16
Quốc tế -
Thứ Sáu18-8-2023
Tiêu điểm
VĨ CƯỜNG
T
heo hãng tin
Reuters
,
Tổng thống Mỹ Joe
Biden, Tổng thống Hàn
Quốc Yoon Suk Yeol và Thủ
tướng Nhật Fumio Kishida
dự kiến tham dự hội nghị
thượng đỉnh ba bên tại trại
David, bang Maryland, Mỹ
ngày 18-8 (giờ địa phương).
Mỹ được cho là đang kỳ
vọnghai đồngminhmạnhnhất
của Mỹ ở châu Á sẽ gạt bỏ
được những mâu thuẫn trong
quá khứ và hướng tới một liên
minh ba bên thống nhất. Đây
cũng là thượng đỉnh đầu tiên
giữa nguyên thủ ba quốc gia
này kể từ khi ông Biden nhậm
chức hồi năm 2021.
Siết chặt hợp tác
đa lĩnh vực ba bên
Trả lời phỏng vấn truyền
thông về sựkiện, Ngoại trưởng
MỹAntonyBlinkenkhẳngđịnh
Nhật và Hàn Quốc là những
đồng minh cốt lõi của Mỹ
không chỉ ở khu vực Ấn Độ
Dương - Thái BìnhDươngmà
còn trên toàn thế giới. Do đó,
việc thúc đẩy hợp tác ba bên
Mỹ - Nhật - Hàn Quốc có ý
nghĩa quan trọng “không chỉ
với Mỹ, mà còn cho cả khu
vực và thế giới”, theo tờ
The
Wall Street Journal
.
Hội nghị dự kiến sẽ thảo
luận và thống nhất về cách
thức nhằm “tăng cường thể
chế hóa” các khuôn khổ hợp
tác có vai trò quan trọng đối
với hòa bình, ổn định trong
và ngoài khu vực châu Á.
Các nhà lãnh đạo cũng sẽ
thảo luận những vấn đề ưu
tiên khác mà ba nước cùng
quan tâm như an ninh kinh
tế, các công nghệ mới nổi, hỗ
Đại sứNga tại Mỹ Anatoly
Antonov. Ảnh: TASS
Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cho biết Moscow
đang yêu cầu Washington ngừng “săn lùng” công dân Nga
ở các nước thứ ba và xem việc hồi hương tất cả người Nga
bị cầm tù ở Mỹ là ưu tiên của Moscow, hãng thông tấn
TASS
đưa tin ngày 17-8.
“Nga luôn phản đối việc Washington “săn lùng” người
Nga ở các nước thứ ba. Nga yêu cầu chấm dứt hành vi này.
Tuy nhiên, chính quyền Mỹ tiếp tục sống trong một thế giới
của riêng mình, được xây dựng theo các quy tắc của riêng
họ trong khi phớt lờ lợi ích của các nước khác. Chúng tôi
sẽ không bao giờ đồng ý với cách tiếp cận như vậy” -
TASS
dẫn lời ông Antonov viết trên kênh Telegram của Đại sứ
quán Nga.
Ông Antonov nhấn mạnh rằng Nga ủng hộ việc hồi
hương nhanh chóng tất cả công dân Nga bị giam giữ trong
các nhà tù của Mỹ. “Với chúng tôi, đó là ưu tiên tuyệt đối.
Chúng tôi đấu tranh để những người này được trở về quê
hương, gia đình của họ càng sớm càng tốt” - ông Antonov
nhấn mạnh.
“Chúng tôi kêu gọi các chính trị gia và phương tiện
truyền thông đại chúng Mỹ: Hãy để các cơ quan tương
ứng của cả hai nước làm việc một cách bình tĩnh. Hãy
ngừng đùa giỡn với số phận của người dân và để các
chuyên gia tìm kiếm những giải pháp cần thiết” - nhà
ngoại giao Nga nói thêm. Theo ông, vấn đề trao đổi tù
nhân đang được giải quyết thông qua các cơ quan được
giao nhiệm vụ, như đã được tổng thống Nga và Mỹ xác
định vào năm 2021. “Kênh đặc biệt này đã chứng minh
tính hiệu quả của nó, giúp đưa Viktor Bout và Konstantin
Yaroshenko về nước” - ông Antonov cho biết.
