8
THỨHAI
9-11-2015
P
hap luat
do điều kiện công tácUBND quận
xin vắngmặt tại các buổi triệu tập,
đối thoại, xét xử cho đến khi bản
án cóhiệu lựcpháp luật củaTAND
quận 1vàTAND các cấp.
Tháng10-2010,TANDquận1xử
sơ thẩm đã tuyên bác yêu cầu của
ôngĐiều.ÔngĐiềukhángcáo.Đầu
năm2012,TANDTP.HCMxửphúc
thẩmđãhủyán, trảhồsơvềchocấp
sơ thẩm giải quyết lại từ đầu vì bỏ
lọt người tham gia tố tụng.
Sơ thẩmdự,
phúc thẩmvắng
Vụ khác, không đồng tình với
việc thu hồi đất và bồi thường, ông
TrầnĐứcMinhđãkhởikiệnUBND
huyệnHòaThành (TâyNinh) ra tòa.
Bị TAND huyệnHòa Thành xử sơ
thẩm bác đơn khởi kiện, ôngMinh
kháng cáo.
Tháng 9-2015, trong phiên xử
phúc thẩm, những người đại diện
theo ủy quyền của ủy ban đều có
đơnxinvắngmặt. TAND tỉnhTây
Ninh sau đó đã bác kháng cáo
của ông Minh, giữ nguyên bản
án sơ thẩm.
Luậtsư(LS)TrầnVănHiếu(Đoàn
LSTP.HCM, người bảovệ choông
Minh) chohay: “Trongphiên tòa sơ
thẩm, người đại diện theoủyquyền
của ủy ban đến tranh luận rất sôi
nổi. Còn phiên tòa phúc thẩm thì
không có ai tham gia cả. Dù phiên
tòacũngdiễnra theođầy
đủ trình tự thủ tụcnhưng
đếnphầnxét hỏi thì tôi
chẳng thể hỏi ủy ban
được gì để làm sáng tỏ
tình tiết củavụán.Đến
phần tranh luậncũngchỉ
LSvàđươngsựnói cho
HĐXXnghe”.
LSHiếucònchobiết
thêm,ôngthamgiatrong
chín vụ kiện UBND
huyệnHòaThành ra tòa
tương tự như trường hợp của ông
Minh. Ở các phiên tòa sơ thẩm thì
phíaủyban thamgiađầyđủnhưng
đến phiên phúc thẩm, có nhiều vụ
người đại diện của ủy ban gửi đơn
xin vắngmặt tại phiên tòa.
Ảnhhưởngnhiềumặt
ThSNguyễnHoàngYến (giảng
viên Trường ĐH Luật TP.HCM)
nhận xét: Trong án hành chính, sự
cómặt củaphíangười bị kiện trong
phiên đối thoại, các phiên tòa xét
xử sơ, phúc thẩm là điều kiện để
ngườikhởikiệncó thể tiếpxúc, trao
đổi với chủ thể quản lý nhà nước,
làm rõ các nội dung liên quan đến
đối tượng khởi kiện. Sự vắngmặt
NGÂNNGA
T
háng10-2014, vợchồngông
NguyễnHồngĐiều(ngụquận
1, TP.HCM) khởi kiện yêu
cầuTANDquận1hủyviệccấpgiấy
hồng của UBND quận này vì gây
thiệt hại cho gia đình ông.
Xinvắng suốt quá trình
tố tụng
Sau khi thụ lý, TAND quận 1 đã
thôngbáo tới bênbị kiện làUBND
quận.Trongvănbảntrảlờitòa,UBND
quận chobiết không chấpnhậnyêu
cầu của người khởi kiện, đồng thời
LuậtTốtụnghànhchính2010khôngcócácquyđịnh
cụ thể về cách thức xử lý khi người bị kiện vắngmặt
không thamgiađối thoại. Thiếu sót nàydẫnđến thực
trạngkhi tòa tổchứcđối thoại, người bị kiệnkhôngcó
mặt nên tòaphải hoãncuộcđối thoại rất nhiều lầnđể
chờngườibị kiện thamgia, làm thờigiangiảiquyếtán
bị kéodài. Theo tôi, vấnđềnày cầnphải được LuậtTố
tụnghànhchính (sửađổi)quyđịnhcụ thể.
