3
Tiêu điểm
Ý kiến
Thời sự -
ThứTư17-4-2024
Ngân hàng Nhà
nước sắp tổ chức
đấu thầu vàng sau
11 nămtạmdừng.
Ảnh tư liệu:
NAMGIANG
TS
LÊ XUÂN NGHĨA
,
nguyên Phó
Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính
Quốc gia:
Đấu thầu vàng chỉ là
giải pháp ngắn hạn
Đấu thầu vàng sẽ chỉ tạo ra tác động
tâm lý nào đó trong ngắn hạn. Căn cơ
nhất, dài hạn nhất và thông lệ quốc tế
nhất là phải cho xuất nhập khẩu vàng tự do, sản xuất, kinh
doanh vàng tự do và đánh thuế.
Sự thật tại VN, chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế
lớn, có những lúc lên tới 30% là rất phi lý. Nguyên nhân vì
dòng thương mại bị cắt đứt do lâu nayVN không nhập khẩu
vàng miếng, trong khi nhu cầu trong nước vẫn có.
Số liệu thực tế chứng minh theo thông báo của Hội đồng
vàng thế giới, mỗi nămVN được sản xuất khoảng 600 kg
vàng, trong khi đó nhu cầu có thể là 50 tấn vàng. Nếu như
vậy, để bù đắp nhu cầu này, người ta phải nhập lậu hoặc là
tăng giá vàng trong nước lên. Đây là chuyện đương nhiên.
Chính vì vậy, muốn xóa bỏ chênh lệch giá vàng trong nước
và quốc tế, đơn giản là dùng các biện pháp thương mại, không
cần phải dùng các biện pháp tiền tệ như đấu giá vàng miếng.
Tức là cho phép một số công ty kinh doanh vàng có đủ điều
kiện tự xuất nhập khẩu, kinh doanh vàng miếng và vàng trang
sức. Để quản lý, có thể dùng công cụ mạnh nhất của Chính
phủ để xử lý đó là thuế. Điều này giúp thị trường vàng minh
bạch như thị trường vàng thế giới.
Lẽ ra nhưVN nên nghiên cứu mua để dự trữ hơn là mang
vàng dự trữ ra đấu thầu để bình ổn thị trường. Đó có thể là
cách làm ngắn hạn nhưng không phải là cách làm bài bản.
Ông
NGUYỄNTHẾ HÙNG
,
Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh
vàng VN:
Cần giao dịch thông qua
hợp đồng kỳ hạn
Việc NHNN đấu thầu vàng
miếng đồng nghĩa với việc hút
tiền VND về, giá vàng trong nước
sẽ thu hẹp khoảng cách so với giá vàng thế giới. Tuy
nhiên, đấu thầu vàng miếng vẫn là giải pháp trong
ngắn hạn để tăng cung và thu hẹp khoảng cách với giá
vàng thế giới. Còn lộ trình đấu thầu trong bao lâu và
sau đấu thầu là gì vẫn chưa thể nói trước được.
Thông tin NHNN sắp đấu thầu vàng miếng đã ngay
lập tức làm cho giá vàng SJC giảm mạnh 1 triệu
đồng/lượng vào chiều 15-4, thu hẹp đáng kể chênh
lệch giá vàng trong và ngoài nước. Nhưng không ai
biết được sau khi giá giảm vài ngày, người dân sẽ bán
vàng miếng SJC hay mua vào? Vì thế, xu hướng của
giá vàng trong nước thời gian tới rất khó lường.
Chính vì thế theo tôi, cần sớm cho phép sở giao
dịch hàng hóa giao dịch mặt hàng vàng kỳ hạn thông
qua hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng quyền chọn như các
quốc gia tiên tiến trên thế giới. Các thành viên tham
gia phải đáp ứng những tiêu chuẩn chặt chẽ, được
phép xuất nhập khẩu vàng (căn cứ theo đặc tả hợp
đồng kỳ hạn tiêu chuẩn vàng do sở giao dịch hàng
hóa ban hành).
