CHỦNHẬT 1-11-2015
5
HỒSƠ TƯ LIỆU
Mộtgóckiến trúc rấtđẹpcủabiệt thựPhươngNam.
TUẤNTHỊNH
Đ
ến thời điểmhiện tại
thì ngôi biệt thự có
địa chỉ 110-112 Võ
VănTần, quận 3 đã
đượcbánvới giá35
triệu USD chomột tập đoàn đầu
tư lớn của nước ngoài.
Kiến trúcPháp vững
chãi sau100năm
Căn biệt thự cổ đã tồn tại hơn
một thế kỷ nhưng kiến trúc cổ
của nóvẫn tồn tại vững chãi, kiêu
hãnh và nổi bật giữa các tòa nhà
hiệnđại ở trung tâmTP.Theobản
vẽ, nơi này có tổng diện tích hơn
2.800m
2
(44,3x66,5m); gồmhai
phần,ba tòanhàchínhnằmở trung
tâm khuôn viên và các hạngmục
phụnhưnhàkho,máiche,sânvườn
baoxungquanh.Đặcbiệt, cănbiệt
thựnàycóbamặt tiềnhướng racác
tuyếnđườngnổi tiếng tấpnậpởTP.
Mặt trướchướng rađườngVõVăn
Tần, bênhông thuộcvềđườngBà
HuyệnThanhQuanvàphía sau là
mặt đườngNguy nThị Diệu.
Kiến trúccủacănnhàđược thiết
kế theo phong cách biệt thựPháp
cổnênnhữngngườidânsốngxung
quanh gọi ngôi biệt thự là “nhà
Pháp”. Theo các chuyên gia đánh
giá thì biệt thự này có thể sánh
ngangNhà hát lớnTP, TANDTP,
Bảo tàngMỹ thuật… về kiến trúc
lẫngiá trị lịch sử của nó.
Còn theo các bậc thầy phong
thủy, biệt thự là “đầu rồng” của
“long mạch” trải dài đến đường
LýTựTrọng.
Nguyênvật liệuđểxâydựngcăn
biệt thự duyên dáng này được vận
chuyển từ Pháp sang theo đường
biển.Cácđiểmnhấnnhá,cổngvòm,
bao lơn, trụ, cửa sổ, cửa chínhđều
đượcchế táchếtsức tỉmỉvà tinhxảo
bằng sắtTâynhậpnguyêndạng từ
Pháp.Lối vàocửachínhcóhai lớp
cửa, bên trongcửagỗvàbênngoài
cửa cuốn sắt được đẩy lên. Phần
mái được lợp bằng ngói đỏ. Đặc
biệt, tại cácmấu nối củamái nhà,
có thiếtkế thêmcột thusétvừađảm
bảoan toàn lạivừa trở thànhchi tiết
trang trí chongôibiệt thự.Đểhoàn
thành căn biệt thự này, hàng chục
thợ taynghề caođãphải xâydựng
trongkhoảngthờigiangầnmộtnăm.
Mặc dù biệt thự Phương Nam
trên100 tuổinhưng từngcánhcửa,
bản lề, cột nhà vẫn còn nguyên
vẹn. Đặc biệt, cửa được làm bằng
sắt nhưng không hề bị gỉ rét. Bên
trongcănbiệt thựcórấtnhiềuphòng
và được trưng dụng khá tốt, chưa
hềcódấuhiệuxuốngcấp.Dobiệt
thự quá lớn, gia chủ phải thuê hai
người laudọn.Để tu sửa, vài năm,
chủ nhà lại bỏ ra chừng 2 tỉ đồng
để sơn sửa lại.
Nhữngchủnhân
giàucó
Người chủvừa rời khỏi cănbiệt
thự cógiá trị “kếchxù”mấyngày
gầnđâyđểgiaonhàchochủmới là
cụ bà ngoài 80 tuổi cùng với chín
ngườicon.Đượcbiếtcácngườicon
của cụ cũng đều là đại gia, người
nổi tiếng tronggiớikinhdoanh, sở
hữu nhiều căn biệt thự khác.
Theo tài liệucòn lưu lại,ngôibiệt
thựnàyđượcxâybởimộtngườivô
cùnggiàucóởSàiGòn.Tuynhiên,
sau khi xây dựng không lâu, ngôi
biệt thựnàyđược bán lại chomột
đại phúhộkhác,một người rất có
vị thếởSàiGònxưa.Vịđạiphúhộ
này bỏ ra cả đống vàngmua ngôi
nhànày sauđóđặt tên là“Biệt thự
PhươngNam” rồi tặng cho người
congáimới16 tuổi củamìnhcùng
nhiều tài sản giá trị khác để làm
của hồimôn.
Vị tiểu thưkia lấychồng rồi sinh
hạđượcbảyngườiconvà tấtcảđều
sinh sốngởbiệt thựPhươngNam.
Tuy nhiên, do thời cuộc mà sau
đó sáu trongbảyngười con củavị
tiểu thưkiađến tuổi trưởng thành,
xây dựng gia đình thì đều đi sang
Pháp vàMỹ sinh sống. Trước khi
qua đời, vị tiểu thưđã khẳngđịnh
làbiệt thựPhươngNamnày thuộc
quyềnsởhữucủacảbảyngườicon,
trongđócócụbàvừa rời khỏi căn
biệt thựvàquyền lợicủamọingười
là như nhau.
