6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứNăm18-2-2021
quan có thẩm quyền xử phạt có
quyền áp dụng hình thức xử phạt
bổ sung tịch thu phương tiện vận
tải được sử dụng để vận chuyển
hàng cấm là thuốc lá điếu nhập
lậu trong trường hợp tang vật có
số lượng từ 500 bao trở lên hoặc
vi phạm nhiều lần..
.
Trong khi lập luận của phía NH
cho rằng: Khoản 5 Điều 323 BLDS
2015 quy định một trong những
quyền của bên nhận thế chấp là
yêu cầu bên thế chấp hoặc người
thứ ba giữ tài sản thế chấp giao tài
sản đó cho mình để xử lý khi bên
thế chấp không thực hiện hoặc thực
hiện không đúng nghĩa vụ.
Về lập luận trên, TS Phương
Diệp nói: “Đây là quy định không
cần phải bàn cãi về quyền của
bên thế chấp. Tuy nhiên, quyền
này cần phải xét trong bối cảnh
là tài sản thế chấp còn tồn tại thì
quyền xử lý tài sản thế chấp của
bên thế chấp mới có thể thực hiện
được, ở đây tài sản đã bị tịch thu
(tức không còn) thì sao có thể áp
dụng được?!”.
Đồng quan điểm, TSNguyễnVăn
Tiến, Phó Trưởng Khoa luật dân
sự, Trường ĐH Luật (TP.HCM),
cho rằng tài sản cầm cố, thế chấp
ở NH là tài sản bảo đảm nghĩa vụ
chứ không phải là tài sản thực hiện
nghĩa vụ. Ngoài ra, giữa pháp luật
hành chính, hình sự và pháp luật
dân sự thì phải ưu tiên pháp luật
hành chính, hình sự hơn.
Lý do là pháp luật hành chính,
hình sự bảo đảm cho lợi ích công
cộng, nên bất kỳ quy định nào có
quy định việc tịch thu nếu vi phạm
thì phải áp dụng biện pháp tịch thu.
Lỗi quản lý tài sản
thế chấp
Một chuyên gia trong lĩnh vực
tài chính NH cho rằng trường hợp
này NH có quyền lấy lại tài sản.
Bởi khoản 4 Điều 4 Nghị định
163/2006 (được sửa đổi, bổ sung
bởi Nghị định 11/2012) quy định
trong trường hợp giao dịch bảo đảm
được giao kết hợp pháp và có giá
trị pháp lý đối với người thứ ba thì
tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm
quyền khác không được kê biên tài
sản bảo đảm để thực hiện nghĩa vụ
khác của bên bảo đảm.
Ngoài ra, theo khoản 6 Điều 19
Nghị định 166/2013 (về cưỡng chế
thi hành quyết định xử phạt hành
chính) thì một trong những loại tài
sản không được kê biên đó là tài
sản đang được cầm cố, thế chấp
hợp pháp.
Tuy nhiên, TS Nguyễn Văn Tiến
nói: Điều 90 của Luật Thi hành án
dân sự quy định cơ quan thi hành
án có quyền kê biên, xử lý tài sản
của người phải thi hành án đang
cầm cố, thế chấp nếu giá trị của tài
sản đó lớn hơn nghĩa vụ được bảo
đảm. Nếu lập luận tài sản đã được
thế chấp không được kê biên, xử lý
hay tịch thu là không đúng.
“Nên nhớ rằng NH ít nhiều cũng
có lỗi khi quản lý tài sản bảo đảm
không tốt, để người cầm cố, thế
chấp sử dụng tài sản đó đi vi phạm
pháp luật hành chính, hình sự như
buôn lậu thuốc lá, buôn ma túy…
Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng
đến an ninh trật tự, an toàn xã hội”
- TS Tiến nói.
