8
Trong báo cáo gửi Bộ Tài chính mới đây, Bộ GTVT cho
biết hiện một số dự án giao thông quan trọng quốc gia đang
gặp khó khăn, vướng mắc về mặt bằng nên tiến độ giải
ngân vốn đầu tư công chưa đạt như kỳ vọng.
Cụ thể, dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 (2021-2025),
dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và Khánh Hòa - Buôn Ma
Thuột đang được bàn giao mặt bằng chậm hơn so với yêu cầu
của Chính phủ, Thủ tướng. Công tác di dời hạ tầng kỹ thuật,
nhất là đường điện cao thế còn nhiều khó khăn, chậm trễ.
Đáng chú ý, dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam giai
đoạn 2 và dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột
chưa được hoàn thành việc chuyển mục đích sử dụng
rừng, đất rừng, đất lúa.
Về vật liệu xây dựng cho các dự án, Bộ GTVT cho hay
việc triển khai đồng thời nhiều dự án giao thông lớn trong
cùng khu vực dẫn tới tình trạng khan hiếm nguồn vật liệu,
đặc biệt là vật liệu đất đắp, cát, đá... cho các dự án tại khu
vực ĐBSCL. Việc triển khai cơ chế đặc thù về khai thác vật
liệu xây dựng thông thường còn nhiều khó khăn, vướng mắc.
Để giải quyết những khó khăn trên và đẩy nhanh tiến độ giải
ngân vốn đầu tư công, Bộ Tài chính vừa kiến nghị Thủ tướng
đề nghị các tỉnh giải quyết dứt điểm công tác giải phóng mặt
bằng theo tiến độ yêu cầu. Trong đó tập trung vào việc xây
dựng các khu tái định cư, ổn định cuộc sống người dân.
Các tỉnh cần khẩn trương xác định đủ nguồn cung vật liệu,
phối hợp với các chủ đầu tư, nhà thầu hoàn thành các thủ tục
về cấp mỏ vật liệu xây dựng thông thường theo cơ chế đặc
thù đã được Quốc hội, Chính phủ chấp thuận nhằm đáp ứng
đủ trữ lượng, công suất theo tiến độ thi công.
VIẾT LONG
Đô thị -
ThứBảy4-5-2024
Một số dự án đường bộ cao tốc đang gặp khó vềmặt bằng
và nguồn vật liệu xây dựng. Ảnh: ĐL
TS
VÕ KIM CƯƠNG
, nguyên
Phó Kiến trúc sư trưởng TP.HCM:
Không thể chỉ trông chờ
xã hội hóa
Mục tiêu chỉnh trang đô thị, kết hợp
di dời nhà trên và ven kênh rạch ở bờ
namkênh Đôi rất khó để thực hiện xã
hội hóa. Lý do là phần lớn diện tích
đất sau khi thu hồi sẽ thành đất công
và dùng để chỉnh trang đô thị, làm bờ
kênh, đường bờ kênh, trồng cây xanh,
làm công viên ven kênh là chính.
Nếu muốn kêu gọi đầu tư, chúng ta
phải nghĩ tới làm dịch vụ công viên
ven sông để tư nhân khai thác quỹ
đất ven kênh với các tiện ích đi kèm
để thu lợi nhuận. Tuy nhiên, nếu vậy
thì cần phải cho nhà đầu tư quỹ thời
gian khai thác dài mới mong họ làm
được hiệu quả.
Nói chung, chúng ta có thể hình
dung là mình thay hàng loạt nhà trên
và ven kênh rạch bằng các công trình
phúc lợi, dịch vụ xã hội và dùng vốn
tư nhân hỗ trợ cho công tác này.
Ngoài ra, chúng ta cũng cần tính
tới việc vay từ vốn nước ngoài với
các chương trình hỗ trợ dự án phúc
lợi của họ (như vốn ODA chúng ta
thường vay lâu nay).
