16
Quốc tế -
ThứSáu 19-2-2021
Tiêu điểm
KHÔI CHƯƠNG
C
ăng thẳng biên giới gay
gắt giữa hàng chục ngàn
binh sĩ Ấn Độ và Trung
Quốc (TQ) ở vùng Ladakh
thuộc dãy Himalaya vừa
cho thấy thêm dấu hiệu hạ
nhiệt. Sau chín tháng căng
thẳng, tình hình biên giới hai
nước có chuyển biến. Sau
cuộc gặp giữa quan chức
quân đội hai bên ngày 10-
2, từ tuần trước, hai bên đã
bắt đầu rút quân và xe tăng
đóng ở khu vực hồ Pangong
ở dãy Himalaya. Quá trình
rút quân có thể kéo dài vài
tuần tới vài tháng, theo báo
South China Morning Post
.
Bước đi nhỏ giọt
của Trung Quốc
Truyền thông Ấn Độ hoan
nghênh đây là chiến thắng của
chínhquyềnThủtướngNarenda
Modi, khác với cái nhìn thận
trọng của nhiều nhà phân tích
và tướng lĩnh quân đội ẤnĐộ.
Dọc 3.488 km đường kiểm
soát thực tế (LAC) chưa được
phân chia giữa hai nước là
hàng loạt điểm nóng: Thung
lũng sông Galwan, các khu
vực Hot Springs, Gogra, đồng
bằng Depsang, hồ Pangong.
Hồi tháng 7-2020 hai bên đã
đồngý rút quânkhỏi thung lũng
Galwan sau vụ đụng độ khiến
hàng chục binh sĩ hai bên thiệt
mạng. Ngoài điểm nóng này
thì theo chuẩn tướng về hưu
DeepakSinhavốndànhphầnlớn
trong30nămbinhnghiệpphục
vụ ở vùng Jammu&Kashmir
và dọc biên giới với TQ, thỏa
thuận rút quânmới nhất ở khu
vực hồ Pangong “đã lái sự chú
ý khỏi Hot Springs, Gogra và
Depsang”. Trong các điểm
nóngnày, theoôngSinha, đồng
bằng Depsang nằm ở tây bắc
hồ Pangong là khu vực đáng
lo nhất của Ấn Độ khi có vị trí
chiến lược giáp không chỉ TQ
mà cả Pakistan.
NhiềulãnhđạođốilậpẤnĐộ,
thậm chí cựu bộ trưởng Quốc
phòng nước này là ông A.K.
Antony cũng không hài lòng
về bước đi nhỏ giọt của TQ.
Nhớ lại các sự cố đụng
độ hai bên ở biên giới thời
NghịsĩCộnghòamuốn
ôngMcConnell
nhườngnhịnôngTrump
Trong bốn năm qua, Tổng thống Donald Trump và
thượng nghị sĩ Mitch McConnell (khi đó là lãnh đạo phe
đa số Cộng hòa tại Thượng viện) được xem là bộ đôi
quyền lực nhất đảng Cộng hòa. Quan hệ bộ đôi này xấu
đi từ sau kỳ bầu cử 2020, khi ông McConnell đề nghị các
nghị sĩ Cộng hòa chứng nhận chiến thắng của ứng viên
Dân chủ Joe Biden, trong khi ông Trump khẳng định ông
thua vì bị đảng Dân chủ gian lận.
Căng thẳng lên đến cực điểm sau phiên luận tội ông
Trump ở Thượng viện vừa qua. Dù quyết định bỏ phiếu
ủng hộ tuyên ông Trump trắng án nhưng ôngMcConnell
(lúc này đang là lãnh đạo phe thiểu số Cộng hòa tại Thượng
viện) nói rõ ông làm thế vì cho rằng việc luận tội một
cựu tổng thống là vi hiến, chứ rõ ràng ông Trump phải
chịu trách nhiệm đạo đức vì đã kích động bạo loạn ở điện
Capitol ngày 6-1. Thậm chí ôngMcConnell còn để mở khả
năng mở phiên tòa hình sự xét xử ông Trump tội danh này.
Phản pháo lại, ông Trump ra một tuyên bố dài đổ lỗi
cho ôngMcConnell về việc đảng Cộng hòa thua ở bang
Georgia dẫn tới mất thế kiểm soát Thượng viện. Ông
Trump cũng cho rằng nếu các nghị sĩ Cộng hòa còn sát
cánh với ôngMcConnell thì đảng Cộng hòa còn thua.
