16
VĨ CƯỜNG
N
gày 8-3, Myanmar bước
sang tuần thứ ba liên
tiếp người dân nước
này xuống đường biểu tình
lên án chính quyền quân sự.
Nhiều cửa hàng, nhà máy ở
một số TP lớn đóng cửa để
ủng hộ phong trào phản đối.
Đụng độ bạo lực giữa người
biểu tình và cảnh sát được
ghi nhận ở hai TPYangon và
Myitkyina. Ít nhất hai người
biểu tình bị trúng đạn thiệt
mạng và ba người khác bị
thương ở Myitkyina.
Nền chính trị đa dân
tộc của Myanmar
Hiện trên thế giới có rất
nhiều bên đang nỗ lực tìm
lối thoát cho khủng hoảng
Myanmar nhưng đến nay
tình hình vẫn bế tắc. Trong
bài viết mới đây cho tờ
The
Nikkei
, cựu cố vấn Chương
trìnhPhát triểnLiênHợpQuốc
từng làm việc tại Myanmar
- ông Philipp Annawitt đề
xuất thay vì trông chờ vào
can thiệp từ bên ngoài thì có
thể tìm kiếm giải pháp từ bên
trong Myanmar. Cụ thể theo
ông là từ một bên thứ ba ít
được truyền thông nhắc tới
nhưng vẫn có sức ảnh hưởng
rất lớn là các cộng đồng dân
tộc thiểu số sống rải rác trên
khắp nước này.
TheoôngAnnawitt,Myanmar
về cơ bản là một quốc gia đa
dân tộc với 135 dân tộc được
công nhận chính thức. Trong
số này, người Bamar (Miến
Điện) chiếm dân số đông
đảo nhất và sống tập trung
ở vùng trung tâm dọc theo
sông Irrawaddy; binh sĩ quân
đội Myanmar và thành viên
dân tộc thiểu số. Chính quyền
quân sự hiện chiếm được
cảm tình của các nhóm dân
tộc ở bang Rakhine, phía tây
Myanmar. Trong khi đó, đảng
NLD được cộng đồng người
thiểu số như người Karen,
Mon, Karenni và Shan ủng
hộ, sống tập trung chủ yếu
ở các bang phía đông” - ông
Annawitt nhận định.
Xét về quan hệ với các
nhóm dân tộc thiểu số thì
đảng NLD hiện đang có ưu
thế hơn, bởi đảng đã thành
lập được cơ quan hành chính
địa phương tại một số khu
vực sinh sống của các nhóm
này. Trong khi phe quân đội
sau khi nắm quyền từ tháng
2 đến nay vẫn chưa tiếp quản
được các cơ quan này.
“Kêu gọi cộng đồng người
thiểu số tham gia phong trào
biểu tình, thành lập chính phủ
thống nhất là chìa khóa để
phe NLD có thể giành thắng
lợi” - ông Maw Tun Aung,
lãnh đạo Liên đoàn Dân tộc
vì dân chủ người Shan, đảng
dân tộc thiểu số lớn nhất ở
Myanmar, từng nhận định
hồi tháng 2.
Trên thực tế, đảng NLD
nhiều khả năng cũng đã nhận
ra chìa khóa này và đang tìm
cách kết nối với lực lượng vũ
trang của nhóm dân tộc thiểu
số. Tuy nhiên, thành viên giấu
tên thuộc Liên đoàn Dân tộc
vì dân chủ người Shan cho
hay họ “phản đối đảo chính
và sẵn sàng hợp tác nhưng
không chỉ để đưa NLD trở
lại nắm quyền”. Vì lý do này,
ôngAnnawitt cho rằng để đổi
lấy sự hợp tác đó, NLD sẽ
phải nhượng bộ đáng kể các
đồng minh dân tộc thiểu số
tiềmnăng và cho họmột chân
trong chính quyền sau này.
ÔngAnnawitt cũngnói thêm
rằng nếu kịch bản NLD tập
hợp mặt trận dân tộc thiểu số
thành công thì phe quân đội
chắc chắn sẽ ngay lập tức có
hành động để ngăn chặn. “Một
khi phe NLD dời căn cứ hoạt
động ra các vùng biên giới thì
phe quân đội sẽ không có cách
nào để can thiệp, trừ khi đưa
quân lên đó và đụng độ trực
tiếp với lực lượng vũ trang
của các nhóm dân tộc thiểu
số. Lúc đó, Myanmar có thể
sẽ rơi vào nội chiến cực kỳ
khốc liệt” - chuyên gia này
cảnh báo. •
Quốc tế -
ThứBa9-3-2021
đảng Liên minh Quốc gia vì
dân chủ (NLD) của lãnh đạo
chính quyền dân sự - bàAung
San Suu Kyi chủ yếu là người
dân tộc này.
