16
Quốc tế -
ThứBa 17-1-2023
Nhận diện, đối phó 3 thách thức
kinh tế 2023
Phản ứng của các ngân hàng trung ương, Trung Quốc mở cửa sau dịch, chiến sựNga - Ukraine
sẽ là ba yếu tố thách thức kinh tế thế giới năm2023 và rất cần định hướng đối phó.
CHÍ THANH
S
au một năm 2022 đầy
biến động thì kinh tế thế
giới năm 2023 được dự
báo sẽ còn khó khăn hơn. Tờ
The Conversation
dẫn nhiều
ý kiến quan sát rằng kinh tế
thế giới năm nay có rơi vào
suy thoái hay không sẽ tùy
thuộc nhiều vào các yếu tố
sau: Chính sách của các ngân
hàng trung ương; Trung Quốc
(TQ) mở cửa trở lại sau ba
năm đại dịch; diễn biến xung
đột Nga - Ukraine.
Theo sát chuyện tăng
lãi suất kìm lạm phát
2022 là năm bận rộn của
các ngân hàng trung ương các
trung tâmkinh tế lớn với hàng
loạt đợt tăng lãi suất nhằm
kìm lạm phát. Cục Dự trữ
Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi
suất cơ bản tổng cộng 4,25%,
Ngân hàng Trung ương Anh
(BOE) tăng 3,5%, Ngân hàng
Trung ương châu Âu (ECB)
tăng 2,5%.
Chiến lược này thực sự
đã phát huy hiệu quả, tờ
The
Conversation
dẫn nhận định
củagiới quan sát.Mỹvượt đỉnh
lạm phát vào tháng 7-2022 và
bắt đầu xu hướng giảm. Lạm
phát ởAnh và các nước thuộc
khu vực đồng tiền chung châu
Âu (Eurozone) được đánh giá
có thể đã chạm đỉnh trong
tháng 12-2022 với mức 10%
(so với cùng kỳ năm 2021).
Tuy nhiên, theo kênh tài
chính
CNBC
, việc các ngân
hàng trung ương lớn đồng loạt
tăng lãi suất có thể làm giảm
nhu cầu nhập khẩu, đồng thời
“giáng đòn mạnh” lên các
thị trường tài chính lớn trên
thế giới như Anh, Mỹ, Nhật.
Ngoài ra, xu hướng tăng lãi
suất còn có thể làm trầm trọng
thêm tình hình khó khăn của
các nước đang phát triển. Cụ
thể, lãi suất cao khiến nhiều
công ty và doanh nghiệp e dè
trong việc vay vốn đầu tư và
mở rộng kinh doanh nên dẫn
đến tình trạng cắt giảm đầu
tư, hậu quả cuối cùng là làm
tổn hại đến các ngành sản
xuất và thị trường lao động.
Để khắc phục hậu quả từ
việc hàng loạt ngân hàng trung
ương trên thế giới tăng lãi suất
thì các nước cần hoạch định
tốt chính sách tài khóa, nâng
cao năng lực phân tích và dự
báo diễn biến thị trường tài
chính. Các nước cũng phải
xây dựng những kịch bản dự
trù cho trường hợp các ngân
hàng trung ương lớn trên thế
giới tiếp tục tăng nhanh lãi
suất trong năm 2023, trang
Prospect.org
dẫn lời ông Josh
Bivens, GiámđốcViện Chính
sách kinh tế (Mỹ).
Bên cạnh đó, các nước cần
kiểm soát lộ trình tăng giá các
mặt hàng trên thị trường một
cách hợp lý, đặc biệt là giá
xăng dầu, giá điện, giá dịch
vụ y tế một cách phù hợp,
nhằm giảm thiểu tâm lý lạm
phát và áp lực tài chính cho
người dân.
Trung Quốc mở cửa:
Nắm bắt cơ hội,
thận trọng nguy cơ
Trước thực trạng nền kinh
tế toàn cầu hiện đang đối mặt
với nhiều thách thức lớn thì
việc TQmở cửa trở lại sau ba
năm đại dịch là một bước đi
quan trọng và cần thiết, có tác
dụng rất lớn trong việc chống
lại lạmphát toàn cầu, hãng tin
Bloomberg
nhận định.
