CHỦNHẬT 21-6-2015
4
QUỐC TẾ
Bùngnổcuộcchiến
đòitàisảnNga
Ngoại trưởngNga Sergey Lavrov khẳng địnhNga sẽ áp dụng
nguyên tắc “có đi có lại” đối với các nước đã phong tỏa tài sảnNga.
DẠTHẢO
N
gày 19-6 (giờ địa
phương),Tổngthống
NgaVladimirPutin
nhấn mạnh Nga sẽ
đáptrảnướcnàođụng
chạmđến tàisảnNgaởnướcngoài.
Phánquyết của tòaán
quốc tế
Sự việc khởi nguồn từCông ty
Yukos của Nga. Yukos là doanh
nghiệp tư nhân hoạt động trong
lĩnh vực khai thác dầu khí. Năm
2003, ông chủ công ty là tỉ phú
MikhailKhodorkovskyđãbị phạt
tù 10 năm về tội trốn thuế và lừa
đảo (cuối năm ông đã được trả tự
dovà sangThụySĩ cư trú).
Sauđó, tòa ánởMoscow tuyên
bốYukosphásản.Năm2007, công
tymẹcủaYukos làMenatep(Group
MenatepLimited -GML) đã kiện
chính phủ Nga ra tòa trọng tài
thường trực ởLaHaye (HàLan).
Bảynămsau, tòa trọng tài thường
trựcLaHayenhậnđịnhNgagiải thể
Công tyYukosvìđộngcơchính trị.
Ngày18-7-2014,tòaphánquyếtchính
phủNgaphảibồi thườngchocáccổ
đôngcủaCông tyYukos3,8 tỉ euro
vàbồi thường7,2 tỉeurochoVeteran
PetroleumLtd. (quỹ trợ cấphưu trí
chocácnhânviêncũcủaYukos).
Ngày31-7-2014,tòaánnhânquyền
châuÂu cũng ra phán quyết buộc
chínhphủNgaphảibồi thườngcho
Công tyYukos 1,9 tỉ euro.
Bỉ vàPháp tịch thu
tài sảnNga
Căncứphánquyết của tòa trọng
tài thường trựcLaHaye,BỉvàPháp
bắt đầu ra lệnh phong tỏa tài sản
của các pháp nhânNga.
Tại Bỉ hôm 17-6 vừa qua, 47 tổ
chức củaNga và quốc tế đại diện
cho lợi ích củaNga ởBỉ đã nhận
được thôngbáocủa tòaányêucầu
trong15ngàyphải traodanh sách
Ngày19-6 (giờđịa phương), BộNgoại giaoMỹđã trình
Quốc hội “Báo cáo tình hình chống khủng bố ở các nước
năm2014”.Trongđó, báocáonêu rõmột sốchính sáchcủa
chínhphủTrungQuốc cónguy cơ làmgia tăng căng thẳng
trong quan hệ sắc tộc tại Tân Cương, từ đó dẫn đến nguy
cơ tăngmạnh chủ nghĩa cực đoan.
Báo cáo nêu cụ thể nhưTrungQuốc cung cấp thông tin
không đầy đủ vềmột số sự kiện bạo lực xảy ra năm 2014
khiến công tác kiểm tra vô cùng khó khăn. Đối với nhiều
sự kiện bạo lực, chính phủTrungQuốc đều quy cho đó là
sựkiệnkhủngbốvàquykết choPhong tràoHồi giáoĐông
Turkistanđã thôngquahoạt động tuyên truyền trên Internet
để tác động hoặc chỉ đạo.
BáocáochobiếtTrungQuốccònhạnchếphóngviênnước
ngoài và giới quan sát quốc tế tiến hành xácminh độc lập
các côngbố củaTrungQuốc liênquanđếnbạo lực.Nguồn
cungcấp thông tinduynhất chỉ làmột sốkênh truyền thông
do chính phủ ấn định.
Ngoài ra,TrungQuốc thườngxuyênchỉ tríchcácnhân sĩ
ngườiDuyNgôNhĩ cư trúởnướcngoài, trongđócómột số
người sinhsốngởMỹ, rằnghọ thamgiavàủnghộchủnghĩa
khủng bố nhưng không hề đưa ra chứng cứ đáng tin cậy.
