4
Thời sự -
ThứSáu25-11-2022
PHẠMCƯỜNG
-ĐÀOHÀ
thực hiện
V
ùng Đông Nam bộ có
vai trò, vị trí chiến lược
đặc biệt quan trọng về
chính trị, kinh tế, văn hóa, xã
hội, quốc phòng, an ninh và
đối ngoại của cả nước. Thay
thế cho Nghị quyết (NQ) 53
(năm 2005), NQ 24 của Bộ
Chính trị được ban hành vừa
qua đặt ra những vấn đề cần
chung tay giải quyết nhằm
phát huy tối đa tiềm năng
của vùng đất này.
Pháp Luật TP.HCM
đã có
cuộc trao đổi với TS Trần Du
Lịch, thành viên Hội đồng
tư vấn chính sách tài chính,
tiền tệ quốc gia, xung quanh
NQ này.
Phát huy lợi thế,
tránh chồng chéo
.
Phóng viên
:
Theo ông, để
thực hiện được NQ 24 về việc
phát triển kinh tế - xã hội và
bảo đảm quốc phòng, an ninh
vùng Đông Nam bộ đến năm
2030, tầmnhìn đến năm2045,
đâu là những vướng mắc cần
giải quyết để thực hiện đúng
tinh thần của NQ này?
+ TS
Trần Du Lịch
: Tôi
rất hoan nghênh NQ 24 về
việc phát triển vùng Đông
Nam bộ với tầm nhìn dài hạn
đến năm 2045. NQ 24 mở
ra không gian phát triển khá
rõ nét, mở ra triển vọng lâu
dài của một địa bàn có vị trí
chiến lược, nhiều lợi thế về
địa kinh tế để trở thành động
lực phát triển của cả nước.
Trước đây, vùng kinh tế
trọng điểm phía Nam bao
gồm Đông Nam bộ và Long
trung ương đối với cả khu vực
Đông Nam bộ cũng đóng vai
trò then chốt.
Để giải quyết những điểm
nghẽn đối với việc kết nối cả
vùng, cần đẩy mạnh đầu tư
cho giao thông. Trước hết,
cần nhanh chóng triển khai
các đường vành đai 3, vành
đai 4, các đường cao tốc Biên
Hòa - Vũng Tàu, TP.HCM
- Mộc Bài, TP.HCM - Thủ
Dầu Một - Chơn Thành, hệ
thống đường sắt và nhiều
hạ tầng giao thông khác kết
nối cả vùng. Nếu giải quyết
được điểm nghẽn này thì
liên kết trên mọi lĩnh vực:
Phát triển kinh tế, giải quyết
cung cầu trong thị trường
lao động, giải quyết vấn đề
môi trường...
sách lớn cho cả vùng cùng
phát triển hay không?
+ Có lẽ cần xây dựng mô
hình hội đồng vùng Đông
Nam bộ với cơ chế hiệu quả
hơn. Không nên theo cơ chế
luân phiên kiểu cũ: Mỗi tỉnh,
thành làm đầu mối, làm chủ
tịch hội đồng vùng từng năm,
khó đem lại hiệu quả như
mong muốn. TP.HCM vẫn
cần đóng vai trò đầu mối
phối hợp trong một hội đồng
vùng cố định.
. Theo ông, hội đồng vùng
cần có thành phần ra sao?
Cơ chế vận hành hội đồng
vùng như thế nào để có thể
thúc đẩy sự phát triển chung
của cả vùng?
+ Thứ nhất, chủ tịch hội
đồng vùng, đầu mối nên là
TP.HCM. Thứ hai, để hoạt
động hiệu quả, hội đồng
vùng cần đóng góp xây
dựng chính sách của trung
ương. Những chính sách
của trung ương đối với vùng
cần có tham vấn ý kiến của
hội đồng vùng. Những đầu
tư về hạ tầng hay xử lý vấn
đề môi trường rất cần tiếng
nói của hội đồng vùng. Hội
đồng vùng cũng cần một cơ
quan tham mưu, giúp việc
tập hợp đội ngũ chuyên gia
chất lượng cùng tham gia.
Đồng thời xây dựng trung
tâm thông tin chung để kết
nối vùng, xử lý chính sách.
Phải có người chuẩn bị mới
có người quyết định.
Với cơ chế Đảng lãnh đạo,
đây cần là một tổ chức tập
hợp bí thư các tỉnh, thành với
sự hỗ trợ của các bộ, ngành.
. Xin cám ơn ông.•
Với vai trò hạt nhân, TP.HCMcần phát huy tối đa sức lan tỏa, làmđộng lực phát triển của cả vùngĐôngNambộ. Ảnh: HOÀNGGIANG
Đông Nam bộ cần cơ chế
hội đồng vùng
An, Tiền Giang nhưng NQ
24 chỉ tập trung cho vùng
Đông Nam bộ.
NQ24 trước hết định hướng
lập quy hoạch vùng, phân vai
rất rõ việc bố trí lực lượng sản
xuất ngành nghề trên các địa
phương của cả vùng. Tại đây
sẽ hình thành hành lang công
nghiệp phát triển với nhóm
cảng biển số 4 của quốc gia
gồmnămcảng biển: TP.HCM,
Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu,
BìnhDương và LongAn. Đây
là cửa ngõ quốc tế quan trọng
hàng đầu của cả nước.
