11
Kinh tế -
ThứHai 27-6-2022
Tranh cãi về việc bỏ Quỹ bình ổn
giá xăng dầu
ANHIỀN
B
ộ Tài chính đang lấy
ý kiến góp ý đối với
dự thảo Luật Giá (sửa
đổi), trong đó đưa ra đề xuất
bỏ các quy định về lập và sử
dụng Quỹ bình ổn giá xăng
dầu. Theo Bộ Tài chính, mục
đích của đề xuất này là để giá
xăng dầu được vận động hoàn
toàn theo cơ chế thị trường
và tôn trọng các nguyên tắc
thị trường.
Đề xuất này của Bộ Tài
chính thu hút sự quan tâm
của đông đảo người dân,
đặc biệt trong bối cảnh hiện
nay khi giá xăng dầu tăng ở
mức kỷ lục.
Quỹ bình ổn giống
như “hồ điều hòa”
Theo quy định hiện hành,
Quỹ bình ổn giá xăng dầu
là quỹ tài chính không nằm
trong cân đối ngân sách nhà
nước. Hiểu một cách đơn
giản, tiền đóng góp vào quỹ
là của dân, Nhà nước không
bỏ nguồn lực nào vào quỹ.
Cụ thể, khi giá xăng dầu
ở mức thấp, người mua trả
thêm một khoản nộp vào
quỹ, sau đó dùng tiền này để
bù vào khi giá tăng cao, tức
người dân nộp tiền trước để
bình ổn cho chính mình. Các
công ty xăng dầu chỉ thu hộ
và giữ hộ, còn cơ quan chức
năng sẽ điều tiết quỹ để giữ
giá xăng dầu ổn định, tránh
gây sốc cho người tiêu dùng
và nền kinh tế.
Tuy nhiên, trong trường
hợp cần thiết, liên bộ Công
Thương - Tài chính sẽ điều
chỉnh mức trích lập. Thời
điểm trích lập quỹ phải phù
hợp với biến động của thị
trường và có thông báo bằng
văn bản để các thương nhân
đầu mối xăng dầu thực hiện.
Từ đầu năm đến nay, giá
xăng dầu trong nước đã trải
qua 12 kỳ tăng giá trong tổng
15 kỳ điều hành. Để hỗ trợ cho
người dân và doanh nghiệp
còn gặp nhiều khó khăn do
tác động của dịch COVID-19
và giá xăng dầu tăng cao, liên
bộ Công Thương - Tài chính
đã liên tục sử dụng Quỹ bình
ổn giá xăng dầu với mức chi
100-1.500 đồng/lít tùy loại,
qua đó nhằm bình ổn giá
xăng dầu trong nước. Song
có thời điểm quỹ được điều
hành chưa nhịp nhàng.
Tại cuộc họp báo thường
kỳ quý II vừa diễn ra, Thứ
trưởng Bộ Công Thương Đỗ
Thắng Hải nhìn nhận: Việt
Nam có lạm phát tâm lý nên
khi xăng dầu tăng giá sẽ kéo
theo giá nhiều mặt hàng khác
tăng theo khiến người dân
bị ảnh hưởng. Lúc này, Quỹ
bình ổn giá xăng dầu giống
như “hồ điều hòa, khi no để
dành, khi đói bỏ ra dùng” nên
có giá trị rất nhiều.
“Thời gian qua, giá thế giới
tăngmạnh nhưngở trong nước
tăng thấp hơn. Song quỹ thì
có mức độ, do vậy không thể
lạm dụng quỹ. Bên cạnh đó,
nếu bàn đến vấn đề bỏ quỹ
thì cũng cần biện pháp thay
thế để đảm bảo hạn chế thấp
mức tăng giá tác động đến
người dân và doanh nghiệp.
Nếu bỏ quỹ thì giá xăng dầu
có thể tăng sốc, giật cục. Lúc
đó làm thế nào?” - ông Hải
đặt vấn đề.
