11
Kinh tế -
ThứSáu15-12-2023
Điểm tối trong bức tranh sáng
xuất khẩu sầu riêng tỉ đô
QUANGHUY -NHƯQUỲNH
T
rong 11 tháng đầu năm
nay, rau quả xuất khẩu
đã mang về cho Việt
Nam 5,4 tỉ USD. Trong đó,
sầu riêng giữ vị trí dẫn đầu
về trị giá xuất khẩu với gần
2,1 tỉ USD, tăng hơn 600%
so với cùng kỳ năm ngoái.
Nhiều cơ hội thị trường rộng
mở với sầu riêng, mặt hàng
được mệnh danh là “vua trái
cây” Việt Nam. Thế nhưng
vẫn còn đó những điểm tối
trong bức tranh sáng của sầu
riêng xuất khẩu.
Con sâu làm rầu
nồi canh
Xuất khẩu sầu riêng vẫn
tồn tại một số hạn chế. Đơn
cử như nhiều mã vùng trồng,
cơ sở đóng gói thực hiện sai
yêu cầu của thị trường xuất
khẩu hay thu hái sầu riêng còn
xanh, không đạt chất lượng.
Mới đây nhất, hai lô sầu
riêng và ớt củaViệt Nam xuất
sang Nhật Bản bị buộc phải
tiêu hủy do tồn dư hóa chất
vượt tiêu chuẩn cho phép.
Tham tán Thương mại Việt
Nam tại Nhật Bản khẳng định
đã báo cáo thông tin cho các
cơ quan chức năng của Việt
Nam để khuyến cáo về tình
trạng hàng hóa vi phạm quy
định tại nước nhập khẩu.
Lô hàng sầu riêng xuất
sang Nhật Bản khoảng 1,4
tấn, được nhập khẩu qua một
công ty lớn tại Việt Nam từ
ngày 5-10 với giá 132.000
đồng/kg. Tuy nhiên, khi hàng
đến Nhật Bản, cơ quan kiểm
dịch nước này đã lấy mẫu xét
nghiệm và phát hiện tồn dư
hoạt chất procymidone với
hàm lượng 0,03 ppm, trong
khi tiêu chuẩn cho phép của
Nhật Bản là 0,01 ppm. Đây là
hoạt chất có trong thuốc trừ
sâu có tác dụng diệt nấmmốc.
Theo ông Nguyễn Đình
Tùng, Tổng Giám đốc Tập
đoàn Vina T&T Group kiêm
Phó Chủ tịch Hiệp hội Rau
quả Việt Nam, dù số lượng
hàng bị buộc tiêu hủy nhỏ
nhưng lại ảnh hưởng lớn đến
cả ngành hàng của nước ta như
“con sâu làm rầu nồi canh”.
Ông Tùng cho biết mỗi
thị trường đều có những tiêu
chuẩn về kiểm dịch, dư lượng
khác nhau đối với từng mặt
hàng nhập khẩu. Ví dụ với
thị trường Mỹ, công ty xuất
khẩu sầu riêng phải tuân thủ
quy định không sử dụng bảy
hoạt chất nước này cấm. Nếu
phát hiện trái cây Việt Nam
tồn dưmột trong bảy hoạt chất
này sẽ bị trả hàng, buộc tiêu
hủy. Thị trường EU đưa ra
danh mục 36 hoạt chất cấm
đối với các loại trái cây. Thị
trường Nhật Bản dựng hàng
rào kỹ thuật khi đưa ra hàm
lượng cực kỳ gắt gao với hóa
chất tồn dư.
“Do đó, trước khi xuất khẩu
bất kỳ loại trái cây nào bản
thân nhà xuất khẩu phải tìm
hiểu thật kỹ danh mục các
hoạt chất, thuốc bảo vệ thực
vật, dư lượng chất cấm của
từng thị trường để hàng hóa
đảm bao đủ điều kiện trước
khi xuất sang” - ôngTùng nói.
