11
THÙY LINH
G
iá vàng thời gian gần
đây vẫn liên tục biến
độngmạnh, thất thường.
Riêng giá vàng miếng SJC có
thời điểm tăng vọt lên gần 82
triệu đồng/lượng. Đáng chú
ý, sau khi Nghị định 24/2012
ra đời, chênh lệch giữa giá
vàng miếng SJC với vàng thế
giới chỉ khoảng vài chục ngàn
đồng nhưng đến nay đã lên
tới 18-20 triệu đồng/lượng.
Để đưa vàng miếng SJC về
mức giá hợp lý, Chính phủ đã
nhiều lần yêu cầu Ngân hàng
Nhà nước (NHNN) tổng kết
Nghị định 24/2012 về quản lý
hoạt động kinh doanh vàng,
đồng thời đề xuất giải pháp
quản lý hiệu quả thị trường
vàng phù hợp trong giai đoạn
hiện nay.
Liên quan đến vấn đề này,
báo
Pháp Luật TP.HCM
đã có
cuộc trao đổi với TS Nguyễn
ThếHùng
(ảnh),
PhóChủ tịch
Hiệp hội Kinh doanh vàng
Việt Nam (VN).
Giá vàng SJC đắt đỏ
một cách vô lý
.
Phóng viên
:
Trong khoảng
một tháng trở lại đây, vàng
miếng SJC liên tiếp xô đổ
các kỷ lục về giá. Theo ông,
điều gì khiến vàng miếng
SJC ngày càng trở nên đắt
đỏ như vậy?
+ TS
Nguyễn Thế Hùng
:
Đúng là những biến động bất
thường của vàng miếng SJC
không theo quy luật nào của
thị trường. Ví dụ khi giá vàng
thế giới ở mức khoảng 2.170
Kinh tế -
ThứNăm21-3-2024
USD/ounce, tương đương 65
triệu đồng/lượng thì vàng
miếng SJC vọt lên hơn 81
triệu đồng/lượng, nghĩa là
cao hơn gần 17 triệu đồng/
lượng. Đây là mức chênh
lệch vô lý và không tồn tại
ở bất cứ quốc gia nào trên
thế giới.
Vấn đề cốt lõi của sự bất
hợp lý này nằm trong các quy
định của Nghị định 24/2012.
Theo đó, NHNN giữ vai trò
là cơ quan độc quyền sản
xuất vàng miếng, độc quyền
xuất khẩu và nhập khẩu vàng
nguyên liệu.
Có thể nói Nghị định 24 ra
đời cách đây 12 năm đã giúp
bình ổn thị trường vàng, nhất
là phát huy hiệu quả trong
việc chống tình trạng “vàng
hóa” nền kinh tế. Nhưng sau
một thập niên, những quy
định này đã bộc lộ những
bất cập trên thị trường.
. Cụ thể những bất cập
hiện nay của Nghị định 24
là gì, thưa ông?
+ Hiệp hội Kinh doanh
vàng VN đã nhiều lần kiến
nghị NHNN, có kèm theo báo
cáo phân tích về những điểm
bất hợp lý của Nghị định 24.
Trong đó, điều cơ bản nhất
là NHNN với vai trò là cơ
quan quản lý song lại tham
gia vào việc kinh doanh và
sản xuất vàng để cung cấp
cho thị trường.
Với việc điều hành như
vậy đồng nghĩa là NHNN
cùng lúc đóng hai vai “vừa
đá bóng vừa thổi còi”. Trong
khi lẽ ra NHNN chỉ nên đóng
vai trò là cơ quan quản lý
chứ không nên kiêm thêm
cả vai trò kinh doanh như
một doanh nghiệp.
Cũng theo quy định của
Nghị định 24, NHNN độc
quyền nhập khẩu vàng nguyên
liệu và độc quyền sản xuất
vàng miếng SJC nhưng hơn
10 năm qua, cơ quan này
không bổ sung vàng nguyên
liệu để sản xuất vàng miếng
SJC. Trong khi nhu cầu của
người dân vẫn hiện hữu và
khi cầu tăng mà cung thấp
thì sản phẩm sẽ trở nên đắt
đỏ hơn là điều đương nhiên.