Ông
LƯU CHÍ KHÁNG
,
Giám
đốc Trung tâm Nghiên cứu CSI:
Khó đoán giá vàng giảm
bao nhiêu sau khi đấu
thầu vàng miếng
Việc NHNN đấu thầu vàng miếng
là cung ứng vàng ra thị trường. Điều
này cũng đồng nghĩa với việc hút đồng VND về. Đây cũng
được xem là một biện pháp cấp bách giúp thắt chặt tiền tệ,
thanh khoản bớt dư thừa, qua đó giúp tỉ giá USD/VND bớt
căng. Giá vàng trong nước sẽ thu hẹp khoảng cách so với
giá vàng thế giới.
Như vậy, việc cung ứng vàng ra thị trường kỳ vọng
sẽ đạt được hai mục tiêu, vừa giảm chênh lệch giá vàng
miếng SJC vừa hạ nhiệt tỉ giá. Tuy nhiên, rất khó để trả lời
chính xác việc giá vàng có thể sẽ xuống mức bao nhiêu sau
khi NHNN đấu thầu vàng miếng ra thị trường.
Bởi theo Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia trích dẫn
số liệu từ CEIC (một tổ chức cung cấp dữ liệu kinh tế) cho
thấy tính tới tháng 5-2020, vàng dự trữ ở mức gần 9,2 tấn,
tương đương khoảng 0,68% tổng dự trữ ngoại hối.
Còn trên trang
CEIC,
VN có vàng dự trữ gần 650 triệu
USD tính tới tháng 10-2023. Nếu tính mức giá khoảng
1.970 USD/ounce hồi tháng 10-2023 thì VN có tổng
lượng vàng khoảng 10,3 tấn.
Chúng ta không biết NHNN sẽ cung ứng ra thị trường bao
nhiêu vàng từ nguồn dự trữ khoảng 10 tấn theo ước tính trên
cũng như vàng có thể nhập về thêm.
Trên thực tế, hầu hết ngân hàng trung ương phải duy trì
một lượng vàng nhất định. Do vậy, khả năng tỉ lệ vàng có
thể chỉ rút về mức 0,5% dự trữ ngoại hối, tương đương bán
ra khoảng 2-2,4 tấn. Đây là con số không đáng kể so với nhu
cầu nắm giữ của dân chúng khi trong nước lên cơn sốt vàng.
Bên cạnh đó, NHNN có thể để DN trực tiếp nhập khẩu
vàng. Tuy nhiên, điều này có thể tác động đến thị trường
ngoại hối trong nước, tăng tỉ giá, khi DN phải mua gom
USD để nhập vàng.
TS
NGUYỄN HỮU HUÂN
,
chuyên gia kinh tế ngân hàng:
Cần sớm cho nhập khẩu
vàng nguyên liệu
Theo tôi, giải pháp cho nhập khẩu
vàng nguyên liệu đóng vai trò quan
trọng hơn nhiều so với việc xóa độc
quyền vàng miếng SJC. Bởi nếu chỉ
xóa độc quyền vàng miếng mà không bổ sung vàng nguyên
liệu khi lực cầu vẫn cao thì giá vàng trong nước vẫn không
thể trở về đúng với giá trị của nó.
Nếu NHNN cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu thì
không chỉ giúp nhà điều hành chủ động hơn trong việc quản
lý thị trường vàng thay vì bị động như hiện tại mà còn khiến
thu hẹp chênh lệch giữa vàng trong nước và thế giới.
NHNN và Cục Quản lý thị trường đang tích cực rà soát
việc xuất hóa đơn điện tử, xác minh nguồn vàng từ đầu vào
đến đầu ra của các tiệm vàng lớn nhỏ. Điều này càng làm
cho nguồn vàng trở nên khan hiếm hơn, do vàng lậu hết đất
sống.
Giá nào?