Nói về sầu riêng non, kém
chất lượng, ông ĐỗVăn Chất,
đại diện một công ty chuyên
xuất khẩu trái cây sang Trung
Quốc, cho biết do có những
thời điểm giá sầu riêng lên
cao, một số người hám lợi
muốn bán được nhiều sầu
riêng giá cao nên họ gom
hàng ồ ạt, bất chấp trái non,
xanh mà cắt một lần dẫn tới
tỉ lệ trái sầu riêng non rất lớn.
“Ý thức của nhà vườn rất
quan trọng. TạiThái Lan, nông
dân được tập huấn, hướng dẫn
rất kỹ về quy trình canh tác,
khi đủ ngày thu hoạch phải cắt
trái kiểm tra, nếu chất lượng
đảm bảo mới được phép cắt
bán cho doanh nghiệp (DN).
Nhờ vậy, sầu riêng của Thái
Lan có chất lượng đồng nhất,
tạo được uy tín với thị trường
xuất khẩu” - ông Chất chia sẻ.
Vị đại diện công ty này cũng
cho rằng cácDN thumua xuất
khẩu sầu riêng cần phải kiểm
soát chặt chẽ nguồn hàng đầu
vào. Bởi nếu các đơn vị này
“cứng tay”, cương quyết thì
thương lái không bao giờ dám
mua hàng non, hàng không đủ
tiêu chuẩn xuất khẩu.
Cạnh tranh bằng
chất lượng, không
chạy theo số lượng
Từ phía nhà quản lý, ông
Nguyễn Như Cường, Cục
trưởng Cục Trồng trọt thuộc
BộNN&PTNT, cho biết trong
năm qua, bộ nhận được phản
ánh về tình trạng sầu riêng bị
cắt non, chất lượng không đảm
bảo, sang đến thị trường nhập
khẩu bị thối hỏng phải đổ bỏ.
Dù số lượng các lô hàng này
không nhiều nhưng tác động
tiêu cực đến uy tín, thương
hiệu sầu riêng Việt Nam.
Theo ông Cường, Bộ
NN&PTNT xác định sầu
riêng phải cạnh tranh bằng
Cần có quy định,
chế tài xử phạt
nghiêm với những
cơ sở thu mua đóng
gói sầu riêng non
hoặc vi phạm quy
định về sử dụng
hóa chất.
chất lượng chứ không chạy
theo số lượng. Mới đây, Bộ
NN&PTNT đã ban hành
Quyết định 362 quy định về
quy trình tạm thời kỹ thuật
cắt tỉa hoa, quả và thu hoạch
sầu riêng.
Quy trình kỹ thuật nàymang
tính chất hướng dẫn, cảnh báo
nên không có tính bắt buộc
thực hiện. Tuy nhiên đây là
cơ sở để các địa phương, đơn
vị phổ biến, khuyến cáo người
trồng trong sản xuất, hướng
dẫn các nhà vườn thực hiện
để nâng cao năng suất, chất
lượng quả sầu riêng, tránh
hiện tượng thu hoạch non,
chất lượng không đạt.
Trong khi ôngNguyễnĐình
Tùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội
Rau quả Việt Nam, nhìn nhận
nguyên nhân của tình trạng
“con sâu làm rầu nồi canh”
trong xuất khẩu sầu riêng
một phần là do DN thực hiện
chuỗi liên kết không tốt, thiếu
minh bạch, thậm chí làm ăn
gian dối.
“Hiện nay hầu hết các vùng
trồng sầu riêng của Việt Nam
xuất khẩu đã được cấp mã số
để truy xuất nguồn gốc. Hơn
nữa, những loại hoạt chất nào
được phép sử dụng thì trước
thời điểm thu hoạch 30 ngày
phải ngừng sử dụng để tránh
tồn dư. Vì hàng xuất khẩu sẽ
được cơ quan chức năng thị
trường đó kiểm tra, khi hàng
bị trả về, bị tiêu hủy thì thiệt
hại cho DN rất lớn, thậm chí
mất thị trường” - ông Tùng
nhấn mạnh.
