9
HOÀNGHOA
L
à người từng đưa ra nhiều
câu hỏi hóc búa liên quan
tới đánh giá tác động môi
trường (ĐTM) của dự án khu
đô thị (KĐT) Cần Giờ, GS-TS
- Nhà giáo nhân dân Võ Tòng
Xuân đã có những chia sẻ thẳng
thắn xung quanh dự án lớn vừa
đượcThủ tướngChính phủ phê
duyệt chủ trương đầu tư này.
Không lấy cát từ
ĐBSCL như lo ngại
ban đầu
. Phóng viên:
Giáo sư làmột
trongnhữngchuyêngiađầu tiên
lên tiếng về những điều chưa
rõ liên quan tới các giải pháp
môi trường củadựánKĐTCần
Giờ. Tuy nhiên, được biết sau
đó giáo sư đã thẳng thắn đính
chính lại một số nhận xét trước
đó của mình. Thực hư việc này
như thế nào, thưa giáo sư?
+GS
VõTòng Xuân
: Đúng
là có chuyện đó. Tôi ủng hộ
xu hướng
tiến biển
đểmởrộng
tài nguyên
nhưthếgiới
cũng đang
làmnhưng
nhất thiết
không được để ảnh hưởng tới
môi trường. Đó là lý do tôi lên
tiếng ngay từ khi dự án KĐT
Cần Giờ còn đang trong quá
trình thực hiện báo cáo ĐTM.
Đặc biệt, tôi từng rất lo lắng
với thông tin dự án này sẽ lấy
cát từ ĐBSCL để san lấp gần
3.000 ha lấn biển. Điều đó
thực sự sẽ khiến tình trạng của
ĐBSCL tệ hơn.
Trách nhiệm của tôi cũng
như nhiều chuyên gia khác là
phải cảnh báo để cơ quan nhà
nước và cả chủ đầu tư suy xét
Sáng 15-7, UBND TP Đà Nẵng làm việc với Ban quản lý dự
án (QLDA) đường Hồ Chí Minh nhằm tháo gỡ những vướng
mắc cuối cùng trên tuyến cao tốc La Sơn - Túy Loan.
Báo cáo tại buổi làm việc, ông Nguyễn Vũ Quý, Phó giám
đốc Ban QLDA đường Hồ Chí Minh, cho hay đang còn một số
điểm nghẽn về mặt bằng.
Cụ thể, đoạn Km36 - Km66 (xã Hòa Bắc đến nút giao Hòa
Liên, xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang) chưa thể triển khai bảy
đường gom, một đường dân sinh, tám mương dẫn, hai cống
ngang và mương dẫn sau cống. Đoạn này cũng còn 10 hộ dân
xã Hòa Bắc tái lấn chiếm mặt bằng. Trong đó có bảy hộ phản
ứng do chưa được bố trí tái định cư.
Tại nút giao Hòa Liên, hiện có tám hộ dân cản trở thi công
Đoạn tuyến cao tốc La Sơn - Hòa Liên sắp đủ điều kiện thông xe.
Ảnh: TẤNVIỆT
Gỡ “nút thắt” cao tốcLaSơn - TúyLoan
do nhà cửa bị ảnh hưởng bởi rung chấn. “Công tác giải phóng
mặt bằng các vị trí trên vẫn chưa hoàn thành. Đề nghị TP chỉ
đạo các đơn vị liên quan ưu tiên giải tỏa dứt điểm các hộ thuộc
đoạn Km36 - Km66 trong tháng 7-2020” - ông Quý nói.
Ông Quý cũng đề nghị Đà Nẵng cử lực lượng hỗ trợ thi công
đối với các hộ đã nhận tiền nhưng vẫn cản trở.
Theo ông Hồ Kỳ Minh, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng,
các hộ dân trong diện giải tỏa cần được hỗ trợ tiền thuê nhà
trong vòng sáu tháng để chờ tái định cư. Việc này được hai bên
thống nhất. Hai bên cũng thống nhất phương án giải quyết đối
với các hộ có nhà bị ảnh hưởng do rung chấn. Cụ thể là sẽ nhờ
Sở Xây dựng cho đơn vị kiểm định mức độ thiệt hại, khái toán
kinh phí hỗ trợ, từ đó chốt mức hỗ trợ. Khi đã hoàn thành các
phương án hỗ trợ với người dân đúng quy định, huyện Hòa
Vang phải có phương án hỗ trợ thi công đối với các hộ còn cản
trở.