Trên thực tế, dù với cách nào thì
TP cũng phải thực hiện chỉnh trang
đô thị, di dời nhà trên và ven kênh vì
mục tiêu cải thiện môi trường sống,
bộ mặt đô thị và đem đến nhiều lợi
ích cho người dân. Tuy nhiên, TP
cần phải có một kế hoạch cụ thể, rõ
ràng như bao giờ sẽ làm, bao giờ di
dời để người dân họ được biết chứ
không thể cứ sống như vậy mãi mà
không biết tương lai thế nào. Cùng
với đó là câu chuyện chuyển cư, tạm
cư, tái định cư, bồi thường cho người
dân khi thực hiện dự án.
TS
NGUYỄNHỮUNGUYÊN
,
Hội Quy hoạch phát triển đô thị TP.HCM:
Nhà nước nên là
nhà đầu tư chính
Việc di dời nhà ven kênh đã có
chủ trương từ năm 2016 đến 2020
nhưng đến cuối nhiệm kỳ thì chỉ
thực hiện được khoảng 12% (kế
hoạch là di dời 20.000 nhà trên và
ven kênh). Điều này cho thấy việc
thực hiện rất chậm.
Đến giai đoạn 2021-2025, sau các
cuộc hội thảo, rút kinh nghiệm thì
công tác này vẫn còn gặp rất nhiều
khó khăn. Nhiều nguyên nhân được
đưa ra, đầu tiên là về vốn, thứ hai là
không có nhà đầu tư.
Riêng về vốn, TP rất thiếu vốn vì
còn rất nhiều dự án, chương trình
khác cần triển khai. Vậy bài toán là
làm thế nào để thu hút nhà đầu tư đối
với các dự án nhà ven kênh nói chung
và dự án bờ nam kênh Đôi nói riêng.
Theo tôi, giải quyết bài toán này
cần theo nguyên tắc: Nếu TP coi đây
là công việc cấp bách, dự án cấp thiết
vì vừa chỉnh trang đô thị, ngăn ngừa
ô nhiễmmôi trường vừa rất nhân văn
thì chắc chắn Nhà nước phải đứng
ra là nhà đầu tư chính. Việc kêu gọi
nhà đầu tư chỉ là bổ sung phần nào.
Ngoài ra, một khó khăn nữa là đa
số các nhà trên và ven kênh được xây
dựng không có giấy phép xây dựng
hoặc sai giấy phép. Nó là hiện tượng
KIÊNCƯỜNG
Đ
ể có thể thực hiện dự án chỉnh
trang đô thị, kết hợp di dời nhà
trên và ven kênh rạch ở bờ
nam kênh Đôi (quận 8, TP.HCM),
báo
Pháp Luật TP.HCM
đã trao đổi
với nhiều chuyên gia trong lĩnh vực
quản lý đô thị. Các chuyên gia đã đưa
nhiều ý kiến góp ý quan trọng để dự
án này có thể sớm thành hiện thực.
TS
TRẦNQUANGTHẮNG
, Viện trưởng
Viện Kinh tế và quản lý TP.HCM:
Cần nhà đầu tư thiên thần
Theo tôi, dự án chỉnh trang đô thị,
kết hợp di dời nhà trên và ven kênh
rạch ở bờ nam kênh Đôi nói riêng và
các dự án tương tự ở TP.HCM là dự
án thuần về công ích xã hội.
Vì vậy, để kêu gọi nhà đầu tư với
các dự án thuần về công ích và xã
hội chúng ta cần có cách nhìn khác
hơn một chút như quan tâm kêu gọi
vốn từ các nhà đầu tư thiên thần
(angel investor - là những người đầu
tư vốn sở hữu cá nhân vào các dự
án). Lý do là nhà đầu tư thiên thần
thường tìm kiếm cơ hội đầu tư với
tiềm năng sinh lời và có tác động xã
hội tích cực.
Khi kêu gọi, cần nêu rõ về mục tiêu
xã hội, giải quyết vấn đề cụ thể mà
dự án hướng đến để có thể thu hút
nhà đầu tư thiên thần quan tâm đến
khía cạnh các lợi ích xã hội của dự án.
Ngoài ra, TP cũng cần chương trình
và cơ chế kêu gọi vốn đầu tư phù hợp
để hỗ trợ các dự án phát triển sau này.
TP cũng nên thử phương thức kêu
gọi khác truyền thống như kêu gọi
vốn thông qua trang web và các kênh
truyền thông, điều này giúp quảng
bá và thu hút sự quan tâm từ nhà đầu
tư tiềm năng.
