7
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứTư22-9-2021
ĐỨCMINH
C
hiều 21-9, tiếp tục phiên họp
thứ ba, Ủy ban Thường vụ
Quốc hội (UBTV QH) cho ý
kiến về đề xuất việc giao TAND
Tối cao chủ trì, phối hợp với các
bộ, ngành liên quan xây dựng và
ban hành quy chế tổ chức phiên
tòa trực tuyến.
Hoạt động xét xử bị
ảnh hưởng bởi COVID-19
Trình bày trước UBTV QH, Phó
Chánh án TAND Tối cao Nguyễn
Trí Tuệ cho hay hiện các đạo luật
về tố tụng tư pháp đã có một số quy
định về tố tụng điện tử, tố tụng trực
tuyến, tạo cơ sở bước đầu cho việc
tổ chức phiên tòa trực tuyến.
Cụ thể, Bộ luật Tố tụng hình sự
đã bổ sung nguồn chứng cứ là dữ
liệu điện tử; Bộ luật Tố tụng dân
sự và Luật Tố tụng hành chính đã
cho phép thu thập chứng cứ là dữ
liệu điện tử, thực hiện các thủ tục
tố tụng cấp, tống đạt, thông báo văn
bản tố tụng bằng phương tiện điện
tử, khởi kiện đến tòa án qua cổng
thông tin điện tử.
Các đạo luật này cũng cho phép
tổ chức phiên tòa ngoài trụ sở tòa
án nhưng phải bảo đảm tính trang
nghiêm.
Cũng theo ông Tuệ, thực tiễn thời
gian qua, một số tòa án khi tổ chức
phiên tòa hình sự xét xử vụ án xâm
hại tình dục, vụ án tham nhũng và
một số vụ án khác có nhiều người
tham gia tố tụng đã cho luật sư, bị
hại, người làm chứng… tham gia
phiên tòa tại phòng cách ly hoặc
phòng khác, với sự hỗ trợ của các
thiết bị điện tử…
Đặc biệt, phó chánh ánTANDTối
cao đánh giá tình hình dịch bệnh
COVID-19 hiện diễn biến hết sức
phức tạp. Nhiều tỉnh, thành phải
áp dụng biện pháp cách ly toàn xã
hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng.
Theo đó, hoạt động xét xử của tòa
án cũng bị ảnh hưởng; nhiều vụ án
đến hạn nhưng không thể đưa ra
xét xử theo quy định.
“Điều này đòi hỏi phải sớm có
giải pháp nhằm thực hiện hiệu quả,
đưa các vụ án ra xét xử theo đúng
thời hạn luật định, kịp thời bảo vệ
quyền con người, quyền và lợi ích
hợp pháp, chính đáng của tổ chức,
cá nhân, ổn định trật tự an toàn xã
hội và bảo đảm công tác phòng
chống dịch bệnh an toàn” - ông
Tuệ nhấn mạnh.
Phó chánh án TAND Tối cao
khẳng định tổ chức phiên tòa trực
tuyến là nhu cầu, xu hướng tất yếu
của hoạt động tư pháp. Tổ chức
phiên tòa trực tuyến còn là bước
đi cần thiết cho việc xây dựng tòa
án điện tử, tòa án số, tiến tới xây
dựng tòa án thông minh.
Các phiên tòa trực tuyến
phải được ghi âm,
ghi hình có âm thanh
Cũng theo phó chánh án TAND
Tối cao, phiên tòa trực tuyến là việc
tổ chức phiên tòa để xét xử vụ án
theo trình tự luật định có sử dụng
các thiết bị điện tử, liên kết với
nhau thông qua môi trường mạng.
Điều này cho phép bị cáo, bị
hại, đương sự, người tham gia tố
tụng khác không nhất thiết phải có
mặt tập trung tại một phòng xử án
nhưng vẫn bảo đảm trực tiếp theo
dõi và tham gia mọi diễn biến của
phiên tòa bằng lời nói, hành vi tố
tụng trực diện, liên tục, công khai,
có sự chứng kiến của các chủ thể
và vào cùng một thời điểm.
