16
Liên hợp quốc, nhiều nước lo viễn
cảnhTrungĐông chìmsâu xungđột
Tình hình nhân đạo ởDải Gaza báo động thêm từng giờ, từng ngày, trong khi các nước lớn lo ngại xung đột
Israel - Hamas có thể lan rộng ra toàn Trung Đông.
VĨ CƯỜNG
N
gày 15-10, TổngThưký
Liên hợp quốc (LHQ)
Antonio Guterres báo
động rằng xung đột Israel -
Hamas đang khiến Dải Gaza
rơi vào tình trạng khẩn cấp,
cạn kiệt điện, nước, thuốc
men và các nguồn cung thiết
yếu khác. Trong khi đó, các
nước lớn trong và ngoài khu
vực đang tăng tốc nỗ lực
ngoại giao nhằm ngăn chặn
cuộc chiến lan rộng ra toàn
Trung Đông.
Dải Gaza “đang bị
bóp nghẹt”, LHQ
cảnh báo khẩn
ÔngGuterres cho biết LHQ
và các cơ quan nhân đạo khác
đã làm việc suốt ngày đêm
để chuẩn bị viện trợ cho Dải
Gaza kể từ khi cuộc xung đột
nổ ra vào tuần trước. Ở cả hai
bên, hàng ngàn người đã thiệt
mạng, hàng chục ngàn người
bị thương. Riêng ở Dải Gaza
đã có khoảng 1 triệu người
buộc phải di tản khi tình hình
nhanh chóng xấu đi và phía
Israel cảnh báo đang chuẩn bị
tổng tiến công lãnh thổ này.
“Trong thời điểm nguy
cấp như lúc này, khi chúng
ta đang bên bờ vực thẳm ở
Trung Đông, nhiệm vụ của
tôi với tư cách là tổng thư
ký LHQ là đưa ra lời kêu
gọi nhân đạo mạnh mẽ dành
cho hai bên” - ông Guterres
lên tiếng.
Với lực lượng Hamas, ông
Guterres kêu gọi thả ngay lập
tức và vô điều kiện các con
tin. Với Israel, vị tổng thư
lý LHQ kêu gọi mở cửa cho
phép viện trợ vào Dải Gaza,
tạo điều kiện cho các nhân
viên cứu hộ vào hỗ trợ dân
thường.
“Các bên không nên biến
chúng thành quân bài mặc cả,
chúng phải được thực hiện
vì đó là điều đúng đắn phải
làm” - ông Guterres kêu gọi
cả Hamas và Israel.
Người đứng đầu Cơ quan
cứu trợ và việc làm cho
người tị nạn Palestine của
LHQ (UNRWA) Philippe
Lazzarini cũng phát đi cảnh
báo về tình hình nguy cấp ở
Dải Gaza. Ông Lazzarini cho
hay các nhân viên hiện trường
của UNRWA lúc này không
còn nguồn lực để hoạt động
và sự hiện diện của LHQ ở
đây dần không còn ý nghĩa.
“CáchoạtđộngcủaUNRWA
là dấu ấn lớn nhất của LHQ tại
Dải Gaza và chúng tôi đang
trên bờ vực sụp đổ, khôngmột
giọt nước, không một hạt lúa
mì, không một lít nhiên liệu
nào có thể vận chuyển được
vào Dải Gaza trong hơn một
tuần qua” - ông Lazzarini nêu
thực tế.
Nếu tình hình này kéo dài
chắc chắn sẽ xảy ra khủng
hoảng lương thực và thuốc
men trên diện rộng. Người
đứng đầu UNRWA thậm chí
còn cho biết túi đựng xác
lúc này cũng khan hiếm do
lượng người thiệt mạng ngày
càng tăng.
“Gaza đang bị bóp nghẹt…
Cuộc vây hãm Gaza lúc này
không khác gì một đòn trừng
phạt giáng xuống đầu toàn
bộ người dân ở đây” - ông
Lazzarini tuyên bố.
Ngày càng nhiều
ý kiến lo xung đột
lan rộng
Xung đột Israel - Hamas
càng kéo dài, nguy cơ lan
ra khu vực càng lớn. Vừa
chiến đấu với Hamas, Israel
vừa phải đối mặt với đe dọa
về nguy cơ xung đột rộng
hơn trên các mặt trận mới.