Lưu ý là việc kêu gọi vốn đầu tư
ở đây yêu cầu sự chuẩn bị kỹ lưỡng,
thông tin trung thực và minh bạch
để thuyết phục người đầu tư về lợi
ích xã hội bên cạnh tiềm năng sinh
lời, bảo đảm an toàn của việc đầu
tư vào dự án.
Cuộc sống của người dân lao động bên bờ namkênhĐôi, quận 8. Ảnh: VIỆTHOA
TP.HCM: LỐI RA NÀO CHO DỰ ÁN CẢI TẠO BỜ NAM KÊNH ĐÔI? - BÀI 3
Đẩy nhanh cải tạo bờ nam kênh
Đôi, Nhà nước phải đóng vai chính
Theo các chuyên gia, Nhà nước nên là nhà đầu tư chính thì dự án cải tạo bờ namkênhĐôi mới có thể triển khai
nhanh được.
để lại từ lịch sử do đô thị hóa nhanh
chóng và chúng ta phải giải quyết
câu chuyện bồi thường, tái định cư
như thế nào cho hợp lý?
Theo tôi, chính quyền nên đứng ra
hợp thức hóa hiện trạng (hợp thức
hóa, công nhận như thế nào tùy trường
hợp cụ thể) để có cơ sở thực hiện tốt
công tác giải tỏa, bồi thường, tái định
cư hợp lý cho người dân.
Chỉnh trang đô thị phải đảm bảo
cuộc sống ổn định cho người dân, đó
là yếu tố tiên quyết. Chúng ta cũng
không nên tìm giải pháp nào, khó
khăn nào là chủ yếu mà cần phải tìm
tính đồng bộ của các giải pháp. Nghĩa
là phải có nhiều giải pháp kết hợp
thì mới mong công tác này hiệu quả.
Bây giờ đã là năm 2024, chuyện
di dời nhà trên và ven kênh vẫn còn
rất khó khăn vì khó khăn cũ chưa
giải quyết được. Chúng ta cần đột
phá mạnh mẽ mới có thể giải được
phần nào bài toán khó này.•
Dự án đường bộ cao tốc phía Nam gặp khó về mặt bằng và vật liệu xây dựng
“Nếu TP coi đây là công
việc cấp bách, dự án cấp
thiết vì vừa chỉnh trang
đô thị, ngăn ngừa ô
nhiễmmôi trường vừa rất
nhân văn thì chắc chắn
Nhà nước phải đứng ra
là nhà đầu tư chính.”
Dự án cải tạo bờ bắc kênh Đôi sẽ khởi công
vào năm 2025
KênhĐôi làmột con kênh đào dài 9,5 km, chảy hoàn toàn trong địa phận
quận 8, TP.HCM. Kênh Đôi nối từ ngã tư nơi giao với kênhTàu Hủ, kênh Bến
Nghé và kênh Tẻ đến ngã ba nơi giao với kênh Lò Gốm và sông Bến Lức.
Kênh chạy song song với kênhTàu Hủ, được Pháp cho đào vào thập niên
1910, đến năm 1919 thì hoàn thành. Hiện nay, kênh rộng 50 m, sâu 20 m,
có thể lưu thông tàu bè loại lớn, các cây cầu bắc qua kênh Đôi gồm cầu
Chữ Y, cầu Chánh Hưng, cầu Nhị Thiên Đường.
Hiện nay, hai bên bờ nam - bắc kênh Đôi có hàng ngàn căn nhà trên và
ven kênh lụp xụp, tạm bợ, là nơi sinh sống của hàng ngàn hộ dân chen
chúc. Tháng 12-2023, dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng, cải tạo môi trường
bờ bắc kênh Đôi, quận 8 được HĐND TP thông qua chủ trương đầu tư.
Dự án cải tạo bờ bắc kênh Đôi dài 4,3 km, có tổng mức đầu tư gần 5.000
tỉ đồng bằng vốn ngân sách, dự kiến khởi công vào năm 2025 và hoàn
thành vào năm 2028. Dự án sẽ di dời 1.017 căn nhà.