Khócókhảnăngbiệt
thựbị đậpbỏkhi chưa
cóphép
Theo Sở QH-KT TP, biệt thự
PhươngNam đã được kiểm kê và
khảnăngđưavàodiệnxemxétcần
bảo tồn là rất cao vì có kiến trúc,
cảnhquanrấtđẹp.Vềkhảnăngtrước
khiSởQH-KTcóquyếtđịnhchính
thứcmàchủmớiđậpbỏđểxâymới
cănbiệt thựnày,ôngNguy nThanh
Nhã - Phó Giám đốc Sở QH-KT
cho biết: “Việc tháo dỡ các biệt
thự phải được sự chấp thuận của
cơquanquản lý.Hiệnnay,UBND
TP làcơquanchấp thuậnviệc tháo
dỡbiệt thự.Nếucáccông trìnhbiệt
thựbị tháodỡmàkhôngcósựchấp
thuận sẽ được xem là hành vi vi
phạm pháp luật về xây dựng”. Về
quá trìnhSở lậphồsơđể trìnhNhà
nướcphânhạng,xếploạibảotồncăn
biệt thựnày cóphải hoàn tất trong
năm nay hay không, ôngNhã cho
hay phải qua rất nhiều trình tự và
đây là chương trình lớn nên cũng
cần có đủ thời gian để các đơn vị
nghiên cứu. “Tuy nhiên, đánh giá
củacánhân tôi, chương trìnhcũng
tươngđối chậmhơnmongđợi của
cơquanquản lývàcácchủ sởhữu
công trình” -ôngNhãnói.Cácchủ
sởhữucông trình, chủ sửdụngđất
trongnướchaynướcngoàiđềubình
đẳng theo quy định pháp luật. Sở
cũng chưa nhận được bất kỳ đề
nghị nào từ phía chủ sở hữumới.
Đặt câuhỏimàdư luậnđangquan
tâm, đó là trong trường hợp căn
biệt thự chính thức có quyết định
được bảo tồn thì phía Nhà nước
ta làm sao tránh thiệt thòi cho chủ
mới, khi số tiền họ bỏ ramua căn
nhàquá lớnmàkhócó thể thuhồi,
ôngNhã nói: “Có nhiều giải pháp
mà các cơ quan nghiên cứu cùng
cơquanquản lýđang thảo luậnđể
giảiquyếtđượcbài toánmâu thuẫn
giữabảo tồnvàphát triển.Đâycũng
làvấnđề thườnggặpngaycảởcác
nướcphát triển.Trongđócó thểkể
đếný tưởng tạo ramột “conđường
di sản”.Nghĩa là tạo ra conđường
kết nối các công trình, quần thể
công trình bảo tồn, nơi có thể đi
bộ,ngắmnhìn,chiêmngưỡngcông
trình cổ đẹp. Nơi có thể giới thiệu
vớidukháchquốc tếvà trongnước
hìnhảnhđô thịmang tínhvănhóa,
mỹ thuật, lịch sửphát triểncủaTP.
Nơi các công trình biệt thự, dinh
thự cũ trở thành điểm đón khách
du lịch trong các chức năngmới
về dịch vụ du lịch: nghỉ dưỡng,
nhàhàng, trưngbày sảnphẩmvăn
hóa, thư viện…Những hoạt động
sống động sẽ làm tăng giá trị đích
thựccủacông trìnhcũngnhưmang
lạinguồn thuchochủnhâncủacác
công trìnhbảo tồn.Tuynhiên,cũng
cókhảnăngchủnhàcũngcóý thức
bảo tồnvànhữngý tưởng sáng tạo
vẫngiữđượccông trìnhnhưngvẫn
có thểkhai tháchoặcphát triểnnó
theohướngphùhợp!”.
◄
DI SẢNSÀI GÒN300NĂM
Biệtthự
Phương
Nam
ngàntỉ
Căn biệt thự cổ tuyệt đẹp chiếm bamặt
tiền trung tâmSài Gòn đến giờ này vẫn
chưa biết được số phận củamình. Người ta
nơm nớp lo sợ chủ nhânmới sẽ đập bỏ nó
trước khi có quyết định bảo tồn của TP.
KTS
TRẦNĐÌNHNAM
:
Nênbảotồngầnnhưnguyênvẹncăn
biệtthự
Cănnhàcósố tuổihơn100năm , cógiá trị caovềmặtmỹ thuậtvà
kiến trúcnênđươngnhiênx ngđángđượcbảo t n.Công trình
tuyxuốngcấpnhưnghiện trạngvẫncòn rất tốt, ởdạngnàynên
bảo t ngầnnhưnguyênvẹn.Nếucóbổsung thêm thìnênphục
chế lại khuvựcsânvườnbênngoài vàvậtdụngnội thấtbên trong.
Vềkhảnăngđầu tưkinhphí chobảo t n, chắcchắn làđủđiều
kiệnngaycảvớidoanhnghiệp tưnhânbình thường.Vấnđềquan
tâmởđây làch cnăngmới chocông trìnhsẽ làch cnănggìđể
tươngx ngvớigiá trị công trìnhvàgiá trị khuđấtmàcông trình
đangsởhữu.Vấnđềnàycó thểhọc tậpkinhnghiệmởcácnước
châuÂu.Điều longại làngười tacó thểvìgiá trị củakhuđấtmà
xóasổcông trìnhkhihọxemcông trình là tài sản riêngcủahọch
khôngphải làdi sảncầnbảo t ncủaTP.
Theogiớibấtđộngsản,35triệuUSDkhôngphải làcáigiáquácaosovớivịtrí
vàngcủacănbiệtthựvàkhảnăngsinh lãicủanó. Ảnh:HTD
