12
Nghệ nhân đẽomặt nạ độc, lạ
ở Kon Tum
LÊKIẾN
S
au nhiều lần hẹn, PV
mới gặp được nghệ
nhân A Yưk (57 tuổi,
ngụ làng Klâu Ngo Zố, xã
Ia Chim, TP Kon Tum, tỉnh
Kon Tum). Ông A Yưk bảo
mấy hôm nay bận chăn bò,
con cháu có việc nên ông
phải đi thay.
Ông A Yưk có đôi tay tài
hoa, tạo tác rất nhiều tượng,
con rối, nhất là những chiếc
mặt nạ người kỳ quái. Số tác
phẩm mà ông tạo ra đến nay
nhiều vô số, ông cũng không
nhớ nổi.
Người thổi hồn cho gỗ
Ông A Yưk kể: “Cách
đây hơn 20 năm, trong một
chuyến đi giao lưu lễ hội ở
huyện Chư Păh (Gia Lai), tôi
thấy có nhiều tượng, mặt nạ
đẹp, rất ưng bụng. Về nhà,
tôi bắt chước làm theo. Việc
làm ra chiếc mặt nạ cần phải
suy nghĩ, khắc họa chân thật
sao cho có hồn”.
Theo ông A Yưk, trước
đây làng hay tổ chức các lễ
hội nhưng không có mặt nạ.
Bà con cảm thấy thiếu cái gì
đó, không vui. Sau này, ông
đưa mặt nạ do mình đẽo cho
người dân hóa trang, các lễ
hội bỗng náo nhiệt, khác lạ
hơn hẳn.
Mặt nạ của ông A Yưk
làm ra đủ kiểu: Mặt cười,
buồn, khổ đau, phấn khởi,
già trẻ, gái trai… đủ cả.
Thường mặt nạ cho phụ
nữ thon gọn, có phủ vải
đen tượng trưng cho tóc và
mặt nạ cho đàn ông có tô
điểm thêm râu, khuôn mặt
to rộng. Điểm đặc biệt dễ
nhận ra trong các sản phẩm
của ông là các khuôn mặt hết
sức kỳ dị, hài hước. Thậm
chí có nhiều cái khiến người
ta nhìn vào đã sởn gai ốc.
“Nếu làm các mặt nạ mịn
màng, sạch đẹp thì nó không
coi là đẹp nữa. Một mặt nạ
đẹp phải có biểu cảm, khuôn
mặt xấu, kỳ dị mới được xem
là đẹp. Như vậy, khi đưa vào
các lễ hội, không khí mới vui
tươi. Đeo mặt nạ kết hợp với
áo khoác bằng rễ cây, lá chuối
khô sẽ khiến người trình diễn
thêm bắt mắt, thu hút” - ông
AYưk nói.
Ông A Yưk chia sẻ: Khi
không có mặt nạ thì người
diễn trong lễ hội vẫn còn tâm
lý ngại. Nhưng khi đeo mặt
nạ vào thì họ hòa mình, nhảy
múa kiểu như họ hóa thân vào
một người khác. Mặt nạ cũng
được xem là kỷ niệm của một
người lúc sống hoặc đã chết.
Đeo mặt nạ trong ngày lễ hội
là một phần không thể thiếu
của người Tây Nguyên.
Khắp nẻo bôn ba
và nỗi lo kế cận
Nói về đồ nghề, ôngAYưk
mỉmcười: “Đồ nghề thật ra có
gì hiếm lạ đâu. Từ đẽo tượng,
làm con rối hay mặt nạ, tôi
đều lấy rìu, rựa, đục, dao là
đủ. Đi các nơi, thấy đồ nghề
người ta hiện đại lắm, với
mình như thế này là đủ rồi”.
Theo ông A Yưk, để tạo
nên chiếc mặt nạ đẹp, phù
hợp, đầu tiên là chất liệu gỗ
nhẹ, không bị nứt nẻ. Ông
hay chọn gỗ “cây dầu xer”.
