16
Quốc tế -
Thứ Hai11-9-2023
Tiêu điểm
Chiều 10-9, tại thủ đô New Delhi (Ấn Độ), Hội nghị
thượng đỉnh Nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu (G20) bế mạc.
Hội nghị được đánh giá thành công khi thông qua được
tuyên bố chung ngay trong ngày đầu của hội nghị (9-9),
theo tờ
The Guardian
.
Theo tuyên bố chung, các nước G20 đồng ý rằng các
cuộc khủng hoảng gần đây đặt ra nhiều thách thức với
tăng trưởng kinh tế dài hạn, kêu gọi các nước áp dụng
chính sách kinh tế vĩ mô phối hợp để hỗ trợ nền kinh tế
thế giới. Tuyên bố chung đề cập các vấn đề gây chia rẽ
lớn trên thế giới như thỏa thuận hỗ trợ khí hậu, nợ toàn
cầu, cải cách các cơ quan như Ngân hàng Thế giới.
Tuyên bố chung G20 tránh lên án Nga liên quan đến
cuộc chiến ở Ukraine nhưng chỉ rõ tác động tiêu cực của
xung đột ở Ukraine đối với chuỗi cung ứng, tài chính vĩ
mô, lạm phát và tăng trưởng. Trong tuyên bố chung, các
nước G20 thống nhất lên án chủ nghĩa khủng bố, lên án
việc sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân, đề
nghị các quốc gia phải kiềm chế sử dụng vũ lực hoặc đe
dọa sử dụng vũ lực, kêu gọi giải quyết xung đột, khủng
hoảng bằng biện pháp hòa bình.
Tuyên bố chung cũng đề cập đến việc phê chuẩn Liên
minh châu Phi trở thành thành viên của G20.
Một thông tin đáng lưu ý, bên lề thượng đỉnh G20 ngày
9-9, Thủ tướng nước chủ nhà Ấn Độ Narendra Modi,
Tổng thống Mỹ Joe Biden và một số lãnh đạo G20 khác
công bố một thỏa thuận về đường sắt và cảng đa quốc gia
nối Trung Đông và Nam Á, kênh
CNBC
đưa tin.
Thủ tướng Modi cho rằng “sáng kiến kết nối lớn” này
sẽ “gieo hạt giống cho các thế hệ tương lai có những ước
mơ lớn hơn”. Tổng thống Biden cho biết thỏa thuận sẽ
giúp kết nối các cảng xuyên suốt hai lục địa và dẫn đến
một “Trung Đông ổn định hơn, thịnh vượng hơn và hội
nhập hơn”. Thỏa thuận sẽ mở ra “cơ hội vô tận” cho năng
lượng sạch, điện sạch và lắp đặt cáp để kết nối cộng đồng.
Theo một số quan chức Mỹ, thỏa thuận nhằm mục đích
liên kết các nước Trung Đông bằng đường sắt và kết nối
các nước này với Ấn Độ bằng cảng, hỗ trợ dòng năng
lượng và thương mại từ vùng Vịnh đến châu Âu bằng
cách cắt giảm thời gian vận chuyển, chi phí và sử dụng
nhiên liệu.
Phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jon Finer nói rằng thỏa
thuận này sẽ mang lại lợi ích cho các nước có thu nhập
thấp và trung bình trong khu vực, đồng thời tạo điều kiện
cho Trung Đông đóng vai trò quan trọng trong thương mại
toàn cầu.
Bản ghi nhớ về thỏa thuận này đã được Liên minh châu
Âu, Ấn Độ, Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Ả Rập
thống nhất, Mỹ và một số đối tác G20 khác ký kết.
Sau phiên họp cuối hôm 10-9, Thủ tướng Ấn Độ
Narendra Modi chính thức chuyển giao chức chủ tịch G20
cho Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva. Brazil sẽ
chính thức nhậm chức chủ tịch G20 vào tháng 12 tới.
HỒNG SƠN
Động đất làm hàng ngàn
người chết: Tang thương Morocco!
Số người thương vong trong trận động đất kinh hoàng ởMorocco tiếp tục tăng trong bối cảnh công tác
cứu hộ gặp nhiều thách thức.
