11
Kinh tế -
ThứBảy4-8-2018
Việc thanh toán
“chui” của du
khách TQ gây nhiễu
loạn các hình thức
thanh toán và khiến
một lượng tiền thuế
rất lớn bị thất thoát.
Mua hàng ở Việt Nam nhưng
trả tiền cho... Trung Quốc!
ra khỏi lãnh thổ VN còn xuất
hiện ở nhiều tỉnh, thành khác
trên cả nước. Trong đó nhiều
nhất là ở các địa phương xuất
hiện các tour du lịch 0 đồng
khép kín với các cửa hàng chỉ
bán cho người TQ như Nha
Trang hay Đà Nẵng.
Liên tục biến tướng
Các cơ quan chức năng
đều khẳng định: Theo quy
định hiện hành, các máy POS
muốn hoạt động tại VN phải
được ngành ngân hàng trong
nước chấp thuận và kết nối
với các trung tâm thanh toán
để quản lý dòng tiền. Việc
nhập khẩu máy POS phải có
giấy phép và phải đăng ký sử
dụng thông qua hệ thống ngân
hàng trong nước.
Bên cạnh đó, máy POS hợp
pháp cũng chỉ chấp thuậnmột
số ít thẻ quốc tế tại VN để
kiểm soát dòng tiền ngoại tệ
ra vào, tránh chuyển ngoại tệ
bất hợp pháp ra nước ngoài.
Do đó, bản chất của thanh
toán “chui” là du kháchTQ sử
dụng thẻ ngân hàng do ngân
hàng nước họ phát hành để
quẹt trên thiết bị POS có kết
nối trực tiếp với ngân hàng
thanh toán tại nước ngoài hoặc
sử dụng các ứng dụng thanh
toán trên điện thoại di động
như Alipay, Wechat Pay để
thanh toán bằng QR Code.
Khách TQ chỉ cần quẹt thẻ
ở máy POS hoặc sử dụng các
ứng dụngAliPay,Wechat Pay
để thanh toán tại chỗ. Chủ cửa
hàng chỉ cần có tài khoản tại
TQ là có thể nhận tiền hoặc
chuyển tiền lậu từ VN sang
TQ và ngược lại.
Đáng chúý, chỉ vớimộtmáy
POS được đem bí mật từ TQ
sang có gắn SIM3GVN, việc
thanh toán bằng thẻ tín dụng
có thể thực hiện ở bất cứ nơi
đâu và tiền chuyển thẳng về
TQ… Do đó, với máy POS
hoạt động “chui” sẽ gây ra
rất nhiều hệ lụy.
Tuy vậy, ông Nguyễn Ngọc
Thạch, Giám đốc Chi nhánh
NHNN tại Quảng Ninh, cho
hay các hình thức thanh toán
trốn thuế liên tục biến tướng,
máy POS chỉ làmột hình thức.
“Ban đầu họ chỉ chuyển tiền
vào bình thường, tiếp đó thanh
toán qua điểm chấp nhận thẻ
không dây. Sau đó họ lại tiến
tới mã QR… Việc này gây
nhiễu loạn các hình thức thanh
toán, một lượng tiền thuế rất
lớn bị thất thoát”- ông Thạch
nêu thực tế.
Không biết phải “tăng
cường” như thế nào
Ông Nguyễn Văn Thoại,
Phó Chi cục trưởng Chi cục
QLTT tỉnh Quảng Ninh, cho
hay các cửa hàng thanh toán
bất hợp pháp đa số có người
cảnh giới, rất khó phát hiện,
xử lý được việc thanh toán
trái pháp luật. “Hàng hóa thì
người ta khó cất giấu đi nên
chúng tôi kiểm tra được nhưng
các hình thức thanh toán tinh
vi rất khó phát hiện” - ông
Thoại thừa nhận.
Theo lãnh đạo Vụ Thanh
toánNHNN, VN sẽ gặp nhiều
khó khăn trong việc quản lý
đối với việc sử dụng trái phép
các thiết bị POS, đặc biệt là
thanh toán qua các ứng dụng
cài đặt trên thiết bị điện thoại
di động trái phép. “NHNN
đã tích cực và chủ động phối
hợp với các bộ, ngành, đơn
vị nghiên cứu và đề xuất các
biện pháp xử lý vấn đề thuộc
phạm vi chức năng, nhiệm
vụ của từng ngành. Bên cạnh
đó, NHNN cũng đã chỉ đạo
NHNN chi nhánh các tỉnh,
TP báo cáo UBND các tỉnh,
TP chỉ đạo các đơn vị chức
năng liên quan trên địa bàn
phối hợp để tiến hành thanh
tra, kiểm tra hoạt động của
hệ thống cửa hàng này để
xử lý triệt để vấn đề” - lãnh
đạo Vụ Thanh toán NHNN
cho hay.
