16
Quốc tế -
Thứ Tư 27-12-2023
Tiêu điểm
THẢOVY -HỒNGSƠN
Đ
ã gần hết năm 2023,
hai cuộc xung đột lớn
Nga - Ukraine và Israel
- Hamas (phong trào vũ trang
Hồi giáo kiểm soát Dải Gaza,
Palestine) gây nhiều tác động
tiêu cực đến toàn cầu vẫn
chưa có dấu hiệu kết thúc.
Câu hỏi được nhiều người
quan tâm muốn biết là liệu
viễn cảnh hai cuộc xung đột
sẽ thế nào trong năm 2024,
và các nước, cộng đồng quốc
tế có thể làm gì để hạn chế
tác động.
Báo
Pháp Luật TP.HCM
trao đổi với một số chuyên
gia về chủ đề này.
Khó lường về hai
cuộc xung đột
. Phóng viên:
Có những
dấu hiệu rõ ràng rằng cả hai
cuộc xung đột Nga - Ukraine
và Israel - Hamas sẽ kéo dài
sang năm 2024. Theo các
chuyên gia, các cuộc xung đột
này sẽ diễn biến theo chiều
hướng ra sao trong năm tới?
+
GS
StefanWolff
, chuyên
gia an ninh quốc tế tại ĐH
Birmingham (Anh): Cuộc
chiến ở Ukraine khó có thể
kết thúc trong năm 2024, dù
là trên chiến trường hay trên
bàn đàmphán. Cả hai bên đều
có đủ nguồn lực để ngăn cản
bên kia giành chiến thắng.
Về cuộc xung đột ở Gaza,
tôi nghĩ nhiều khả năng mức
độ bạo lực sẽ giảm bớt, tình
hìnhnhânđạo sẽ được cải thiện
dần dần. Tuy nhiên, tương tự
như xung đột tại Ukraine, tôi
không nhìn thấy triển vọng
trong việc giải quyết xung
đột ở Gaza.
+
GS
AmnonAran
, chuyên
gia về chính trị quốc tế khu
vực Trung Đông tại ĐH City
University of London (Anh):
Rất khó để đoán định hai cuộc
xung đột sẽ thế nào trong năm
2024. Tôi nghĩ xung đột ở
Ukrainesẽtiếptụcvìhaibênchỉ
mớibước
qua giai
đoạn đầu
của cuộc
chiến và
đ a n g
chuyển
sanggiao
tranh ổn định quanh một số
khu vực nhất định.
Còn với xung đột Israel,
tôi dự đoán cường độ chiến
tranh như hiện tại vẫn sẽ
kéo dài trong năm tới nhưng
2 cuộc xung đột lớn có thể kết thúc
trong 2024?
Các chuyêngianhậnđịnh sẽ rất khókhănvà cần rất nhiềunỗ lực từcộngđồngquốc tếđể có thể giảmthiểu
được tácđộng tiêucực và tiếnđếnchấmdứt hai cuộc xungđộtNga -Ukraine và Israel -Hamas trongnăm2024.
Mỹ muốn xung đột Israel - Hamas
kết thúc “càng nhanh càng tốt”
Trong cuộc họp báo cuối nămđược tổ chức vào ngày 20-12,
Ngoại trưởngMỹ Antony Blinken cho biếtmột trong những ưu
tiên hàng đầu của chính quyền Tổng thống Joe Biden trong
năm2024 là thúc đẩy để kết thúc cuộc xung đột Israel - Hamas
“càng nhanh càng tốt”, theo tờ
The Times of Israel.
“Rõ ràng cuộc xung đột này cần phải chuyển sang giai đoạn
có cường độ thấp hơn. Chúng tôi muốn thấy sự chuyển đổi
sang các hoạt động có mục tiêu hơn, tập trung vào việc đối
phó với sự lãnh đạo của Hamas, mạng lưới đường hầmvàmột
số thứ khác. Khi điều này được tiến hành, các bạn sẽ thấy ảnh
hưởng đối với dân thường giảm đáng kể” - ông Blinken nói.
Trong cuộc họp báo, ông Blinken cho biết Mỹ sẽ tiếp tục hỗ
trợ Israel để “đảm bảo rằng những gì đã xảy ra vào ngày 7-10
sẽ không bao giờ xảy ra nữa”.