Bên cạnh đó, Luật Tố tụng hành chính 2010 đã có
quyđịnhvềviệc tòaán xét xửvắngmặt người bị kiện
tại cácphiên tòa sơ, phúc thẩmvụánhànhchính.Vấn
đềđặt ra làchúng tacónênkiếnnghị sửađổiquyđịnh
theo hướng bắt buộc người bị kiện (hoặc người đại
diện)phải cómặt tại phiên tòanếungười khởi kiệncó
yêu cầuhay không? Theo tôi, khi người bị kiện vắng
mặt tại phiên tòa làhọđã tự từbỏquyềnđược chứng
minh tính có căn cứvà tínhhợppháp củaquyết định,
hànhvihànhchínhbịkhởikiện.Pháp luậttốtụnghành
chínhkhôngthểbiếnquyềnnàytrởthànhnghĩavụcủa
ngườibịkiệnnênchúngtakhôngthểbắtbuộcngườibị
kiệnphảicómặt.Tuynhiên,với tưcách làchủ thểquản
lýnhànước, ngườibị kiện (hoặcngườiđạidiện) cầncó
mặt tại phiên tòađể trực tiếp trìnhbày, làm rõcácvấn
đề liênquan. Sự cómặt nàykhông chỉ thểhiện sự tôn
trọng của chủ thểquản lýđối với người khởi kiệnmà
còngiúpngười khởi kiệnhiểu rõnội dung tranhchấp,
tạoniềmtin, sựthuyếtphụccủangườidânđốivớihoạt
độngquản lýnhànước.
ThSNGUYỄNHOÀNGYẾN
,
TrườngĐHLuậtTP.HCM
Bịkiện,
ủybanvắng
mặtđược
không?
Rấtnhiềuvụánhànhchính,ngườibịkiệnlàphíaUBNDcó
đơnxinvắngmặt,cókhitrongsuốtquátrìnhtốtụng,cókhi
làtạiphiêntòa.Quyđịnhvềchuyệnnàyrasao?ViệcUBND
vắngmặtảnhhưởngnhưthếnàotớiviệcgiảiquyếtán?
của phía người bị kiện có thể ảnh
hưởng đến quyền, lợi ích của các
đương sự khác và chất lượng xét
xử vụ án.
Nhận xét của bàYến
đượcmột thẩmpháncó
nhiềukinhnghiệmxửán
hành chính ở TP.HCM
thừanhận.Ôngchobiết
việcphíaủybancóđơn
xinvắngmặt thường làm
các thẩm phán khó xử.
Ôngcũngđanggặpmột
vụ mà phía ủy ban có
đơnxinvắngmặt trong
suốt quá trình tố tụng.
“Trong văn bản ủy ban
gửi tòa trả lời nguyên nhân không
chấpnhậnđơnkhởi kiệncònchung
chung lắm. Tôi đang làm công văn
đề nghị ủy ban tham gia ít nhất là
phiên đối thoại để người dân có cơ
hộinói lênbứcxúccủahọ” -vị thẩm
phán nàynói.
TheochánhánTANDmộthuyện,
gặp trường hợp người bị kiện xin
vắngmặt, các tòa vẫn thu thập tài
liệu, chứng cứ khác để giải quyết
nhưng ítnhiềuviệc làmrõcácvấnđề
trongvụ án cũngbị ảnhhưởng.Đó
là chưa kể trong trường hợp người
bị kiện xin vắng suốt quá trình tố
tụng thì cơhội để cácbênhòagiải,
đạt tới thỏa thuận thông qua phiên
đối thoại cũng bị mất.
