16
Thế giới 24 giờ
Họ đã nói
Quốc tế -
ThứHai 6-7-2020
Trật tự châuÁmới trongmắt
của Bắc Kinh là nơi mà TQ sẽ là
nước đứngđầu lãnhđạo tất cả,
khôngaiđượcphépcaohơnhọ.
Ông
YUN SUN
,
Tổ chức
nghiên cứu quốc tế Stimson Centre (Mỹ)
Thế lưỡng nan của Trung Quốc
khi đối đầu với Ấn Độ
Trung Quốc đánh giá thấp tiềm lực của ẤnĐộ trong cấu trúc an ninh ở châu Á và có thể đánh giá này
sẽ khiến nước này phải trả giá trong cuộc đối đầu lâu dài với Mỹ.
Bắc Kinh có thể
cũng sẽ giữ nguyên
hiện trạng tranh
chấp lãnh thổ với
Ấn Độ như một con
bài kiểm soát New
Delhi bên cạnh
ngầm hỗ trợ cho các
nước như Pakistan,
vốn có hiềm khích
với Ấn Độ, để thay
TQ gây sức ép cho
New Delhi.
VĨCƯỜNG
H
iệncụcdiệnchính trường
quốc tế, nhất là cục diện
châu Á, đang bị thế đối
đầuMỹ - Trung chi phối mạnh
mẽ. Tuy nhiên, tờ
SouthChina
Morning Post
dẫn nhận định
của nhiều chuyên gia cho
rằng vì Bắc Kinh dường như
bị cuốn quá sâu vào nỗ lực
cạnh tranh với Washington
mà đánh giá thấp sự trỗi dậy
của Ấn Độ vốn cũng đang bắt
đầu tỏa nhiệt.
Lịch sử căng thẳng
hai bên
Theo chuyên gia Pang
Zhongying thuộc ĐH Hải
Dương (TQ), Ấn Độ trong
20 năm trở lại đây đã có bước
chuyểnmìnhtoàndiệntừcường
quốcNamÁtầmtrung lênmột
cường quốc có sức ảnh hưởng
toàn khu vực châu Á. Do đó,
xử lý vấn đề Ấn Độ luôn là
mục tiêu giới chức Bắc Kinh
đặt lên hàng đầu khi hoạch
định chính sách cho khu vực.
Mặt khác, Bắc Kinh nhiều
năm qua trên thực tế luôn tìm
cách duy trì mối quan hệ tốt
đẹp với New Delhi, thậm chí
còn muốn nâng cấp quan hệ
này lên tầm chiến lược để có
thêm chỗ dựa ở châu Á - Thái
Bình Dương trong thế cạnh
tranh với Mỹ. Tuy nhiên, nỗ
lực này đến nay không thành
công vì hai lý do chính.
Đầu tiên, hai nước có một
lịch sử phức tạp với nhiều lần
chạm trán và nổ ra xung đột
quân sự về vấn đề tranh chấp
lãnh thổ ở khu vực biên giới
khiến hai nước này không có
niềm tin lẫn nhau. Dù các đời
lãnh đạo Ấn Độ và TQ đã
nhiều lần hội đàm và ký năm
thỏa thuận để kiến tạo nền tảng
giải quyết vấn đề lãnh thổ, các
l
Nga
: Văn phòng Báo chí thuộc Bộ
Ngoại giao Nga ngày 4-7 ra thông cáo nêu
rõ Nga cam kết vẫn duy trì lệnh cấm thử
hạt nhân và thực thi hiệp ước cấm thử vũ
khí hạt nhân toàn diện. Theo thông cáo
này, không giống Mỹ, Nga đã phê chuẩn
hiệp ước này từ 20 năm trước và đến nay
vẫn thực thi hiệp ước một cách đầy đủ.
l
Pháp
: Hãng tin
AFP
ngày 6-7 cho
biết hai cựu nhân viên Tổng cục An ninh
đối ngoại của Pháp (DGSE) đang chuẩn
bị phải hầu tòa trong vài ngày tới với cáo
buộc tiết lộ bí mật quốc gia cho Trung
Quốc. Hai người này, nếu bị kết án, sẽ đối
mặt với án tù lên đến 15 năm. Một quan
chức Pháp cho hay các thông tin về hai
nhân viên này phải được giữ kín vì lo ngại
“ảnh hưởng đến an ninh quốc gia”.
l
Mỹ
: Ít nhất hai người thiệt mạng và
12 người khác bị thương trong vụ xả súng
tại một hộp đêm ở TP Greenville, bang
South Carolina hôm 5-7
(ảnh),
đài
CNN
đưa tin.
