11
Kinh tế -
ThứNăm20-8-2020
Giá vàng nổi sóng, lo “bọ vàng”
tái xuất trở lại
PHƯƠNGMINH
B
ằngnhiềugiải pháp,mấy
năm nay Việt Nam đã
gần như thoát được tình
trạng vàng hóa nền kinh tế,
hiểu nôm na là nhà nhà đầu
tư vàng, trữ vàng... Từ đó,
giúp thị trường vàng trong
nước không có những cú sốc
mạnh như trước đây và giúp
nền kinh tế có nguồn vốn
lớn để sản xuất, kinh doanh.
Nhưng trong tình hình giá
vàng tăng nhanh, tăng mạnh
và biến động liên tục như thời
gian gần đây, nếu không có
giải pháp phù hợp, kịp thời thì
tình trạng vàng hóa nền kinh
tế có nguy cơ quay trở lại.
Giảmđượcđầu cơvàng
Chỉ trong vòng nửa đầu
tháng 8 vừa qua, thị trường
đã chứng kiến giá vàng không
chỉ vượt đỉnh của năm 2011
là 1.920 USD/ounce mà còn
vươn đến mốc cao nhất mọi
thời đại khi chạmmức 2.070
USD/ounce. Với việc giá
vàng thế giới tăng mạnh,
giá vàng trong nước đã có
lúc leo lên đến gần 63 triệu
đồng/lượng, mức cao chưa
từng thấy.
TSPhạmNguyễnAnhHuy,
ĐH RMIT Việt Nam, đánh
giá thị trường vàng đã tăng
trưởng rất ấn tượng trong
vòng 30 ngày qua do những
bất ổn của dịch COVID-19
gây ra. Dịch bệnh đã làm tê
liệt các nền kinh tế, hạ giá
dầu và suy yếu đồng USD.
Đồng thời, chính phủ các
nước đã và đang đưa ra các
gói cứu trợ kinh tế khổng lồ
và điều đó dẫn đến việc giảm
tỉ suất sinh lợi của trái phiếu
chính phủ.
“Tất cả nhân tố này đã hỗ
trợ giá vàng đạt đỉnh trong
mọi thời đại vào khoảng
đầu tháng này và tất nhiên
thị trường vàng Việt Nam
không đứng ngoài đợt tăng
giá này. Trong đợt tăng giá
vừa rồi, thị trường vàng trong
nước biến động khá sát sao
với thị trường thế giới. Điều
này cũng tương đối hợp lý
khi nền kinh tế của chúng ta
đang hội nhập với thế giới
nhiều hơn bao giờ hết” - TS
Huy nhận xét.
Điều đáng chú ý là dù giá
vàng tăng đột biến nhưng
thị trường vàng đã không có
những cú sốc mạnh như giai
đoạn 2008-2011, thời điểm
Nhà nước chưa nắm độc
quyền sản xuất vàng miếng.
Lúc đó, mỗi lần giá vàng
biến động mạnh là thị trường
chao đảo. Người dân ùn ùn
đi mua, lướt sóng kiếm lời
khiến lượng tiền chết đứng
trong vàng mà không đi vào
sản xuất để tạo giá trị gia tăng
cho nền kinh tế.
Trước những bất ổn từ thị
trường vàng buộc Nhà nước
đi đến các biện pháp mạnh
nhằm bình ổn và ngăn chặn
quá trình vàng hóa trong nền
kinh tế. Điển hình là đầu năm
2012, Chính phủ đã ban hành
Nghị định 24/2012 về quản lý
kinh doanh vàng, trong đó có
sự thay đổi quan trọng nhất
là Nhà nước độc quyền nhập
khẩu vàng nguyên liệu để sản
xuất vàng miếng.