Các dân tộc thiểu số còn
lại hầu như sống tại những
bang nằm sát biên giới, tự
tổ chức đảng chính trị và lực
lượng vũ trang riêng. Ngay
từ khi phe quân đội vẫn còn
lãnh đạo Myanmar giai đoạn
1962-2011 thì cộng đồng dân
tộc thiểu số đã liên tục đụng
độ với chính quyền trungương
đòi tăng quyền tự chủ. Qua
nhiều lần đụng độ thì các dân
tộc thiểu số còn thành công
kiểm soát được các lãnh thổ ở
xa khu vực trung tâm, cắt đứt
ảnh hưởng của chính quyền
trung ương ở đây.
Liên quan đến phong trào
biểu tình từ tháng 2 đến nay,
cộng đồng dân tộc phần đông
đứng ngoài cuộc với một số
ít chịu tham gia trực tiếp, dù
hồi tháng 2 tổ chức Đấu tranh
vì độc lập của người Kachin
từng cảnh báo sẽ có động thái
đáp trả nếu phe quân đội xả
súng vào người biểu tình. Đến
ngày 26-2, khi thông tin về
người biểu tình bị bắn chết bắt
đầu xuất hiện, tổ chức này đã
mở nhiều đợt tấn công nhằm
vào các tiền đồn của quân đội
Myanmar ở khu vực phía bắc
nước này. Mới nhất, ngày 8-3,
tổ chức Liên đoàn Quốc gia
Karen của người Karen đã
điều lực lượng vũ trang đảm
bảo an toàn cho người biểu
tình ở TP Dawei.
Cơ hội phản công
cho NLD
Theo chuyên gia Philipp
Annawitt, làn sóng biểu tình
sẽ không thể duy trì mãi.
Myanmar hơn nữa còn là một
nước đang phát triển chịu ảnh
hưởng nặng nề của đại dịch
COVID-19. Cả phe quân đội
lẫn NLD cần phải hết sức lưu
ý vấn đề này trước khi tình
trạng bất ổn hiện nay gây ra
hậu quả về kinh tế - xã hội
lâu dài. Để có cơ hội xoay
chuyển tình thế, hai phe cần
tập hợp được sự ủng hộ của
các dân tộc thiểu sốMyanmar.
“Chính quyền quân sự và
đảng NLD đều cần sự ủng
hộ của các nhân tố chính trị
Thành viên lực lượng vũ trang của tổ chức Liên đoànQuốc gia Karen bảo vệ người biểu tình
ở TPDawei ngày 8-3. Ảnh: KNLA
Hãng thông tấnThổ Nhĩ Kỳ
Anadolu Agency
ngày 7-3 đưa
tin quân đội Myanmar trong cuộc đột kích đêm 6-3 ở TP
Yangon để truy quét các lãnh đạo phong trào biểu tình ở
đây đã bắt được hai thành viên của đảng NLD là ông Khin
Maung Latt và bà SheinWin.
Theo lời kể của gia đình hai người thì sau khi bị bắt, ông
Latt và bàWin được đưa đi thẩmvấn. Đến sáng 7-3 thì chính
quyền báo tin cả hai đều đã tử vong, thi thể chuyển tới một
bệnh viện quân sự Yangon. Một người thân của ông Latt
khi đi nhận thi thể cho biết người ông này có nhiều máu,
chứng tỏ có khả năng ông Latt bị tra tấn trong quá trình
thẩm vấn dẫn đến mất mạng. Không có thông tin về tình
trạng thi thể của bà SheinWin.
Chính quyền quân sự hiện cũng chưa đưa ra phản hồi
chính thức về cái chết của hai thành viên NLD nói trên.
Tờ
TheGuardian
ngày8-3dẫn
lờiNgoạitrưởngÚcMarisePayne
cho hay Úc đã dừng chương
trình hợp tác quốc phòng với
Myanmar, đồng thời chỉ trích
chính quyền quân sự đối phó
bạo lực với người biểu tình. Bà
Payne cũng cho hay đã tham
vấn với các nước ASEAN, Nhật
vàẤnĐộvềchínhsáchliênquan
tới Myanmar.