Bout, công dân Nga có biệt danh “lái buôn tử thần” bị
bắt giữ ở Thái Lan hồi năm 2008 và dẫn độ về Mỹ vào
năm 2010 để lãnh mức án 25 năm tù vì tội buôn bán vũ
khí, đã được trả tự do hồi tháng 5 để đổi lấy ngôi sao bóng
rổ Mỹ Brittney Griner. Trong khi đó, phi công Yaroshenko
bị bắt giữ tại Libya vào năm 2010 và dẫn độ về Mỹ vào
năm 2011 để lãnh mức án 20 năm tù vì tội buôn bán ma
túy, đã được phóng thích hồi tháng 4 để đổi lấy cựu lính
thủy đánh bộ Mỹ Trevor Reed.
Tháng trước, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết
Mỹ và Nga đang hợp tác trao đổi tù nhân bất chấp những
bất đồng đang tồn tại. Đổi lại, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao
Nga Sergey Ryabkov
lưu ý rằng kênh đàm
phán trao đổi tù nhân
Moscow - Washington
vẫn còn nguyên vẹn và
các liên lạc thông qua
kênh này vẫn tiếp tục.
TRÙNG QUANG
Moscowyêu cầuMỹngừng“lùng” côngdânNgaởnước thứ3
Tổng thống
Mỹ Joe
Biden
(trái)
,
Thủ tướng
Nhật Fumio
Kishida
(giữa)
và
Tổng thống
HànQuốc
Yoon Suk
Yeol tại
thượng
đỉnhG7 ở TP
Hiroshima,
Nhật hồi
tháng 5. Ảnh:
REUTERS
Ba nước sẽ ký hai tuyên bố chung
tại thượng đỉnh
Theo tờ
The Japan Times
, các nguồn tin nội bộ cho biết
nguyên thủ ba nước Mỹ, Nhật và Hàn Quốc sẽ ký ít nhất hai
tuyênbốchung, trongđócómột tài liệumang tên“Cácnguyên
tắc trại David”. Nội dung sẽ nêu rõ lập trường cơ bản của ba
quốc gia về các vấn đề như tầm quan trọng của trật tự quốc
tế dựa trên luật pháp và sự cần thiết phải tăng cường các nỗ
lực không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Đặc biệt, tài liệu sẽ nhấnmạnh bất kỳ nỗ lực nào nhằmđơn
phương thay đổi hiện trạng bằng vũ lực“sẽ không được dung
thứ”. Đoạn này được đánh giá là nhắmvàoNga trong bối cảnh
xung đột Ukraine tiếp tục leo thang và TQ với kế hoạch quân
sự hóa các thực thể chiếm đóng phi pháp ở châu Á.
Tuyên bố còn lại sẽ tập trung vào các lĩnh vực hợp tác cụ
thể, gồm việc thành lập bốn cơ quan cố vấn cho lãnh đạo ba
nước, bên cạnh cam kết về tổ chức các phiên tiếp xúc ngoại
giao các cấp sẽ được tổ chức thường xuyên hơn.
The Japan Times
cho biết tuyên bố chung nhiều khả năng
sẽ đề cập vấn đề Đài Loan. Dù vậy, bất kỳ nội dung nào về
ủng hộ một Đài Loan độc lập chắc chắn sẽ khiến Bắc Kinh
nghi ngờ liên minh ba bên sắp hình thành là nhằm chuẩn bị
cho một động thái quân sự liên quan đến hòn đảo này. TQ
luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ và nhiều lần tuyên
bố sẵn sàng“thu hồi”hòn đảo này bằng vũ lực nếu cần thiết.
Hãng thông tấn
Yonhap
cho
biết ý tưởng về thượng đỉnh
Mỹ - Nhật - Hàn Quốc được
ông Biden đề xuất khi gặp
ông Yoon và ông Kishida bên
lề thượngđỉnhNhómcác nước
côngnghiệphàngđầu thế giới
(G7) hồi tháng 5.
Việc thúc đẩy hợp
tác ba bên Mỹ - Nhật
- Hàn Quốc có ý
nghĩa quan trọng
“không chỉ với Mỹ,
mà còn cho cả khu
vực và thế giới”.
Thỏa thuận trên bàn thượng đỉnh
Mỹ - Nhật - Hàn ở trại David
Lãnh đạo ba nước dự kiến siết chặt hợp tác về kinh tế, công nghệ, xã hội và quân sự.
trợ nhân đạo và các chương
trình phát triển xã hội.