THẢOVY
Đ
ã hơn hai ngày sau thảm
họa động đất, Morocco
vẫn đang hết sức nỗ lực
và khẩn trương cứu người.
Đài
CNN
dẫn số liệu từ Bộ
Nội vụ Morocco, ngoài hơn
2.000 người chết còn có
hơn 2.000 người bị thương
và trong số này có đến hơn
1.400 người nguy kịch. Khả
năng số thương vong sẽ còn
tăng khi lực lượng cứu hộ tiếp
cận các khu vực hẻo lánh bị
ảnh hưởng nặng.
Chạy đua cứu hộ
Trận động đất xảy ra lúc 23
giờ ngày 8-9 trên dãy High
Atlas, cáchTPMarrakesh (TP
lớn thứ tư của Morocco, với
840.000 dân) khoảng 72 km.
Dù cường độ chưa hẳn cực
mạnh - 6,8 độ Richter nhưng
đây được đánh giá là trận
động đất nguy hiểm nhất tấn
công khu vực Bắc Phi trong
thế kỷ qua khi tâm chấn khá
nông so với mặt đất, chỉ ở độ
sâu 18,5 km. Chấn động lan
khắp miền Trung Morocco,
các tỉnh nông thôn lân cận
TP Marrakesh bị ảnh hưởng
nặng nhất. Rung chấn có thể
cảm nhận ở nước láng giềng
Algeria và cả những nước
xa hơn như Bồ Đào Nha,
Tây Ban Nha, theo tờ
New
York Times
.
Ngày 9-9, Quốc vương
Morocco Mohammed VI
chỉ thị lực lượng vũ trang hỗ
trợ cứu hộ và lập bệnh viện
dã chiến cấp cứu nạn nhân.
Nỗ lực cứu hộ đã
bước vào giai đoạn
“thử thách” vì sắp
qua “giai đoạn
vàng” 72 giờ sau
thảm họa.
Tổ chức Y tế Thế giới ước
tính khoảng 300.000 người ở
TP Marrakesh và các khu vực
lân cận bị ảnh hưởng từ thảm
họa động đất.
Tại sao động đất ở Morocco làm chết
nhiều người đến thế?
Số người chết và bị thương trong trận động đất ởMorocco
lên tới hàng ngàn người và khả năng chưa dừng lại.
Hãng tin
AP
dẫn nhận định từ giới chuyên gia cho rằng
nguyên nhân chính dẫn đến thương vong cao là do động đất
xảy ra ở khu vực Bắc Phi, vốn hiếm khi chứng kiến loại thảm
họa này nên người dân không có sự chuẩn bị tốt.
“Ở những nơi hiếm khi xảy ra động đất thảm khốc, các
tòa nhà không được xây dựng đủ chắc chắn để đối phó với
rung chuyển mạnh của mặt đất nên đã có rất nhiều tòa nhà
bị sập, dẫn đến thương vong cao” - ông Bill McGuire, giáo sư
danh dự về các hiểm họa địa vật lý và khí hậu tại ĐH College
London (Anh), cho biết.
Các kiến trúc sư Morocco cho biết khu vực gần tâm chấn
có nhiều ngôi nhà bằng đất không thể chống chịu một trận
động đất mạnh như trận động đất đêm 8-9. Theo kiến trúc
sư Anass Amazirh,“với tình trạng của các tòa nhà trong nước,
số người chết này là điều có thể dự đoán được”.
ÔngOmar Farkhani, cựuChủ tịchHiệphội Kiến trúc sưquốc
gia Morocco, nêu một thực tế là ở những khu vực miền núi,
người dân thường không đủ tiền trả cho kiến trúc sư nên phải
tự xây nhà hoặc nhờ đến thợ xây tay nghề thấp. Một thực tế
nữa, theo ông Farkhani, nhiều nhà thầu vẫn coi thường quy
định và cắt giảmchi phí xây dựng, bất chấp những tiêu chuẩn
xây dựng chống động đất mà chính phủ đưa ra.
Binh sĩ Morocco
đang chạy đua
mong tìmđược
người sống sót
khi “giai đoạn
vàng” sắp qua.