Tuy vậy, đại diện QLTTĐà
Nẵng nhìn nhận trong văn bản
chỉ đạo điều hành hiện nay đều
yêu cầu lực lượng QLTT phải
tăng cường kiểm tra, giám
sát nhưng thực tế thì không
rõ sẽ phải tăng cường kiểm
tra, giám sát ra sao. “Thực thi
thì lại không hiệu quả. Đáng
lý việc kiểm tra này phải có
sự tham gia của phía thanh
tra ngân hàng sẽ thuận lợi
hơn” - vị này nêu. •
CHÂNLUẬN-ĐỖHOÀNG
K
hông chỉ đau đầu với
việc quản lý các tour
0 đồng lẫn các điểm
bán hàng chỉ phục vụ khách
Trung Quốc (TQ) mọc lên
ở nhiều nơi…, gần đây các
cơ quan chức năng còn lúng
túng với khách TQ tới Việt
Nam (VN) nhưng sử dụng
POS trái phép, không qua
hệ thống ngân hàng VN để
trốn thuế.
Đem máy từ
Trung Quốc qua
Ông Cao Xuân Luật, Chi
cục trưởng Chi cục Quản lý
thị trường (QLTT) tỉnhQuảng
Ninh, thừa nhận lượng khách
TQ tới Quảng Ninh nhưng
toàn bộ mua sắm của họ lại
khôngqua hệ thốngNgânhàng
Nhà nước (NHNN)Việt Nam.
Bởi các ông chủ của các cửa
hàng này là người TQ và mở
máy thanh toán từ ngân hàng
bên TQ.
“Khách TQ
mua hàng quẹt
thẻ và toàn bộ
tiền hàng mua
ở Quảng Ninh
đều sang TQ,
gây thất thu
kiểm tra thuế,
ngân sách rất
lớn. Việc phát
hiện thất thu, kiểm soát gặp
khó khăn bởi các giao dịch
mua hàng chủ yếu qua online.
Chúng tôi kiến nghị các bộ,
ngành sớm có giải pháp tháo
gỡ” - ông Luật kiến nghị.
Cũng theo ông Luật, mới
đây lực lượng QLTT phối
hợp với Thanh tra NHNN đã
xử phạt hai công ty 900 triệu
đồng. Nhưng khi QLTT phát
hiện được, phải mời cán bộ
của NHNNvì họmới có thẩm
quyền lập văn bản vi phạm
xử lý trong lĩnh vực tiền tệ,
sau đó chuyển lên Thanh tra
NHNN. “Thẩm quyền xử
phạt lĩnh vực tiền tệ thì tỉnh
không có thẩm quyền mà
phải là NHNN. Đây là khó
khăn của chúng tôi” - ông
Luật nêu thực tế.
Trước đó
không lâu,
một điểmbán
hàngtạiTPHạ
Long, Quảng
Ninh bị phát
hiện chuyển
trên 200.000
nhân dân tệ,
tương đương
khoảng 700
triệu đồng, tiền bán hàng
cho khách TQ về TQ qua
hệ thống máy POS. Ba máy
này đều đem từ TQ sang,
không đăng ký thanh toán
qua hệ thống ngân hàng VN.
Cơ quan chức năng xác định
hành vi mua bán thông qua
máy POS của các cửa hàng
này nhằm trốn thuế.
Đáng báo động là không chỉ
ở Quảng Ninh mà tình trạng
sử dụng POS trái phép để bán
hàng bằng tiền nước ngoài, sau
đó chuyển ngoại tệ trái phép
Không lẽ cứđể kháchTrungQuốc quamặt?
(tiếp theo trang1)
Phát biểu tại cuộc họp sơ kết
sáu tháng của ngành quản lý
thị trường (QLTT) ngày 2-8, ông
Cao Xuân Luật, Chi cục trưởng
Chi cục QLTT tỉnhQuảng Ninh, cho biết lượng khách TrungQuốc
(TQ) tới Quảng Ninh nhưng phần lớnmua sắmcủa họ lại không
qua hệ thống ngân hàng Việt Nam (VN). Toàn bộ số tiền thanh toán
mua hàng này đều chảy về TQ.