Mặt khác, theo ThS Lưu Minh
Sang, giảng viên Trường ĐH
Kinh tế - Luật (TP.HCM), việc
tịch thu phương tiện là một hình
phạt phụ được áp dụng bên cạnh
hình phạt chính, do vậy bản chất
đây không phải là kê biên, cũng
không phải là để “bảo đảm để
thực hiện nghĩa vụ khác của bên
bảo đảm”. Vì thế, đây không thể
là cơ sở pháp lý để chứng minh
tính trái pháp luật của hành vi
tịch thu tài sản.
Cách nào để dung hòa
quyền lợi các bên?
Theo TS Nguyễn Văn Tiến, thực
tiễn xét xử cho thấy nhiều tòa án
sẽ giải quyết mềm mỏng, linh
hoạt khi chỉ tịch thu phần dôi dư
của tài sản bảo đảm. Ví dụ: Tài
sản được định giá 1 tỉ đồng, thế
chấp 700 triệu đồng ở NH trước
đó thì tòa quyết định cơ quan có
thẩm quyền chỉ tịch thu 300 triệu
đồng, còn 700 triệu đồng trả cho
NH để xử lý nợ.
HỮUĐĂNG-MINHCHUNG
N
hư
Pháp Luật TP.HCM
đã
phản ánh ở số báo trước,
nhiều vụ ngân hàng (NH)
khởi kiện hành chính đòi lại tài
sản bảo đảm là tang vật vi phạm
hành chính để xử lý nợ nhưng tòa
không chấp nhận. Tuy nhiên, nhiều
ý kiến cho rằng NH không bị thiệt
thòi bởi các quy định pháp luật khá
rõ, tuy nhiên cần có biện pháp để
dung hòa quyền lợi các bên.
Ưu tiên bảo vệ lợi ích
công cộng
Theo TS Đoàn Thị Phương Diệp,
Trưởng phòng Thanh tra - Pháp
chế, Trường ĐH Kinh tế - Luật
(TP.HCM), cơ sở pháp lý cho việc
tịch thu tài sản là phương tiện vi
phạm (dù đã thế chấp NH) được
quy định khá rõ.
Cụ thể, điểm b khoản 3 Điều
25 Nghị định 185/2013 (được
sửa đổi bởi khoản 22 Điều 1 Nghị
định 124/2015 về xử phạt vi phạm
hành chính trong lĩnh vực hàng
lậu, hàng cấm…) quy định: Cơ
Xe tang vật trongmột vụ ánma túy bị Công an tỉnh TiềnGiang tịch thu. Ảnh: ĐÔNGHÀ
Vì sao ngân
hàng không
đòi được tài sản
là tang vật?
Chuyên gia cho rằng các quy định hiện
nay là phù hợp, dù không bảo vệ quyền
lợi của ngân hàng nhưng bảo vệ lợi ích
công cộng.
Cách giải quyết trên nghe có vẻ
hợp lý, dung hòa lợi ích của các bên
và phù hợp với Nghị quyết 42/2017
của Quốc hội (về thí điểm xử lý nợ
xấu của các tổ chức tín dụng) nhưng
lại không đúng các quy định về việc
tịch thu tài sản theo pháp luật hành
chính và hình sự. Đúng ra tòa phải
tuyên tịch thu hết mới đúng luật và
bảo đảm lợi ích công cộng.
Về giải pháp bảo vệ quyền lợi
của NH trong trường hợp tài sản
được cầm cố, thế chấp đã bị tịch
thu (không còn), theo TS Tiến là
NH sẽ đi kiện người cầm cố, thế
chấp để xử lý tài sản khác của họ.
ThS Lưu Minh Sang nói: “Nghị
quyết 42 tạo điều kiện khá nhiều
cho NH trong việc thực thi quyền
của mình. Tuy nhiên, cần lưu ý
rằng bảo vệ quyền của NH không
phải là bảo vệ một cách bất chấp,
mà chỉ khi quyền đó có đầy đủ cơ
sở để thực hiện”.