Trong ảnh:
Nỗ lực cứu
hộ tại làng
Tafeghaghte,
gần TP
Marrakesh
(Morocco) ngày
9-9. Ảnh: AFP
Nhữngđiểmđáng lưuý tại thượngđỉnhG20ởẤnĐộ
Thủ tướngẤn
ĐộNarendra
Modi
(phải),
Tổng thốngMỹ
Joe Biden và
các lãnh đạo
G20 đặt vòng
hoa ở đài tưởng
niệmMahatma
Gandhi tại New
Delhi (ẤnĐộ)
ngày 10-9.
Ảnh: AP
Hoạt động cứu hộ vô cùng
khó khăn do tâm chấn nằm ở
khu vực nông thôn miền núi.
Nỗ lực cứu hộ ban đầu cũng
như công tác đánh giá thiệt
hại gặp thách thức vì phần
lớn nhà cửa được xây dựng
trên những ngọn núi hẻo lánh.
Thêm vào đó, một số con
đường dẫn vào nhà dân đã bị
chặn do mưa lũ. Nhiều khu
vực chỉ có thể tiếp cận bằng
trực thăng. Địa hình đồi núi
phức tạp cũng cản trở việc di
chuyển máy móc hạng nặng
đến để dọn các đống đổ nát.
CNN
dẫn nhận định của
người phát ngôn Quỹ Nhi
đồngLiênhợpquốc (UNICEF)
Joe English ngày 10-9 rằng
các nỗ lực cứu hộ đã bước
vào giai đoạn “thử thách” vì
sắp qua “giai đoạn vàng” 72
giờ sau thảm họa, song hy
vọng tìm được người sống
sót vẫn còn. Trong khi đó,
người sống sót ở vùng động
đất vẫn phải ở ngoài đường
do lo ngại dư chấn.
Thế giới đồng lòng
hướng về Morocco
Nhiều nước và tổ chức
quốc tế đã lên tiếng sẵn sàng
hỗ trợMorocco dù chính phủ
Morocco chưa chính thức
đề nghị.
Ngày 9-9, trong một động
thái đặc biệt, bất chấp mối
quan hệ căng thẳng giữa hai
nước, Algeria quyết định mở
cửa không phận để cho phép
các chuyến bay cứu trợ nhân
đạo hoặc sơ tán y tế đến và
đi từ Morocco, đồng thời đề
nghị được cung cấp viện trợ.
Algeria đã đóng cửa không
phận sau khi cắt đứt quan hệ
ngoại giao với Morocco vào
năm 2021 vì một loạt vấn đề,
trong đó có tranh chấp kéo dài
hàng thập niên liên quan đến
vùng lãnh thổ Tây Sahara.
Ngày 10-9, ông Nathalie
Fustier, Điều phối viên của
Liên hợp quốc tại Morocco,
cho biết Liên hợp quốc đã liên
hệ với chính phủ Morocco
để đề nghị hỗ trợ tìm kiếm
cứu nạn và cung cấp y tế.
“Hiện chúng tôi đang ở chế
độ chờ, sẵn sàng hỗ trợ theo
phương thức mà chính phủ
Morocco lựa chọn” - ông
Fustier cho biết.
Ngân hàng Thế giới (WB)
ngày 10-9 cũng đề nghị cung
cấp “hỗ trợ đầy đủ” cho
Morocco.
Tổng thống Mỹ Joe Biden
ngày 9-9 cho biết Mỹ sẵn
sàng cung cấp mọi hỗ trợ cần
thiết cho người dân Morocco
và cũng đang khẩn trương
làm việc để đảm bảo công
dân Mỹ ở Morocco được an
toàn. Đại sứ quán Pháp tại
Morocco cho biết đang trao
đổi với chính quyềnMorocco
để tìm cách “đồng hành cùng
Morocco trong cuộc khủng
hoảng nghiêm trọng này”.
Cơ quan quản lý khẩn cấp
Thổ Nhĩ Kỳ (AFAD) cho biết
đã sẵn sàng gửi 265 nhân viên
và 1.000 lều tới Morocco để
hỗ trợ. Qatar, Đức, Israel, Các
Tiểu vương quốcẢRập thống
nhất, Jordan, Nhật Bản cũng
đề nghị được hỗ trợMorocco
vượt qua thảm họa.•