Cùng với sự mở cửa của
nền kinh tế số hai thế giới,
các nút thắt liên quan đến
vấn đề chuỗi cung ứng có
thể được tháo gỡ, làm thông
thương một lượng lớn hàng
xuất khẩu giá rẻ và nhập khẩu
lượng hàng hóa bị tắc nghẽn
cho thị trường thế giới.
Ngoài ra, theo hãng tin
Reuters
, với việc TQ mở cửa
trở lại, nhiều nước và khu
vực trên thế giới như Mỹ,
châu Âu và Đông Nam Á có
thể phát huy các thế mạnh
để tăng cường phát triển các
lĩnh vực liên quan đến du lịch
trước nhu cầu của du khách
TQ tăng cao.
Các nước hàng đầu về
xuất khẩu năng lượng trên
thế giới như Iran, Nga, Các
Tiểu vương quốcẢRập thống
nhất (UAE) cũng có thể tận
dụng cơ hội đẩy mạnh xuất
khẩu dầu mỏ sang TQ, khi
nhu cầu năng lượng của Bắc
Kinh nhằmphục vụ các ngành
công nghiệp dự kiến sẽ tăng
cao trong thời gian tới.
Tuy nhiên, theo giới quan
sát, dù sẽ mang lại nhiều khởi
sắc cho kinh tế thế giới, song
việc TQ mở cửa vẫn có thể
đặt ra nhiều thách thức cho
cả TQ và thế giới.
TQ trong vài tháng tới cũng
phải đối mặt với một số áp
lực trong nước, theo tờ
South
ChinaMorningPost
.Tìnhhình
dịch bệnh trong nước phức tạp
có thể gây áp lực lên ngành y
tế, ảnh hưởng tới hoạt động
của các doanh nghiệp nước
này. Bắc Kinh cần đẩy mạnh
công tác phòng, chống dịch
bằng cách tăng cường tiêm
vaccine, nâng cao năng lực
y tế và đẩy mạnh công tác
điều trị.
TP Soledar, tỉnhDonetsk (Ukraine) chìmtrong giao tranh nguy hiểmngay đầu năm2023. Chấmdứt
xung đột Nga - Ukraine là điều cực kỳ quan trọng với kinh tế thế giới nămnay. Ảnh: REUTERS
Thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc và phân bón từ các
cảng ở Biển Đen đã giúp ổn định giá lương thực toàn
cầu, mạng truyền hình TeleSur dẫn phát biểu của bà
Rosemary DiCarlo, Phó Tổng thư ký Liên Hợp Quốc
phụ trách các vấn đề chính trị và xây dựng hòa bình,
tại một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc
về Ukraine. Bà DiCarlo lưu ý rằng Tổ chức Lương
thực và Nông nghiệp báo cáo chỉ số giá lương thực
tiếp tục giảm.
Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen được Nga và Ukraine ký
vào ngày 22-7-2022 tại Istanbul với trung gian là Thổ Nhĩ
Kỳ và Liên Hợp Quốc, tạo điều kiện xuất khẩu ngũ cốc và
phân bón từ Ukraine và Nga để đảm bảo nguồn cung cho
thị trường toàn cầu. Thỏa thuận hết hạn vào ngày 19-11-
2022 và đã được gia hạn thêm 120 ngày.
Hơn 17 triệu tấn thực phẩm đã được vận chuyển theo
thỏa thuận, đã đến hoặc đang trên đường đến khoảng 43
quốc gia, bà DiCarlo cho biết. Khoảng 20% trong tổng số
là dành cho các quốc gia được Ngân hàng Thế giới xếp
vào nhóm các nền kinh tế có thu nhập thấp hoặc thu nhập
trung bình thấp.
THIÊN ÂN
Liên Hợp Quốc: Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen giúp ổn định giá lương thực
Các nước xoay xở ra sao trước
khủng hoảng chi phí sinh hoạt?
Năm 2022 và cho tới nay nhiều nước đã, đang thực
hiện nhiều biện pháp nhằm ngăn chặn khủng hoảng
chi phí sinh hoạt leo thang, theo tờ
The Conversation
.
Mỹ cuối năm2022 công bố Đạo luật giảm lạmphát trị
giá 430 tỉ USD, trong đó bao gồmgiảmgiá thuốc kê đơn
và tín dụng thuế, tạo thêm nhiều việc làm nhằm hỗ trợ
người dân giảm áp lực chi phí sinh hoạt.
Tại châu Âu, nhiều nước như Pháp, Đức vàTây BanNha
giảm giá năng lượng, đưa ra các khoản hỗ trợ phí sinh
hoạt, giảm áp lực giá cả tăng.