Hiện
chưa rõ
liệu nghi
phạm đã
bị khống
chế hay
chưa. Danh tính và tình trạng của các nạn
nhân cũng chưa được tiết lộ. Cảnh sát đã
có mặt tại hiện trường và đang tích cực
điều tra nguyên nhân vụ việc.
PHẠM KỲ
18
người thiệt mạng và 14 người khác mất tích
trong một trận lũ lụt xảy ra ở các tỉnh khu vực
tây nam Nhật Bản, hãng tin
Kyodo News
ngày
5-7 dẫnnguồnquan chức địa phương xác nhận.
Cơ quan khí tượng Nhật Bản kêu gọi cư dân địa
phương cảnh giác vì mưa lớn dự kiến sẽ kéo dài
đến ngày 7-7. 10.000 binh sĩ Nhật Bản đã được
huy động tham gia cứu trợ.
PHẠM KỲ
Binh sĩ ẤnĐộ canh gác ở biên giới vùng Ladakh đang tranh chấp với TrungQuốc
(ảnh chụp vào tháng 12-2019). Ảnh: AFP
Ấn Độ tố Trung Quốc, Pakistan
phối hợp gây căng thẳng biên giới
Hãng tin
India Today
mới đây dẫn các nguồn tin thuộc Bộ
Quốc phòngẤnĐộ khẳngđịnhPakistandi chuyểngần 20.000
binh sĩ tới hai vùng Gilgit-Baltistan và Kashmir, giáp biên giới
Ấn Độ, để phối hợp triển khai với lực lượng TQ. Theo hãng
tin này, Pakistan đang chờ thời cơ để mở cuộc tấn công hai
mặt trận vào Ấn Độ.
India Today
cũng tuyên bố rằng tình báo quân sự Pakistan
(ISI) và quân đội đã bắt đầu “triển khai những kẻ khủng bố
cứng đầu”, thậm chí lên kế hoạch các chiến dịch chống lại
binh sĩ Ấn Độ. Ngoài ra, Pakistan cũng có thể tổ chức phá
hoại nội bộ với gần 100 chiến binh được Pakistan hậu thuẫn
bên trong lãnh thổ liên bang Jammu và Kashmir.
India Today
cho hay quan chức quân đội, tình báo Ấn Độ
đang họp liên tục để thảo luận về các mối đe dọa nói trên.
đợt đụng độ giữa binh lính hai
nước vẫndiễn ra thườngxuyên
với mức độ bạo lực tăng dần.
Vào tháng 8-2017, quan hệ
Ấn - Trung từng bị đặt lên bàn
cân trong sự kiện quân đội
hai nước đối đầu 73 ngày ở
khu vực cao nguyên Doklam
đang tranh chấp do TQmuốn
xây dựng cơ sở hạ tầng ở đây.
Thời điểm đó, khả năng
nổ ra chiến tranh dường như
không thể tránh khỏi khi cả
New Delhi và Bắc Kinh đều
không có dấu hiệu nhượng bộ,
điều một lực lượng lớn binh
sĩ cùng khí tài quân sự nhằm
gây sức ép buộc bên còn lại
rút quân trước. Rất may mắn
là sau đó đại diện ngoại giao
Ấn - Trung đã đạt được đồng
thuận và hai bên giải tán lực
lượng quân sự trong hòa bình.
Đến tháng 6-2020, quan hệ
hai nước lại tiếp tục rơi vào
căng thẳng sau khi binh sĩ Ấn
Độ, TQ ẩu đả nhau ở biên giới
vùng Ladakh cũng đang tranh
chấp khiến hàng chục người
mỗi bên thiệt mạng. Hiện tiến
trình hòa giải vẫn đang diễn
ra nhưng quân đội hai nước
đã bắt đầu điều lực lượng ra
khỏi Ladakh, tương tự vụ ở
Doklam.
