, có chiều
cao trung bình 1,78 m, hơn
hẳn cầu thủ Việt Nam về sức
mạnh lẫn kỹ thuật. Họ thắng
4-0 là còn ít”.
Cũng ở thời điểm 2007
đấy, bóng đá Việt Nam đã có
đến bôn trận chung kết SEA
Games (1995, 1999, 2003,
2005) và cả bốn trận đều
thua Thái Lan.
Thua một trận chung kết
thì còn đưa ra những lý do
khách quan nhưng thua đến
bốn trận chung kết trong đó
có trận năm 2003 trên sân
nhà Mỹ Đình thì rõ là đau
thật. Cũng chính vì đau và
vì cái hạn chung kết (sau này
đến 2009 lại thua chung kết
trước Malaysia) khiến chiếc
huy chương vang (HCV)
SEA Games trở nên của
hiếm.
Thế nên chiếc HCV sau
đúng 60 năm lại càng thêm ý
nghĩa. Không chỉ là vượt qua
“hạn” chung kết mà còn lan
tỏa niềm vui ở một nơi mà
chiếc HCV bóng đá sẽ giải
quyết cho rất nhiều thứ.
60 năm với hai trận chung
kết làm nên những cột mốc
lịch sử, bóng đá Việt Nam
có gì khác biệt so với các
đối thủ?
Kể lại trận chung kết năm
1959, nhiều cựu tuyển thủ
từng tự hào hồi đó chúng
ta hơn hẳn Thái Lan ở kỹ
thuật. Những đôi chân mà
sau đó được gọi vào đội
tuyển châu Á đều thua đối
thủ về thể hình nhưng hơn
ở độ khéo và độ quái của
những đôi chân.
60 năm sau, sau năm trận
chung kết đều gục ngã trước
cửa thiên đường, năm 2019
đã xuất hiện một U-22 Việt
Nam đẹp từ thể hình đẹp
sang lối chơi và đẹp cả về mặt
tinh thần. Và cái đẹp nhất
nơi nhà vô địch là không còn
ai đánh dấu hỏi về những
bàn thua như cái cách mà
trước đây thường rất hay hỏi.
Thậm chí là bàn thua của Bùi
Tiến Dũng hay Văn Toản
thật ngớ ngẩn nhưng tất cả
đều xem đó là tai nạn thay
cho những ngờ vực.
Trở lại với trận thua Nhật
mà HLV Alfred Riedl từng
lấy chiều cao của đối thủ
ra làm thước đo thì bây
giờ trong thành phần đội
trẻ Việt Nam vô địch SEA
Games không ít cầu thủ
trên 1,78 m, thậm chí là
trên cả 1,80 m, hay 1,86 m
như Đoàn Văn Hậu. Hoặc
những thống kê trước kia
cho thấy cầu thủ Việt Nam
chỉ đủ sức chạy đến phút 70
thì bây giờ các cầu thủ đều
sẵn sàng thể lực cho những
trận đá đủ 120 phút.
Nhiều người hay nhắc đến
ông Park Hang-seo và êkíp
HLV người Hàn Quốc như
những người có đũa thần
làm thay đổi hẳn một nền
bóng đá. Thực chất thì họ
chỉ là những người đưa bóng
đá Việt Nam đạt đúng với
những tiềm năng của mình.
Phát biểu của HLV Park
Hang-seo là một minh chứng
cho mối duyên của thầy Hàn
với bóng đá Việt nhiều hơn
là “phép thần”.
Khơi dậy một sự khát khao;
gắn kết những mắt xích trong
một tập thể mà mỗi người
làm tốt phần việc của mình
(từ người phiên dịch đến các
trợ lý mỗi người mỗi việc);
đặt đúng và khai thác đúng
những tiềm năng… Giờ đây,
khi đã có những thành tích
được tạo nên đúng với khả
năng thì phần phát triển lên
tầm mới sẽ đòi hỏi rất nhiều
thứ phải đồng bộ.
HLV Park Hang-seo, các
cộng sự và những học trò
của ông đã kích hoạt hàng
loạt vấn đề trong một nền
bóng đá qua những chiến
tích đạt được. Trong số đó,
cái ngưỡng khó nhất là ngán
ngại Thái Lan và HCV SEA
Games thì thế hệ ngày nay đã
vượt qua được. Không còn sợ
và ngại Thái trong khi HCV
SEA Games thì đã đạt được.
Giờ là sự đồng bộ trong việc
nâng cấp của cả nền bóng đá
mà thời gian qua, một số ông
bầu hoặc lò bóng đá tự thân
hoạt động.•
Việt
60 năm bóng đá Việt có thể chia ra làm bốn giai đoạn
+ 1959-1975, giai đoạn này sách
Sơ thảo lịch sử bóng đá Việt Nam
của Liên
đoan Bong đa Việt Nam đề cập sự phát triển của bóng đá hai miền trong giai
đoạn chiến tranh có những điểm nhấn riêng. Miền Nam có SEAP Games và
Merdeka, miền Bắc có Ganefo… và phải đến ngày 7-11-1976 mới có trận đấu
đầu tiên của bóng đá hai miền sau ngày thống nhất đất nước.
+ 1976-1994 là giai đoạn hội nhập trong đó có việc trở lại SEA Games vào năm 1991.
+ 1995-2017 là giai đoạn dò dẫm với nhiều đời HLV ngoại nhưng vẫn không tìm ra được
bản sắc riêng dù đã có một lần vô địch AFF Cup 2008.
+ 2018-2019, giai đoạn gắn bó với HLV Park Hang-seo cũng là giai đoạn hái quả từ những
lò bóng đá được phát huy bởi êkíp HLV giàu năng lực.
Năm 2019 đã xuất hiện
một U-22 Việt Nam đẹp
từ thể hình đẹp sang lối chơi
và đẹp cả về mặt tinh thần.
