16
Quốc tế -
ThứBa26-10-2021
Anh, Mỹ liên tục cảnh báo
về biến thể Delta Plus
Đã có hàng chục nước ghi nhận ca nhiễmbiến thể Delta Plus - vốn được cho là có khả năng lây lan
mạnh hơn 10%-15% so với biến thể Delta.
VĨ CƯỜNG
S
ự bất an biến thể Delta
Plus với tên khoa học là
AY.4.2. mang lại đang
ngày càng lớn. Xuất hiện trên
đài
NBC
ngày 24-10, Giám
đốc Trung tâm Kiểm soát và
phòng chống dịch bệnh Mỹ
(CDC) -TSRochelleWalensky
cho biết CDC đang “rất thận
trọng” quan sát đường đi của
biến thể này. Theo bà, một
lý do để CDC tăng sự chú
ý với biến thể Delta Plus là
vì tốc độ lây lan nhanh của
nó ở Anh.
Phát ngôn từ lãnh đạo CDC
Mỹ được đưa ra chỉ vài ngày
sau khi Cơ quanAn ninh y tế
Anh thông báo thêm biến thể
Delta Plus vào danh sách các
biếnthểcủavirusSARS-CoV-2
cần được theo dõi điều tra.
Delta Plus nguy hiểm
mức nào?
Anh là quốc gia đầu tiên
phát hiện biến thể Delta Plus
và cũng là nước có số ca nhiễm
biến thể này nhiều nhất tính
đến thời điểm này. Sau Anh,
hiện có ít nhất 27 nước khác
như Israel, Mỹ, Canada, Úc,
Nhật, ĐanMạch và Nga cũng
đã phát hiện các ca nhiễm
biến thể Delta Plus.
Theo đài
CNN
, Viện nghiên
cứu Scripps (Mỹ) nhiều tháng
qua đã tiến hành giải mã trình
tự gen của 56 biến thể phụ
của biến thể Delta và phát
hiện ra biến thể Delta Plus
vào khoảng tháng 7.
Đặc điểmcủa biến thểDelta
Plus là mang tất cả đặc điểm
của biến thể Delta cùng các
đột biến mới Y145H, A222V
và K417N trong tế bào gai.
Cả ba đột biến này vốn từng
được tìm thấy trên một số
biến thể của virus SARS-
CoV-2 trước đây nhưng hầu
hết biến thể này chưa từng
lây lan mạnh nên ít được chú
ý. Hiện các chuyên gia vẫn
chưa rõ hai đột biến Y145H
vàA222V ảnh hưởng thế nào
đến khả năng lây nhiễm của
biến thể Delta Plus và cần
phải nghiên cứu thêm. Tuy
nhiên, đột biến K417N khi
xuất hiện trong biến thể Beta
và Gamma lại giúp các biến
thể này kháng được vaccine
một cách đáng kể.
Ngoài ra, tờ
Financial Times
dẫn lời Giám đốc Viện Di
truyền học thuộc ĐH London
(Anh) Francois Balloux cho
rằng biến thể Delta Plus có
thể lây nhiễm nhanh hơn biến
thể Delta khoảng 10%-15%.
Về triệu chứng bệnh, TS
Chandrakant Lahariya thuộc
ĐHGajara Raja (Ấn Độ) cho
biết dựa trên các bằng chứng
hiện có thì triệu chứng khi
nhiễm biến thể Delta Plus
không khác lắm so với nhiễm
biến thểDelta. Các nghiên cứu
sơ bộ cho thấy các bệnh nhân
nhiễm biến thể Delta Plus có
thể có những triệu chứng như
ho khan, sốt, mệt mỏi, đau
mỏi cơ, phát ban, đau họng,
viêmkếtmạc, mất vị giác hoặc
khứu giác, tiêu chảy, đau đầu,
tức ngực khó thở, mất tiếng,
suy giảm thính lực. Sự khác
biệt lâm sàng duy nhất cho
đến nay theo TS Lahariya là
biến thể Delta Plus có thể có
khả năng chống lại liệu pháp
kháng thể đơn dòng.
Delta Plus sẽ vượt
mặt Delta?
