9
Cảnh báo sụt lún, sạt lở diện rộng ở ĐBSCL - Bài cuối
Cần gói giải pháp
căn cơ, đừng sạt lở đâu
vá đó
Đa số công trình chống sạt lở được xây dựngmột cách tự phát, xói lở ở đâu
làm công trình ở đó dẫn đến việc chống sạt lở chưa hiệu quả.
NGUYỄNCHÂU
B
àn về các giải pháp chống
sạt lở cho đồng bằng sông
Cửu Long (BĐSCL), các
chuyên gia cho rằng tùy theo
từng vùng có các đặc điểm tự
nhiên khác nhau mà nguyên
nhân gây sụt lún, sạt lở cũng
khác nhau. Từ trước đến nay,
đa số công trình chống sạt lở
được xây dựng một cách tự
phát, tức là xói lở ở đâu thì
cố gắng làm công trình ở đó.
Điều này dẫn đến lãng phí,
chưa thống nhất, đôi khi chống
sạt lở ở vùng này lại gây hại
cho vùng khác.
Kết hợp nhiều
giải pháp
Theo PGS-TS Đinh Công
Sản, Phó Giám đốc Trung tâm
Nghiên cứu chỉnh trị sông và
phòng chống thiên tai, Viện
Khoa học thủy lợi miền Nam,
sạt lở bờ sông, kênh rạch đã và
đang diễn ra rất nghiêm trọng
và trên diện rộng ở ĐBSCL.
Tuy vậy, không thể sử dụng các
biện pháp công trình chống sạt
lở cho tất cả vùng sạt lở nguy
hiểm như hiện nay mà cần phải
kết hợp nhiều giải pháp.
Cụ thể, đối với bờ sông, kênh
rạch cần cảnh báo, dự báo sạt
lở trên hệ thống sông, kênh
rạch. Đặc biệt ở những khu
vực nguy hiểm, từ đó có biện
pháp di dời cơ sở hạ tầng và
dân cư ra khỏi vùng có nguy
cơ cao. Đồng thời, chú trọng
tuyên truyền giáo dục cộng
đồng, duy tu bảo dưỡng công
trình chống sạt lở đã xây dựng.
“Cần nghiên cứu nguyên
nhân gây ra xói lở. Xây dựng
quy hoạch chỉnh trị hệ thống
sông, kênh rạch lớn để đảm
bảo lợi ích của tất cả ngành
kinh tế. Từ đó bố trí dân cư
và cơ sở hạ tầng phù hợp với
quy hoạch chỉnh trị sông, để
khi xây dựng công trình chống
xói lở không ảnh hưởng hay
gây hại cho các ngành và các
vùng lân cận” - ông Sản nói.
Cũng theo ông Sản, tùy theo
quy mô của sông, kênh rạch,
quy mô của vùng sạt lở để áp
dụng các giải pháp công trình,
từ thô sơ đến bán kiên cố và
kiên cố.
Đối với những giải pháp bảo
vệ bờ biển, cần xây dựng và
hoàn thiệnkhungpháp lý, hướng
dẫn sử dụng và phân vùng cho
khu vực ven biển, quản lý tổng
hợp vùng ven biển. Việc thực
hiện các biện pháp bảo vệ bờ
biển cần có không gian và có
quy hoạch hợp lý, bởi hiện nay
không gian dọc theo bờ biển bị
phân chia và đang được quản
lý, sử dụng theo nhiều thành
phần khác nhau.
Ngoài ra, cần phục hồi hoặc
trồng rừng ngập mặn phù hợp
ở các vị trí có
khả năng tái
sinhrừng.Ngăn
cấmsựcanthiệp
của con người
vào rừng ngập
mặn. Bên cạnh
đó, cầnhợp tác,
thương lượng
với các nước
thượng nguồn sông Mekong
để chuyển bùn, cát từ các hồ
chứa thượng nguồn về hạ du…
Các giải pháp chống xói lở,
bảo vệ bờ biển thường được
chia làm hai nhóm: Nhóm
giải pháp công trình cứng và
nhóm giải pháp mềm. “Nhóm
các giải pháp cứng bao gồm:
Kè biển, kè mỏ hàn, đê ngầm
phá sóng, kè mỏ hàn kết hợp
đê ngầm phá sóng. Các giải
phápmềmgồm: Nuôi bãi, trồng
rừng ngập mặn và đụn cát. Tuy
nhiên, các giải pháp cứng đã
được chứng minh là không
hiệu quả nếu chỉ áp dụng đơn
lẻ. Điều đó cũng đúng đối với
các biện pháp phục hồi rừng
ngập mặn và biện pháp mềm
khác” - ông Sản phân tích.
