11
THỨBA
22-8-2017
Kinh tế
LTS:
Khôngchỉ thuếgiá trị
gia tăng (VAT),BộTàichính
cònđềxuất tăngmột loạtsắc
thuếnhư tiêu thụđặcbiệt,nhà
đất,xăngdầu...Gánhnặng
thuếởViệtNamđượcnhiều
chuyêngiađánhgiá là“rất
nặngnề”,naynếu tiếp tục tăng
nữakhiếndân thêmkhổ.
TRÀPHƯƠNG-QUANGHUY
B
ộTàichínhvừađềxuất
tăng thuếVATvớihàng
hóa tiêu dùng từmức
10%hiệnnay lên12%.Đáng
chúý làBộTài chínhcònđề
xuất loạimột sốnhómhàng
hóa, dịchvụ lâunayđượcưu
đãi thuếVATsangnhómchịu
thuế thông thường, dùđây là
nhữnghànghóa thiếtyếucủa
ngườidân,baogồmcảngười
bệnhvàngườinghèo.Những
hànghóa,dịchvụnàysẽ tăng
thuế VAT từ 5% hiện hành
lên 12% như bông, băng vệ
sinhy tế; thuốcphòngbệnh,
chữa bệnh…
Ngườibệnh,họcsinh…
còng lưnggánh thuế
Phản ứng trước thông tin
đềxuất tăng thuếVATđốivới
cảnhữngmặthàng liênquan
đến người bệnh, các doanh
nghiệp lẫn chuyên gia đều
phảnđối.BàNTB, giámđốc
mộtcông ty thiếtbịy tế,nhận
địnhviệc tăng thuếVATđồng
nghĩavới giá thànhcác thiết
bị phục vụ y tế tăngmạnh.
Khi đó các bệnh viện phải
mua thiết bị y tế, thuốc với
giá caohơn hiệnnay.
“Bộ Tài chính không thể
lấy lý do bội chi ngân sách
để tăng thu thuế. TăngVAT
trong lĩnhvựcy tế thìhậuquả
trực tiếp làngườibệnhbịảnh
hưởng,ngườidânnghèocàng
khó tiếp cận với chính sách
chămsócsứckhỏe.Thậmchí
cắt giảm chi phí chữa bệnh,
không dám đi chữa bệnh.
Chẳng hạn người nghèo thu
nhập 5 triệu đồng/tháng thì
dành gần như toàn bộ cho
chi tiêu ăn uống, tiêu dùng,
naygiá thuốc tăng thì lấy tiền
đâumà chữa bệnh” - bà B.
nhấnmạnh.
Nhiềuýkiến cũng longại
họcphí, các loại phí dịchvụ
học tập sẽ tăngkhi thuếVAT
của các nhóm hàng phục vụ
giáo dục được đề xuất tăng
từ 5% lên 6%.AnhVũ, nhà
ở quận Tân Bình, TP.HCM
bức xúc: ThuếVAT có tăng
cao hơn nữa thì các công ty
sản xuất, kinh doanh dụng
cụ học tập cũng không bị
ảnhhưởngnhiềubởi họ tính
hết vào giá thành sản phẩm
hoặc tính vào học phí. Như
vậyhọcsinh làđối tượng trực
tiếpbị ảnhhưởng.
“Nướcsạchbịđềxuất tăng
thuế VAT từ 5% lên 12%;
xăng dầu, điện, quần áo…
tăng từ 10% lên 12%. Thịt,
rau, thuốc, vaccine, dụng cụ
học tập…cũng tăng thuếnữa
thì người dân chịu làm sao
nổi” - anhVũ than thở.
Nôngdânchịu thiệt
TheoLuậtThuếVAThiện
hành thìphânbón,máymóc,
thiếtbị chuyêndùngphụcvụ
chosảnxuấtnôngnghiệp; tàu
đánhbắtxabờthuộcđốitượng
không chịu thuế VAT. Thế
nhưng trongđềxuấtmớiđây
củaBộTài chínhđã chuyển
phânbón, tàuđánhbắtxabờ
vàmột số loạimáymóc, thiết
bị chuyêndùngphụcvụ cho
sản xuất nông nghiệp sang
đối tượngchịu thuếVATvới
thuế suất 5%...
Nhiều ý kiến lo ngại thuế
VAT tăng, giá phân bón bị
đẩy lên cao thì nông dân là
người chịu thiệtnhất.Vìvậy
việcđưamặt hàngphânbón
vào nhóm hàng tăng thuế
VAT làkhôngcần thiết.Việc
quan trọng lànângchế tàixử
phạt, quản lý chặt nạn làm
phânbóngiả, nhái đểbảovệ
chính nôngdân.