Đến thời điểmnày, Tổ chức
Y thế Thế giới (WHO) vẫn
chưa xếp Delta Plus vào danh
sách các biến thể đang được
điều tra hoặc các biến thể
cần đặc biệt quan tâm. Điều
này đồng nghĩa với việc biến
thể này có thể chưa đạt được
những thay đổi di truyền ở
mức nguy hiểm làm gia tăng
đáng kể khả năng lây nhiễm,
khả năng trở nặng của bệnh
nhân, khả năng lẩn tránh
được hệ miễn dịch và nguy
cơ kháng được phác đồ điều
trị. Dĩ nhiên, thực trạng này
có thể thay đổi nếu biến thể
Nhânviêny tếdi chuyểnmột bệnhnhânnhiễmCOVID-19ở thủđôLondon (Anh) hồi tháng1. Ảnh: AFP
Cuối tuần rồi, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ
(TNK) Recept Tayyip Erdogan chỉ đạo Bộ
Ngoại giao trục xuất đại sứ 10 nước - trong
đó có Mỹ, Đức, Pháp… - vì yêu cầu TNK
thả doanh nhân Osman Karvara.
Điều gì thực sự nằm đằng sau diễn biến
này? Đài
NPR
đã có cuộc phỏng vấn nhà
báo TKN Durrie Bouscaren về chủ đề này.
Theo nhà báo Bouscaren, đây là bước
đi bất thường, đặc biệt trong 10 đại sứ
mà ông Erdogan dọa trục xuất thì có bảy
người đại diện các nước đồng minh NATO
và cả một số đối tác thương mại lớn ở châu
Âu. Quy mô này thật sự chưa có tiền lệ
trong cộng đồng ngoại giao thế giới.
Ông Karvara là ai và có liên quan gì đến
ông Erdogan? Doanh nhân Karvara nằm
trong ban lãnh đạo của tổ chức Xã hội mở
chi nhánh tại TNK. Tổ chức này do tỉ phú
người Mỹ George Soros thành lập nhằm hỗ
trợ tài chính cho các nhóm xã hội dân sự
trên khắp thế giới, có chi nhánh tại 37 nước.
Ông Karvara từng bị truy tố tội ủng hộ biểu
tình vào năm 2013 và bị truy tố liên quan
đến vụ đảo chính năm 2016. Ông Karvara
bị giam bốn năm dù chưa bị kết tội.
Tại TKN có một số tù nhân chính trị từng
được các nước lên tiếng đòi thả, như với
trường hợp ông Selahatin Demirtas - đồng
chủ tịch đảng ủng hộ người Kurd. Tuy
nhiên, các sự việc này lại không leo thang
thành một cuộc khủng hoảng ngoại giao
như với trường hợp ông Karvara, dù ông
không phải là chính trị gia.
Vậy tại sao ông Erdogan quyết định
đi bước mạnh? Nhà báo Bouscaren cho
biết theo những gì cô tham vấn từ nhiều
chuyên gia thì đây là nỗ lực nhằm kéo sự
chú ý ra khỏi các vấn đề chính trị nội bộ.
TNK vẫn đang trong cuộc khủng hoảng
tài chính, tiền tệ.
Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo nếu các đại
sứ thật sự bị trục xuất? Theo nhà báo
Bouscaren, khi đó ông Erdogan sẽ thật sự
đối mặt với rủi ro bị xa lánh từ các đồng
minh, trong đó có Mỹ - đối tác quân sự
lớn, Đức - đối tác thương mại hàng đầu,
Hà Lan - nguồn đầu tư nước ngoài quan
trọng. Một khi điều này xảy ra, nền kinh tế
TNK sẽ phải chịu áp lực rất lớn.
ĐĂNG KHOA
Nhà báo Thổ Nhĩ Kỳ nói về chuyện ông Erdogan ra lệnh trục xuất đại sứ 10 nước
Nguy cơ truyền virus từ người
đã tiêm vaccine giảm 63%-73%
Ngày23-10,chuyêntrangkhoahọc
TechnologyNetworks
dẫn kết quả nghiên cứu của nhóm chuyên gia thuộc ĐH
Strathclyde (Anh) cho thấy vaccine của Pfizer/BioNTech
và của AstraZeneca giúp làm giảm lần lượt tới 90% và
91% nguy cơ tử vong ở những người từng xét nghiệm
dương tính với virus SARS-CoV-2 nhưng sau đó vẫn được
tiêm đủ hai liều.
“Với việc Delta hiện là biến thể nguy hiểm nhất ở
nhiều nơi trên thế giới và có nguy cơ khiến người nhiễm
tử vong cao hơn những biến thể khác, thật yên tâm khi
thấy rằng việc tiêmchủng đầy đủmang lại khả năng bảo
vệ khỏi tử vong cao như vậy ngay sau liều thứ hai” - GS
Chris Robertson thuộc ĐH Edinburgh (Anh) nhận xét.