Nên bỏ quỹ khi giá
xăng dầu vận hành
theo thị trường
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí
Long cho hay liên quan đến
quỹ bình ổn, lâu nay có hai
luồng ý kiến trái chiều là “giữ
và bỏ”. Hầu hết chuyên gia
đều cho rằng nên bỏ quỹ này
vì theo cơ chế thị trường, do
thị trường tự điều tiết. Hơn
nữa, quỹ này về bản chất là
do người tiêu dùng tự bỏ tiền
ra, trong khi nhiệm vụ bình
ổn đáng lẽ là của Nhà nước.
Ngược lại, cơ quan chức năng
cho rằng vẫn nên giữ quỹ này,
đặc biệt trong bối cảnh Nhà
nước còn định giá và tần suất
điều chỉnh giá tương đối dài,
10-15 ngày.
Đa số các nước chủ
yếu kìm giá xăng
dầu thông qua công
cụ thuế và phí.
Lượng khách quốc tế đến tham quan, mua sắm tại chợ
Bến Thành (TP.HCM) đã gia tăng trở lại sau thời gian
dài trầm lắng. Ông Nguyễn Vĩnh Hà, Đội trưởng đội
nghiệp vụ chợ Bến Thành, cho biết: So với tháng trước,
hiện nay mãi lực tại chợ tăng khoảng 20%. Tính chung
lượng khách đến chợ tham quan, mua sắm đạt khoảng
1.400-1.600 lượt/ngày, trong đó khách quốc tế chiếm
khoảng 60%.
Đặc biệt, thời điểm này chợ Bến Thành đang đón nhiều
đoàn khách nước ngoài, nhiều nhất là khách châu Âu,
Indonesia, Malaysia… đến mua sắm tại chợ. Trong đó
khách từ các thị trường châu Á chủ yếu chọn mua các mặt
hàng như trà, cà phê, giày dép; khách Âu, Mỹ mua đồ lưu
niệm, đồng hồ, mắt kính…
Nhằm tạo điều kiện cho du khách mua sắm, ban
quản lý chợ đã vận động tiểu thương kéo dài thời gian
hoạt động đến 21-22 giờ đêm. Ngoài ra, có gần 180 hộ
kinh doanh tham gia khuyến mãi bằng nhiều hình thức
như giảm giá 5%-30%, bán hàng kèm quà tặng… để
thu hút khách.
“Thời gian tới, ban quản lý chợ sẽ tiếp tục vận động
thương nhân tham gia bán hàng đến 22 giờ; tăng cường
quảng bá, giới thiệu chợ trên các trang mạng xã hội
Zalo, Facebook… Chúng tôi cũng đang tiến hành sửa
chữa, cải tạo hệ thống đèn LED pha trang trí nóc chợ
nhằm tạo thẩm mỹ, điểm tham quan hấp dẫn về đêm” -
ông Hà nói.
Hiện chợ Bến Thành có 926/1.438 hộ đang kinh doanh
gồm các ngành hàng như rau củ quả, vải vóc, mỹ nghệ...
TÚ UYÊN
“Bản thân tôi cho rằng
nếu thời gian điều hành giá
xăng dầu được rút xuống
còn 2-3 ngày/lần thì nên bỏ
quỹ bình ổn. Vì với tần suất
điều hành ngắn như vậy, việc
cân nhắc mức trích quỹ, xả
quỹ bao nhiêu cho phù hợp
cũng rất phức tạp, khó điều
hành. Còn với tần suất điều
hành 10 ngày/lần như hiện
nay thì không nên bỏ quỹ
bình ổn” - ông Long nêu
quan điểm.
Đồng quan điểm, ông Bùi
Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp hội
Xăng dầu Việt Nam (Vinpa),
cũng cho rằng khi giá xăng dầu
được vận hành theo thị trường
thì nên bỏ quỹ bình ổn, song
nếu giá xăng dầu vẫn chưa
được vận hành theo thị trường
thì chưa nên bỏ quỹ bình ổn.