TẤN VIỆT
Bản đồ vị trí khu đô thị lấn biển CầnGiờ TP.HCM.
Dự án sẽ góp phần
xây dựng và củng cố
hệ thống hạ tầng kỹ
thuật ven biển khu
vực Cần Giờ đồng
bộ, chủ động thích
ứng với biến đổi khí
hậu và nước biển
dâng tại khu vực.
GIÁO SƯ VÕ TÒNG XUÂN:
Các giải pháp về môi trường của
dự án KĐT Cần Giờ là khả thi
GS-TS Võ Tòng Xuân cho biết sẽ tiếp tục theo dõi và phản biện nếu dự án này không thực hiện
theo các giải pháp nghiên cứu khoa học đã đưa ra.
thấu đáo. Khi đó, chúng tôi
cũng chưa được tiếp cận các tài
liệu cụ thể. Sau khi được tiếp
cận các nguồn tài liệu chính
thức và nghiên cứu kỹ, tôi cho
rằng các giải pháp, đặc biệt về
môi trường đã được đưa ra rất
chi tiết, thuyết phục với nhiều
nghiên cứu khoa học của các tổ
chức trong và ngoài nước. Bởi
thế, với trách nhiệm của người
làmkhoa học, tôi cần nói lại cho
rõ sau khi tìmhiểu ngọn ngành
thông tin chính thức. Theo quan
điểm của tôi, dự báo, cảnh báo
hay nói lại cho rõ là việc một
người nghiên cứukhoa học phải
làm, hoàn toàn bình thường.
.
Cụ thể, dự án này có lấy cát
ở ĐBSCL để san lấp như giáo
sư từng lo ngại không?
+ Đến thời điểm này, theo
các phương án khả thi chủ
đầu tư (CĐT) đưa ra là không
có chuyện đó. Nghiên cứu về
phương án cân bằng đào đắp,
lấy đất, cát biển hồ trong dự án
và một số nguồn khác như vật
liệu từđàometro, nạovét sông...
với trữ lượng đủ để không lấy
cát từ nơi khác về như báo cáo
của CĐT là hợp lý, có cơ sở
khoa học.
Việc của chúng ta là sẽ giám
sát, kiểm tra việc này thật chặt
chẽ. Tôi tin rằng cơ quan có
thẩm quyền, với sự phối hợp
của cả xã hội, sẽ có đủ phương
tiện để giám sát cam kết này.
.
Với tư cách nhà khoa học
hàng đầu Việt Nam về nông
nghiệp, tâm huyết với cây lúa,
môitrườngvàngườidânĐBSCL,
xin giáo sư cho biết quan điểm
của mình đối với các giải pháp
bảo vệ môi trường mà CĐT đã
thực hiện qua báo cáoĐTMvà
các nghiên cứu liên quan?
+ Trước hết, có thể thấy báo
cáoĐTMcủa dự án được CĐT
thực hiện rất nghiêm túc, đúng
quy định của pháp luật hiện
hành. Bản báo cáo ĐTM mà
Bộ TN&MT phê duyệt có sự
đồng thuận của hội đồng thẩm
định cho thấy đây là một báo
cáo ĐTMđược thực hiện khoa
học, đúng phương pháp.
Bên cạnh báo cáo ĐTM khá
công phu này, như tôi biết, CĐT
đã và đang chủ động thực hiện
những nghiên cứu, đánh giá tác
độngmôi trường ở quymô lớn
để đảmbảo dự án phát triển bền
vững, ví dụ như các báo cáo
chuyên đề đánh giá tác động
thủy thạch động lực (đánh giá
sạt lở, xói mòn, ảnh hưởng đến
vận chuyển trầm tích, đới bờ…
trước và sau khi triển khai dự
án), báo cáo đánh giá tác động
giao thông, báo cáo về đa dạng
sinh học… Với những cái tên
tổ chức nghiên cứu uy tín như
Deltares (Viện Quốc gia độc
lập củaHà Lan - chuyên nghiên
cứu về nước, địa vật lý, hệ sinh
thái và chính sách liên quan áp
dụng cho các châu thổ, bờ biển,
hạ lưu và lưu vực sông, các khu
vực tập trung đông dân cư và
dễ bị tổn thương - PV) thực
hiện báo cáo này thì tôi hoàn
toàn yên tâm.