Ủy banThường vụ Quốc hội
đề nghị Chính phủ, Thủ tướng
quantâmchỉđạocácbộ,ngành
liênquantheodõisátbiếnđộng
cung cầu, giá cả thị trường các
mặt hàngquan trọng, thiết yếu
đểcóbiệnphápđiềuchỉnhphù
hợp. Trong đó, tăng cường các
hoạt động kiểmsoát hànghóa,
bình ổn thị trường, tập trung
thanh tra, kiểmtra các DN kinh
doanh vàng, kịp thời xử lý vi
phạm trong hoạt động kinh
doanh và làm rõ trách nhiệm
của tổ chức, cá nhân nếu có
hành vi thao túng thị trường.
THU NGUYỆT
bố; thực hiện nghiêm công văn của NHNN về việc tuân thủ pháp
luật về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố. Đối với NHNN chi
nhánh tỉnh, TP trực thuộc trung ương, NHNN yêu cầu tăng cường
công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra hoạt động kinh doanh vàng
của các đơn vị. Qua đó kịp thời xử lý các vi phạm về hoạt động
kinh doanh vàng theo thẩm quyền.
PV
Một cửa hàng vàng tại TP.HCMđóng cửa khi có thông tin kiểmtra.
Ảnh: TÚUYÊN
lệch giá vàng như chỉ đạo của
Thủ tướng.
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM
, lãnh đạo một ngân
hàng cho biết thêmkhi NHNN
mở kho vàng miếng SJC để
đấu thầu, nhiều khả năng sau
đó nhà điều hành sẽ mua bổ
sung vàng nguyên liệu với
số lượng tương ứng để đảm
bảo nguồn dự trữ ngoại hối
bằng vàng. Do đó, dù bán bớt
vàng miếng SJC thì kho dự
trữ ngoại hối của NHNN cũng
không bị xê dịch gì.
Đồngquanđiểm,TSNguyễn
Hữu Huân, chuyên gia tài
chính ngân hàng, cho rằng
khi bổ sung thêm nguồn cung
vàng miếng SJC, thị trường
vàng miếng được kỳ vọng sẽ
giảm lực cầu, qua đó đưa giá
vàng miếng xuống thấp hơn
so với hiện tại.
Thực tế là từ chiều 15-4
đến nay, khi NHNN thông
báo sắp đấu thầu vàng miếng
SJC, giá bán loại vàng độc
quyền này đã giảm khoảng
1,5 triệu đồng/lượng. Điều
đó cho thấy quyết định tăng
nguồn cung vàng miếng SJC
của NHNN đã tác động ngay
lập tức lên tâm lý của những
người đầu cơ sản phẩm này.
Tuynhiên,đểthuhẹpkhoảng
cách giữa giá vàng trong nước
và thế giới đến mức nào lại
phụ thuộc vào số lượng vàng
mà NHNN cung ứng cho thị
trường là bao nhiêu. Nếu số
lượng vàng miếng SJC được
đem ra đấu thầu chỉ ở mức
hạn chế, nhỏ giọt thì chỉ tác
dụng trong ngắn hạn. Về dài
hạn, loại vàng độc quyền này
sẽ quay đầu tăng trở lại.
Chưa kể, trong bối cảnh
giá vàng thế giới vẫn duy trì
đà tăng mạnh như hiện tại thì
nhu cầu mua vàng của người
tiêu dùng tại thị trường trong
nước sẽ vẫn ở mức cao. “Do
đó, việc đấu thầu vàng miếng
SJCchỉ là giải pháp trong ngắn
hạn mà thôi. Còn về lâu dài,
giải pháp căn cơ nhất vẫn là
NHNN cần cho phép nhập
khẩu vàng nguyên liệu” - TS
Huân nói.
Đối với việc đấu thầu vàng
miếng thì không có gì đáng
phải bàn, bởi cơ chế đấu thầu
là luôn công khai, minh bạch.
Còn về tiêu chuẩn chọn người
trúng thầu thì ưu tiên số 1 là
về giá, lấy giá từ cao xuống
thấp, sau đó mới tính đến
khối lượng. Do đó, cứ ai bỏ
giá cao nhất so với giá sàn mà
NHNN đưa ra thì người đó
sẽ trúng thầu. Trong trường
hợp có nhiều DN bỏ thầu với
cùng một mức giá thì sẽ ưu
tiên cho bên nào mua khối
lượng nhiều hơn.•