Trong các sự kiện bạo lực xảy ra tại Trung Quốc năm
2014, báo cáo cho rằng chỉ có ba vụ được coi là đủ chứng
cứ là tấn công khủng bố: Vụ dùng dao chém người tại ga
tàu hỏa CônMinh (tỉnh CônMinh) ngày 1-3-2014; vụ nổ
ga tàu hỏaÔLỗMộcTề (thủ phủTânCương) ngày 30-4-
2014và vụnhiềuxe ô tô chứa bom tấn côngkhu chợ tạiÔ
LỗMộcTề ngày 22-5.
Báo cáo nhận định do Trung Quốc kiểm soát thông tin
chặt chẽ nên rất khóxác định các cá nhân trong các vụbạo
lực bị bắt giam, xét xử và kết án là tổ chức tội phạm, bọn
khủngbốhay là người bấtmãn chế độ.
Tạicuộchọpbáongày19-6,ngườiphátngônBộNgoạigiao
Mỹnói:“Mộtsốchínhphủ thườngquykếtnhiềusựkiện là tấn
côngkhủngbốnhưngchúng tôikhôngđủchứngcứđánhgiá
nhưvậy.Cách làmnày có thểkhích lệ chủnghĩa cựcđoan”.
Ngườiphátngônnói:“Năm2002,Mỹ từng tuyênbốPhong
trào Hồi giáo Đông Turkistan là khủng bố quốc tế, vì thế
chúng tôi hiểu TrungQuốc lo lắng thế nào. Nhưng chúng
tôi cũng cầnnói rõTrungQuốc có thể làmđược nhiềuhơn
để giảm bớt nguy cơ. Đơn giản chỉ là thông qua các biện
phápcóhiệuquảnhưbảovệanninh,bảovệnhânquyền…”.
Báo cáo củaMỹ ghi nhận tình hình khủng bố năm 2014
tăngmạnh sovới năm2013.Năm2014, trên thếgiới xảy ra
13.500vụ tấncôngkhủngbố làmgần33.000ngườichết trong
khinăm trướcchỉ là10.000vụvới18.000người chết.Sốvụ
tấn công tăng35%, tỉ lệ người chết tăng 81%.
BẢONHƯ
MỹchỉtríchTrungQuốckhôngminhbạch
tài sản. Thông báo cho biết quyết
định đã nêu được tiến hành theo
yêu cầu từphíaCông tyYukos.
TheoBộNgoại giaoNga, Bỉ đã
tịch thu các tài khoản ngân hàng
của đại sứ quánNga, các cơ quan
đại diện của Nga tại Liên minh
châuÂu (EU) vàNATO cùng các
cơ quan khác của Nga. Hãng tin
Interfax (Nga)đưa tin tòaánBỉ đã
gửi thông tri đến các ngân hàng,
các cơ quan đại diện, tổ chức phi
chính phủ và báo chí Nga.
TạiPháphôm18-6,ngânhàngNga
VTB thông báo tài khoản của các
công tyvà cơquanđại diệnngoại
giaocủaNgamở tạichinhánhngân
hàng nàyởPhápđã bị phong tỏa.
NgânhàngVTBcũngnhậnđược
thôngbáoPhápvàBỉđãchỉthịphong
tỏa tài sản của nhiều phương tiện
thông tinđạichúngNganhưTASS,
MIARossiyaSegodnya(NướcNga
ngàynay)vàVGTRK (Hãng thông
tấnphátthanh-truyềnhìnhtoànNga).
Phảnứngquyết liệt
củaNga
BộNgoại giaoNga đã triệu đại
sứBỉAlexVanMeeuwen đến và
tuyên bốNga xem hành động của
Bỉ làcửchỉkhông thân thiệnvàđây
làhànhviviphạm thôbạocácquy
định phổ quát đã được luật pháp
quốc tế thừa nhận.