▲
Luậtchovắngmặttạiphiêntòanhưngnênthamgia
Mớiđây, traođổivới
PhápLuậtTP.HCM
vềvụkêuoancủa
hai ông Bùi Văn Quỳnh và Đặng CôngVăn (Bình Phước),
ĐBQHĐỗVănĐương (ỦyviênThường trựcỦybanTưpháp)
cho biết: “Hai ông có thể gửi đơn đếnVKSNDTối cao để
được xem xét. NếuQuốc hội hoặcỦy banThường vụQuốc
hội cóyêu cầu,VKSNDTối cao sẽ phải báo cáovụnày”.
Như
PhápLuậtTP.HCM
từng thông tin, tháng6-2006, ông
Quỳnh, ôngVănvàmột người nữa (cùng thuộcBanQuản lý
chợĐồng Xoài) bị UBND thị xã Đồng Xoài (Bình Phước)
buộc thôi việc. Cả ba bị quy kết là trong quá trình điều hành
đã gây thất thoát tiền phí và lệ phí nên không đủ nộp ngân
sách, phải tự bỏ tiền để bùvàokhoản bị thâm hụt.
Ba năm sau, cơ quan điều tra Công an thị xã Đồng Xoài
đã khởi tốba người nàyvề các tội cốý làm trái quyđịnh của
nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; lợi
dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Tháng
7-2011, TAND thị xãĐồngXoài đã xét xử, kết án tù cả ba.
Hai ôngQuỳnh,Vănkháng cáokêuoan.
Sauđó,TòaPhúc thẩmTANDTối cao tại
TP.HCMđãhủyánsơ thẩmđểđiều tra lại.
Tháng9-2013,haiôngQuỳnh,Vănđược
đình chỉ điều tra về tội cốý làm trái…vì
hànhvikhôngcấu thành tộiphạm.Đốivới
tội lợi dụngchứcvụ, quyềnhạn trongkhi
thi hành côngvụ, hai tháng sau,VKSND
thịxãĐồngXoàiđãmiễn tráchnhiệmhình
sựchohọ theokhoản2Điều25BLHS (đã
khắc phục hậu quả, có nhiều thành tích
được tặngnhiềugiấykhen, bằngkhen)…
Hai ôngQuỳnh, Văn liên tục kêu oan,
cho rằngviệckhởi tố,điều tra,xétxử rồiđìnhchỉđốivớimình
là hình sự hóa quan hệ dân sự…Tháng 12-2014, vụ án này
đã được đoàn giám sát án oan củaỦy banThường vụQuốc
hội đem ramổxẻ, bàn luậnvàcóýkiến làvụánnàyápdụng
chưa đúng pháp luật.
Tháng 6-2015, tại kỳ họp thứ 9 Quốc
hộikhóa13, khibáocáoQuốchộivề tình
hình giám sát oan sai trong việc áp dụng
pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự và
bồi thường oan sai, Chủ nhiệmỦy ban
TưphápNguyễnVănHiệnđã dẫnvụ án
nàyvà nhậnđịnh: “ĐặngCôngVăn, Bùi
VănQuỳnh đã thi hành xong quyết định
xử lýhànhchính, xử lýkỷ luật buộc thôi
việchơnbanămnhưngvẫnbị xử lýhình
sự là códấuhiệu làmoanvì đãxử lýhai
lầncùngmộthànhviviphạmpháp luật”.
Tuy nhiên, sau đóVKS hai cấp ởBình Phước vẫn không
thayđổi lýdođình chỉ và khẳngđịnhxử lýnhưvậy là đúng.
Từ đó đến nay, hai ông Quỳnh, Văn vẫn liên tục khiếu nại
nhưng vẫnkhông được xem xét.
PHƯƠNGLOAN
VỤ“MỘTHÀNHVIBỊXỬLÝHAILẦN”
VKShaicấpởBìnhPhướcvẫnchorằngkhônglàmoan
HaiôngBùiVănQuỳnhvàĐặng
CôngVăn (đeokiếng)vẫnđang
liên tụckhiếunạikêuoan.Ảnh:PL
Khingườibịkiệnxin
vắngmặt,cáctòa
vẫnthuthậptài liệu,
chứngcứkhácđểgiải
quyếtnhưng ítnhiều
việc làmrõcácvấnđề
trongvụáncũngbị
ảnhhưởng.