TS Nguyễn Thị Kim Vân, cựu Giám đốc
Bảo tàng tỉnh Gia Lai, người có nhiều
nghiên cứu về văn hóa Tây Nguyên, chia
sẻ: Việc đeo mặt nạ phổ biến nhất là
trong lễ Pơ thi (lễ bỏ mả). Người mang
mặt nạ thường đại diện cho người ở thế
giới bên kia về đón những thành viên
mới sang thế giới khác.
Hiện nay, trong các lễ hội hay các dịp lễ
ở TP cũng hay dùng mặt nạ nhưng chủ yếu
mang tính trình diễn. Họ chỉ tái hiện một
số phân đoạn hay trong các lễ hội gốc thời
xưa. Việc dùng mặt nạ khiến cho không khí
lễ hội thêm sôi động.
Mặt nạ của ông A
Yưk làm ra đủ kiểu:
Mặt cười, buồn, khổ
đau, phấn khởi, già
trẻ, gái trai… đủ cả.
Thậm chí có nhiều
cái khiến người ta
nhìn vào đã sởn
gai ốc.
Đời sống xã hội -
ThứHai 8-8-2022
Trung bình mỗi ngày ông có
thể làm ra ba cái mặt nạ. Sau
khi thành hình, khâu cuối
cùng là hơ trên lửa cho mặt
nạ cháy sém để tạo hình kỳ
dị, đẹp, bắt mắt.
Ông AYưk khoe ông vừa
được một đoàn nghệ thuật ở
HàNội mời ra thủ đômột tuần
để tạc tượng. Thỉnh thoảng
ông cũng được các tỉnh Tây
Nguyên như Đắk Lắk, Đắk
Nông, Lâm Đồng mời đi tạc
tượng, đẽo mặt nạ, làm con
rối và có thu nhập cũng kha
khá. Bình thường ở nhà nếu
không có người đặt hàng thì
ông tự làm, bán cho du khách,
người có nhu cầu, mỗi cái mặt
nạ giá 90.000 đồng.
ÔngAYưk nói ông có sáu
người con nhưng không ai
chịu học nghề của ông. Thanh
niên trong làng cũng rất lười
học nghề này vì kỳ công nên
ngày càng ít người biết đẽo,
tạc tượng, làmmặt nạ người.
Ông A Byam, t rưởng
làng Klâu Ngo Zố, bày tỏ:
“May làng còn già A Yưk
biết làm mặt nạ, thế hệ trẻ
sau này mới hiểu và biết
đến. Nhờ có những chiếc
mặt nạ này, các lễ hội ở
làng cũng thêm đặc biệt,
linh thiêng hơn”.•
Nghệ nhân A
Yưk sáng tạo
nên nhiều
kiệt tác điêu
khắc sống
động khiến
các lễ hội sôi
động, linh
thiêng hơn.
Họ đã nói
Đề xuất mở lớp học
truyền nghề do ông
A Yưk dạy
ÔngAYưk rất nổi tiếng trong
việc chế tácnhưngđếnnay vẫn
chưa được công nhận là nghệ
nhân. Hầu hết các dịp lễ hội tại
địa phươngđềunhờôngAYưk
tham gia. Địa phương cũng lo
việc này dần mai một nên có
đề xuất PhòngVăn hóamở các
lớp học để truyền nghề.
Bà
UÔNG THỊ TRANG
,
Phó Chủ
tịch UBND xã Ia Chim
Quảng cáo
Tòa án nhân dânThành phố Hồ Chí Minh đã ra
Quyếtđịnhsố204/2022/QĐ-MTTPSngày12/7/2022
mởthủtụcphásảnđốivớiCôngtyCổphầnĐầu
tưvàXâydựngsố8
, địachỉ: Số400/5đườngUng
Văn Khiêm, Phường 25, quận Bình Thạnh, Thành
phố Hồ Chí Minh.