Phiên tòa trực tuyến tuân thủ trình
tự, thủ tục tố tụng theo quy định của
Bộ luật Tố tụng hình sự, Bộ luật Tố
tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính
và bảo đảmquyền, lợi ích chính đáng
của bị cáo, đương sự, cá nhân, cơ
quan, tổ chức có liên quan.
Ông Tuệ cũng cho hay phạm vi
áp dụng phiên tòa trực tuyến là xét
xử sơ thẩm, phúc thẩm các vụ án
hình sự, hành chính, dân sự. “Trước
mắt là các vụ án không phức tạp về
chứng cứ và nghĩa vụ chứng minh”
- ông Tuệ nói và nhấn mạnh để xét
xử trực tuyến cần có sự đồng thuận
của các chủ thể tham gia.
Phó chánh ánTANDTối cao cũng
thông tin dự kiến các điểm cầu của
phiên tòa trực tuyến gồm điểm cầu
trung tâm và điểm cầu thành phần.
Trong đó, điểm cầu trung tâm được
tổ chức tại trụ sở tòa án hoặc địa
điểm do tòa án lựa chọn. Phòng xử
án tại điểm cầu trung tâm được tổ
chức theo quy định tại Thông tư số
01 năm 2017 của chánh án TAND
Tối cao quy định về phòng xử án và
bảo đảm các yêu cầu về trang thiết
bị công nghệ hỗ trợ tổ chức phiên
tòa trực tuyến. Thành phần tham gia
tại điểm cầu này gồm những người
tiến hành tố tụng và người tham gia
tố tụng khác.
Về điểm cầu thành phần, số lượng
điểm cầu thành phần trong một
phiên tòa trực tuyến trước mắt tối
đa không quá ba điểm cầu. Thành
phần tham gia tại điểm cầu này
gồm bị cáo, người làm chứng, các
bên đương sự và những người tham
Chủ tịch
Quốc hội
VươngĐình
Huệ tại
phiên họp.
Ảnh:
QUỐCHỘI
gia tố tụng khác theo quy định của
pháp luật (nếu không tham gia tại
điểm cầu trung tâm).
“Tất cả phiên tòa trực tuyến phải
được tòa án tổ chức ghi âm, ghi
hình có âm thanh để lưu trữ cùng
hồ sơ vụ án phục vụ công tác giám
đốc thẩm, tái thẩm, thanh tra, kiểm
tra” - ông Tuệ nhấn mạnh.
Ủy ban Thường vụ
Quốc hội đồng tình
về chủ trương
Tại phiên họp, TAND Tối cao
đề xuất UBTV QH xem xét, quyết
định thông qua các đề xuất nói trên
của TAND Tối cao được thể hiện
trong tờ trình.
Đồng thời, giao cho TAND Tối
cao chủ trì, phối hợp với Bộ Công
an, VKSNDTối cao và các cơ quan
liên quan nghiên cứu, xây dựng quy
chế tổ chức phiên tòa trực tuyến.
Trên cơ sở ý kiến tham gia của
các bộ, ngành trung ương, chánh
án TAND Tối cao ban hành quy
chế. Sau một thời gian thích hợp,
TAND Tối cao tổng kết thực tiễn
thi hành và báo cáo UBTV QH có
chủ trương tiếp theo.
Thẩm tra, Thường trực Ủy ban
Tư pháp tán thành chủ trương tổ
chức phiên tòa trực tuyến.
Về thẩm quyền cho phép tổ chức
phiên tòa trực tuyến, Chủ nhiệmỦy
ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết
đa số ý kiến cũng tán thành với đề
xuất của TANDTối cao. Tuy nhiên,
có ý kiến cho rằng để bảo đảm đầy
đủ căn cứ pháp lý, nội dung cho
phép tòa án tổ chức phiên tòa trực
tuyến cần được quy định trong nghị
quyết của QH (tại kỳ họp thứ hai,
tháng 10-2021).
“Chúng tôi xét thấy cái gì có lợi
cho công việc chung, không trái luật
thì làm” - Chánh án TAND Tối cao
Nguyễn Hòa Bình giải trình thêm
sau đó. ÔngBình cũng khẳng định tổ
chức xét xử trực tuyến là việc không
sớm thì muộn sẽ phải làm. “Thế giới
họ làm lâu rồi” - ông Bình nói thêm
và cho rằng đại dịch COVID-19 đã
thúc đẩy việc triển khai tổ chức xét
xử trực tuyến nhanh hơn.