Không khó khoanh vùng đó
là lực lượng Hezbollah hùng
mạnh được Iran hậu thuẫn ở
Lebanon (ở phía Bắc Israel)
và các điểm bùng phát xung
đột tiềm tàng ở Syria, theo
đài
CNN
.
Một cuộc xung đột toàn
khu vực lôi kéo nhiều phe
cùng tham chiến là viễn cảnh
khiến cộng đồng quốc tế hết
sức lo ngại.
Trả lời phỏng vấn đài
CBS
ngày 15-10, Tổng thống Mỹ
Joe Biden cho rằng “Israel
đang phạm sai lầm lớn” nếu
có ý định chiếm đóng Gaza
một lần nữa. Ông Biden nói
rằngMỹ ủng hộ Israel loại bỏ
Hamas nhưng còn vấn đề lớn
hơn là tư cách lãnh thổ của
Dải Gaza cần phải được giải
quyết thấu đáo, với lộ trình
cho một nhà nước Palestine.
Lâu nay ôngBiden từng nhiều
lần bày tỏ ủng hộ giải pháp
hai nhà nước trong vấn đề
Israel - Palestine. Lần này,
ông thừa nhận khả năng cao
Israel sẽ không còn theo đuổi
giải pháp này sau đợt tấn công
của Hamas.
Ngày 16-10, Ngoại trưởng
MỹAntonyBlinken có chuyến
công du thứ hai đến Israel tìm
cách hạ nhiệt xung đột, theo
đài
CNN
. Ông Blinken gần
đây cũng đã điện đàm với Bộ
trưởng Bộ Ngoại giao Trung
Quốc (TQ) Vương Nghị, kêu
gọi TQ sử dụng ảnh hưởng
của mình tại Trung Đông để
hối thúc các bên kiềm chế,
nhấn mạnh rằng ngăn chặn
xung đột lan rộng là vì lợi ích
chung của cộng đồng quốc tế.
Ông Vương Nghị ngày
Người dân Palestine tập trung bên ngoài cửa khẩu biên giới Rafah với Ai Cập ngày 16-10,
với hy vọng được phép rời khỏi Dải Gaza. Ảnh: REUTERS
Ngày 15-10, hạ nghị sĩ Katherine Clark, nhân vật quyền
lực số 2 của đảng Dân chủ tại Hạ viện, nói với hãng
tin
Reuters
rằng Hạ viện Mỹ sẽ họp và bỏ phiếu để chọn
chủ tịch mới vào trưa 17-10.
Hai ứng viên chạy đua vào chức chủ tịch Hạ viện là hạ
nghị sĩ đảng Cộng hòa Jim Jordan và lãnh đạo đảng Dân
chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries. Ngày 14-10, ông Jeffries
nhấn mạnh sự cần thiết của việc hợp tác lưỡng đảng để
nhanh chóng chọn ra tân chủ tịch Hạ viện.
Trước đó, ngày 3-10, Hạ viện Mỹ bỏ phiếu bãi nhiệm
ông Kevin McCarthy (đảng Cộng hòa) khỏi vị trí chủ tịch
Hạ viện. Việc thiếu vắng lãnh đạo khiến Hạ viện không
thể thông qua các dự luật quan trọng như thúc đẩy việc hỗ
trợ Israel trong cuộc xung đột vừa bùng phát với phong
trào vũ trang Hồi giáo Hamas.
VĨNH KHANG
Mỹ: Đã có lịch bầu chủ tịch Hạ viện mới
Rộ tin đồn đạt thỏa thuận
ngừng bắn ở Dải Gaza
Hãng tin
Reuters
dẫn nguồn tin nội bộ của Ai Cập cho
hay Mỹ, Israel và Ai Cập đã nhất trí về một thỏa thuận
ngừng bắn ở phía nam Dải Gaza bắt đầu từ ngày 16-10
(giờ địa phương). Lệnh ngừng bắn kéo dài 5 tiếng sẽ
được áp dụng ở một số khu vực nhất định, mục tiêu là
cung cấp viện trợ nhân đạo và cho phép công dân nước
ngoài rời khỏi Gaza.
Dùvậy,VănphòngThủtướngIsraelBenjaminNetanyahu
sau đó ra thông báo cho biết không hề có thỏa thuận
ngừng bắn nào ở miền Nam Dải Gaza. “Hiện tại không
có lệnh ngừng bắn và viện trợ nhân đạo nào ở Gaza để
đổi lấy việc đưa người nước ngoài ra ngoài”- thông báo
phía Israel nêu rõ.