Cũng theo ThS Lưu Minh Sang,
việc không xử lý được tài sản thế
chấp không có nghĩa là NH mất
quyền thu hồi nợ, món nợ vay chỉ
chuyển thành nợ không có bảo
đảm và NH vẫn thực hiện được
một cách bình thường quyền đòi
nợ của mình. Bởi hợp đồng thế
chấp trước đó đã được giao kết và
đăng ký phù hợp với các quy định
của pháp luật.
“Cũng cần phải hiểu rằng việc
tịch thu trong các vụ việc trên là
tịch thu tài sản của người vi phạm,
của chủ sở hữu xe (là bên đi thế
chấp) chứ không phải là tịch thu
tài sản của NH. Điều này là cần
thiết để trừng phạt hành vi vi phạm
(buôn lậu) xâm phạm đến lợi ích
công cộng có phần ngày càng gia
tăng và nghiêm trọng” - ThS Lưu
Minh Sang nói.•
Giải pháp đúng đắn của Nghị quyết 42
Tôi rất đồng tình với giải pháp được nêu ra tại Điều 14 Nghị quyết
42/2017/QH10 bằng việc phân định rõ mức độ ảnh hưởng của chứng
cứ là tài sản bảo đảm đối với việc xử lý vụ án hình sự và thi hành án để
đưa ra phương án giải quyết dung hòa quyền lợi. Theo đó, chỉ những vật
chứng nào là tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu mà không ảnh hưởng
đến việc xử lý vụ án và thi hành án sẽ được hoàn trả các NH để thanh lý
và xử lý nợ xấu theo đề nghị của chính các NH.
Như vậy, quyền lợi của NH chỉ được ưu tiên khi đáp ứng ba điều kiện: (i)
Vật chứng là tài sản bảo đảmcủa khoản nợ xấu (không phải là tài sản bảo
đảmchonhững khoảnnợnói chung); (ii)Vật chứng không ảnhhưởngđến
việc xử lý vụ án và thi hành án; (iii) Vật chứng này đã hoàn thành sứmệnh
sau khi cơ quan tiến hành tố tụng hoàn tất thủ tục xác định chứng cứ.
TS
ĐOÀN THỊ PHƯƠNG DIỆP
,
ĐH Kinh tế - Luật (TP.HCM)
Giữa pháp luật hành
chính, hình sự và pháp
luật dân sự thì phải
ưu tiên pháp luật hành
chính, hình sự hơn vì hai
quan hệ này bảo đảm
cho lợi ích công cộng.
TP.HCM: Bổ nhiệm trưởng Phòng công chứng số 3
Sáng 17-2, giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM trao quyết
định bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Hòa làm trưởng Phòng
công chứng (PCC) số 3 đóng tại TP Thủ Đức
(TP.HCM). Thời gian là năm năm kể từ ngày ký quyết
định 9-2-2021.
Trước khi được bổ nhiệm giữ chức vụ trưởng PCC số 3,
TP Thủ Đức, ông Hòa làm phó PCC số 1.
Tại buổi lễ, Giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM Huỳnh Văn
Hạnh mong muốn trưởng PCC mới cùng đơn vị đoàn kết,
nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Phát biểu tại lễ nhận quyết định, ông Hòa hứa sẽ phấn
đấu, rèn luyện, cùng tập thể lãnh đạo, công chứng viên,
người lao động hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Cùng ngày, ông Nguyễn Văn Vũ, Phó Giám đốc Sở Tư
pháp TP.HCM, đã trao quyết định bổ nhiệm ông Huỳnh
Tấn Đạt làm giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà
nước TP.HCM. Thời gian là năm năm kể từ ngày ký quyết
định 9-2-2021.
Trước khi được bổ nhiệm giữ chức vụ giám đốc Trung
tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước, ông Đạt làm phó giám
đốc phụ trách trung tâm này. Hiện tại, ông Đạt còn
giữ chức vụ chủ tịch Hội Cựu chiến binh Sở Tư pháp
TP.HCM.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Đạt hứa sẽ cùng tập thể cán
bộ, công chức, viên chức, người lao động của cơ quan
hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
KIM PHỤNG