Tiêu điểm
Xét về quan hệ với
các nhóm dân tộc
thiểu số thì đảng
của bà Suu Kyi hiện
đang có ưu thế hơn
phe quân đội.
Thế lực mới có thể xoay chiều
cục diện khủng hoảng Myanmar
Các nhómdân tộc thiểu số vũ trang quymô lớn có thể sẽ là chìa khóa giúp đảng của bà Suu Kyi có cơ hội
phản công phe quân đội và kết thúc tình trạng bất ổn hiện nay.
Hơn 300 triệu người đã được tiêm
vaccine COVID-19 trên toàn cầu
Hãng tin
TASS
ngày 8-3 công bố báo cáo dựa trên thông
tin thu thập từ các chính phủ, các hãng truyền thông trên
thế giới rằng khoảng 301,4 triệu người đã được tiêm
chủng vaccine COVID-19, cao hơn 2,5 lần so với tổng số
ca nhiễm COVID-19 hiện nay.
Con số trên tương đương khoảng 3,8% dân số thế giới
đã được tiêm vaccine COVID-19 trong hơn hai tháng qua.
Giới chuyên gia đánh giá đây là tốc độ tiêm chủng nhanh
chưa từng có của nhân loại.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhận định khả năng miễn
dịch cộng đồng với COVID-19 sẽ được thiết lập nếu 70%
dân số toàn cầu được tiêm vaccine. Từ tuần này, tỉ lệ tiêm
chủng đã tăng lên 7,4 triệu lượt tiêm mỗi ngày, so với 4,4
triệu lượt tiêm chủng hằng ngày vào thời điểm cuối tháng
2 vừa qua.
Mỹ hiện là quốc gia có số người được tiêm vaccine lớn
nhất, với khoảng 90 triệu người được tiêm ít nhất một
liều. Trung Quốc xếp thứ hai với hơn 52 triệu liều, theo
sau là Anh với 23 triệu liều vaccine được tiêm. Hai nước
tiếp theo trong danh sách là Ấn Độ với gần 21 triệu liều
và Brazil với khoảng 10,6 triệu liều.
Trong khi đó, theo số liệu hãng tin
Politico
tuần trước,
Đức cũng đã tiêm vaccine cho hơn 6,8 triệu người nước
này. Con số này ở Tây Ban Nha là gần 4,1 triệu người, ở
Ý là 4,7 triệu người và ở Pháp là 4,8 triệu người.
Xét trên tỉ lệ dân số, Israel đứng đầu danh sách với trên
97% dân chúng được tiêm vaccine.
Seychelles giữ vị trí thứ hai (84,5%) và Các Tiểu vương
quốc Ả Rập thống nhất (UAE) đứng thứ ba (65%).
Nga, quốc gia đầu tiên cấp phép và khởi động tiêm
vaccine diện rộng, hiện chỉ mới tiêm vaccine được cho
khoảng 4 triệu công dân nước này, tức chưa đầy 3% dân
số.
PHẠM KỲ
Nổ kho vũ khí ở Guinea Xích đạo,
hàng trăm người thương vong
Hãng tin
Sputnik
cho biết ít nhất 17 người chết và hàng
trăm người khác bị thương trong chuỗi vụ nổ liên hoàn
xảy ra ngày 7-3 tại căn cứ quân sự ở TP cảng Bata thuộc
Guinea Xích đạo. Nhiều người hiện vẫn còn mắc kẹt dưới
những đống đổ nát. Bộ Y tế Guinea Xích đạo đã kêu gọi
người dân hiến máu và nhân viên y tế tình nguyện đến
bệnh viện khu vực Bata hỗ trợ cứu nạn.
Tổng thống Teodoro Obiang cho biết nguyên nhân
thảm kịch là do đơn vị quản lý trông coi kho đạn, thuốc
nổ trong căn cứ bất cẩn trong công tác. “Xem xét mức
độ thiệt hại gây ra, tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế và các
nhà hảo tâm trong nước hỗ trợ cho Guinea Xích đạo trong
những thời điểm khó khăn này, diễn ra trong thời điểm
cuộc khủng hoảng kinh tế do giá dầu giảm và đại dịch
COVID-19” - ông Obiang kêu gọi giúp đỡ.
PHẠM KỲ