Bảo vệ lòng sông
Theo ông Vũ Ngọc Luyện,
Chủ tịch HĐQT, Tổng giám
đốc Công ty cổ phần Tư vấn
xây dựng thủy lợi thủy điện
Nam Việt, hiện ở ĐBSCL đã
thực hiện nhiều giải pháp chống
sạt lở như đóng cọc, bê tông
tự chèn, chén đá. Tuy nhiên,
cần phải có biện pháp bảo vệ
lòng sông. Lượng phù sa không
được bồi lắng thì sạt lở càng
gia tăng, chính vì thế cần có
biện pháp giữ lại lượng phù sa.
“Nếu chỉ bảo vệ phần sạt lở ở
chỗ này mà không bảo vệ chỗ
khác thì sẽ gây sạt lở ở những
chỗ tiếp giáp và bờ đối diện.
Theo tôi, để mang lại hiệu quả
lâu dài cần có nghiên cứu tổng
thể,sauđómới
đưa giải pháp
bảovệchotổng
thể thì mới đạt
kết quả” - ông
Luyện nói.
Đồng tình,
ThSĐặngHòa
Vĩnh, Trưởng
p h ò n g T à i
nguyên nước, Viện Địa lý tài
nguyên TP.HCM, cho rằng các
giải pháp hiện nay còn rời rạc.
Tuy nhiên, vấn đề sạt lở liên
quan đến cả chuỗi hệ thống,
không phải là từng điểm. Nếu
chống sạt lở ở điểm này thì
điểm khác lại bị phá vì đó là
sự cân bằng năng lượng. Phải
có kế hoạch toàn diện cho toàn
vùng, sau đó xemxét những nơi
trọng điểm mới bắt đầu làm.
Khi làm những nơi trọng điểm
cũng cần đánh giá tác động để
không ảnh hưởng đến những
nơi khác.
Hiện tại, để tránh ảnh hưởng
đến tính mạng, của cải người
dân cần khoanh vùng nguy cơ
trước, chỗ nào xung yếu quá thì
cần khẩn cấp xử lý ngay và có
kế hoạch di dời dân. “Chúng ta
cần khoanh vùng nguy cơ để
đánh giá, xem xét những nơi
nào cần xử lý trước thì làm
ngay. Tiếp đó, phải thực hiện
quy hoạch toàn diện để phòng
tránh” - ông Vĩnh nói.•
Cảnh tan hoang ở khu vực sạt lở sông Cái Côn (HậuGiang). Ảnh: HẢI DƯƠNG
Các giải pháp chống
xói lở, bảo vệ bờ
biển thường được
chia làm hai nhóm:
Nhóm giải pháp công
trình cứng và nhóm
giải pháp mềm.
Sáng 8-4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và lãnh đạo các bộ,
ngành đã làm việc trực tuyến với tỉnh Đồng Nai để bàn các giải
pháp thúc đẩy một số dự án kinh tế - xã hội, đặc biệt là công tác
giải phóng mặt bằng (GPMB) cho dự án sân bay Long Thành.
Chủ trì cuộc họp tại điểm cầu Đồng Nai gồm có Bí thư Tỉnh ủy
Nguyễn Phú Cường, Chủ tịch tỉnh Cao Tiến Dũng.
Theo báo cáo của tỉnh Đồng Nai, về dự án thu hồi đất,
bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành, tỉnh tập
trung ưu tiên GPMB khu vực 1,8 ngàn ha để bàn giao cho
chủ đầu tư trong năm 2020. Hiện tỉnh đã hoàn thành công
tác kiểm đếm đối với 1.028 hộ trong khu vực 1,8 ngàn ha,
đạt 100%. Tỉnh đang thuê đơn vị tư vấn xác định giá đất
cụ thể để bồi thường, dự kiến hoàn thành vào đầu tháng
4-2020, phê duyệt phương án bồi thường và chi trả cho các
hộ dân hoàn thành trong quý II-2020.