BộNgoại giaoNga tuyên bố sẽ
có những biện pháp trả đũa thích
đáng đối với các tài sảnBỉ ởNga
nếu Bỉ không tái lập quyền chủ
quyền củaNga đã bị xâmphạm.
Ngoại trưởngNgaSergeyLavrov
khẳngđịnhNgasẽápdụngnguyên
tắc “cóđi có lại”đối với cácnước
đãphong tỏa tài sảnNga.Ôngnói
cáccông tyvàcác thực thểkinh tế
kháccủaNgabịBỉ vàPhápphong
tỏa tài sản đã dự định đề nghị tòa
ánNga phong tỏa tài sản của các
công ty nước ngoài có cổ đông là
Bỉ hoặc Pháp.
BộPhát triểnkinh tếNga tuyên
bố trongvụánCông tyYukos,Nga
sẽ khôngbồi thườnggì hết.
Tối 19-6, tại cuộcgặpgỡvới báo
chíbên lềDiễnđànKinh tếquốc tếở
St.Petersburg,TổngthốngNgaPutin
nhấnmạnh:“Chúng tôisẽbảovệ lợi
íchcủachúngtôibằngconđườngluật
pháp. Quan điểm của chúng tôi rất
rõràng:Ngakhông thừanhậnquyền
tài pháncủa tòaánấy (tòa trọng tài
thường trựcLaHaye)”.
Tình thếsẽđi vàongõcụt
AFP đưa tin ông TimOsborne,
Tổng Giám đốc GML, cho biết
quy trình phong tỏa tài sản sắp
được tiếnhànhởAnhvàMỹcùng
nhiềunước khác. Giám đốcCông
ty tưvấnpháp lýArtDeLex (Nga)
ArthurZurabyanđánhgiá thực sự
tình hình tịch thu tài sản Nga ở
nước ngoài sẽ không có lối thoát.
Ông phân tích các tài sản công
củaNga thuộccác lĩnhvựccôngvà
pháp luật khôngphải là đối tượng
bị phong tỏa và tịch thu vì được
hưởngquyềnmiễn trừngoại giao,
đặc biệt là trụ sở các cơ quan đại
diện chính phủNga hoặc sứ quán
Nga ởnước ngoài.
Dođó, chínhphủBỉvàPhápcần
tìm tài sản nào thuộc sở hữu nhà
nướcNga nhưng không liên quan
đến các quyết định công và pháp
luật. Điềunày rất là khó!
Ôngghinhậncómộtđiều lạ làở
Bỉ, thừa phát lại lại gửi thôngbáo
đến các cơ quan thường trú của
báochí, các tổchứcphi chínhphủ
và ngay cảGiáo hội Chính thống
giáocủaNga.Vềpháp lý thì các tổ
chức này đâu có liên quan gì đến
chínhphủNga.
◄
Thẩmquyềncủa tòa trọng tài thường trựcLaHaye thuộc lĩnhvực
tưphápvàđược thựchiệnbởi cácnước thừanhận tòanày.Dođó
chínhphủBỉghinhậnphánquyếtcủa tòa trọng tài thường trựcsẽ
được tòa trực tiếp thihànhchứchínhphủBỉ khôngcan thiệp. Bộ
TưphápcủaPhápcũngkhẳngđịnhnhư thế.
Nhiềuchuyêngiaphân tíchquyếtđịnh tịch thu tài sảnNgacủaBỉ
vàPhápmangdấuhiệuchính trị.Đó làEUmuốn trảđũaNga trong
bối cảnhcăng thẳnggiữacácnướcphươngTâyvàNgavềUkraine.
SaukhiCrimeasápnhậpvàoNgahồi tháng3-2014vàchiếnsự
bùngnổởmiềnĐôngUkraine,MỹvàEUđã tăngcườngcấmvận
Nga.Ngacũngđãbanbố lệnhcấmvậnđối vớihàng lương thực
thựcphẩmcủaMỹvàchâuÂu.
EUtốNgavừađánhvừađàmởUkrainetrongkhiNgabácbỏcáobuộcnày.Ảnh:BiếmhọacủaRIBERHANSSON(báo
Sydsvenskan
củaThụyĐiển)