Loại vàng này càng trở nên
khan hiếm và đẩy chênh lệch
giữa giá vàng miếng SJC và
vàng thế giới ngày càng cao.
. Vậy theo ông, vì sao
NHNN không nhập khẩu
vàng nguyên liệu, ngay cả
khi giá vàng miếng SJC cao
hơn vàng thế giới gần 20
triệu đồng/lượng?
+ Tôi cho rằng NHNN
không can thiệp vào thị trường
vàng miếng SJC bằng cách
nhập khẩu vàng nguyên liệu
vì một số lý do. Thứ nhất,
khi NHNN muốn nhập khẩu
vàng nguyên liệu thì lấy tiền
ở đâu để mua? Tất nhiên là
phải lấy tiền từ dự trữ ngoại
hối quốc gia rồi.
Theo ước tính của Hội
đồng Vàng Thế giới, VN cần
nhập khẩu 40-60 tấn vàng/
năm mới đủ đáp ứng sức
mua của người dân. Vậy nếu
hằng năm NHNN nhập khẩu
60 tấn vàng nhưng vẫn chưa
đáp ứng đủ nhu cầu của thị
trường thì chẳng lẽ lại tiếp
tục trích dự trữ ngoại hối để
mua vàng nguyên liệu?
Trong khi đó, việc gia tăng
dự trữ ngoại hối không chỉ
giúpNHNNcó thêmdư địa và
giải pháp phù hợp trong việc
điều hành chính sách tiền tệ
mà còn là bộ đệm quan trọng
giúp nền kinh tế chống đỡ lại
các cú sốc từ bên ngoài. Qua
đó, góp phần ổn định kinh tế
vĩ mô, ổn định tỉ giá, nâng
cao giá trị tiền VND, đồng
thời củng cố lòng tin của các
nhà đầu tư nước ngoài…Do
đó, việc NHNN không nhập
khẩu vàng để sản xuất vàng
Ngân hàng Nhà
nước chỉ nên đóng
vai trò là cơ quan
quản lý chứ không
nên kiêm thêm cả
vai trò kinh doanh
vàng như một
doanh nghiệp.
Giá vàng liên tục biến độngmạnh trong thời gian gần đây, không theo quy luật thị trường. Ảnh: HOÀNGGIANG
Giải pháp kéo giá vàng SJC
“trở về mặt đất”
Ngày 20-3,Thủ tướngChính phủPhạmMinhChính tiếp tục kýCông điện số 22 yêu cầuNgân hàngNhà nước
và các đơn vị liên quan xử lý ngay tình trạng chênh lệch giữa giá vàngmiếng trong nước và vàng quốc tế.
miếng cũng là điều dễ hiểu.
Có giải pháp để giải
quyết bài toánvàngSJC
.
Nếu vậy, còn giải pháp
nào khác để kéo giá vàng
miếng SJC “trở về mặt đất”,
không còn chênh lệch quá cao
so với vàng thế giới như chỉ
đạo của Thủ tướng không,
thưa ông?
+ Đương nhiên là có giải
pháp để giải quyết bài toán
này. Thứ nhất, NHNN cần trả
lại việc sản xuất vàng miếng
SJC cho thị trường và NHNN
chỉ đóng vai trò là nhà quản
lý. Khi đó, doanh nghiệp sẽ
tự biết cân đối nguồn lực để
nhập khẩu nguyên liệu vàng
với số lượng bao nhiêu, dùng
vào sản xuất những loại sản
phẩm nào (vàng miếng, vàng
nhẫn, vàng trang sức…).
Khi đó, NHNN vẫn quản
lý được số lượng vàng nhập
khẩu, mà kho dự trữ ngoại hối
quốc gia không hề bị hao hụt
đồng nào. Thậm chí khi vàng
nguyên liệu nhập khẩu được
dùng để sản xuất vàng trang
sức và xuất khẩu thì NHNN
lại có thêm nguồn thu ngoại
tệ, còn Nhà nước thì có thêm
nguồn thu từ thuế.
Thứ hai, NHNN cần xóa bỏ
độc quyền thương hiệu vàng
miếng SJC. Trước khi Nghị
định 24 ra đời, thị trường
vàng có khoảng 10 thương
hiệu sản xuất vàng miếng và
khi đó không có chuyện giá
vàng trong nước chênh lệch
với vàng thế giới bất thường
như bây giờ.