South China Morning Post
hồi tháng 6 dẫn nhiều nguồn
tin nội bộ tuyên bố Bắc Kinh
trước thời điểm ẩu đả đã tăng
thêmquân ở biên giới. Binh sĩ
nước này khi giao chiến cũng
mang theo nhiều vũ khí cận
chiến trong khi lính Ấn Độ bị
đánh bất ngờ, chỉ dùng gạch
đá xung quanh.
Tính toán của
Trung Quốc
Theo học giảYun Sun thuộc
tổ chức nghiên cứu quốc tế
Stimson Centre (Mỹ), hai sự
kiện nói trên cho thấy TQ chỉ
xemẤnĐộ làmột cường quốc
hạng hai dù biết rõ nước này
là một cường quốc đang trỗi
dậy. Điều này cũng dẫn đến
nguyên nhân thứ hai khiến
nỗ lực nâng tầm quan hệ
với New Delhi của Bắc kinh
không thành công, đó là Bắc
Kinh đánh giá Ấn Độ không
ngang hàng với mình nên sẽ
không gây đe dọa tham vọng
của nước này bằng Mỹ, ông
Yun nhận xét.
Do đó, TQ, dù vẫn ưu tiên
xây dựng quan hệ với Ấn Độ,
sẽ sẵn sàng hy sinh mối quan
hệ này nếu nó gây bất lợi cho
Mỹ. Ngoài ra, BắcKinh có thể
cũng sẽ giữ nguyên hiện trạng
tranh chấp lãnh thổ với ẤnĐộ
nhưmột conbài kiểmsoátNew
Delhi bên cạnh ngầm hỗ trợ
cho các nước như Pakistan,
vốn có hiềm khích với Ấn
Độ, để thay TQ gây sức ép
cho New Delhi.
Có thể là tính toán
sai lầm
Dù vậy, chuyên giaYun Sun
đánh giá chiến lược nói trên
của Bắc Kinh chỉ đạt được
mục tiêu trong ngắn hạn là cản
trở tạm thời con đường phát
triển củaẤnĐộmà không tính
đến thiệt hại dài hạn là sẽ đẩy
New Delhi về phía Mỹ và hệ
thống đồng minh, đối tác của
Washington. Đơn cử, hải quân
Ấn Độ và lực lượng phòng
vệ biển Nhật Bản hồi tuần
trước đã tiến hành cuộc tập
trận chung ở Ấn Độ Dương.
Phó Giám đốc Trung tâm
nghiên cứu Nam Á của ĐH
Phúc Đán (TQ) Lin Minwang
nhận xét mối quan hệ của Ấn
Độ và Mỹ đang dần phát triển
thànhmộtmối liênminh.Trong
nhữngnămgầnđây,NewDelhi
đã ký kết một số thỏa thuận có
ý nghĩa quân sự quan trọng với
Washington.
Nhữngthỏathuậnnàybaogồm
bản ghi nhớ trao đổi hậu cần để
cho phép hai nước sử dụng căn
cứ mặt đất, không quân và hải
quâncủanhauchoviệcsửachữa
vàtiếptế;thỏathuậntraođổibảo
mật và truyền thông nhằm mở
đường cho việc mua bán các
thiết bị quân sự của Mỹ; thỏa
thuận bảo mật thông tin quân
sự chung giúp hai bên chia sẻ
các thông tin mật.
Đồngquanđiểm, chuyêngia
quân sự người TQ Li Jie cũng
cho rằng việc hải quân Ấn Độ
tham gia tập trận với Nhật Bản
làmột trong nhiều nỗ lực nhằm
kiềm chế tham vọng của Bắc
Kinh tại Biển Đông và Ấn Độ
Dương.“HảiquânẤnĐộkhông
thểcạnhtranhđơnlẻvớihảiquân
TQ.ViệcliênminhvớiNhậtBản
hoặcMỹ sẽ giúpNewDelhi có
nhiều lợi thế hơn” - chuyên gia
Li Jie nhận định.•