Nói thêm về vấn đề này,
ông Phạm Đức Bình, Phó
Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn
chăn nuôi Việt Nam, nhìn
nhận thuếVAT đối với thức
ănchănnuôi tăng, cộng thêm
thuếVATcác loạichiphíđầu
vào như điện, xăng, nước,
vận tải… tăng thì chắc chắn
doanhnghiệp (DN)phải tăng
giá thức ăn chănnuôi.
“Khi đó người chăn nuôi
chịu thiệt nhiều nhất, lợi
nhuậngiảmvàvới tìnhhình
chănnuôi đanggặpkhónhư
hiệnnay thìkhảnăng lỗnhiều
hơn. Ngành chăn nuôi khi
đó rơi vào tay cácDN nước
ngoài” - ôngBình lo lắng.
Khônghiểunỗi khổ
củadân
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM,
PGS-TS Ngô Trí
Long, nguyên Viện trưởng
ViệnNghiên cứu thị trường
giácả,BộTàichính,chorằng
chúng tađang thựchiệnnhiều
chính sách ưu đãi cho ngư
dân phát triển đánh bắt xa
bờ, ra khơi bám biển nhưng
lại đánh thuế ngư cụ là điều
khó chấpnhận.
“Luật ThuếVAT đã được
Quốchội thôngquahơnmột
năm và cần có sự ổn định
nhưngbâygiờBộTài chính
lại muốn thay đổi là không
Traođổi với
Pháp Luật TP.HCM,
PGS-
TS Ngô Trí Long, nguyênViện trưởng
ViệnNghiên cứu thị trường giá cả, Bộ
Tài chính, cho rằng việc tăng thuếVAT
cầnđượcxemxéthết sức thận trọngvà
đây là loại thuếgián tiếp tác độngđến
tiêudùng, dân sinh. Thuế là yếu tố cấu
thànhgiávàkhi thuế tăng thìchắcchắn
giá tăng lên, từđó ảnhhưởngđến lạm
phát, trong khi đây là yếu tố kiểm soát
kinh tếvĩmô.
Mục tiêucủachúng ta làổnđịnhkinh
tế vĩmô. Khi lương thấp, giá hànghóa
tăng sẽảnhhưởngđến sứcmuavà tạo
dâychuyềnảnhhưởngđếnsảnxuất, an
sinh laođộng.Tínhchungviệctăngthuế
sẽtácđộngmạnhnhấtđếntầng lớpthu
nhập thấp, trungbình.
Dovậy,ôngLongđềxuấtcơquanthuế
cần khảo sát thực tế đối với từng loại
hànghóa, ngànhhàngđểcócáchđánh
giákháchquan,đồngthờicầncóthêmý
kiếnchuyêngiađộc lậpphân tích thêm,
tránhtrườnghợpcácnhà làmchínhsách
chỉ“ngồibốnbứctường”làmchínhsách
theocảm tínhvớimục tiêu tăng thu.
“Việcgiảiquyếtvấnđềnợcôngkhông
chỉ cứ tăng thumà cầnnghiên cứugiải
phápgiảmchi,chốngthấtthuthuế.Nếu
không làmđượcđiềuđóthìcótăngthuế
bao nhiêu cũng không đạt đượcmục
tiêu”-ôngLongnêuquanđiểm.
TheoTSHuỳnhThếDu,giảngviênChính
sáchcông,GiámđốcđàotạoChươngtrình
giảngdạykinhtếFulbright,việccần làm
hiệnnay là tinhgiảnbộmáyvàcắtgiảm
chi tiêuđểhiệuquảhơnchứkhôngphải
là tiếp tục tăng thuếvà tăngcácnguồn
thu, nhất là loại thuế đánh vào người
nghèo, có tính lũy thoái như thuếVAT.
“Nhànướckiếntạolàmộtnhànướcphải
hiệuquả, giúp chođời sống củangười
dândễchịuhơn,hoạtđộngkinhdoanh
củacácDNdễdànghơnchứkhôngphải
ngàycàngtạothêmgánhnặngchongười
dânvàDN,nhất lànhữngngườicóvị thế
bất lợi hơn trongxãhội”-TSHuỳnhThế
Dunêuquanđiểm.
BộTàichínhcầnkhảo
sátthựctếđểđưara
nhữngđánhgiátácđộng
đếnngườidânmộtcách
thuyếtphụchơnchoviệc
tăngthuế,tránhkiểutư
duy“ngồimáy lạnh làm
chínhsách”.
hợp lý.Mặtkhác,nhữnghàng
hóa, dịch vụ như y tế, giáo
dục,nướcsạch…nênổnđịnh
về thuếbởi liênquanđến an
sinh xã hội” - vị chuyên gia
nàynhấnmạnh.