Sự việc này không phải mới diễn ra mà đã tồn tại suốt thời
gian qua.
Tìm hiểu sâu hơn, phần lớn các giao dịch này được thực hiện
qua các máy thanh toán thẻ POS hoặc các ứng dụng thanh toán
mã QR trên thiết bị di động được thiết lập qua hệ thống thanh
toán từ nước ngoài mang về VN.
Hiện nay pháp luật VN không chấp nhận hình thức thanh toán
như trên và việc giao dịch này được xem là trái phép hay hoạt
động “chui”. Hoạt động thanh toán chui này gây ra nhiều hệ lụy,
vi phạmquy định về quản lý ngoại hối của Nhà nước do đồng tiền
niêm yết, giao dịch và thanh toán đều bằng đồng nhân dân tệ;
thất thoát thu thuế do các giao dịch được hoàn toàn xử lý tại TQ.
Đáng lo ngại hơn là cơ quan quản lý VN không thể có được
dữ liệu về quy mô giao dịch, số lượt hay tần suất giao dịch khiến
nhà chức trách khó kiểm soát được dòng tiền, gây thất thu thuế,
ngân sách nhà nước.
Thế nhưng cơ quan chức năng lại tỏ ra lúng túng, nếu không
muốn nói là bất lực trước vấn nạn này. Điều này thể hiện rất rõ
ở chỗ dù nó diễn ra suốt một thời gian dài nhưng đến nay các cơ
quan chức năng, mà cụ thể là Ngân hàng Nhà nước, vẫn chưa có
giải pháp hiệu quả để kiểm soát, chấn chỉnh.
Ngay tại hội nghị về ngành QLTT vừa diễn ra, đại diện QLTT
Đà Nẵng nói: Trong văn bản chỉ đạo điều hành hiện nay đều yêu
cầu lực lượng QLTT phải “tăng cường kiểm tra, giám sát nhưng
thực tế thì không rõ sẽ phải tăng cường kiểm tra, giám sát ra
sao. Thực thi thì lại không hiệu quả”.
Trong khi ngành du lịch, ngân hàng… thì cho rằng một mình
ngành của họ sẽ không thể quản lý được máy POS trái phép và
các hình thức thanh toán chui khác.
Như vậy, không lẽ cứ để khách TQmặc sức thanh toán “chui”,
mặc sức trốn thuế, mặc sức quamặt cơ quan chức năng? Câu trả
lời dành cho các cơ quan hữu trách nhưng cómột điều phải khẳng
định: Khi đã hoạt động tại VN thì phải tuân thủ pháp luật VN dù đó
là khách của nước nào, không có ngoại lệ!
TRÀ PHƯƠNG
Lực lượng chức năng kiểmtramột cửa hàng sử dụngmáy POS lậu tại QuảngNinh. Ảnh: ĐH
Ghi nhận của PV cho thấy nhiều cửa hàng
tại Đà Nẵng khép kín, chỉ tiếp khách tour
được các xe du lịch chở đến mọc lên nhan
nhản khắp TP, nhất là địa bàn hai quận Sơn
Trà, Ngũ Hành Sơn.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Xuân Bình,
Phó Giám đốc Sở Du lịch TP Đà Nẵng, nhận
định các doanhnghiệpdu lịchđưa kháchđến
các cơ sở dịch vụ khép kín, sử dụng người
nước ngoài hoạt động trái phép, bán hàng
hóa không rõ xuất xứ, kém chất lượng với
giá cao hơn thực tế.
Một trong những vấn đề nhức nhối đặt
ra là việc du khách trong tour 0 đồng thanh
toán qua thẻ ngân hàng nội địa, chuyển tiền
trực tiếp về nước sở tại. Thế nhưng việc quản
lý các giao dịch thanh toán và thu thuế gặp
nhiều khó khăn, hạn chế.
TẤNVIỆT
Xuất hiện nhiều cửa hàng khép kín
Ba chiếcmáy POS trái phép bị thu giữ tại
QuảngNinh. Ảnh: TL
Khách du lịch Trung Quốc thực hiện giao dịch bằng thẻ nội địa của họ tại các máy POS đặt “chui”
trong lãnh thổ Việt Nam.