Theo báo
Financial Times
, việc tấn công ôngMcConnell
là dấu hiệu rõ nhất cho thấy ông Trump vẫn muốn duy trì vị
thế dẫn đầu và trung tâm trong đảng Cộng hòa. Ông Trump
chưa từng bác bỏ khả năng tái tranh cử vào năm 2024 và
chuyện ông thoát phiên luận tội vừa qua càng khiến nhiều
người chắc chắn hơn về khả năng này.
Diễn biến tranh cãi giữa hai nhân vật quyền lực của đảng
Cộng hòa càng làm tăng thêmmối lo ngại trong nội bộ
đảng về nguy cơ chia rẽ nguy hiểm, dẫn tới thất bại trong
cuộc bầu cử giữa kỳ 2022. Theo đài
Fox News
, ngày 16-2,
thượng nghị sĩ Lindsey Graham nói ông lo cho tương lai
của đảng vào kỳ bầu cử 2022 hơn bao giờ hết.
Nhằm ngăn nội bộ đảng chia rẽ hơn nữa, nhiều nhân
vật đảng Cộng hòa lên tiếng mong ông Trump và ông
McConnell hòa giải với nhau. Theo ông Graham, ông
Trump và ôngMcConnell phải chấm dứt tranh cãi càng
sớm càng tốt, vì tương lai đảng Cộng hòa không thể thiếu
một trong hai nhân vật này. Theo đánh giá của ông Graham,
trong khi ông Trump là nhân vật có ảnh hưởng nhất trong
đảng Cộng hòa thì ôngMcConnell lại là người tuyệt đối
không thể thiếu với sự thành công của đảng. Nếu thiếu một
trong hai, cả ông Trump và ôngMcConnell đã không thể
đạt được các thành tựu vừa qua với tư cách tổng thống và
lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, chẳng hạn thông qua
gói cắt giảm thuế hay xác nhận ba ghế thẩm phán Tòa án
Tối cao.
Ông Graham đề nghị ông Trump nhận ra một điều rằng
mình là “bộ mặt” của đảng Cộng hòa và là “hy vọng”
của phái bảo thủ. Trong khi đó với ôngMcConnell thì
ông Graham kỳ vọng cao hơn. Ông Graham hy vọng ông
McConnell có thể “có cách tiếp cận khác” vì dù “có thể là
nhân vật khó giải quyết” nhưng ông Trump lại là “nhân vật
nổi bật nhất trong đảng Cộng hòa” và đảng sẽ chẳng thể lấy
lại thế đa số ở Thượng viện nếu không có ông Trump.
ĐĂNG KHOA
821
tỉ nhân dân tệ (127 tỉ USD) là tổng số tiền người dân
TQ chi mua sắm và ăn uống trong dịp tết cổ truyền vừa
qua, Bộ Thương mại nước này công bố ngày 18-2, theo
báo
SouthChinaMorning Post
. Con số này tăng 28,7% so
với tết cổ truyền năm 2020 (638 tỉ nhân dân tệ) nhưng
thấp hơn số chi tiêu năm 2019 (hơn 1.000 tỉ nhân dân
tệ). Theo đánh giá của Bộ Thương mại TQ thì đại dịch
COVID-19 được kiểm soát đã thúc đẩy tiêu dùng trong
nước.
ĐĂNG KHOA
Xe tăng hai bên rút khỏi khu vực hồ Pangong ngày 10-2. Ảnh: AP
Các sự kiện vừa diễn ra cũng có thể đã định hình những
gì Bắc Kinh chờ đợi từ chính sách của Mỹ. Hôm 8-1, Đại sứ
Mỹ tại Ấn Độ Kenneth Juster tiết lộ New Delhi đang cùng
Mỹ "phối hợp chặt chẽ" với nhau về vấn đề biên giới. Theo
đó, Mỹ sẽ giúp Ấn Độ chống lại những gì ông Juster gọi là
“hành vi hung hăng của TQ ở biên giới”. Nhiều hãng truyền
thông Ấn Độ cũng đưa tin NewDelhi đang hợp tác với chính
quyềnWashington để được cung cấp hình ảnh vệ tinh, cũng
như mua sắm các thiết bị chống rét của Mỹ cho binh lính
trên dãy Himalaya.