Trước đó, lãnh đạo ba quốc
gia cũng đã tiến hành phiên
họp trực tuyến vào ngày 15-8
(giờ địa phương) để chuẩn bị
cho thượng đỉnh trực tiếp. Nhà
Trắng cho biết các lãnh đạo đã
nhất trí siết chặt quan hệ ba bên
trong giai đoạn hiện tại là cần
thiết hơn bao giờ hết nhằmgiữ
vữngẤnĐộDương-TháiBình
Dương tự do, rộng mở cũng
như bảo vệ hòa bình thế giới.
Ngoài ra, Tổng thốngYoon
Suk Yeol phát biểu bày tỏ hy
vọng thượng đỉnh cũng sẽ đạt
được đồng thuận về các biện
pháp nhằm tăng cường khả
năng đối phó với “mối đe
dọa hạt nhân và tên lửa” của
CHDCND Triều Tiên. Ông
khẳng định phi hạt nhân hóa
hoàn toàn bán đảo Triều Tiên
“là mục tiêu rõ ràng và nhất
quán của cộng đồng quốc tế”.
Hôm 16 - 8 , ông Ku r t
Campbell, Phó Trợ lý của
Tổng thống Biden kiêm điều
phối viên về các vấn đềẤnĐộ
Dương -TháiBìnhDương, cho
biết Mỹ, Nhật và Hàn Quốc
đang hướng tới thiết lập một
đường dây nóng ba bên. Quá
trình thiết lập đường dây nóng
này dự kiến được khởi động
sau thượng đỉnh, theo hãng
tin
Bloomberg
.
Trung Quốc,
Triều Tiên
phản ứng mạnh
Phản ứng trước động thái
của Mỹ và hai đồng minh, tờ
Global Times
dẫn lời phát ngôn
viên Bộ Ngoại giao Trung
Quốc (TQ) Uông Văn Bân
khẳng định TQ phản đối các
hành vi gia tăng đối đầu và
gây nguy hiểm cho an ninh
chiến lược của các quốc gia
khác. “Các quốc gia liên quan
nên tuân theo xu thế thời đại
và thực hiện nhiều hành động
có lợi hơn cho hòa bình, ổn
định và thịnh vượng của khu
vực” - ông Uông nhấn mạnh.
Một chuyên gia của TQ là
GS Lý Hải Đông thuộc Học
việnNgoại giaoTQnhận định
kết quả của thượng đỉnh ba
bên này sẽ là bước đệm tiến
tới thành lập một cơ chế an
ninh giống Tổ chức Hiệp ước
Bắc Đại Tây Dương (NATO)
ở Đông Bắc Á thông qua việc
chia sẻ công nghệ quốc phòng
và các cuộc tập trận chung.
“Cơ chế này thực sự tận
dụng những lo ngại xuất phát
từ các mối đe dọa tên lửa và
hạt nhân trên bán đảo Triều
Tiên. Nhưng thiết kế của cơ
chế này không nhằmmục đích
giải quyết tình thế tiến thoái
lưỡng nan về an ninh hiện có
ở Đông Bắc Á. Thay vào đó,
nó tìm cách lợi dụng những
thách thức này để thiết lập
một liên minh có khả năng
chi phối chính trị theo ýmuốn
của Mỹ” - ông Lý cho hay.
Triều Tiên cũng đưa ra
phản ứng cứng rắn, dù không
trực tiếp liên quan tới thượng
đỉnh sắp tới. Hãng thông tấn
TASS
dẫn lời Bộ trưởng Bộ
Quốc phòng Triều Tiên Kang
Sun-nam tại Hội nghịAn ninh
quốc tế Moscow lần thứ 11
hôm 15-8 cáo buộc Mỹ đã
triển khai các phương tiện
hạt nhân khổng lồ tới Hàn
Quốc, làm tăng nguy cơ bùng
nổ chiến tranh hạt nhân trên
bán đảo Triều Tiên.
“Mỹ đang theo đuổi chính
sách thù địch đối với Triều
Tiên, vi phạm nghiêm trọng
các lợi ích an ninh và phát
triển độc lập của Triều Tiên,
đang đẩy tình hình ở Đông
Bắc Á đến bờ vực bùng nổ
chiến tranh hạt nhân” - ông
Kang cho hay.
Ông cho rằng chính quyền
Washington phải thừa nhận cố
tình thực thi chính sách hiếu
chiến đối với Bình Nhưỡng
và nên từ bỏ cách tiếp cận đối
đầu nếu thực sự muốn giải
quyết cuộc khủng hoảng theo
biện pháp hòa bình. “Cho tới
lúc đó, biện pháp quân sự vẫn
là cách duy nhất để đảm bảo
hòa bình và ổn định trên bán
đảo Triều Tiên” - ông Kang
kết luận.•