Nếu vấn đề này được giải
quyết, tôi tin rằng chênh lệch
giữa giá vàng nhẫn và vàng
miếng SJC so với giá vàng
thế giới sẽ được kéo “về mặt
đất” ngay lập tức.
. Nhưng có quan điểm cho
rằng nếu để doanh nghiệp
tự quyết nhu cầu nhập khẩu
vàng, NHNN chỉ đóng vai trò
quản lý sẽ dễ dẫn đến nguy
cơ “vàng hóa” nền kinh tế?
+ Trước hết cần phải hiểu
thế nào là “vàng hóa” nền
kinh tế. Một quốc gia bị xem
là “vàng hóa” nền kinh tế là
khi người dân sử dụng vàng
như một phương tiện thanh
toán, là khi người dân gia
tăng việc tích trữ vàng trong
danh mục đầu tư của mình.
Thế nhưng từ khi Nghị định
24 ra đời đã thực hiện rất tốt
việc chống “vàng hóa” nền
kinh tế.
Trong10nămqua, thị trường
vàng đã ổn định, nhiều năm
trở lại đây thị trường vàng
không còn hiện tượng người
dân xếp hàng dài chờ tới lượt
đểmua vàng. Đặc biệt là cũng
không còn ai sử dụng vàng
để thanh toán nữa.
Do đó, việc giữ độc quyền
thương hiệu vàng SJC là
không cần thiết. Thay vào
đó, hãy để thị trường vàng
được lưu thông và phát triển
một cách bình thường như
các thị trường hàng hóa khác.
. Xin cảm ơn ông.•
Tiêu điểm
Xử lý ngay
chênh lệch cao giữa
giá vàng trong nước
và quốc tế
Thủ tướng Chính phủ Phạm
Minh Chính tiếp tục ký Công
điện số 22 ngày 20-3 yêu cầu
NHNN chủ trì, phối hợp với các
cơ quan liên quan xử lý ngay
tình trạng chênh lệch giữa giá
vàngmiếngtrongnướcvàvàng
quốc tế ở mức cao trong thời
gian qua.
“Rà soát kỹ lưỡng, toàn diện
khungkhổpháplý,cơchế,chính
sách liên quan đến quản lý thị
trường vàng và hoạt động kinh
doanh vàngmiếng, vàng trang
sức. Thực hiện ngay việc tổng
kếtthựchiệnNghịđịnh24/2012
và báo cáo Thủ tướng Chính
phủ trước ngày 22-3” - công
điện nêu rõ.
Lãnh đạo NHNN cho biết cơ
quan này sẽ trìnhbáo cáo tổng
kết Nghị định 24, trong đó đề
xuất các biện pháp quản lý thị
trường vàng phù hợp với diễn
biếnmớicủatìnhhìnhthịtrường.
Theo quan sát của tôi thì không có ngân
hàng trung ương nào trên thế giới quản lý
thị trường vàng giống VN. Họ chỉ quản lý dự
trữ ngoại hối bằng vàng chứ không thamgia
vào việc sản xuất vàng.
Ví dụ, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc
(PBOC) đã cho phép tự do hóa việc sản xuất,
kinh doanh và phân phối vàng; xóa bỏ chế
độ quản lý hạn ngạch xuất nhập khẩu vàng
cho các doanh nghiệp.
Đối với một sốnước trong khu vực nhưThái
Lan,Malaysia, Singapore, Indonesia…thì ngân
hàng trung ương của họ không quản lý vàng
mà xem vàng như một loại hàng hóa. Riêng
các giao dịch vàng tài khoản, hợp đồng vàng
tương lai (kỳ hạn) và các hợp đồng vàng phái
sinh… do các ngân hàng thương mại thực
hiện dưới sự kiểm soát của các ngân hàng
trung ương hoặc được giao dịch trên các sàn
chứng khoán quốc gia.
TS
NGUYỄN THẾ HÙNG
,
Phó Chủ tịch
Hiệp hội Kinh doanh vàng VN
Các nước không quản lý vàng như Việt Nam