NQ24 cũng đã xác định đây
là vùng động lực nhưng thời
gian qua chưa phát triển tương
xứng. Có hai điểm nghẽn lớn
là hạ tầng giao thông và thể
chế vượt trội, đặc biệt là thể
chế liên kết cả vùng, để tạo
động lực phát triển.
NQ24 chỉ ra phương hướng
nhưng cũng chỉ ra những tồn
tại và đề xuất, yêu cầu những
hướng xử lý tương đối rõ nét.
Vấn đề còn lại là triển khai
thế nào với vai trò cụ thể của
từng địa phương trong vùng,
vai trò trong liên kết giữa địa
phương và các bộ, ngành.
Cùng với đó, chính sách của
Mặt khác, cần xây dựng
một số chính sách trọng tâm
phù hợp với vùng để tạo động
lực, đẩymạnhhuyđộng nguồn
lực, huy động đầu tư.
. Việc phát triển Đông Nam
bộ cần có sự liên kết, phối hợp
chặt chẽ giữa các tỉnh, thành
trong vùng nhằm phát huy nội
lực, thế mạnh của từng địa
phương, bù đắp, tương hỗ
cho nhau. Theo quan sát của
ông, cần cải thiện những gì để
có thể đạt được kỳ vọng đó?
+Vấn đề cấp thiết hiện nay
là quy hoạch. Các địa phương
đều lập quy hoạch riêng. Nếu
thiếu phối hợp trong việc lập
quy hoạch thì sẽ dẫn tới thực
trạng chuyện đã rồi, không
phát huy được hết thế mạnh
của các địa phương cũng như
cả vùng. Trong quy hoạch,
cần xử lý đồng bộ việc phát
huy lợi thế, không cạnh tranh,
chồng chéo lên nhau.
Ngoài ra, cần xây dựng cơ
chế phối hợp. Chẳng hạn, giao
TP.HCM làmđầumối để phối
hợp xây dựng các đường vành
đai 3, vành đai 4, đường cao
tốc TP.HCM - Mộc Bài...
Hội đồng cố định,
không luân phiên
. Để đạt được những mục
tiêu chung về việc phát triển
kinh tế - xã hội vùng Đông
Nam bộ, các tỉnh, thành cần
có sự phối hợp chặt chẽ, linh
hoạt. Theo ông, có nên thành
lập một tổ chức như hội đồng
vùng để thực hiện những quyết
.
Phóng viên
:
TP.HCM là đầu tàu kinh tế
của cả nước, đây cũng chính là hạt nhân để
phát triển vùng Đông Nam bộ. Làm sao để
hạt nhân này phát huy tối đa sức lan tỏa
nhằm góp phần thúc đẩy sự phát triển của
cả vùng, đồng thời nhận được sự hỗ trợ từ
các địa phương khác?
+ TS
Trần Du Lịch
: TP.HCM không chỉ là
hạt nhân của vùng Đông Nam bộ về kinh
tế mà còn là hạt nhân của vùng đô thị
TP.HCM. TP cần có thêm cơ chế, chính sách
phù hợp tạo động lực mạnh hơn để huy
động nguồn lực.
Với vai trò đầu tàu, TP cần chủ động
hơn trong việc giải quyết các mối liên kết.
Ở đây có bốn liên kết quan trọng: Thứ
nhất, trong sản xuất, kinh doanh, bố trí
lực lượng sản xuất trên địa bàn các địa
phương. Thứ hai, liên kết phát triển hệ
thống giao thông của cả vùng. Thứ ba,
liên kết đào tạo nguồn nhân lực chung mà
TP.HCM nắm lợi thế có ĐH Quốc gia và lực
lượng khoa học - kỹ thuật rất mạnh. Thứ
tư, liên kết xử lý các vấn đề môi trường
chung của lưu vực sông Đồng Nai và sông
Sài Gòn. Tôi nghĩ TP.HCM cũng cần chủ
động xây dựng một cơ quan tư vấn, tham
mưu, nghiên cứu cho hội đồng vùng. Đó
chính là vai trò đầu tàu dẫn dắt.
Một số cơ chế, chính sách áp dụng cho
TP.HCM phù hợp thì nên nới rộng cho toàn
vùng, như vấn đề huy động nguồn lực; cơ
chế đầu tư; quản lý nhà nước trong lĩnh
vực đầu tư, môi trường... bởi vì Đông Nam
bộ là khu vực đóng góp rất lớn về ngân
sách cho đất nước.
TP.HCM chủ động giải quyết vấn đề quan trọng của cả vùng
Có hai điểm nghẽn
lớn là hạ tầng giao
thông và thể chế
vượt trội, đặc biệt
là thể chế liên kết
cả vùng Đông Nam
bộ, để tạo động lực
phát triển.
32%
GDPcủacảnướclàmứcđóng
gópcủavùngĐôngNambộhiện
nay. Khu vực này cònđónggóp
44,7% tổng thu ngân sách nhà
nước. Thu nhập bình quân đầu
người năm 2020 cao nhất cả
nước. Tỉ lệ đô thị hóa của vùng
đạt 67%.
VùngĐôngNambộcómộtTP
trựcthuộctrungươnglàTP.HCM
và năm tỉnh: Bà Rịa-Vũng Tàu,
BìnhDương, BìnhPhước, Đồng
Nai, Tây Ninh.
Tiêu điểm
Giải quyết các điểmnghẽn, xây dựng cơ chế xứng tầm, phát huy vai trò của TP.HCM
là những giải pháp cho sự phát triển của vùng Đông Nambộ.
TS TrầnDu Lịch.