Trong khi đó, tạp chí
New Scientist
dẫn một nghiên
cứu khác do Trung tâm Nghiên cứu dịch tễ và giám sát
các bệnh truyền nhiễm Hà Lan (CESIDN) công bố ngày
14-10 chỉ ra rằng người đã tiêm vaccine ngừa COVID-19
dù vẫn có nguy cơ nhiễm biến thể Delta nhưng giảm
được tới 63% khả năng truyền virus sang người khác,
nhất là sang người chưa tiêm. Đối với biến thể Alpha,
con số này còn ấn tượng hơn - lên tới 73%.
160
là số biến thể của virus SARS-
CoV-2 được ghi nhận trên toàn
cầu tínhđến thời điểmhiện tại,
theomột nghiêncứuđăng trên
cổng thông tin chính thức của
ViệnY tế quốc giaMỹ.Trong số
này, 105 biến thể là dạng hiếm
gặp khi chỉ lây cho khoảng 1%
dân số thế giới. Điều này cho
thấy khả năng sinh ramột biến
thểnguyhiểmnhưDelta từquá
trình đột biến liên tục của virus
SARS-CoV-2 là tương đối thấp.
Tiêu điểm
Vaccine vẫn có hiệu
quả cao với biến thể
Delta cũng như với
các biến thể phụ của
nó, kể cả biến thể
Delta Plus.
6,5%
là mức tăng trưởng dự báo của Quỹ Tiền tệ
Quốc tế (IMF) với nền kinh tế châu Á trong
năm 2021, giảm 1,1% so với mức dự báo
IMF đưa ra hồi tháng 4. Tuy thế, châu Á - Thái
Bình Dương vẫn sẽ là khu vực tăng trưởng
nhanh nhất thế giới, với Trung Quốc tăng
8% năm 2021 và sẽ tăng 5,6% năm 2022, Ấn
Độ tăng 9,5% năm 2021. (Riêng Nhật giảm
mạnh chỉ còn 2,4% năm 2021). Theo IMF, sự
điều chỉnh giảmnày có nhiều nguyên nhân
nhưng chủ yếu vì sự không chắc chắn của
đường đi đại dịch, vì sự gián đoạn chuỗi
cung ứng...
ĐĂNG KHOA
Delta Plus có bước đột phá
bất ngờ và lây lan mạnh trên
toàn cầu.
Hiện các nước này đang
theo dõi chặt chẽ hướng lây
nhiễm của biến thể này. Tại
Israel tuần trước, Thu tương
Naftali Bennett họp khẩn với
giới chức y tế nước này để
thao luân về biện pháp ứng
phó với biến thể Delta Plus,
theo trang tin
The Times of
Israel
. Bộ Y tế Israel sau
đó được yêu cầu tiến hành
điều tra dịch tễ học và theo
dõi tất cả biến thể của virus
SARS-CoV-2, đặc biệt chú
ý các biến thể phụ của Delta
đã xuất hiện tại Israel và giữ
liên lạc thường xuyên với các
nước cũng đã phát hiện biến
thể phụ này.
Trong khi đó ở Nga, trao
đổi với hãng thông tấn
RIA
,
chuyên gia Kamil Khafizov
thuộc Viện Vật lý và Công
nghệNga cảnh báo rằng chính
quyền Moscow cần có biện
pháp kiểm soát nhanh chóng
biến thể Delta Plus trong bối
cảnh ca nhiễmmới ởNga tăng
cao kỷ lục nhiều ngày gần đây.
Chuyên gia này dự đoán rằng
về lâu dài, biến thể Delta Plus
sẽ vượt mặt biến thể Delta.
Tuy nhiên, theo quan điểm
của giới chức y tếAnh, Mỹ và
Úc, vẫn còn quá sớm để nói
rằng các đột biến mới trong
biến thể Delta Plus có thể
giúp biến thể này vượt mặt
biến thể Delta gốc.
Ngày24-10,GiámđốcCDC
Mỹ - TSWalensky nhấnmạnh
rằng vẫn chưa thể xác định
biến thế Delta Plus có khả
năng lây nhiễm mạnh hơn
hay có kháng vaccine không.
Điềuđángmừng làgiới khoa
học hiện vẫn khẳng định rằng
vaccine vẫn có hiệu quả cao
với biến thể Delta cũng như
với các biến thể phụ của nó,
kể cả biến thể Delta Plus.•