Ngày 25-1, một tài liệu từ năm 2018 của Mỹ về chiến lược
ẤnĐộDương -Thái BìnhDương được công bố cho thấy quan
điểm củaWashington về việc Mỹ xemẤn Độ là“ưu thế ở khu
vực Nam Á” và sẽ là “đối trọng với TQ”. Ngoài ra, tài liệu cũng
cho rằng Mỹ nên hành động để “đẩy nhanh sự trỗi dậy của
Ấn Độ dưới vai trò là nhà đối tác an ninh và quốc phòng lớn”.
Động thái“gần gũi”giữa hai đối thủ đã khiến Đại sứTQ tại Ấn
Độ Sun Weidong phản hồi lại và cho biết chính quyền Bắc
Kinh kiên quyết phản đối bất kỳ bên thứ ba nào can thiệp
vào vấn đề biên giới Trung - Ấn.
Ấn Độ không có sức mạnh
nào để kiểm soát việc TQ sẽ
làmgì ở Depsang, Hot Springs
và Gogra.
Chuẩn tướng về hưu
DEEPAK SINHA
TQ có thể không
muốn tìm ra giải
pháp cho tình trạng
căng thẳng hiện tại
với Ấn Độ.
Lý do Trung Quốc lần
lữa xử lý căng thẳng
biên giới với Ấn Độ
Căng thẳng biên giới Trung - Ấn có dấu hiệu hạ nhiệt, tuy nhiên
có ý kiến cho rằng Bắc Kinh khôngmuốn tìmgiải pháp thật sự
để giải quyết tình trạng này.
Vợ chồng Tổng
thốngDonald
Trump phát biểu
tại căn cứ không
quânAndrew
trước khi rời thủ đô
Washington, D.C.
ngày 20-1. Ảnh:
BLOOMBERG
gian qua, trong khi phía Ấn
Độ luôn công khai thiệt hại,
thương vong thì TQ chọn
cách im lặng và không tô
đậm sự việc. Chẳng hạn,
trong cuộc xung đột tối 20-1
tại Naku La - khu vực tranh
chấp nằm ở phía đông dãy
Himalaya thuộc biên giới của
cả hai nước, phát ngôn viên
Bộ Ngoại giao TQTrịnh Lập
Kiên nói “không có thông tin
gì để cung cấp”. Trong cuộc
đụng độ ở thung lũng sông
Galwan ngày 15-6-2020,
trong khi Ấn Độ công khai
mình mất 20 binh sĩ thì TQ
không tiết lộ số thương vong.
Trung Quốc
không vội
Theo học giả Manoj Joshi
tại Quỹ nghiên cứu các nhà
quan sát ở New Delhi, TQ
“có thể không muốn tìm ra
giải pháp” cho tình trạng căng
thẳng biên giới với Ấn Độ vì
nhiều lý do.
Trước hết, theo ông, so với
Ấn Độ phải chịu tốn chi phí
nhiều hơn để duy trì binh sĩ
ở biên giới để đối phó với
TQ thì chi phí này với TQ
nhẹ hơn. Theo phân tích của
ông Joshi, TQ đã đưa Ấn Độ
vào một “quá trình chiến đấu
dài hạn và rất tốn kém”, đồng
thời tình thế khó khăn như
vậy cũng buộc Ấn Độ phải
tập trung nhiều binh lính vào
đất liền hơn là chia lực lượng
bảo đảm an ninh hàng hải và
Ấn Độ Dương. Đây cũng là
một tình huống có lợi khác
cho Bắc Kinh trong nỗ lực
lan tỏa sức ảnh hưởng của
mình ở khu vực này.
Nguyên nhân thứ hai đằng
sau sự lần lữa của TQ là Bắc
Kinh muốn chờ xem chính
sách của chính phủ tân Tổng
thốngMỹ Joe Biden với mình
thế nào rồi mới đưa ra bước đi
phù hợp với Ấn Độ. Các nhà
phân tích Ấn Độ tin rằng Bắc
Kinh đang tạm thời chuyển
mối quan tâm sang việc tìm
hiểu rõ hơn về chính sách
sắp tới của ông Biden đối
với nước này. Theo ông Uday
Bhaskar, Giám đốc Hiệp hội
Nghiên cứu chính sách Ấn
Độ, nếu chính sách của ông
Biden cũng cứng rắn như của
người tiền nhiệm ông và nếu
TQ nhận thấy mức độ đe dọa
cao hơn từ Mỹ, nước này sẽ
xem xét tránh một cuộc xung
đột khác với Ấn Độ.•