Tại châu Á, Nhật tăng lương tối thiểu 3,3%, nỗ lực kiểm
soát không để giá các loại lương thực như lúa mì, gạo
tăng cao. Ấn Độ cũng đang nỗ lực kìm giá các mặt hàng
lương thực như lúa mì, dầu ăn và đường.
Tại châu Phi và Trung Đông, các nước như Nam Phi,
Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất
(UAE) tăng cường chi tiêu cho phúc lợi xã hội.
“Nhưmột hệquả của tăng lãi
suất để chống lạm phát, có vẻ
kinh tế thế giới sẽ đối mặt với
nguy cơ suy thoái trong năm
2023”- ôngKayDaniel Neufeld,
Giám đốc bộ phận dự báo của
Trung tâm Nghiên cứu kinh tế
vàkinhdoanh(CEBR)ởLondon.
Tiêu điểm
Việc TQmở cửa trở
lại làmột bước đi
quan trọng và cần
thiết, có tác dụng rất
lớn trong việc chống
lại lạmphát toàn cầu.
Liên minh châu Âu (EU)
sẽ chịu áp lực cạnh tranh với
TQ trên thị trường nhập khẩu
khí hóa lỏng (LNG). Theo
Reuters
, để giảm thiểu tác
động của áp lực trên, EU cần
chủ động tìm thêm các nguồn
cung từMỹ và các nướcTrung
Đông, đẩy nhanh tiến độ xây
dựng các cảng nhập LNG để
nâng cao khả năng chuyển
hóa LNG từ các tàu ngoài
khơi vào đất liền.
Ngoài ra, trước nhu cầu đi
lại tăng cao của người dânTQ
đến các nước châu Á, châu
Âu, châu Mỹ, để tránh dịch
COVID-19 lây lan, các nước
cần thận trọng và đẩy mạnh
công tác phòng, chống dịch.
Xung đột Nga -
Ukraine: Nỗ lực chấm
dứt sớm
Xung đột Nga - Ukraine sẽ
tiếp tục làmột điểmnhấn quan
trọng đối với nền kinh tế thế
giới trong năm 2023, trang
Business Review
dẫn nhận
định của GS Karen Dynan tại
ĐHHarvard (Mỹ) và là thành
viên cấp cao tại Viện Kinh tế
quốc tế Peterson (Mỹ).
Nga và Ukraine là những
nước đi đầu trong việc xuất
khẩu lương thực, phân bón
và năng lượng. Vậy nên việc
xung đột giữa hai nước tiếp
tục leo thang trong năm 2023
sẽ ảnh hưởng đến nguồn cung
của các lĩnh vực trên trong thị
trườngthếgiới,theoGSDynan.
Trong năm 2022, Nga siết
nguồn cung khí đốt sang châu
Âu, gây khủng hoảng năng
lượng trầm trọng cho châu
Âu nói riêng và thế giới nói
chung. Cuộc khủng hoảng này
đã phần nào đẩy nền kinh tế
thế giới rơi vào tình trạng ảm
đạm hiện tại, đặc biệt là các
ngành sản xuất công nghiệp.
Theo
Reuters
, để đảm bảo
an ninh lương thực và phân
bón cho thị trường thế giới,
Liên Hợp Quốc cần tiếp tục
nỗ lực làm trung gian để thỏa
thuận ngũ cốc giữa Nga và
Ukraine được đảmbảo. Trong
vấn đề an ninh năng lượng,
các nước bị ảnh hưởng trực
tiếp ở châu Âu cần chủ động
tìm nguồn cung thay thế Nga
từ Mỹ và Qatar.
Mộtđiều quantrọngvớikinh
tế thế giới năm nay là chấm
dứt chiến sự Nga - Ukraine.
Để có thể đạt được điều này,
các nước cần nỗ lực hơn nữa
thúc đẩy Nga - Ukraine tiến
tới đối thoại, đàm phán kết
thúc xung đột.•
Nhómđại diện từ Trung tâmĐiều phối chung (JCC) kiểmtra con
tàu đầu tiên chở đầy ngũ cốc rời Ukraine ở lối vào phía tây bắc của
eo biển Bosphorus ở Istanbul (ThổNhĩ Kỳ) vào ngày 3-8-2022.
Ảnh: BỘQUỐC PHÒNGTHỔNHĨ KỲ