Ông Blinken cũng nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác
với Israel nhằmgiảm thiểu thiệt hại cho dân thường, đảmbảo
tất cả con tin được thả, ngăn chặn xung đột lan rộng và hướng
tới một “nền hòa bình lâu dài, lâu dài”.
LHQchobiết tổchứcnày cần
46,4 tỉ USD trong năm2024 để
phụcvụviệntrợnhânđạo.Trong
đó, Ukraine cần 3,1 tỉ USD, xếp
thứhai danh sách các nước cần
viện trợ, sauSyria cần4,4 tỉ USD.
Hơn bao giờ hết, các
cường quốc như Mỹ,
Trung Quốc, Nga có
trách nhiệm đặc biệt
trong việc ổn định
mối quan hệ, kiềm
chế các hành động
của họ và các
đối tác.
chiến thuật của hai bên có
thể sẽ thay đổi. Vấn đề quan
tâm nữa là liệu các nhóm vũ
trang như Houthis (Yemen),
Hezbollah (Lebanon) có tiếp
tục tấn công Israel hay không.
Câu trả lời nằm ở khả năng
tìm kiếm giải pháp chính trị
giữa các bên.
+
TS
Andrew Thomas
,
chuyên gia quan hệ quốc tế tại
ĐH Deakin (Úc): Khó có thể
đưa ra dự đoán tương lai xung
đột Nga -
Ukraine
trongnăm
2024.Câu
hỏi lớn
nhất liên
quan đến
Ukraine
trongnăm
2024 là viện trợ quân sự cho
nước này sẽ tiếp tục ở mức
độ nào. Nhiều nước trong Tổ
chức Hiệp ước Bắc Đại Tây
Dương (NATO) đã cảm thấy
mệt mỏi với cuộc xung đột.
Do đó, chính phủ các nước
NATO sẽ gặp thách thức trong
việc thuyết phục người dân và
các nhà lập pháp đồng ý tài
trợ thêm cho Ukraine.
Đối với cuộc xung đột ở
Gaza, chúng ta có thể thấy
uy tín của Israel sẽ giảm khi
xung đột tiếp tục kéo dài. Mức
độ tín nhiệm đối với chính
phủ hiện tại đã rất thấp, nếu
không có mục tiêu quân sự
cụ thể ngoài việc “tiêu diệt
Hamas”, họ sẽ tiếp tục mất
uy tín. Tuy nhiên, sự hỗ trợ
củaMỹ dành cho Israel sẽ tiếp
tục trong năm2024. Ngoài ra,
khả năng Israel quay trở lại
kiểm soát Gaza là rất có thể.
+ TS
Alexander A. Hill,
chuyên gia nghiên cứu về Nga
tạiĐHCalgary (Canada): Trong
nhữngtuầngầnđây,theobáochí
phương
Tây, một
số chính
t r ị g i a
phương
Tây nghĩ
r ằng đã
đến l úc
Ukraine tiến tới hòa đàm với
Nga. Những cuộc đàm phán
như vậy rất có thể sẽ diễn ra
trong thời gian tới.
Điều đáng buồn là các cuộc
đàm phán giữa Ukraine và
Nga vào mùa xuân năm 2022
đã kết thúc mà không đạt kết
quả. Khi đó, Nga có vẻ hài
lòng nếu đạt được thỏa thuận,
trong đó Ukraine công nhận
độc lập cho vùng Donbass
(miền Đông Ukraine) và công
nhận bán đảo Crimea là của
Nga, đồng thời cam kết đứng
ngoài NATO và thực hiện
một số biện pháp “phi quân
sự hóa”.
Tuy nhiên, nếu hai bên gặp
nhau trên bàn đàmphán trong
thời gian tới, Nga có thể sẽ
yêu cầu nhiều hơn, bao gồm
việc yêu cầu Ukraine công
nhận chủ quyền của Nga với
bốn tỉnh mà Nga sáp nhập từ
Ukraine trong năm2023. Còn
về Ukraine, nước này khó có
thể camkết đứng ngoài NATO
hoặc “phi quân sự hóa”. Về
lâu dài, Kiev có thể sẽ nỗ lực
gia nhập NATO, bên cạnh
việc thúc đẩy gia nhập Liên
minh châu Âu (EU). Tôi nghĩ
sẽ không bên nào đạt được
điều họ mong muốn.
