CHỦNHẬT 12-3-2017
7
PHÓNGSỰ - NHÂNVẬT
C c thợ l n tr v
v i thànhquảsau
mộtngày l nbi n.
Ảnh:NTD
NGUYỄNTIẾNDŨNG
T
i b bi n Di n H i,
Di nChâu (Ngh An)
ch ng tôig pm tnh m
th l nhơnch cngư i
v a t l ngđ i dương
sănh i sâm tr v .Ngư in oc ng
kho c đ l n v mang “chi n l i
ph m” trên lưng trôngc nhưm t
ti u đ i ngư i nh i trong phim
h nh đ ng.
Tiểuđ i “ngư i nhái”
Nh m “ngư i nh i” n y g m
15 ngư i đ u l ngư dân xã Di n
H ng.Đây l nh ng tayđi săn rum
chuyênnghi pkh pc cv ngbi n
t Ngh An,ThanhH a,H T nh,
Qu ngBnh, Qu ngNgãi.
H ng,m t th l n,chobi t trư c
đây ngư dân v ngDi n Châu b t
rum ch nh p cho c c l i buôn đ
h sơ ch b n cho c c ti m thu c
Đôngyv igi r t r 20.000-30.000
đ ng/kg nhưng kho ng b y năm
tr l i đây, v i tin đ n th n dư c
ăn v o cư ng dương, b âm nên
gi c tăng v t theo c p s nhân.
Hi nnay rum tr ng, rumđen,ng n
v ng, rumd agi 300.000-700.000
đ ng/kg, rum v tr ng lên t i 3
tri u đ ng/kg.
“M yanhemb n tui đ u l dân
đi bi n đ nh c nhưng th y ngh
rum b ăn nên b ngh đ nh c
đ đi l n b t rum b n. Ngh n y
ch b công s c ch không c n
b v n nhi u. Ch c n m t c i
d m s t nh n d i kho ng 50 cm
v m t b đ l n v y l c th
h nh ngh . C nh ng l n g p
v a anh em b n tui ki m đư c
c ch c tri u đ ng ch trongm t
ng y l n bi n. Nh ngh n ym
tui xâyđư c nh m iTh i khang
trang v nuôi đư c b n đ a con
ăn h c” - H ng tâm s .
Ch ngtôih iH ng xãanhngư i
đi l n rumnhi ukhông,H ngb o:
“Nhi u l m, riêngxã tuic hơn300
ngư i đi l n rum chuyên nghi p.
C n n u t nh ngư i l n rum th i
v th đ m khôngxu ”.
“Nghenói t t cho
chuyện y”
Qu v y, t i c c xãDi nNg c,
Di nKim,Di nH i c ngc h ng
trămngư ib ngh đibi nđ nhc
đ đi l n rummong đ i đ i.
Theo H ng th trư c đây c
v ngbi nDi nChâuc rakho ng
1,5mnư c bi n l c rumnhưng
nayđã hi md nb im i ng y c
c ng n ngư i t kh p nơi đ v
săn b t. “C ng y hôm nay m i
ngư i b n em c ng ch l n b t
đư c hơn 1 kg thôi. C đ b t
t như hi n nay th m t th i gian
ng nn av ngbi nn y sẽkhông
c n rum” - H ng n i.
Hi nnay,khôngch nhi ungư i
b ngh bi n săn rumm c c nh
h ng đ c s n, c c l i buôn c ng
s n v ngbi nDi nChâu ch ng
tôi th y nhi u ngư i, đ m i t ng
l p,ng nhngh kh cnhau tmđ n
m n ăn n y.
AnhNguy nH i,m tth ckh ch,
chia s : “Tôi nghe n i ăn rum r t
b dư ngv t t chochuy n ynên
xu ngđâymua đ ăn.Khôngbi t
n t t như th n o nhưng ăn c m
gi c ngonnênhômnay tôi đưa c
b xã đ nđâyđ thư ng th c…”.
Hai l nsuýtbỏm ng
Theo nh ng tay th l n chuyên
nghi p th đ u th ng2chođ n th ng
đa dư i đ y bi n kho ng 30 ph t.
V th nh ng ngư i trên t u ph i
canh gi th t k , sau 20 ph t gi t
dây hơi m t l n, đ n 30 ph t d
th l n c tr ng “ ” rum th c ng
ph ib tbu ck o lênn ukhông p
su t c a nư c sẽ l m cho th l n
b tai bi n, nh th b li t c nn ng
th coi như... b m nggi a bi n.
H tâm s : “Ch nh tôi c ng đã
hai l n su t b m ngdư i đ yđ i
dươngv l n đ sâu60mv tôi
c ng đã t ng ch ng ki n c i ch t
thương tâm c a b n l n rum c ch
đâybanămdoh th nghơib tr c
tr c.L nrum đ sâunhưv y luôn
đ im tv i t th nnênhai anhem
tôiquy tđnhkhôngm ohi mn a
m tr v l n rumg nb đ nguy
hi mhơn.B t rumg nb c ngđơn
gi n hơn nhi u nhưng c i kh l
mnhph iph nđo nđư cv ngc
nhi u rum.Rum thư ngn m trong
c t, ch l i c i đ unhi ux c tun
nhưhoa,mnhph i l n sâuxu ng
đ y r i d ng tay, chân đ đ nh v .
