16
Họ đã nói
Quốc tế -
ThứHai 15-3-2021
Tin vắn
Ông Suga chuẩn bị sang Mỹ
gặp ông Biden
Hãng tin
Kyodo News
ngày 14-3 dẫn nguồn tin nội bộ cho
biếtThủ tướngNhật SugaYoshihide chuẩnbị thămchính thức
Mỹ và sẽ hội đàm trực tiếp với Tổng thống Mỹ Joe Biden vào
đầu tháng 4. Hai nhà lãnh đạo dự kiến thảo luận việc tăng
cường liênminh song phương và camkết đảmbảo quyền tự
do đi lại ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Hiện Văn phòng
Thủ tướng Nhật chưa đưa ra bình luận chính thức.
Nếu thông tin này là chính xác thì ông Suga sẽ trở thành
nguyên thủ nước ngoài đầu tiên đến thămông Biden. Người
tiền nhiệmcủa ông Suga là ông Shinzo Abe cũng là nhà lãnh
đạođầutiêngặpngườitiềnnhiệmcủaôngBidenlàôngDonald
Trump ngay sau khi ông Trump nhậm chức vào năm 2017.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã bắt đầu
chuyến công du đầu tiên kể từ khi nhậm chức hồi tháng
trước, hãng tin
AFP
cho hay.
Ngày 13-3, ông Austin đã rời bang Hawaii (Mỹ), khởi
động chuyến thăm ba nước Nhật, Hàn Quốc và Ấn Độ
nhằm thúc đẩy “khả năng răn đe đáng tin cậy” chống lại TQ
hay bất kỳ đối thủ nào muốn chống lại Washington.
Người đứng đầu Lầu Năm Góc nói rằng chuyến công
du của ông nhằm giúp Mỹ lấy lại những lợi thế “đã bị xói
mòn” cũng như “duy trì” và “gia tăng” ưu thế trước TQ.
Ở Nhật, ông Austin sẽ cùng với Ngoại trưởng Mỹ Antony
Blinken tham gia cuộc họp theo định dạng “2+2” với bộ
trưởng quốc phòng và ngoại trưởng của nước chủ nhà. Hai
quan chức Mỹ tuyên bố sẽ ưu tiên “lắng nghe, học hỏi và
hiểu rõ quan điểm” của đối tác Nhật.
Tại thủ đô Seuol (Hàn Quốc), ông Austin và ông Blinken
cũng tham gia cuộc họp “2+2” với hai quan chức đồng cấp
của Hàn Quốc. Bốn quan chức sẽ thảo luận về liên minh
Mỹ-Hàn và các vấn đề của Đông Bắc Á nói riêng, của khu
vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương nói chung.
Tại Ấn Độ, ông Austin sẽ hội đàm với người đồng cấp
nước chủ nhà, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath
Singh, trong đó có nội dung hướng tới tăng cường hợp tác
quốc phòng Mỹ-Ấn.
HOÀN ĐỨC
l
NewYork (Mỹ):
Cả hai thượng nghị sĩ đại diện cho
bang NewYork là ông Chuck Schumer và bà Kirsten
Gillibrand cùng lên tiếng kêu gọi Thống đốcAndrew
Cuomo từ chức. Trước đó, ít nhất 14 nghị sĩ của bang
này đã yêu cầu ông Cuomo từ chức sau khi ông này
vướng bê bối quấy rối tình dục.
l
Úc:
Dự kiến 43 cuộc biểu tình sẽ diễn ra trong ngày
15-3 tại nhiều địa phương ở Úc để gia tăng áp lực lên
Thủ tướng Scott Morrison, hãng tin
Reuters
cho hay.
Trong đó, hàng ngàn người biểu tình đã lên kế hoạch tập
trung bên tòa nhà Nghị viện Úc. Nguyên nhân biểu tình
là do sự bất bình tăng cao sau khi Bộ trưởng Tư pháp
Christian Porter bị cáo buộc cưỡng hiếp một phụ nữ.
l
Nga:
Viện Gamaleya - đơn vị phát triển vaccine
ngưa COVID-19 Sputnik V - tuyên bố vaccine Sputnik
Light đã sẵn sàng để đưa vào sử dụng, hãng thông tấn
TASS
đưa tin ngày 14-3. Sputnik Light là liều đầu tiên
của vaccine Sputnik V nhưng được đăng ký cấp phép
độc lập.