Các nước và
cộng đồng quốc tế
có thể làm gì?
. Hai cuộc xung đột đã
và đang tác động mạnh đến
tình hình an ninh, kinh tế của
nhiều khu vực. Thậm chí, một
số nước có nguy cơ bị lôi kéo
vào xung đột. Theo các chuyên
gia, các nước và cộng đồng
quốc tế có thể làm gì để hạn
chế các tác động của hai cuộc
xung đột?
+
GS
StefanWolff:
Điềunày
phụ thuộc rất nhiều vào việc
các quốc gia này ở đâu và là
nước nào. Trong tình hình hiện
tại, hơn
bao giờ
hết, các
c ư ờ n g
quốc như
Mỹ,Trung
Q u ố c ,
Nga có
t r á c h
nhiệm đặc biệt trong việc
ổn định mối quan hệ, kiềm
chế các hành động của họ và
các đối tác.
Điều này sẽ cầnmột số thỏa
hiệp và nhượng bộ. Dù vậy,
đây là những hành động rất
cần thiết để giúp thế giới đạt
được sự ổn định, an ninh và
cho phép các nước tập trung
vào các vấn đề quan trọng
khác như biến đổi khí hậu,
an ninh lương thực và năng
lượng, phát triển kinh tế...
+
TS
Andrew Thomas:
Đối với cuộc xung đột ở
Ukraine, các nước có thể hỗ
trợ nhân đạo bằng cách đồng
ý tiếp nhận thêm người tị nạn
Ukraine. Các nước cũng nên
hỗ trợ việc bảo vệ vận chuyển
và thương mại từ Ukraine, để
đảm bảo an ninh lương thực
trong tương lai.
Đối với cuộc xung đột ở
Gaza, cộng đồng quốc tế có
thể ủng hộ thỏa thuận ngừng
bắn và khởi động lại quan
hệ chính trị với chính quyền
Palestine ở Bờ Tây.
. Với vai trò là tổ chức đa
phương lớn nhất hành tinh,
Liên hợp quốc (LHQ) đã có
nhiều nỗ lực để kết thúc xung
đột tại Ukraine và tại Gaza
cũng như hạn chế tác động
của chúng. Tuy nhiên, các nỗ
lực này vẫn chưa đạt nhiều
kết quả. Trong tương lai, LHQ
và cộng đồng quốc tế có thể
làm gì để góp phần kết thúc
hai cuộc xung đột này, theo
các chuyên gia?
+
GS
Stefan Wolff:
Các
nước thành viên Hội đồng
Bảo an LHQ cần hợp tác
nhiều hơn. Họ không nên để
các bất đồng trong vấn đề này
ảnh hưởng đến quá trình hợp
tác trong vấn đề khác.
+
TS
Andrew Thomas:
Với tình hình hiện tại, về
mặt chính trị, LHQ và cộng
đồng quốc tế khó có thể làm
được gì nhiều. Các thành viên
Hội đồng Bảo an LHQ có thể
phủ quyết các nỗ lực duy trì
an ninh được đề xuất. Hơn
nữa, cộng đồng quốc tế khó
có thể ngăn chặn những cuộc
xung đột nếu không có thiện
chí đàm phán từ các bên liên
quan. Trong khi đó, với hai
cuộc xung đột nói trên, thiện
chí đàm phán của các bên vẫn
chưa rõ ràng.
+
GS
Amnon Aran:
Tôi
nghĩ LHQ cần phải đưa ra
tiếng nói mạnh mẽ hơn nữa.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý
rằng LHQ không được thiết
kế để có hành động cụ thể
trong chiến tranh, tổ chức
này không có nguồn lực cho
quân sự.
Nhìn chung, tôi cho rằng
chính bản thân Israel phải là
bên tìm ra công thức chính trị
để giải quyết xung đột. Xung
đột ở Ukraine cũng tương tự
như vậy.
.Xincảmơncácchuyêngia.•
Gaza đổ nát sau các trận
không kích của Israel.
Ảnh: AP
Binh lính Israel cùng các
phương tiện chiến đấu tại
khu vực tiếp giáp giữa Israel
vàDải Gaza vào ngày
30-11. Ảnh: AFP