Bàn về chủ trương, ông Bình
thừa nhận đang “vướng” về giải
thích pháp luật. Do vượt quá thẩm
quyền, TANDTối cao phải báo cáo
UBTV QH giải thích “trực tuyến”
hay “trực tiếp”.
Kết luận phiên họp, Chủ tịch QH
Vương Đình Huệ cho rằng việc này
không thuộc phạm vi thẩm quyền
của UBTVQH. “Phương án UBTV
QH giải thích luật chúng ta không
thể làm được, luật quy định “cứng”
rồi, trực tuyến là trực tuyến, trực tiếp
là trực tiếp” - ông Huệ nói.
Chủ tịch QH cho hay UBTVQH
đồng tình chủ trương nói trên của
TAND Tối cao. “Chủ trương là cần
thiết rồi. Làm thế này không trái
quy định của pháp luật nhưng vấn
đề này pháp luật cũng chưa quy
định” - ông Huệ nhấn mạnh và đề
nghị về thủ tục cần làm chặt chẽ.
Cho rằng đây là vấn đề liên quan
đến Hiến pháp, quyền của công dân,
ông Huệ đề nghị báo cáo Bộ Chính
trị cho chủ trương và trình ra QH
cho phép tổ chức xét xử trực tuyến
tại kỳ họp thứ hai.•
Phó Chánh án TAND
Tối cao Nguyễn Trí Tuệ
khẳng định tổ chức phiên
tòa trực tuyến là nhu cầu,
xu hướng tất yếu của hoạt
động tư pháp, là bước
đi cần thiết cho việc xây
dựng tòa án điện tử, tòa
án số, tiến tới xây dựng
tòa án thông minh.
Chửi bới, túm tóc cán bộ công an khi được nhắc đeo khẩu trang
Xin ý kiến Bộ Chính trị việc tổ chức
phiên tòa trực tuyến
Chủ tịchQuốc hội Vương ĐìnhHuệ đề nghị báo cáo Bộ Chính trị cho chủ trương và trình ra Quốc hội
cho phép tổ chức xét xử trực tuyến tại kỳ họp thứ hai.
Ngày 21-9, TAND quận Ba Đình (Hà Nội) xét xử và
tuyên phạt Ninh Văn Đức (36 tuổi, trú quận Long Biên)
12 tháng tù về tội chống người thi hành công vụ.
Theo cáo trạng, tối 28-8, sau khi uống rượu tại nhà
một người bạn, Đức đi xe máy sang ngõ 118 phố Yên
Phụ và dựng xe máy dưới lòng đường. Tổ công tác của
UBND phường Nguyễn Trung Trực (quận Ba Đình) làm
nhiệm vụ trực chốt phòng chống dịch, thấy xe máy để
dưới lòng đường không có người trông coi nên đã đưa
về trụ sở công an phường để giải quyết.
Rạng sáng 29-8, Đức từ nhà người bạn ra về thì
không thấy xe máy của mình đâu. Thấy tổ công tác
trực chốt bên đường, Đức tiến tới và lớn tiếng hỏi mọi
người ai đã thu giữ xe máy.
Nhận thấy Đức có biểu hiện say rượu, không đeo
khẩu trang, cán bộ tổ công tác nhắc nhở bị cáo đeo
khẩu trang, đồng thời cho biết xe máy đã được đưa về
trụ sở Công an phường Nguyễn Trung Trực.
Dù vậy, Đức không những không chấp hành mà còn
lớn tiếng chửi bới, lăng mạ tổ công tác. Sau đó, Đức
tiến đến gần một cán bộ công an và dùng tay phải túm
tóc vị này giật về phía sau.
Trước thái độ hung hãn nêu trên, tổ công tác lập tức
khống chế, áp giải Đức về trụ sở cơ quan công an. Tiến
hành xét nghiệm, cơ quan chức năng xác định Đức
dương tính với ma túy.
PHÚC BÌNH
