13
Trùng tu Chùa Cầu hơn 400 tuổi: Phải
đảm bảo yếu tố nguyên bản, chân xác
THANHNHẬT
C
hùa Cầu (Lai Viễn Kiều)
- biểu tượng của TPHội
An (Quảng Nam) sau 18
tháng trùng tu đã hoàn thiện
những khâu cuối cùng, chuẩn
bị khánh thành vào ngày 3-8.
Dự án trùng tu Chùa Cầu có
kinh phí khoảng 20 tỉ đồng,
ngay khi lộ diện sau trùng tu,
hìnhảnhmớimẻ củaChùaCầu
ngay lập tức nhận về nhiều
ý kiến khen chê từ dư luận.
Báo
Pháp Luật TP.HCM
có
cuộc trao đổi với ông Nguyễn
Sự, nguyên Bí thư Thành ủy
Hội An - người rất am hiểu
và yêu TP này.
Đã nhiều lần trùng tu
Chùa Cầu
. Phóng viên:
Thưa ông,
suốt chiều dài lịch sử, Chùa
Cầu đã trải quamấy lần trùng
tu? Trùng tu lần này có thật
sự hợp lý?
+ Ông
Nguyễn Sự:
Nếu
không tính lần này, Chùa Cầu
đã có bảy lần trùng tu. Nhưng
những lần trùng tu trước, tất
cả hồ sơ, tư liệu đều không
để lại gì. Chùa Cầu đã gần
500 năm tuổi, mà “người cao
tuổi” bản thân bao giờ cũng
ốmyếu, bệnh tật, do đó không
thể khỏemạnh như thanh niên
17-18 tuổi được.
Di tích cũng vậy, với tuổi
đời gần 500 năm dứt khoát
phải ốm yếu, nguy cơ hư hại
do nhiều tác động, trong đó có
yếu tố thời gian, Chùa Cầu có
nguy cơ sụp đổ.
Việc tháodỡ toànbộđể trùng
tu Chùa Cầu đã được bàn luận
từ gần 30 năm trước, thời tôi
còn làm chủ tịch UBND TP
Hội An. Tuy nhiên, chúng
tôi cứ trăn trở việc tháo dỡ ra
phục hồi, trùng tu lại như vậy
liệu có làm biến dạng, thay
đổi hay thậm chí có “mất đi”
Chùa Cầu hay không?
Hồi đó mọi người phải cân
nhắc kỹ như vậy bởi chưa có
kỹ thuật hiện đại như bây giờ.
Sau nhiều cuộc hội thảo, hội
nghị quốc tế ngay tại Hội An,
có các kiến trúc sư hàng đầu
thammưu,mới chốt bằng cách
chống đỡ. Nhưng càng chống
đỡ càng có nguy cơ sụp đổ.
Bây giờ làm lại thì có sự
giúp đỡ của chuyên gia Nhật
Bản. Điều quan trọng nữa là
kỹ thuật bây giờ cũng hiện
đại, bản thân người ta đã xử
lý được những vấn đề mà
trước đó không xử lý được.
Đã gọi là trùng tu, sửa chữa
thì những nơi hư hỏng, mục
nát thì phải thay. Mà thay đổi
thì bao giờ cũng mới, làm sao
cũ được?
Do đó, quá trình trùng tu sẽ
dần dần làmmới đi một số cái
nhưng vẫn giữ được những
vấn đề cơ bản.
Có nhiều ý kiến là vì
yêuHội AnvàChùaCầu
. Những “vấn đề cơ bản”
như ông vừa đề cập là gì,
thưa ông?
+ Quá trình trùng tu Chùa
Cầu cái gì giữ được phải giữ.
Ví dụ, một viên ngói chưa bể
cũng phải giữ lại, chúng ta phải
đặtmuanhữngviênngói tương
tự, mới hơn là chuyện bình
thường. Cũng như chúng ta
sơn lại, làm lại gỗ mới thì dứt
khoátmới hơnvềmặtmàu sắc,
cũng là chuyện bình thường.
Thật ra với Hội An, thời
gian được đọng lại trên những
mái ngói, những bờ tường rêu
phong. Ban đầu nhìn nó mới,
sau dần thời gian làm phủ mờ
rêu mốc trở lại lên mái ngói,
bức tường.
Người ta quan tâm tới vấn
đề nó mới, thấy nó khác lạ là
đúng. Bởi vì sửa lại làm sao
cũ như hồi chưa sửa được
nhưng thời gian cũng làm
nó cũ và sẫm màu lại thôi.