HOÀN ĐỨC
“Bộ tứ kim cương” và kế hoạch
đối phó Trung Quốc toàn diện
“Bộ tứ kim cương” thời ông Biden không chỉ muốn đối phó Trung Quốcmà cònmuốn giành được
sự ủng hộ của các nước ở ẤnĐộ Dương -Thái BìnhDương.
VĨ CƯỜNG
N
gày 13-3, Nhà Trắng
đã công bố tuyên bố
chung chính thức của
phiên họp thượng đỉnh đầu
tiên của Tổng thống Mỹ Joe
Biden với ba lãnh đạo khác
của “bộ tứ kim cương” (nhóm
QUAD) là Thủ tướng Nhật
Suga Yoshihide, Thủ tướng
ẤnĐộNarendraModi vàThủ
tướng Úc Scott Morrison.
QUAD chung tay vì
Ấn Độ Dương - Thái
Bình Dương, tập
trung vào Biển Đông
và biển Hoa Đông
Nội dung của tuyên bố
chung chia làm năm phần.
Phần đầu tiên, bốn nước cho
biết đã thống nhất chung tầm
nhìn, sẵn sàng hợp tác vì một
khu vực Ấn Độ Dương - Thái
Bình Dương tự do, rộng mở
và lành mạnh. Tuyên bố nhấn
mạnh điều kiện tiên quyết là
các nước trong khu vực phải
hành động theo các quy tắc
dân chủ chứ không phải “dựa
vào sự cưỡng ép”.
Phần thứ hai, QUAD cam
kết duy trì và xây dựng trật tự
minh bạch dựa trên luật pháp
để bảo vệ an ninh, lợi ích của
các quốc gia hoạt động trong
khu vực cũng như để chống
lại bất kỳ mối đe dọa nào của
hiện nay hay tương lai gần.
Bốn nước tuyên bố “ủng hộ
nhà nước pháp quyền, tự do
hàng hải và hàng không, giải
quyết hòa bình các tranh chấp,
các giá trị dân chủ và toàn vẹn
lãnh thổ”. QUAD cũng ủng
hộ mạnh mẽ việc ASEAN
Về lâu dài, kế hoạch
của QUAD sẽ “giúp
Ấn Độ Dương - Thái
Bình Dương phát
triển đồng đều, có cơ
hội bước ra khỏi cái
bóng của TQ”.
Lãnh đạo bốn nước thành viên nhómQUAD trong phiên thượng đỉnh ngày 12-3. Ảnh: REUTERS
Hội nghị thượng đỉnh này là
đòn đánh mạnh mẽ đầu tiên
của chính quyền Tổng thống
Bidencùngcácđồngminhkhác
chống lại TQ. Đây là bước khởi
đầu tích cực.
TS
VICTOR CHA,
Trung tâm Nghiên cứu chiến lược
và quốc tế Mỹ (CSIS)
phát huy vai trò trung tâm
trong khu vực.
Phần thứ ba, QUAD cam
kết chung tay ứng phó với các
thách thức mang tính toàn cầu
như đại dịch COVID-19, tình
trạng biến đổi khí hậu, chủ
nghĩa khủng bố cùng một số
vấn đề liên quan đến cứu hộ
nhân đạo, ứng phó thiên tai...
Phần thứ tư chủ yếu tập
trung vào các vấn đề ở Biển
Đông và biển Hoa Đông.
Cụ thể, QUAD nêu rõ ưu
tiên giải quyết vấn đề tại hai
khu vực này dựa vào Công
ước Liên Hợp Quốc về Luật
Biển năm 1982 (UNCLOS).
“Bộ tứ kim cương” tuyên bố
sẽ tạo điều kiện để các bên
tranh chấp hợp tác, đối thoại
hướng tới giải pháp chung
bảo vệ trật tự an ninh hàng
hải. Bốn nước cũng nhắc tới
một số vấn đề khác như phi
hạt nhân hóa bán đảo Triều
Tiên, khủng hoảng chính trị ở
Myanmar và hỗ trợ chiến dịch
tiêmvaccine ngưa COVID-19
của các nước trong khu vực.