Và đây cũng chính là việc
thực hiện điều kiện kèm theo
trong phê duyệt ĐTM của Bộ
TN&MT: “Tiếp tục nghiên cứu
trong các giai đoạn tiếp theo
tác động của việc thực hiện dự
án đến Khu dự trữ sinh quyển
rừng ngập mặn Cần Giờ, đến
xói lở, bồi tụ và dòng chảy các
khu vực xung quanh dự án và
có biện pháp giảm thiểu thích
đáng các tác động tiêu cực của
dự án”. Điều này chính đáng vì
dự án được triển khai trong giai
đoạn 11 năm. Theo tôi được cập
nhật thì 15 điều kiện kèm theo
đó nằm trong cấu trúc của phê
duyệt ĐTMmà dự án nào cũng
có kèm theo một số điều kiện
như thế này, không có gì bất
thường, để CĐT đặc biệt lưu ý
khi thực hiện dự án.
Giải pháp đã đúng,
giờ là giám sát
thực hiện
.
Dư luận cũng rất longại đến
sự an nguy của rừng ngậpmặn
Cần Giờ khi xuất hiện một siêu
dự án tại đây? Ở góc độ khoa
học nông nghiệp, giáo sư có thể
phân tích kỹ hơn về vấn đề này?
+ Qua sơ đồ và các tài liệu
chứng minh, tôi thấy dự án
không nằmở vị trí lấp cửa sông
nên không chặn nguồn cung
cấp nước của rừng ngập mặn.
Vị trí của dự án cách lõi khu
dự trữ sinh quyển gần 20 km
nên không ảnh hưởng trực tiếp.
Tôi thấy CĐTvẫn đang triển
khai các nghiên cứu và báo cáo
chi tiết vềnhữngyếu tố liênquan
để có giải pháp phù hợp, đảm
bảo bảo vệ tốt khu vực rừng
ngập mặn Cần Giờ như đánh
giá chất lượngnước, nghiên cứu
ngưỡng chịu ngập và chịumặn
của các loại cây đặc trưng trong
rừng ngậpmặn Cần Giờ…rồi.
Bước đầu có thể thấy họ đang
đi đúng hướng để bảo vệ rừng
ngập mặn khi thực hiện dự án
cũng như quá trình vận hành
sau đó. Tuy nhiên, dự án còn
dài nên chúng ta đều phải có
trách nhiệm giám sát việc này
thật chặt chẽ, không được để
ảnh hưởng đến khu dự trữ sinh
quyển thế giới này.
.
Mở rộng không gian đô thị
theohướnghiệnđại, tiến rabiển
là một sự phát triển tất yếu của
TP.HCM và khu vực. Giáo sư
đánh giá như thế nào về tiềm
năngphát triểncủaCầnGiờkhi
dự án được triển khai?
+ Đúng thế. Như đã nói, tôi
ủng hộ việc tiến biển, đặc biệt
là với tiềmnăng rất lớn củaCần
Giờ như cố Thủ tướngVõVăn
Kiệt từng nhìn nhận. Vị trí cửa
sông - vịnh biển của Cần Giờ
có thể giúp TP.HCMphát triển
mạnhmẽ hơn hiện tại nhiều lần.
Bên cạnh đó, dự án sẽ góp phần
xây dựng và củng cố hệ thống
hạ tầng kỹ thuật ven biển khu
vựcCầnGiờđồng bộ, chủ động
thích ứng với biến đổi khí hậu
và nước biển dâng tại khu vực,
giảmthiểu được ảnh hưởng đến
khu vực đất liền hiện trạng, đảm
bảo tầm nhìn dài hạn.
Quan trọng là thựchiện ra sao,
có nghiêm túc hay không. Tôi
hy vọng với CĐT lớn, có uy tín
và năng lực thực thi tốt, dự án
sẽ được làmđúng như camkết.
Tôi sẽ tiếp tục theo dõi và phản
biện nếu dự án này không thực
hiện theo các giải pháp nghiên
cứu khoa học đã đưa ra.
. Xin cảm ơn ông.•