Về nguồn vốn thực hiện dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư, hiện nay tổng số vốn mà Chính phủ đã bố
trí cho Đồng Nai là hơn 17.000 tỉ đồng. Đến nay, Đồng Nai
đã giải ngân được gần 1.200 tỉ nguồn vốn theo kế hoạch
đầu tư vốn ngân sách (đạt hơn 10% dự toán được giao).
Đồng Nai khẳng định cam kết nỗ lực giải ngân số vốn này
trong năm 2020.
Nhân dịp này, tỉnh nêu kiến nghị đối với một số vấn đề về
các dự án kết nối giao thông như các dự án cao tốc TP.HCM
- Long Thành - Dầu Giây, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu,
Bến Lức - Long Thành.
Kết luận cuộc làm việc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc
cho rằng Đồng Nai nằm trong khu kinh tế trọng điểm phía
Nam, là tỉnh có quy mô kinh tế lớn, dân số đông, phát triển
đa dạng, là tỉnh có nhiều khu công nghiệp và là một trong
hai tỉnh đầu tiên của cả nước hoàn thành xây dựng nông
thôn mới. Thủ tướng đề nghị Đồng Nai tập trung cho công
tác GPMB dự án sân bay Long Thành, cố gắng giải ngân số
vốn hơn 17.000 tỉ đồng trong năm nay. Các bộ, ngành phải
bắt tay hỗ trợ cho Đồng Nai đẩy nhanh tiến độ thực hiện.
Về kết nối giao thông, Thủ tướng cũng giao Văn phòng
Chính phủ chủ trì cùng Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính, tỉnh
Đồng Nai, đặc biệt là Bộ GTVT xem xét cụ thể từng dự án,
báo cáo Thủ tướng.
VŨ HỘI
Trao đổi với PV, ôngTôQuốc Nam, PhóGiámđốc SởNN&PTNT
tỉnh Cà Mau, cho biết đối với vấn đề sạt lở đê biển, bờ biển,
tỉnh đang thực hiện giải pháp kè mềm tạo bãi để khôi phục đai
rừng phòng hộ.
Kè mềm tạo bãi với ba công nghệ kè là kè phi kim, kè đê trụ
rỗng và kè ly tâm. Cả ba công nghệ này đã được triển khai và
có kết quả bước đầu khả quan. Về nguyên lý, ba loại kè này có
cùng tác dụng là tiêu sóng, tạo bãi để rừng phòng hộ phát triển
làm lá chắn chống sạt lở bờ biển, đê biển. Sở dĩ sử dụng ba loại
kè bởi mỗi loại có những ưu, khuyết điểm riêng.
Theo ông Nam, kè ly tâmđã được ứng dụng trên 10 năm, bảo
vệ hiệu quả gần 30 kmbờ biển, tạo được bãi, phát triển được lá
chắn rừngphònghộ nhưng chi phí và giải pháp thi công cao. Hai
kè mới ứng dụng vào khoảng ba, bốn năm nay là kè phi kim và
kè đê trụ rỗng. Hai loại này là những cấu kiện đúc sẵn, thi công
nhanh, chi phí thấp hơn. Tuy nhiên, cần thêm thời gian để đánh
giá toàn diện công nghệ nào tốt nhất để ứng dụng thống nhất.
Đối với sạt lở bờ sông, ông Nam cho biết tỉnh cũng đã triển
khai nhiều giải pháp nhưng chủ yếu vẫn là làm kè. Tuy nhiên,
do hệ thống bờ sông nhiều nên chỉ thực hiện kè những nơi bị
sạt lở, những tuyến đường huyết mạch. Để triển khai các giải
pháp trên thì Cà Mau gặp khó khăn về kinh phí. “Chỉ với riêng
những điểm sạt lở đang diễn ra hiện nay trên địa bàn tỉnh cần
đến trên dưới 1.000 tỉ đồng. Chúng tôi đã và đang xin trung
ương tìm nguồn hỗ trợ cho Cà Mau” - ông Nam nói.
TRẦNVŨ
Kè mềm tạo bãi khôi phục rừng phòng hộ
Đề nghị Đồng Nai giải ngân 17.000 tỉ cho dự án sân bay Long Thành