Phần cuối cùng, tuyên bố
kết lại bằng lời tái khẳng định
rằng thông qua các nội dung
trên, QUAD sẽ hành động
liên tục để đảm bảo Ấn Độ
Dương - Thái Bình Dương tự
do, rộng mở. Lãnh đạo bốn
nước dự kiến tổ chức thêm
một hội nghị thượng đỉnh
nữa vào cuối năm nay.
QUAD đang chuyển
hướng và hành động
kịp thời để đối phó
Trung Quốc
Theokênh tin
ChannelNews
Asia
, kế hoạch hành động mà
QUAD nêu ra trong tuyên bố
chung cho thấy nhóm này đã
thay đổi cách tiếp cận khi đối
đầu với Trung Quốc (TQ).
Thay vì chỉ chú trọng vàomặt
trận an ninh và ý thức hệ như
thời người tiền nhiệmDonald
Trump, QUAD dưới sự lãnh
đạo củaTổng thốngMỹBiden
đang chuyển hướng mở rộng
sang cả lĩnh vực kinh tế, nhân
đạo và quản trị công. Điều
này cho thấy QUAD không
chỉ muốn chống TQ mà còn
muốn giành được sự ủng hộ
của các nước ở Ấn Độ Dương
- Thái Bình Dương.
Mặt khác, TQ đang nỗ lực
“thuphục”cácnướckhácthông
qua các biện pháp hòa bình,
đơn cử là chiến lược “ngoại
giaovaccine”.BắcKinhđãcam
kết cung cấp hàng trăm triệu
liều vaccine ngừa COVID-19
cho các đối tác trên toàn cầu
và con số có thể còn tăng lên.
Không ít nước nhận viện trợ
và nhập khẩu vaccine từ TQ
là các nước đang phát triển
ở Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương. Nếu QUAD không
hành động sớm thì khu vực
này có nguy cơ rơi vào quỹ
đạo của TQ mà Bắc Kinh
không cần tốn một viên đạn
hay một tàu chiến nào.
“Việc cung cấp cho các
nước ở đây những sự hỗ trợ
cần thiết về kinh tế, quản trị
cũng sẽ giúp các nước chịu
ít áp lực phải chọn phe hơn
so với kiểu cạnh tranh trực
diện bằng quân sự như thời
ông Trump. Kế hoạch này về
lâu dài cũng sẽ bền vững hơn
và giúp Ấn Độ Dương - Thái
Bình Dương phát triển đồng
đều, có cơ hội bước ra khỏi
cái bóng của TQ” -
Channel
News Asia
nhận định.
Trong khi đó, tờ
The Wall
Street Journal
cho rằng
QUAD có lẽ khó trở thành
một “NATO của châu Á”
như nhiều ý kiến kỳ vọng mà
sẽ giống như một nhóm cố
vấn giúp các nước ở Ấn Độ
Dương - Thái Bình Dương
đối phó ảnh hưởng từ TQ.
Cách tiếp cận này cũng giúp
QUAD tránh bị Bắc Kinh
chỉ trích về việc đang can
thiệp quá sâu vào Ấn Độ
Dương - Thái Bình Dương
cũng như trấn an một số nước
trong khu vực vốn rất dè dặt
khi nhận hỗ trợ quá nhiều từ
phía ngoài.
Hiện tại vẫn chưa thể đánh
giá liệu việc giữ khoảng cách
như vậy có giúp QUAD ngăn
chặn hiệu quả ảnh hưởng từ
TQ hay không, tuy nhiên
một điều chắc chắn là Bắc
Kinh sẽ phải đối mặt với một
Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương ngày càng gắn kết
hơn và quyết liệt hơn trong
phản đối các động thái gây
bất ổn của nước này.•
Bộ trưởngQuốc
phòngMỹ Lloyd
Austin rời căn cứ hỗn
hợpAndrews ở bang
Maryland hôm13-3
trước khi bay tới bang
Hawaii và sau đó bắt
đầu công duNhật,
HànQuốc và ẤnĐộ.
Ảnh: LẦUNĂMGÓC
Tânbộ trưởngQuốc phòngMỹ bắt đầu chuyến côngdu
đầu tiên