Khi ph t hi n ra th tay ph i c m
đ u, tay tr i d ngd m s t b y lên
đ b t.Ngư ib tph ih t s ckh o
l ov nhanhnh n.Ngư i c kinh
nghi mm i b t đư c ch không
c kinhnghi m th ch ch mđư c
v o n m t c i l m t d u ngay.
V l i thân rum trơnnhư thân lươn
nênkhôngc kinhnghi mc ng r t
kh b t. L n g n b thu nh p c
t hơn nhưng đ nguy hi m. M i
ng y tui c ng b t đư c kho ng 2
kg l c g n tri u b c”.
Theoc c th l n th b t rumg n
b c ng đ i m t v i nhi u hi m
nguy nhưm i l n khôngmay g p
d ng ch y xa b c ng r t d b
s ngcu nchm.Ti pn a l khi l n
xu ngd ng tay, chânđ tm rum l
g p r nđ nbi nc ngd b m ng.
Ngo irangâmmnhdư inư cbi n
nhi u ti ngđ ngh c nghayb tai
bi n v nh hư ng lâu d i t i s c
kh ev i c cb nhnhư th pkh p,
viêmph i…
◄
Đánhcư c
m ng
s ngdưới
đáybiển
t thumua rum.Nhi u th ckh ch
t t m đ n v ng bi n đ thư ng
th cm nn yv tinđ n th ndư c.
Gi b n200.000-500.000đ ng/đ a
t y thu c v o c ch ch bi nv s
lư ng...Rumc th ch bi nđư c
r t nhi um n như h p ng i c u,
thu c B c, n u ch o, x o s t.
Nhưngm n kho i kh u nh t v n
l rumomho c x o c , qu chu i
h t v i l l t.
AnhNam, ch m tnh h ngđ c
s n Di nH i, cho bi t: “Kh ch
đ n qu n thư ng g i m n rum,
đ tm yh c ngmua. Trungb nh
m i ng yqu n tôi tiêu th kho ng
100kg.Nhưngm t h ngn yhi n
nay c ng r t khan hi m v c c c
l i buôn mua v i gi cao đ đưa
đi TrungQu c.V y nênmu n ăn
rum không ph i l c n o c ng c ,
th c kh ch ph i đ t h ng trư c”.
Qu v y,đ nnhi unh h ngđ c
Gi cmơnuôirumthươngphẩm
Hi nnaysănhải sâm th cs làmộtcơns tđangdiễn ra tại v ng
bi nDiễnChâuvàc cv ngbi nkh c, giúpngưdâncó thêm
thunh p.Th nhưng theoôngPhạmVănNgọc,mộtngưdân
x DiễnKim, v iđà t nb t, t ndi tcộngv i vi cônhiễmmôi
trườngbi nnhưhi nnay, trong tương laig n loàihải sâmquý
nàysẽbị tuy tch ng.“C cnhàkhoahọcmànghiêncứugiúpngư
dânnhângi ng loàihải sâmnàyđ nuôi thươngphẩmnhưnuôi
tôm, ngao, gh , c th haybi tm y.N uđượcv y, nó làconxóa
đóigiảmnghèovà làmgiàuchobàconngưdânchúng tôi”-ông
Ngọcvànhi ungưdânmongmu n.
Theoc ctài li uĐông
y,hảisâmvịm n, tnh
m,cócôngd ngb
th n chtinh, tr ng
dương, s tkhuẩn,b
kh huy t…Ngoài ra,
nóc nđượcd ng
đ c mm u, tiêu
đờm,ch ath nkinh
suynhược,viêmph
quản,ho,m nnhọt…
Tiểuđộithợ lặnDiễnHùngchuẩnbịxuấtkíchsănhảisâm.Ảnh:NTD
Ngư dân v ng biểnDi nChâu gọi h i sâm
l rum biển. Lo i h i s n n ymấy năm trở
l i đây đư c gi i ăn nh u tôn l m th n dư c
nên giá c tăng vọt. Nhiều ngư i đã không
qu n kh khăn, hiểm nguy rnh r p, bất
chấp tínhm ng lặn sâu dư i đáy biển nhiều
ti ng đồng hồ để săn h i sâm.
6 l kho ng th i gian th chh pđ
l n rum. Rum bi n c nhi u lo i
v ch ng sinh trư ng nh ng đ
sâukh cnhau: rum tr ng, rumđen,
ng nv ng, rumd a m cnư c t
1,5m cho t i 30m. Trongđ lo i
rum v tr ng đ sâu 50-70 m.
Lo i rum c ng sâu th c ng qu
hi m v gi c c ng r t đ t.
Ph m H , m t th l n rum
Di nKim,k r ng trư cđâynh m
c a c c anhđi thuy n rag nqu n
đ oTrư ngSađ l n rumv n ng
qu hi m. Phương ti n l n c ng
c c k đơngi n, ch c n c i k nh,
ng m ng hơi, qu n đ i, o thun,
th m ch c ngư i đ mnh tr n l
c th l n xu ng đ i dương v i
đ sâu 50-70m đ b t rum. Theo
H th ngh l n rum cho thu nh p
caonhưngngh n yvôc ngnguy
hi m.Th i gianm i c l n ch ng
m t gi đ ng h nhưng ch t i