Trong thời hạn ba mươi ngày kể từ ngày cuối
cùng đăng báo, đăng tải thông tin về quyết định
mở thủ tục phá sản này, các chủ nợ phải g
ửi giấy
đòi nợ choDoanh nghiệp quản lý, thanh lý tài
sản là Công ty Hợp danh Quản lý và Thanh lý
tài sản Sen Việt
; địa chỉ: Số 36 đường Đặng Tất,
phường Tân Định, Quận 1, Thành phố Hồ Chí
Minh trừ trường hợp bất khả kháng hoặc có trở
ngại khách quan theo khoản 4 Điều 66 Luật Phá
sản năm 2014.
GiấyđòinợphảithểhiệncụthểtổngsốnợCông
ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng số 8 phải trả, bao
gồm khoản nợ, số nợ đến hạn và khoản tiền lãi
đến hạn nhưng chưa thanh toán; số nợ chưa đến
hạn; số nợ có bảo đảmvà phương thức bảo đảm;
số nợ không có bảo đảmmà doanh nghiệp phải
trả;khoảntiềnbồithườngtheohợpđồng(nếucó).
Kèmtheogiấyđòinợlàtàiliệu,chứngcứchứng
minh về khoản nợ đó. Giấy đòi nợ phải do chủ nợ
hoặc người đại diện hợp pháp của chủ nợ ký tên.
THÔNG BÁO
1.
Thay đổi tên gọi Văn phòng:
VănphòngcôngchứngNguyễnThịBay
thành
Vănphòng công chứngNguyễnĐứcĐiền
;
2.
Thay đổi TrưởngVăn phòng: ông
Nguyễn
ĐứcĐiền
-côngchứngviênhợpdanhlàmTrưởng
Văn phòng
thay bà NguyễnThị Bay
.
-Địachỉvănphòng:393CNguyễnBình,ấp1,xã
PhúXuân,huyệnNhàBè,thànhphốHồChíMinh;
- Giấy đăng ký hoạt động số: 41.02.0059/
TP-ĐKHĐ-CC do Sở Tư Pháp thành phố Hồ Chí
Minh cấp lần đầu ngày 01/11/2016, cấp lại lần
thứ 02 ngày 26/05/2021, cấp lại lần thứ 03 ngày
20/7/2022.
BỐ CÁO THÀNH LẬP
Tên đầy đủ:
CÔNGTY LUẬTTRÁCHNHIỆM
HỮUHẠNOMEGA
Têngiaodịch:
OMEGALAWFIRM
Tênviếttắt:
OMEGA
Tên bằng tiếng nước ngoài:
OMEGALAWFIRMLIMITED
Địa chỉ:
Tầng 5,Tòa nhà văn phòng số 152 Điện Biên
Phủ, P.25, Q. BìnhThạnh,TP.HCM
Lĩnhvựchànhnghề:
Thamgiatốtụngtheoquyđịnh
củaphápluật;Tưvấnphápluật;Đạidiệnngoàitốtụngđể
thựchiệncáccôngviệccó liênquanđếnpháp luật;Thực
hiệncácdịchvụpháplýkháctheoquyđịnhcủaphápluật.
Giámđốc:
HÀTHỊ HỒNGHƯƠNG
Địa chỉ: 1.12 Khu căn hộ Lan Phương, 104 Hồ Văn Tư,
P.TrườngThọ,TP.Thủ Đức,TP.HCM
CCHNLS số 7696/TP/LS-CCHN
GCNĐKHĐ số 41.02.3898/TP/ĐKHĐ do Sở Tư pháp
TP.HCM cấp ngày 15/7/2022.
TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH THÔNG BÁO
Bên cạnh lễ Pơ thi, mặt nạ đượcmang trình diễn trong các lễ hội đường phố. Ảnh: LK
Ông A
Yưk với
sản phẩm
mặt nạ
cười kỳ dị.
Ảnh: LK
Người mang mặt nạ đại diện cho người ở thế giới bên kia