Dođó, cácDNcầncóý thức,
có sự liên kết chặt chẽ, trách
nhiệm với chất lượng trái cây
xuất khẩu. “Về phía cơ quan
quản lý cũng cần có quy định
xử phạt, chế tài nghiêm với
những cơ sở thu mua đóng
gói sầu riêng non, gian dối
hoặc vi phạm quy định về sử
dụng hóa chất” - ông Tùng
kiến nghị.•
Ngày 14-12 (theo giờ Việt Nam), Cục Dự trữ Liên
bang Mỹ (Fed) tuyên bố sẽ giữ nguyên lãi suất ở mức
5,25%-5,50%/năm. Đồng thời, cơ quan này đưa ra thông
điệp giai đoạn thực hiện chính sách thắt chặt tiền tệ có
thể đã kết thúc và lãi suất sẽ giảm vào năm 2024. Giới
phân tích kinh tế cũng dự báo Fed sẽ cắt giảm lãi suất
vào đầu năm tới.
Phản ứng trước thông tin trên, giá vàng bật tăng
mạnh. Trong đó, giá vàng thế giới tăng từ 1.980 USD/
ounce lên 2.039 USD/ounce, tương ứng 59,8 triệu
đồng/lượng, tăng gần 1,8 triệu đồng/lượng so với ngày
gần nhất.
Giá vàng trong nước cũng tăng theo. Cụ thể, giá vàng
miếng SJC tại PNJ sáng 14-12 đã tăng thêm 500.000
đồng/lượng ở cả hai chiều, nâng giá mua - bán lên 73,2 -
74,2 triệu đồng/lượng.
Đối với các loại vàng nhẫn 9999 thương hiệu SJC tăng
thêm 600.000 đồng/lượng so với giá chốt phiên trước đó
một ngày, đẩy giá mua - bán lên 60,5 triệu đồng/lượng và
61,55 triệu đồng/lượng.
Trước bối cảnh giá vàng biến động mạnh, các doanh
nghiệp vàng đồng loạt nới khoảng cách giá mua bán vàng
nhẫn 9999 lên quanh mức 1,2 triệu đồng/lượng để giảm
thiểu rủi ro.
THÙY LINH
Mỹ không tăng lãi suất, giá vàng bật tăng mạnh
Để xây dựng thành công thương hiệu, chất lượng của sầu riêng Việt, trách nhiệm của doanh nghiệp
trong quản lý, kiểm soát vùng trồng vẫn là yếu tố quan trọng nhất.
Tiêu điểm
Diện tích sầu riêng
tăng rất nhanh
Lãnh đạo CụcTrồng trọt cho
biết diện tích sầu riêng nước ta
thờigiangầnđâytăngrấtnhanh,
hiện đạt trên 120.000 ha. Sầu
riêng là sảnphẩmcógiá trị xuất
khẩu cao nhất trong ngành
hàng rau quả, đạt hơn 2 tỉ USD
trong năm nay.
Nhưngđểpháttriểnsầuriêng
hiệu quả, bền vững cần quan
tâm, đáp ứng các yêu cầu chất
lượngcủa thị trườngxuất khẩu,
tạo sức cạnh tranh về thị phần.
BộNN&PTNTViệtNamvàTổngcụcHải quan
Trung Quốc vừa ký kết nghị định thư về yêu
cầu kiểm dịch thực vật đối với quả dưa hấu
tươi xuất khẩu từViệt Nam sangTrung Quốc,
tạođiềukiệnchodưahấuViệt xuất khẩuchính
ngạch sang thị trường này.
Tuynhiên, đểxuất khẩuđượcdưahấuchính
ngạch sangTrungQuốc đòi hỏi từ vùng trồng
đến cơ sở đóng gói phải chuẩn hóa, tuân thủ
theo quy định, yêu cầu của thị trường nhập
khẩu.Vídụvườntrồngphảiápdụngthựchành
nông nghiệp tốt (GAP), phải đảm bảo giám
sát vườn trồng, giám sát quy trình đóng gói.
Trước đó,Việt Namký nghị định thư về xuất
khẩumăng cụt, chuối tươi, sầu riêng…chính
ngạch sang thị trường Trung Quốc.
Thêm trái cây Việt xuất chính ngạch sang Trung Quốc
Có nhiều cơ hội thị trường với sầu riêng, mặt hàng đượcmệnh danh là “vua trái cây” Việt Nam.
Ảnh: NHƯQUỲNH
Giá vàng trong nước đồng loạt tăngmạnh. Ảnh: T.LINH