Có thể là một vài năm hoặc
có khi qua một mùa mưa đã
khác đi rồi.
. Theo ông, vì sao dư luận
hay quan tâmmỗi khi Hội An
có gì đó khác lạ, lần này là
Chùa Cầu?
+ Theo tôi, người ta có ý
kiến vì người ta yêu Hội An
và yêu Chùa Cầu, dù ý kiến
khác nhau. Tôi nghĩ đó là
chuyện bình thường.
Nói thêm về Chùa Cầu,
phần trên và phần dưới đã
khác nhau một trời một vực.
Trụ cầu không phá ra, nó vẫn
cũ y nguyên, còn phần trên
phải tháo dỡ ra để thay các
kết cấu mục nát nên nó phải
mới thôi.
Chính vì người ta yêu Hội
An, yêuChùaCầu, dođóngười
ta muốn Chùa Cầu đừng biến
động gì cả, kể cảmàu sắc. Dẫn
đến người ta thấy khi làm lại
mới, lạ quá, lạ về màu sắc, lạ
về cái này, cái kia người ta
có ý kiến.
Chùa Cầu từng rất
nhiều lần “mới”
. Có bao giờ Chùa Cầu
nhìn mới như hôm nay không,
thưa ông?
Đời sống xã hội -
ThứBa30-7-2024
Sau khi trùng tu Chùa Cầu, hình ảnhmới mẻ, bớt đi vẻ cổ kính đã nhận về nhiều sự quan tâm cùng ý kiến
trái chiều từ dư luận cả nước.
+ Ngày xưa, khi tôi làm
chủ tịch UBND TP Hội An,
tới Tết lại quét nước vôi đón
Tết, nó vẫn cứ mới chứ có gì
đâu. Nhưng có điều bây giờ
mới nhiều hơn do anh em làm
hết toàn bộ. Tôi thấy chuyện
đó bình thường, tôi chỉ sợ bây
giờ họ phá Chùa Cầu, điều
đó mới lo.
Di sản Chùa Cầu là di sản
của cả thế giới, thể hiện mối
quan hệ hữu nghị giữa Việt
Nam - Nhật Bản, đánh dấu
vai trò quan trọng trong thời
kỳ lịch sử mở cửa của Đàng
Trong. Kiến trúc người Hoa,
người Nhật, người Việt ở
đó. Chùa Cầu là biểu tượng
của Hội An trong lòng mọi
người. Do đó có gì thay đổi
một tí là họ thấy lạ, có ý kiến.
Dù sao đi nữa, điều đáng
mừng là họ quan tâm tới di
tích, cho dù bản thân họ có
khen, chê, đồng tình hay
không đồng tình. Tất cả đều
xuất phát từ tấm lòng, dù họ
có nặng lời.
Theo ông, dự án trùng tu
có đảm bảo yếu tố gốc của
nó không?
+
Trùng tuChùaCầu là việc
cần thiết phải làm, nếu không
sẽ sụp đổ. Như nhà chúng ta
vậy, xuống cấp phải sửa chữa
chứ không nó sụp, nhà dột
phải lợp lại. Thế thôi! Nhưng
trùng tu phải đảm bảo yếu tố
nguyên gốc, nguyên bản và
chân xác (chính xác). Ngay
cả mái ngói anh em làm lại
cũng đảm bảo tính nguyên
bản của nó, những hoa văn,
họa tiết cũng vậy. Chỉ có điều
màu sơn thì đậm quá, làm
sao cho nhẹ lại một tí là ổn.
Ngày trước, hằng năm
Tết đến hay quét vôi Chùa
Cầu nhưng hơn 10 năm nay
không quét vôi nữa nên thấy
cũ. Khi trùng tu quét vôi lại
thấy mới lạ, cộng thêm mái
ngói màu sáng quá, người ta
ý kiến là bình thường. Bức
tường màu đỏ, anh em làm đỏ
quá, lẽ ra màu nâu nhạt thôi.
Đỏ quá dẫn đến nó bị chỏi.
Chúng ta đừng đemnguyên
tắc ra nói với mọi người, họ
nói chẳng qua vì họ yêu Hội
An. Tất cả phản ứng của họ
dù là khen hay chê, hay phản
ứng, thậm chí có phản ứng
quyết liệt, gay gắt nhưng xuất
phát từ tấm lòng bởi người ta
yêu di tích. Do đó, tất cả ý
kiến chúng ta phải ghi nhận,
trân trọng.•
Sáng29-7, Chủ tịchUBNDTPHội An (Quảng
Nam) NguyễnVăn Sơn chobiết đanggiao cho
Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa
Hội An xử lý lại màu vôi của di tích Chùa Cầu.