Trả lời báo chí, TS Nguyễn
Minh Phong đánh giá dù
giá vàng trong nước và thế
giới nhiều biến động nhưng
thị trường vàng trong nước
không xuất hiện tình trạng
đầu cơ, tình trạng vàng hóa
trong nền kinh tế được kiểm
soát tốt. Điều này cho thấy
Nghị định 24 đã chứng minh
tính hiệu quả trên thực tế khi
trạng thái trật tự thị trường
được duy trì, chống được sự
đầu cơ vàng.
NHNN khẳng định
sẽ tiếp tục theo dõi
sát diễn biến giá
vàng trên thị trường
và đủ nguồn lực để
bình ổn thị trường.
Cần hành động nhanh
Các diễn biến của thị trường
cho thấy giá vàng trong nước
chủ yếu đi theo xu hướng thế
giới. Nhưng có những thời
điểm giá vàng trong nước có
độ giãn cách xa với giá thế
giới 2-4 triệu đồng/lượng,
thậm chí gần 5 triệu đồng/
lượng. Chuyên gia vàng Trần
Thanh Hải lý giải yếu tố tâm
lý, cộng với thiếu nguồn cung
cũng như rơi vào thời điểm
tích trữ vàng phục vụ các mùa
lễ hội cuối năm đã khiến giá
vàng trong nước chênh lệch
cao so với giá vàng thế giới.
Ông Trần Thanh Hải cũng
nhìn nhận đúng là nhiều vấn
đề kinh tế vĩ mô lớn đã được
giải quyết khi Nghị định
24/2012 đã chuyển đổi toàn
bộ quan hệ huy động - cho
vay bằng vàng sang quan
hệ mua - bán vàng cũng như
quyết định chấm dứt hoạt
động huy động vàng của các
tổ chức tín dụng. Tuy nhiên,
nhìn chung giá vàng rất khó
dự đoán vì có nhiều yếu tố bất
định như chịu ảnh hưởng từ
những thay đổi địa chính trị
trên thế giới.
“Trong điều kiện hiện nay,
thị trường luôn vận hành
theo nguyên tắc riêng mà
đôi lúc khó song hành với
những định hướng quản lý.
Do đó, Nhà nước cần phải
điều hành một cách nhanh
hơn, có bước đi chuẩn bị
bài bản và các giải pháp
dài hơi hơn để bình ổn thị
trường vàng một cách thiết
thực” - ông Hải nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, một số
chuyên gia kinh tế cho rằng
Nhà nước đã cân nhắc rất kỹ
trong điều hành thị trường
vàng, đó là chấp nhận độ
chênh giá vàng trong nước
và quốc tế. Song nếu mức
lợi cao từ vàng sẽ khiến giới
đầu cơ gom ngoại tệ nhập lậu
vàng và hệ quả là có thể tạo
áp lực lên tỉ giá lẫn giá vàng
trong nước.
Mặt khác, khi giá vàng nội
địa tiếp tục tăng vượt xa mức
giá thế giới sẽ làm giảm giá
đồng nội tệ. Đặc biệt khi tỉ giá
biến độngmạnh sẽ gây sức ép
lớn lên thị trường xuất nhập
khẩu, gây áp lực lạm phát.
Do vậy, cần có nhanh các giải
pháp hạn chế tình trạng vàng
hóa nhằm chuyển hóa nguồn
lực vàng thành tiền phục vụ
phát triển kinh tế - xã hội.•
Tiêu điểm
Tâm lý đám đông
rất nguy hiểm
Theo TS Phạm Nguyễn Anh
Huy, ĐH RMITViệt Nam, tâm lý
đám đông luôn là một vấn đề
nghiêmtrọngởcácnềnkinh tế,
đặcbiệtlàởcácnướcđangphát
triểnnhưViệt Nam. Khi các nhà
đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu
tư nhỏ lẻ thấy thị trường biến
động mạnh, họ thường có xu
hướngđi theođámđông. Điều
này cực kỳ nguy hiểmdohọ chỉ
đầu tư với tâm lý sợ bỏ lỡ trong
khi không cómột vốnhiểubiết
nhất định về thị trường.