“Thời gian qua, quỹ bình
ổn đã thể hiện khá tốt vai trò
của mình. Nhưng hiện nay đã
đến thời điểm chín muồi để
mặt hàng xăng dầu được vận
hành theo cơ chế thị trường,
tôn trọng các nguyên tắc thị
trường” - ôngBảo nhấnmạnh.
Về những lo lắng khi không
còn quỹ bình ổn thì dư địa
nào để giảm giá xăng dầu,
ông Bảo cho hay: Về cơ bản
ở thị trường nào cũng vậy,
đều có phương thức để làm
dịu bớt áp lực tăng giá xăng
dầu. Có thể can thiệp bằng
các công cụ thuế, phí hoặc
có biện pháp hỗ trợ trực tiếp
cho những đối tượng chịu
ảnh hưởng nặng nề nhất từ
giá xăng dầu tăng cao.
“Một số nước nhưThái Lan
cóquỹdựphòng của nhà nước,
còn đa số các nước chủ yếu
kìm giá xăng dầu thông qua
công cụ thuế và phí là chính.
Như thếmớiminh bạch” - lãnh
đạo Vinpa cho hay.
Ở góc nhìn khác, một công
ty phân phối xăng dầu lớn cho
rằng có thể bỏ quỹ bình ổn
cho xăng nhưng nên tiếp tục
có quỹ bình ổn cho mặt hàng
dầu. Vì dầu là tư liệu sản xuất
của nền kinh tế. Tuy vậy, vấn
đề không chỉ là quỹ bình ổn
mà quan trọng hơn là cần có
cơ chế hợp lý để cả hệ thống
kinh doanh xăng dầu có thể
vận hành tốt, minh bạch và
bình đẳng.•
Tiêu điểm
Bộ Tài chính cho biết số dư
Quỹ bình ổn giá xăng dầu
đến hết quý I-2022 âm gần
170 tỉ đồng.
Khi xăng dầu được vận hành theo thị trường thì nên bỏ quỹ bình ổn, song nếu xăng dầu
vẫn chưa được vận hành theo thị trường thì nên giữ quỹ này.
Dự thảo sửa đổi Luật Giá đã đề xuất xóaQuỹ bình ổn giá xăng dầu, để giá lên xuống theo thị trường.
Ảnh: PHI HÙNG
Bà LêViệt Nga, PhóVụ trưởngVụThị trường
trong nước thuộc Bộ Công Thương, cho hay:
Tính từ đầu nămđến kỳ điều hành ngày 13-6,
giá bình quân mặt hàng xăng dầu thế giới
đã tăng 41,36%-84,35%. Tuy nhiên, giá xăng
dầu trongnước chỉ tăng 24,42%-62,44%. Mức
tăng như trên giúp kiềm chế đà tăng của chỉ
số giá tiêu dùng chỉ với 2,25% sau năm tháng
đầu năm, trong khi các nước lân cậnmức lạm
phát cao hơn nhiều.
Việc điều hành giá hiệu quả như vậy là nhờ
có sự tham gia quan trọng từ các giải pháp
vĩ mô của kinh tế Việt Nam, cũng như có vai
trò của Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
“Về việc sửa Luật Giá, nhiều chuyên gia có
ý kiến đề xuất bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu
nhưng Bộ Công Thương cho rằng cần tiếp
tục nghiên cứu kỹ. Đặc biệt cần tham khảo
ý kiến của các đơn vị thuộc Bộ Tài chính đối
với việc có nên bỏ quỹ này đi không trong
bối cảnh thời gian qua, quỹ đã hỗ trợ hiệu
quả cho việc giá xăng dầu không tăng quá
sốc và tránh những cộng hưởng từ việc tăng
giá” - bà Nga nói.
Bộ Công Thương cân nhắc việc bỏ quỹ bình ổn
ChợBếnThànhhồi sinh, nhộnnhịpkháchquốc tế
Du khách nước ngoài mua sắm, thamquan tại chợ Bến Thành.
Ảnh: TÚUYÊN