Ông Sơn chohayTP tiếp thu ý kiến từngười
dân và du khách, đã quyết định chỉ đạođơn vị
nghiên cứu làmnhạt hơnmàu vôi đỏ và sẫm
hơn màu trắng bên hông Chùa Cầu.
Cũng theoôngNguyễnVănSơn,TP trùng tu
Chùa Cầu phải đảmbảo nguyên tắc khoa học,
khôngphảicảmnhậncánhâncủamộtsốngười.
Suốt quá trình trùng tu Chùa Cầu, TP Hội
An luôn công khai minh bạch, luôn mở cửa
cho người dân, du khách hay chuyên gia, nhà
khoa học tham quan để góp ý.
“Trùng tuđảmbảonguyên tắcgiữ tối đayếu
tố gốc, cái gì giữ được thì giữ lại hết, từ tấm
biển, cây gỗ, ván sàn, ban công…Ngay cả con
giống (họa tiết) nhìn thìmới nhưngđều làgốc
từ ngày xưa. Nguyên tắc trùng tu phải sơn lại
để bảo quản nênmàu sắc phải khác, qua thời
gian sẽ như xưa”- ông Sơn khẳng định.
Chủ tịch TP Hội An chỉ đạo xử lý lại màu sơn Chùa Cầu
Trùng tu Chùa
Cầu là việc cần
thiết phải làm, nếu
không sẽ sụp đổ.
Như nhà chúng ta
vậy, xuống cấp phải
sửa chữa chứ không
nó sụp, nhà dột phải
lợp lại.
Sáng 29-7, khán giả hâm mộ bất ngờ khi Diva Hà
Trần thông báo tạm hoãn concert Thiên hà tinh khôi kỷ
niệm 30 năm ca hát của nữ ca sĩ vào ngày 10-8 và 24-8 tại
TP.HCM, Hà Nội.
Cụ thể, trong bài đăng trên fanpage, phía Diva Hà
Trần chia sẻ do hoàn cảnh bất khả kháng trong lĩnh
vực sự kiện thời gian qua, nhà sản xuất concert Thiên
hà tinh khôi không còn đủ năng lực tài chính để mang
đến một live concert tầm vóc như mong đợi của nghệ sĩ
và khán giả.
Phía Diva Hà Trần cho rằng đây là một quyết định
cực kỳ khó khăn, đầy tiếc nuối. Đồng thời, phía Diva Hà
Trần cũng gửi lời xin lỗi và cảm ơn đến đối tác, các nghệ
sĩ khách mời, anh em ban nhạc… đã mất thời gian đồng
hành cùng nhau trong năm tháng vừa qua.
“Chúng tôi vô cùng áy náy trước những tổn thất của
quý vị khi sắp xếp thời gian, tiền bạc để lên kế hoạch xem
concert. Mong quý vị lượng thứ và thông cảm” - fanpage
Diva Hà Trần viết.
Bên cạnh đó, lời xin lỗi chân thành tới những khán giả
đã mua vé, phía Diva Hà Trần sẽ có phương án hoàn tiền
vé cho khán giả.
Bên dưới bài đăng, nhiều khán giả bất ngờ cũng như bày tỏ
sự tiếc nuối khi đêm nhạc ý nghĩa trong sự nghiệp của Diva
Hà Trần bị tạm hoãn. Nhiều khán giả động viên êkíp, mong
được sớm gặp gỡ Diva Hà Trần ở một đêm nhạc khác.
Trước đó, tháng 6-2024, Diva Hà Trần thông báo tổ
chức đêm nhạc kỷ niệm 30 năm ca hát. Đêm nhạc sẽ
có một số khách mời đặc biệt là người thân như NSND
Trần Hiếu, nhạc sĩ Trần Tiến, NSND Thanh Lam và đồng
nghiệp trẻ như ca sĩ Trung Quân, Orange, Phan Mạnh
Quỳnh, Tóc Tiên, Lân Nhã...
THĂNG BÌNH
DivaHàTrần tạmhoãn 2 đêmnhạc kỷ niệm30 nămca hát
Du khách hơi “lạmắt” với hình
ảnh Chùa Cầu sau trùng tu.
Ảnh: TN
ÔngNguyễn Sự, nguyên Bí thư
Thành ủy Hội An, chia sẻ về việc
trùng tu Chùa Cầu. Ảnh: TN