Đồng quan điểm, ôngVũ
Vinh Phú, chuyên gia kinh
tế, nguyênChủ tịchHiệphội
Siêu thị HàNội, đề nghị Bộ
Tài chính nên đi tìm những
nguồn thu khác như chống
tham nhũng, trốn thuế, nợ
thuế… thay vì chăm chăm
tăng thuế.
Cũng theoôngPhú,Chính
phủđangcóchủ trươngkích
cầu tiêudùng,phát triểnnông
nghiệp công nghệ cao, đảm
bảoanninhquốcphòng, giữ
gìn vùng biển của Tổ quốc.
Do vậy việc Bộ Tài chính
đềxuất ápvà tăng thuếVAT
đốivớinhiềusảnphẩmnông
nghiệp, thuốc chữa bệnh,
ngư nghiệp là đi ngược với
tinh thầncủaChínhphủ.Đó
là chưa kể đề án tăng thuế
củaBộTài chínhkhôngđầy
đủ cơ sở (tínhhiệuquả, tính
khả thi vàkhôngcôngbằng)
và đánh thuế vào đối tượng
nghèo lànôngdân, ngưdân.
Cũng theo vị chuyên gia
này, BộTài chínhđánh thuế
các thiết bị y tế là đánh vào
ngườinghèovàthẳngthắncho
rằng:“Ngườibệnhđangphải
nằmghépgiường, giá thuốc
tăng cao, bâygiờgánh thêm
thuếVATnữa thì làm saohọ
chịu đựng được. Do đó, Bộ
Tài chính cần tham vấn ý
kiến toàndânchứkhôngnên
muốntănglàtăng.Dườngnhư
BộTài chínhkhônghiểunỗi
lòngdân”.
n
Tránhngồimáy lạnh làmchínhsách
TăngthuếVATảnhhưởngrấtnhiềuđếnđờisốngcủangườidân,đặcbiệt lànhữngngườinghèo.
Ảnh:HOÀNGGIANG
Thuếchồng
lên thuế,
dânchịu
không thấu
-Bài 1
Đừng tận thu thuế
ngườibệnh,ngườinghèo
Gốcrễcủavấnđềlàchitiêutiếtkiệm,giảmthiểunhữngcôngtrìnhngàntỉđắpchiếu…
chứkhôngphảicứchămchămtăngthuếvớicảngườinghèo.
Tiêu điểm
Đề nghị tăng thuế
bông vệ sinh, thuốc
chữa bệnh…
BộTàichínhđãđưarađềxuất
tăngthuếVATđốivớihàng loạt
mặthàng,dịchvụ.Trongđó,riêng
vớimột sốdịch vụ, hànghóa
nhưnướcsạch,mộtsố loạimáy
móc, thiếtbị,dụngcụytế,giáo
dục…đềxuấttăngthuếVATtừ
5%lên10%.Đặcbiệtbệnhnhân
cũngnằm trongnhómbị ảnh
hưởngcủaviệc tăng thuếnày.
Chẳnghạn,nhómytếcómột
sốmáymóc, thiếtbị phải tăng
thuếVATnhưmáynội soi, siêu
âm, chụpX-quang, chụp cộng
hưởngtừ,chụpcắtlớp;máymóc,
thiếtbị,dụngcụdùngđểkhám,
gâymê,mổ,khâu,băngbó,tiêm,
hôhấp;bông,băngvệsinhytế;
thuốcphòngbệnh, chữabệnh;
sảnphẩmhóadược,dượcliệulà
nguyênliệusảnxuấtthuốcchữa
bệnh,thuốcphòngbệnh...Nhóm
hànghóaphụcvụgiáodụcnhư
các loạimôhình,hìnhvẽ,bảng,
phấn, thướckẻ, compa…
Thu thuếVATquá cao
Theo tính toán củaCông ty
Chứng khoán TP.HCM (HSC),
nếuthuếVATcácmặthàngtăng
thêm2%cóthểgiúpngânsách
thu thêm59.000 tỉđồng, từđó
tăngtỉtrọngthungânsáchtừVAT
củaViệtNam lên33%.Theocác
chuyêngia, tỉ lệnày làquácao.
“Đâycó lẽ làthôngtinkhông
tốtchocáccổphiếungànhhàng
tiêudùng” - báo cáo củaHSC
nhậnđịnh.