RấtnhiềunhàđầutưViệtNam
lướt sóng ở thị trường vàng với
mong muốn làm giàu nhanh
chóng và đây là một phương
án cực kỳ nhiều rủi ro trong
bất kỳ một thị trường nào. Lý
do nằm ở khoảng chênh lệch
giữa giá mua vào và giá bán ra
ở thị trường vàng luôn luôn ở
mức cao trong lúc thị trường
có nhiều biến động.
“Các nhà đầu tư có thể phải
chịu một khoản lỗ lớn ngay
khi vừa thực hiện quyết định
đầu tư. Do đó, các nhà đầu tư
cần xemxét kỹ lưỡng trước khi
quyếtđịnhđầutưvàothịtrường
này” - ông Huy nói.
Khác với trước đây, khi giá vàng tăng thì mọi người thường đổ xô đi mua vàng,
hiện nay giao dịch thị trường không có đột biến. Ảnh: THÙY LINH
Nếu người dân ùn ùn đi mua, lướt sóng kiếm lời sẽ khiến lượng tiền chết đứng trong vàngmà không đi vào
sản xuất để tạo giá trị gia tăng cho nền kinh tế.
Thực tế cho thấy cơn sốt giá vàng khiến nhiều người chuyển
từ kênh khác như chứng khoán, bất động sản, trái phiếu…
sang đầu tư vào vàng. Tâm lý bầy đàn có dấu hiệu tái xuất
hiện. Thậm chí, bọ vàng - một thuật ngữ để chỉ những người
lạc quan với vàng, coi vàng nhưmột khoản đầu tư quan trọng
và một tiêu chuẩn để đo lường sự giàu sang - có dấu hiệu tái
xuất hiện nhiều. Theo các chuyên gia, bọ vàng không có lợi
cho nền kinh tế, bởi nó có thể hút vốn khỏi các ngành mà
tiền được sử dụng hiệu quả hơn.
Trước diễn biến mới của thị trường vàng, trong thông cáo
báo chí phát hành mới đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN)
đánh giá mức tăng của giá vàng miếng SJC trong nước phù
hợp với mức tăng của giá vàng quốc tế. Tuy nhiên, khác với
trước đây, khi giá vàng tăng thì mọi người thường đổ xô đi
mua vàng, hiện nay giao dịch thị trường không có đột biến,
tình hìnhmua, bán vàngmiếng trầm lắng; doanh sốmua, bán
vàng đã giảm khoảng 30% so với cùng thời điểm năm ngoái.
“Trong thời gian tới, giá vàng thế giới có thể còn biến động
khó lường, chủ yếu phụ thuộc vào diễn biến phức tạp của đại
dịch COVID-19 trên toàn cầu, cũng như tình hình địa chính trị
trên thế giới. NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá vàng
trên thị trường, nếu có diễn biến bất thường sẽ có các giải
pháp và đủ nguồn lực để bình ổn thị trường”- NHNN cho biết.
Mới đây, thống đốc NHNN cũng yêu cầu các đơn vị liên
quan theo sát biến động giá vàng thế giới và trong nước để
kịp thời thông tin, khuyến cáo người dân ổn định tâm lý thị
trường, không để ảnh hưởng đến ổn định vĩ mô.
Công ty chứng khoán SSI cũng cho biết thị trường ngoại
hối Việt Nam những năm gần đây ít chịu ảnh hưởng từ biến
động của thị trường vàng. NHNN liên tục mua vào ngoại tệ
cho thấy nguồn cung ngoại tệ đang khá dồi dào, dự báo tỉ
giá sẽ tiếp tục ổn định trong thời gian tới.
Đủ nguồn lực để ổn định thị trường
Gần đây, dù giá vàng tăng nóng nhưng không tạo ra cú sốc cho
thị trường như trước đây. Ảnh: THÙY LINH