Đại diện truyền thông của Hamas cũng cho biết chưa
xác thực được thông tin này.“Đến thời điểm này, chúng
tôi chưa nhận được xác nhận từ phía Ai Cập về việc mở
cửa khẩu Rafah. Tất cả thông tin liên quan đến điều này
đềuxuất phát từ truyền thông Israel”- ôngSalamaMarouf,
người đứng đầu cơ quan truyền thông của Hamas, nói.
Hơn 1.400 người dân Israel
thiệt mạng kể từ khi cuộc tấn
công củaHamas nổ ra vào tuần
trước. 289 binh sĩ Israel thiệt
mạng trong các đợt giao tranh.
Tại Dải Gaza, sốngười Palestine
thiệt mạng là 2.750 người, gần
10.000ngườibịthương.Sốcông
dânMỹ thiệt mạng tăng lên 30
người, 13 người vẫn mất tích,
theo tờ
TheWall Street Journal
.
Tiêu điểm
“Gaza đang bị bóp
nghẹt… Cuộc vây
hãm Gaza lúc này
không khác gì đòn
trừng phạt giáng
xuống đầu toàn bộ
người dân ở đây.”
15-10 lên tiếng lo ngại rằng
Israel đang hành động vượt
quá “phạm vi phòng vệ”, kêu
gọi Israel chấmdứt “trừngphạt
tập thể” đối với dân thường
tại Dải Gaza, theo tờ
South
ChinaMorning Post (SCMP)
.
“TQ phản đối và lên án mọi
hành vi gây tổn thương dân
thường, vì những hành động
đó vi phạm các quyền cơ bản
của con người và các chuẩn
mực của luật pháp quốc tế.
Israel nên nghiêm túc lắng
nghe lời kêu gọi của cộng
đồng quốc tế và Tổng Thư
ký LHQ Antonio Guterres
- ngừng hành vi trừng phạt
tập thể đối với dân thường
tại Gaza” - ông Vương nói,
đồng thời cho biết “TQ đang
nỗ lực liên lạc để thúc đẩy
các bên liên quan tiến tới một
lệnh ngừng bắn”, kêu gọi các
bên kiềm chế, tránh leo thang
xung đột và sớm tiến tới một
cuộc đàmphán hòa bình. Ông
Vương nhấn mạnh “ưu tiên
hàng đầu là đảm bảo an toàn
cho dân thường, khẩn cấp mở
các kênh viện trợ nhân đạo,
bảo vệ các nhu cầu cơ bản
của người dân Gaza”.
Điện đàm với Tổng thống
Iran Iran EbrahimRaisi ngày
15-10, Tổng thống Pháp
Emmanuel Macron đề nghị
Iran thể hiện trách nhiệm và
hành động nhằmtránh để xung
đột lan rộng ra toàn khu vực.
Công du đến Israel cùng ngày,
Ngoại trưởng Pháp Catherine
Colonna khẳngđịnh rằngPháp
cam kết kiểm soát xung đột
ở Trung Đông.
Trongkhi đó, cácnước thuộc
Liên đoàn ẢRập những ngày
qua liên tục kêu gọi Israel đáp
ứng các nghĩa vụ quốc tế của
mình, quay lại đàm phán về
giải pháp hai nhà nước nhằm
mang lại một nhà nước khả
thi cho Palestine, tránh đẩy
xung đột lên cao hơn.
Tại cuộc họp khẩn cấp của
khối ởAi Cập tuần trước, các
ngoại trưởngẢRậpnhấnmạnh
“tầm quan trọng của việc nối
lại tiến trình hòa bình và bắt
đầucác cuộcđàmphánnghiêm
túc giữa Tổ chức Giải phóng
Palestine (PLO) và Israel”.
Theo hãng tin
Al Jazeera
,
động thái này là một phần
của sáng kiến song song do
Saudi Arabia dẫn đầu được
thiết kế nhằm giảm leo thang
cuộc khủng hoảng, cũng như
với mục tiêu khác là kêu gọi
Israel mở cửa biên giới cho
viện trợ nhân đạo tới tay người
dân Palestine. •
Lãnh đạo đảngDân chủ tại Hạ việnHakeemJeffries
(trái)
và hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa JimJordan. Ảnh: THEHILL/REUTERS
Quốc tế -
Thứ Ba 17-10-2023
